장음표시 사용
261쪽
De pro rictam item nonnullorum locorum
38. OUNT etiam nonnullis locis sontium proprietates, quae procreant qui ibi nascuntur egregiis vocibus ad cantandum, uti Tharso, Magnesiae, aliisque ejusmodi regionibus. Etiamque Zama est civitas Afrorum cujus moenia rex Iuba duplici muro sepsit, ibi luc regiam sibi domum constituit: ab ea millia passuum viginti est oppidum ΙsInuc, cujus agrorum rcgiones incredibili
sinitae sunt terminatione. Cum esset enim Africa parens et nutrix ferarum bestiarum, maxime
serpentium, in ejus agris oppidi nulla nascitur, et si quando allata ibi ponatur, Statim moritur: ne-
Zamam regiam Iubae per sua tempora aBomanis destruetam. Et Plin. l. v. c. IV.
oppidum Zamense ponit in Africa inter libera. Livius lib. x. tertiae Deeadis prodit quinque dierum iter a Car
tio nulla oeeurrit apud alios veteres Seripiores. Hirtius de Bello Asrieano e. o. ad illud referri Ortiato videtur. - Η rat in eampo, ubi res ea gerebatur, , illa permagna quatuor turribus in- , , almeia, quae Labieni prospectum im-
, , pediebat, ne posset animadvertere ab ,, equitalu .Caesaris ae intercludi. Iia- ,, que non priua vidit turinas Iulianus, , quam suos caedi a tergo sensit Tum etiam e. 37. agrum circa hoc op pidum extensum describit, quod ad Ramam usque excurrebat, quae ut Sallustius innuit, in planitie sita erat, et Strabo xv I. eirca Buspinam, addendo quod aevo Tiberii, Romani ipsam destruxere. Iuia maior, qui et cloetus audit, obiit a. xxv . ante aeram vulgarem, ae Zamam ille duplici muro sep-aii. STMT.
262쪽
que id solum ibi, sed etiam terra ex his locis, si alio translata suerit, similiter efficit. 39. Id genus terrae etiam Balearibus dicitur
esse; sed aliam mirabiliorem virtutem ea habet terra, quam ego sic accepi. C. Iulius, Masinissae filius, cujus erant totius Oppidi agrorum PosseS-Siones, cum patre Caesare militavit: is hospitio
meo est usus: ita quotidiano convictu necesse fuerat de philologia disputare. Interim cum esset in
ter nos de aquae potestate et eius virtutibus se m O, expOSuit eSsc in ea terra ejusmodi sontes. ut qui ibi procrearentur voces ad cantandum egregias haberent: ideoque semper transmarin OS
nequo id solam ibi, sed etiam temra ex his Ioeis, si alio translata f-ris, similiter osseu Ll gentis vetus seriptura r ne e id solum, sed etiam ... terra heril. Et sit id gonus. Pulo
teribendum: neqnes id solam, sed mliam torria ... Itierit, efficit M. Genus solum pro regione. PONT. 39. Id genus loreae etiam Baleariis hus dici tir esset Balearis terra Sedipenies necat, ut est apud Plinium lit,. xxxv. capite ultimo. Sunt autem Baleares insulae duae in mari mediterraneo, trias liodie voeant Maioricam et Minaricam. Pu tiacum mire Gesare militisi ili Nempe eum C. Iulio qui Augusium 1ihi adoptaverat; et Pater dieitur quippo Augustus eius situs. PONT.tit qui ibi procroaren ur ι oces ad canundum Ogregius hiabor Tradit
et Plinius l. xxx t. e. II. ex Varrone, Zamao in Ase ea sontem esse, quia ea norae voees sant. Videntur eae aquae Sandaraelia esse insectae, quae vocem
purgat, et auspiriosis prodest. Putta inreps ad euntiandum Ilaee Vitruri ius ab hospito C. Iulio sibi relata Darrat. Plinius eadem repelit ex Varrone desumpta. Vitruvius distinetius hilum et eircumstantias agri Zamae, et oppidi
Iamiae deseribit. STRAT. ideoque semper ironsmarinos catastos emere formosos i Loeus ambiguus est, sed potior milii videtur sensus, ut accipiamus Zamenses et Ismuc oppidi cives, atque adeo totius agri incolas sinlitos esse comparare aliunde, id est transismarinos servos formosos, et nubiles puellas, ut qui ex conjuneiis his matrimonio apud se nascerentur, et voces adeantandum haberent egregias, et venusta essent specie. Dicit enim esse eiu modi. qui in eorum agro procreentur, ne intelligamus alio transveetos eiusdem
via liberos procreare,. nam a sontibus idaecidit. Sunt autem eatasti servi. dietia ratasta eompede Martiali, Persio, Tibullo, Plinio lib. xxxv. eap. xvu . Non
me fugit Hermolaum hoe loeo legisse
263쪽
LIBER VIlI. CAPUT IV. a Sycatast os emere sermOSOs et puellas maturas, eo
que conjungere, ut qui nascerentur ex his, non solum egregia voce sed etiam sorma essent non
o. Cum haec tanta varietas sit disparibus rebus natura distributa, quod humanum Corpus est cx aliqua parte terrenum, in eo autem multa genera sunt humorum, uti sanguinis, lactis, sudoris, urinae, lacrymarum: ergo si parva particula terreni tanta discrepantia invenitur Saporum, non est mirandum, si in tanta magnitudine terrae in
numerabiles succorum reperiantur Varietates, Per quarum Venas aquae vis percurren S lincta per
calastius, et apud Beroaldum lib. xi. Α- puleii de asino aureo, scriptum Calam stlos. et apud alios causas ros, pro iis qui sunt canora voear quasi illi et hi voluerint ex Zama a transmarinis redimi iuvenes egregia voee, et puellas, ex quibus qui gignerentur, eadem esseNivi praediti, ae non potius exteros, id est transmarinos ab illis ipf s Zamensibus sormosos ad id comparari. quod lamen Vitruvius apertissimo significavit. Nam cum dixisset eiusmodi in ea te ra et agro esse sontes, ut qui ibi procrearentur, voees ad eantandum haberent egregias, statim subiungit, ideoque quia haberent eius vis sontes, emere, ergo non liberos, sed servos, quos Tecte catastos voeat, transmarinos quidem ipsos, neque sine delectu, sed forma praestanies. Illud vero vocabulorum genus Calastri, Calcisastri, et Caiastii, nu quam memini me legere, nec sando audire. Pu L. catustos Turnelius xxiv. I. ad Cu-glielm. Petisser. Episeopum, calcia tros, aer l, i, Hermolaum legisse. Ioeundus
autem notat olivitos veterem esse aeri- pluram: tu germanam restituta vocem
lustros r sententiae propugnatorem tuae producis Char sium, qui s. I. Cra-mat. scribit: puer Ptieri, catulus er c talastri: addit interpretationem, i quam veriss mam reor i caesauriam esse tamquam camiliastrum, ut Graeci dieunt inridet pro ratulo Me v pro Proeulo.
4 o. quod humanum corpus ex aliquia paria terrenum, in eo utilem l Nimis guspensa senientia: addatur est ex eod. Est. quod 1timanum corpus est ex aliquo. ΡONT. Per quarum penas aquiae Dis ρer
currens tinctu in Exist mavit Theophra
sius lib. de ea usta plantarum v I. et ex veterum sententia. aquam terrae per
quam pereurrit, saporibus instet, notialiter quam fructus vilis, atque arborum . qui res radicibus iunctas sapiant. Quod Plinius imitatus i b. Ixx . c. IV. ait: Tales sunt aquae, qualis terra, per
264쪽
venit ad sontium egressus, et ita ex eo dispares
variiquc pcrficiuntur in propriis gen cribus sontes
propter locorum discrepantiam et regionum qualitatcs terrarumque dissimiles proprietates. i. Ex his autem rebus sunt noni Ulla, quae ego Per me perspexi, cetera in libris Graecis scripta in Veni, quorum scriptorum hi sunt auctores: Theophrastus, Timaeus, Posidonius, ΙΙegesias, Herodotus, Aristides, Metrodorus, qui magna vigilantia et infinito studio locorum proprietates, aquarum virtutes, ab inclinatione coeli, regionum qua
litarn suunt, qualesque herbarum, quas lavani, sucei: ut eosdem amnes parte aliqua insalubres reperiri non sit absurdum dicere. Pura..4t. Ex his vitilem rehus sunt non-ntilla, quae ego per me P rvexi, Cetoria in libris Graecis scripta inueni, quorum scriptorum hi stini auctores: Theophrassus, Timares, PossMonitis, Hegesias, mrodotus, Aristidos, Metrodorus i Vereor ne duo auctorum Nomina vitiosa sint, Hegesias nempe et Aristides. illud autem Clesias potius
Iaherem, quem l b. xxx . cap. II. laum
dat Plinius, dum pleraque, quae hoc
loeo de sontium aquairamque natura narrat Vitruvius repetit. Alierum Aristoteles qui libro cuius litulus πιρῖ sau- πισίων munimitias multa huiusmodi complectitur , opinor. Coniecturam etia inprobat Cod. EM., in quo seriptum est Aristotides, videtur Aristo Mos. PONT. quorum hi sunt auctores Celeberrimi memorantur Craeei seriptores Philosophi. Berodoti Italicarnassensis hisi ria nota omnibus est. Theophrastus Aristotelis discipulus, idemque successor fuit. Ejusdem habentur libri Graelit rum morat um, historia planiarum, et historia lapidum. Io: Bodaeus anno 1644.
eorum operum diligentem editionem curavit C. L. eum commentariis. Timaeus videtur suisse Pythagorieus, Locrensis
patria, qui iuxta Plinium do histor a
acripsit, et de medicina, quae ex metallia deaumitur. Posidonius Stoieus Pompeii Magni fuit amieus, et ab Seis
Neca saepissime nominatur. Nonnulla eius scripta supersunt. Hegesias seripsit de B. B., ut monent Varro et Columella. Metrodori varii fuere. Qui a Vitruvio nominatur videtur suisse ex Phi gia. aut Troade . qui de Ceographia aeripsit, ut ex Plinio eoniiciendi loeus
est. Theodorus alter Hippocratis praeceptor fuit, qui de cognoscendis si irispissius, iisque ad usus medicos praeparandis aeripsit. Metrodorus alter invenitur seriptor de Arehitectura, quem tamen Vitruvius in praes. l. v M. Non nominat. Aristides videtur esse Milmsius, qui iuxta Plutarchum et alios seripsit de rebus Persiae. Italiae, ae Sicitiae. STRAT.locorum ρroprie utes, aquarum vi tutes, ab inclinatione coeli, regionum
265쪽
litates ita distributas esse scriptis declaraverunt. Quorum secutus ingressus in hoc libro perscripsi quae satis esse putavi de aquae varietatibus; quo facilius ex his perscriptionibus eligant homines aquae sontes, quibus ad usum Salientes possint ad civitates municipiaque perducere. Nulla c- ni in ex omnibus rebus tantas videtur habere ad usum necesSitateS quantas aqua; ideo quod omnium animalium natura si frumenti fructu privata fuerit arbustisve aut carne aut Piscatu aut etiam qualibet ex his reliquis rebus esca Cum utendo poterit tueri vitam; sine aqua Vero nec corpus animalium nec ulla cibi Virtus potest na-
Sci nec tueri nec parari. Quare magna diligentia industriaque quaerendi sunt et eligendi sontes ad
4 . reliqtiis rebus es riam. seline; l. his reus reti is mea mi et uolat: - Iia vulgatum eo vi rexi, tibi sententia parturhalve transposito voeabulo rebus, ad quod qualibet refertur. Aes G - rum pro Meia vel materia Esearum latina diei noti puto .
uti vites ira distribtilias esse i interposito illo ob inclinatione coeli perium
batur loeus, praesertim eum idem sit regionum qualitates et iocorum ρι prietates. Si seriberetur: aqtirarum vir tuus ab inelinationa coeli in meorum ρι rietates, et regionum qualitates ita disti tilias esse, reeta esset sententia. Verum ex antiquis seribendum: ab inelinationo terrae coelique regionum
quibus ad usum ... ρerduceret Serib. ea quibus ad usum .... Perducere.
arbustine avi carne in In antiquis esturustiis. Selib. s si frumenti iam pri--ta Derit, arbusιDe J avi earna neminpe fructu frumenii Mel arbusti. PosT. neo mori Ille iterum passiva significatione tueri a Vitruvio adhibetur, ut in L xx. hujus lihri, quod ex inserἱ-ptione probavit Philander, Pontiae
266쪽
De ogurarum c enimentis 2. ΓυXΡERTIONEs aute in et probationes eorum
sic sunt providendae. Si erunt profluentes et aperti antequam duci incipiantur, aspiciantur, animoque advertantur qua membratura sint qui circa cos sontes habitant homines: et, si erunt corporibus valentibus, coloribus nitidis, cruribus non
vitiosis, non lippis oculis, erunt probatissimi. Ι-
4a. Expretiones aut et probatim nes eorum sic sunt prouid duel Aquam novam sic probabis auetore Palladio l. ix. cap. x. In vase aenea n ido spargas, et si maeulam non De xit, probabilis iudicetur. Item deeoela aeneo vasculo, si arenam vel liinum non relinquit in fundo, utilia erit. I. tem si legumina ello valebit exeoque re, vel si eoloro pellucido earens mu-aeo, et omni Iahe pollutionis aliena Beseruntur et ista a Plinio lib. xxx .
quia membruttiria sint j Signum hoe
omnium minime aequivoeum esse pro iudieanda salubritate aquae alicujus regionis arbitratur Perraullius: non quod aliae causae ex aere, terrae seu libus, aliisque locorum proprietatibus salubritatem perturbare non possint, sed quoniam alia indieia insalubri latis aquarum,
saltem absque aeeurato examine rausa rum, quae aquas salubres aut insalubres reddere possunt, minus ceria sint.
Nain etiam ex iis quae cap. praee. dicta sunt colligitur, neque pellucidii
tem, neque saporem, neque odorem cer ta praebere indieia, eum ea etiam in le- ih seris optima Oeeurrant, et aliae aquae, quae tui badae, terrosae, odore et sapore ingratae sunt tuio bibantur. Sio Nili aque turbidae sunt, et tamen savilubres, si terra sidendo purgentur. Multa porro addit idem Perrauli ius ex theo. ria eirea aquas quae ealculos gignunt in hominibus. Sed frustra ea repetenda hic essent, quae neque absoluie vera sunt, neque cum recentioribus doctrinis aetatis nostrae Congruunt. STRAT.
qui circa eos fontes habitanti Lib.
I. c. o. antiquos consuevisse animalium viseera observare in saerificiis et extis.
pietis, ut de salubritata loeorum, in quibus statuenda erant eastra iudicium
instituerent, eo loeo notatum est. Set RAT
cruribus non intimis, non linis metilis j Ad ea indueenda vilia aquae peioris usum plurimum sacere notavit etiam Hippocrates lib. de aere locis et aquis, aureo. STEAT.
267쪽
tem si sons novus fuerit sossus, et in vas Corinthium sive alterius generis, quod erit ex aere bono, ea aqua SparSa maculam non secerit, optima erit. Itemque in alieno si ea aqua deservefacta et postea requieta et defusa suerit, neque in ejus alieni fundo arena aut limus inveniatur, ea aqua erit item probata. Item si legumina in vas cum ea aqua conjecta, ad ignem posita celeriter pe cocta fuerint, indicabunt eam aquam esse bonam
3. Non etiam minus ipsa aqua, quae erit insonte, si fuerit limpida et perlucida, et, quocum-
el in ora corinilium j Id est aer a Corinthii, quod maximi semper laetum est ab antiquis. Confusione fori auH, argenti, et aeris probant Plinii lora
sondero ut electra sant, addere his ae-xa, ut Corinthia, et lib. xxxv . c. lii. In Corinthiis aes placet auro argentoque mixtum. Eius tria genera tradit lib. xxx xv. cap. ii. Candidum argento Nitore quam proxime aeeedens, alterum
in quo auri sulua natura, tertium, in uo aequalis omnium temperies fuit. omen aeeepit id genus, quod incen
sa Corintho, aurum, argentum, et aes
in unam eonfluxerint perustia plus missi aluis atque simulae is, uti apud Florum lib. ii. cap. xv . de rebus gestis Bomanorum legimus, et innuit Pi niua memorato loco. Alio enim referri de- hei, quod Pausanias se ibit aquas Pirenes frigidissimi soniis aer orinthii, id est areis Corinthi, ad lingendum aesesae aptas, si eandens in eas immersum restinguatur. Domitius Calderinus cum Corinthia a vetteret nactus vilio-εum exemplar pro tingi seripsit corrumpi. Pausanias autem subiunit enai κων - ἔτι Kepissioις, mihi videtur significare aqua Pirenes eo lum tingi aes posteaquam temperatum illud C rinthii habere desierunt. Seliu non im dignum quod quarto libro Toseulanarum quaestionum innuit Cicero, aes
Corinthium tardius aeruginem eontra. here. lia easus naturam imitatus est, quae etiam interdum vel quatuor metalla miscet: quem rursum ara et frausimilantur, varia metalla permiseendo, et temperando. Putta
Ulima erit i Non quod melius, sed
uod antiquum et verum, est probamum. Verum autem et antiquum me pro erit ex e d. primisque exeusis libris, manifestum. Po T. Moeniatur j serib. eadem auetoritatomo ni stiri PONT.
eula ex eod. Eat et ad ignem msitU.
minus proba vetus lectior quaque Per. uenera. PONT.
268쪽
que pervenerit aut perfluXerit, si muscus non na-Scetiar neque juncus, neque inquinatus ab aliquo inquinamento is locus suerit, sed puram habuerit speciem, innuetur his signis esse tenuis et in
De Penductionibus et librutionibus aquarum
4 . 1 um de perductionibus ad habitationcs
moeniaque, ut fieri oporteat, explicabo: cujus ratio cst prima perlibratio. Libratur a uicin dioptris aut libris aquariis aut chorobate; sed diligentius
ve, non georsim ea indicia probare salubritatem aquae reete monet Ortiar de hoe plura in Exere. nostra V . alluislimus. ST T.
4s ct tis rosio ost prima periuru-ιλ I.ibrare aquam non aliud est , quam conferre aliis udinem loci, unde eoneipitur aqua, eum loco quo deducenda esl, sive id sat reclis lineis, sive obliquis. Pim
Loruttir otitem dioptris i Dioptra
praeterquam quod est instrumentum, quo Ceometrae auetore Suida, ex intervallo explorant altitudinem turrium, et propugnaeulorum, atque universam istius nodi dimensionem , quod genus sunt quadrans geometricus, scala alii- metra haeulus Iacob, et alia innumera, est et instrumentum librandis aquia accommodatum, e ata eis, θien eis, id est ab inspiciendo explorandoque di. cium. Illius mentio est apud Ptolemaeum, Theonem, Proeulum in astro labio, atque Plin. l. ia. cap. I.x x. vo eaturqu e Arabice nisi luda. PniL. dioptris titie libris aquis iis i Dioptrae vocantur instrumenta, quae visus directionem desinii ut, eeriamque sa-eiunt. Voeamus tris ardi. Illae nostris temporibus iuvantur vitris, quibus visus potestas augetur, aut silis tenuibus quibus puncta per quae radii visorii transeunt certiore ratione determinantur: per micrometra. Lihrae aquariae in usu non sunt. Videntur suisse eom- silao ex iugo uti silanx, quod a trulina suspen5um, ac ponderosum, at aeque libralum in utraque parte fuerit, sponto ad horirontalem eomponitur, et visus directionem determinare potest. Recte
monet Vitruvius libras aquarias, aut diu-
269쪽
emcitur per chorobatem, quod dioptrae libraeque
saliunt. 5. Chorobates autem est regula longa circiter pedum xx.: ea habet anconas in capitibus extremis aequali modo perfectos inque regulae capi
tibus ad normam coagmentatos, et inter regulam et ancones a cardinibus compacta transversaria;
quae habent lineas ad perpendiculum recte de- Scriptas pendentiaque ex singulis partibus singula
45. longis . schneid. Iongior.
piras sallere, atque praestare chorobatem l si g. I. Tala. V. l. STRAT.45. chorobatos i Forma dioptrarumae libellae, qua utebantur veteres ad loeorum et aquarum declivitales explorandas, ignota est, neque ex descriptione, quam Vitruvius assert. satis certe deduci potest, eum etiam sigura quam dederat, cuin reliqtiis perierit eiusdem auctoris. Quam exhibuit Newtonias, Om-nthus aliis, quas interpretes Vitruvii proposuere potior videtur ad usum et ad uerba Vitruvii magis eonformis. Nam neque duplicem aream ex ligno construendam proponit, qua et ponderosa fuisset, et ad translationem incommoda, et regulam quam Iitruvius praecipit iuxta planum verticale esse collo eandam, ne inseetatur, quemadmodum eveniret si iuxta planum horizontale esset posita, nisi enormi foret crassitie, ex qua pondus augeretur. Animadueris iii Perraultius, iransversaria inter regulam et ancones a cardinibus eompacta praecipi a Vitruvio, nihil autem e ae posse inter ea membra. Sed praepositio inter nonnumquam a Vitruvio
ad hil eiur, ut indicet spatium ab iis
partibus terminatum, quas antea memoravimus. Quocirca sensus erit: irans.
versaria tolloeanda sunt in spatio in-ler regulam et aneones, ut ab ea ad ancones pertingant. Erunt itaque trans.
versaria CC i fg. a. Tab. V. , quae
revera magnum habebunt usum, im
mo necessaria sunt, ut aneones eum regula rectos angulos constanter Sedi
verit, tum eliam et regulae ipsius in- sexto impedietur, eirea mediam suam longitudinem. STRAT. hahet anconos in eviri S Mereismis Qui propendentes eum adiecta reeta Tegula, normalem angulum laetunt, id est Nelum, eeti sexus est eubiti, qui Craeeis Gaia, dieitur. Qua in signimeatione usus est ad stiem librἱ toriit.
normae scilicet Diramque regulam eo Nomine intelligens. Ilesychius serit,iteliam murorum sextis vocari ἀνωιας.
Nam loca esse ossibus plena Eburol gus auctor eat. Et ipso Vitruxius libro
quarto cap. v I. aneones vocat eas ve
luti mensulas, quae in ostiorum an le- Pagmentis dextra atque sinistra ad imisupercilii libramonium praeter solium propendent. Sunt et ancones vasa P piniano Pandeet. lib. xxxiii. de lando instrueto, de quibus Catellianus Cotta. Paria
270쪽
collocata, eaque tangent acque ac pariter lineas descriptionis, indicabunt libratam collocationem. Sin autem ventus interpellaverit, et motionibus lineae non potuerint certam Significationem sacere, tunc habeat in superiore parte canalem lon
gum pedes quinque, latum digitum, altum sesqui
d igitum. coque aqua insundatur; et si aequaliter aqua canalis summa libra tanget, scietur csse Iibratum. Ita eo chorobate cum perlibratum ita fuerit, Scietur, quantum habuerit fastigii.
46. Fortasse qui Archimedis libros legit, dicet
non poSse fieri Verum ex aqua librationem; quod ei placet, aquam non esse libratam, sed sphaeroiades habere schema, et ibi habere centrum quo
ea e tringerit o qtie se pariter luteas RPscriptionis i An ex antiquis sic locus emendabitur: ea ae testi mur aquae pariter, ac lineae descriptionis.
bri veterea indicant. Po T. Sin titit m ore tis in repoliat oris ichorobales, ut apparet. lum perpendi culi usu, tum aquae horironiali dissu-sione utebatur. Bina liaee phaenomena ad eonstructionem ist usincidi instrumentorum hodie quoque adhibentur, endemque compotivntur cum tubis opti- eis, ut lineae visionis longius perdu
46. diere non posse fori in Ex terrae sphaerico sigura duplex elidi poleatron ira librationem aquarum obiectio. Allera nimirum quam adducit et solvit Vitruvius, aquae supersciem sphaericam esse debere, neque ideirco directionem quae ab eadem desumitur reis elam fore et platiam. Ea vero aptissime resolvitur Vitruvii ipatus animadversione, quod sive plana sive spliaeroides fili, necesse est extrema eapila canalis regulae pariter sustinere aquam. ide que puncta bina eiusdem eonditionis praebere. Altera vero objectio est per lineas visuales determinatas a binis hisce punctis tangentes designari ad telluris sphaericam superficiem, non ipsam terrae superseiem. Ea vero Ohieelio cogit, ut pro punctorum iustantiis, quaeso o. hexapedas excedant, certa depre aionis monsura visionis lineis tribuatur.
uae mensura a Nota terrae spliaerie late edueitur. STRAT.