Ioannis Seuerini Tentamen zoologiae Hungaricae, seu, Historiae animalium, quorum magnam partem alit Hungaria

11쪽

ΡROOEMIUM. 5nent, non Ver adi oriam naturalem. uocirca verius ego hane notitiam proprietatum corporum terrestrium diei posse existimarim ex his enim tam natura corporum, quam chara fieres, quibus ea a

se huicem distinguuntur, facillime cognosci poterunt. Nec tamen hic artis ope essesta, sed sola naturalia Orpora velim intelligi.

Atuue haec iam sunt, Vel talia, quae pulchre quidem et sapienter congesta sunt, organis tamen ad crescendum, motum proprium carent itaque et ita, et sen- alia quibus sensus quidem desunt; gaudent tamen anima Vegetativa, et Orga ni ad crescendum : alia iterum anima υbi conscia, et motu spontaneo instructa sunt. Illa constituunt Regnum minerale: haec Regnum egestabile ista Regnum anim acie. Et si vero tria

Ala haec

12쪽

haec regna, adeo inter sese disserunt, ut iam Seneca scripserit: Totam uius mundi concordiam ex discoribus consare ni hil secius ita natura constituta sunt: ut sibi inuicem pulchre serviant Uniusque saepe interitus fiat vita, certe incretarentum alterius. Qui regna isthaec systema tice proponillat, solent corpora in iis obuia disponere in classes Ordines, genera, species , harumque arietatenti

Universam Historiam Naturalem hoc mois do exposuit Illust. INNAEus, quem in compendio dedit L. BECΚMANN.

Ceterum Regno Minerati adscribuntur fossilia, terrae scit lapidesque, salia, metalla, et philogisti mineralia , quae alii in duas solum classes redigunt , in

quarum priore terras, in alia mineras collocant: utraque tamen in ordines, e nora, et species, earumque diuersitatem

apte

13쪽

PROOEMIUM. Iapte disponenda. Disciplina quae haec pertradita vocari solet Mineralogia. Hanc nostra aetate multis augmentis locupletarunt viri doctissimi LINNAEus, CRONSTEDT, WALLER vsTI VOGLER GERRARDI, et antea noster, nunc icinensis ScoportiΡlurima quoque hanc in rem collegit, atque erudite digessit S. R. Imp. Eques,

Regnum vegetabile complestitur plantas, qua quidem non incommode dispe- seueris in proprie sic dictas plantas, et arbores: illarum seientia biologia seu Bolanica harum endrologia adpellatur. Multifaria haec systematice proponendi apud eruditos reperitur methodus, quam pluribus declarare nostra parum interest. Consulat interim, qui volet systemata Clarissimorum hac in disciplina Scripto

14쪽

STONIs, INNAEI, 22, Classes constitueristis, quarum primam Onandriam , Vlti mam Cryptogamiam diXit, et o AN T. SCOPOLI , qui regnum hoc in as 'i LG, et lias rursus in diuersa g Ttes, qua rursum varie partitus est, descri tisserat. Floras, ut Dioscoridem vetustum lictorem praeteream, plurimi relique runt; ssic Suedicam INNAEus, Siberiae GMELIU Austriacam JAλV1 , Carniolae SCOPOLI. - Cel. DANSONIUS DII merauit 8OO plantas, Bolanicis cognitas, ignotarum Ver summam ad 25 O iadscendere existi t.

S. 6.

Regnum tandem animais, in se continet Homines, bruta ammiantia, m2mmalia, seu lactantia illa, aves, am-lbibia , iste , infecta vermes Vt ne haec diuissio me fundamento esse videatur, Otes, Velim, animalium tam in

15쪽

iam ad has attinet, Animalia sunt vel L- peda, eaque, aut sine alis, Vt homo, o cx , et Gibbon aut alis instrusia, talles, Sallus, Cleoniata Vel quadrupeda, quae aut in sola terra degunt, Vt hos, ouis, leo, alat in hac, et in aqua 11'mul, da amphibi dicuntur, sicut lu-tra Vel opori pedum expertia, quae pinnigera pisces Vocantur aetera vermes uod vero internas proprietate concernit, Mammatia, siue Villipara, Vna eum auibus, ouisaris scit habent coi bi loculare, lauritumque sanguinem Vero calidum et rubrum, Amphilia, et pisces, cor niloculare Uniauritiamque sanguinem frigidum, plerumque rubrum infecta, et vermes, cor prioribus simile; rat.

pro sanguine, frigidam, albidamque saniem. Praeterea Hom nes quadrupeda, et aues quinque pollent sensibus. Isces et quaedam a bibia, auditu ora et gustu A a Lav

16쪽

tarent certe insecta omnia utroque sensu, ut et Vermes quorum praeterea plurimis visus quoque deesIe perhibetur.

Eruditorum nonnulli eam animalium cunctoruli rationem intuere ut constituerent genera sugentium, lactantilamque, siue illa domestica, siue fera suerint ad 3OO auium 2O amphibiorum 7oo piscium amo insectorum I 5OOO; ver rnium OoO CL ZIMMERMANNus , introlusione Zoologiae suae, calculo . 45. inito, maxima cum Veritatis specie, terrestia animalia ad 18OO,COO, aquatica ad 36OO,OOO, Omnium Vero animalium summam, in quinque millionibus, quadringentisque millibus consistere autumat. Sed hic quoque Valeat, quod LINNAEUS , arti L systematis sui prudenter subscripserat Ea quae scimus, sunt pars minima

eorum, o κae ignoramus.

17쪽

De caeter notitia Vermium, graeco Oiseabulo dicitur Hermintho ia, quae eos distribuit in intestina, Olusca testacea, lithophyta, et Zoophyta insediorum vero notitia Entomologii piscium Ichthyologia; in terra simul, et aqua tuentium misphibiologia auium, quarum genera sunt accipitreS, leae, anseres, gratiae, gallinae, et passeres, ornithologia animanistium Zoologia, cuius I INNAEVS ordineni cientium habita ratione, si disposuit, ut constitueret, primates, bruta feras, e stias, glires, pecora, belluas, etc. Absit, vi equidem, hanc animalia dignoscendi improbem rationem malui tamen simpliacem illam, et V puto, certiorem, tam a veteribus , quam recentioribus auctoribus usitatam sequi, ubi praeter Ontes, e , dum imprimis, caudae , et in quibusdam cornuum quoque habetur respectus. Hac itaque Cologiam meam proponere Ones

18쪽

ia His sok1ΛE NAT RALIS stitui methodo, vix, sicut autumo Uiquam, nisi supercilio nimium critico formutata fuerit, displicitura.

De utilitate Historiae naturalis nobili hae parte, non est, quod multa prose sam, quando eandem fatentur plerique omnes. In religionis negotio, pulchre eius ostendit sum, praeter alios, CLSTVRV1vs. Id profecto dolendum, quod ea quidem patrum nostrorum memoria, in Scholis, Academiisque, parulli culta, immo fere penitus neglecta fuerit. Miserari haec nos tanto magis oportet, UOconflat magis, Veteres historiam animalium sedula percoluisse opera sit uis etenim ignorat, ut Salomonem I Reg. 4.

V. 33. inuoluam silentio, Aristotekm hilippi atque Alexandri, hic O talenta, praeter feras rariores dederat opibus ad tutum, complurimis voluminibus historiam animalium complexum fuisse. iunciu

19쪽

ΡROOEMIUM IS in compendium miserat, adiectis sua ope ra quibusdam C. LINIVS et hunc u

sum OLINus, in suo olyhistore. ostdein hos AELIANV libros L consedit, de natura animalium, qui Londini an. 174 eleganter impressi sunt. Saeculo postea XIII. ALpE Tvs . sex et viginti hac in materia scripserat libros. Renascentibus

demum litteris melioribus , et nouo dele fito orbe, singularem affudit luceam CONRAD. GESNERVS, Hel Ueta, quem tamen , et industria, et conum accuratione superasse censetur LYSSE ALDROVANDUS, Bononiensis hysicus, et Medicus Saec . XVII. Scriptor, quos eodem fere tempore secuti sunt GEORGIvs MARCGRAVIus de Liebstadi, Jo Evs NIEREMBERGIVS , ASP SCHOTΤus, et Io RAIus , Anglu , qui Synopsi methodicam animalium edidit, alii.

S. IO. Ρraeclare hi quidem omnes de historia

animalium meriti simi at huius tamen, multo clarius elucubratae gloria, nostro huic, quod vivimus, saeculo relicta esse Videtur , quo utpote studium hocce, sicuti

20쪽

1 mis T. AT PROOEMIVMoti in synanasiis Academiisque, magna

cum diligentia, a summa cum laude, et utilitate proponitur ita a Viris of tritaria , et munerum dignitate narissimis per tinaci excolitur industria. inmortalia hic sunt merita CAROLI LINXAEI, Equitis de Stella potari, Sueci; ILL BUFpONII, Galli, cuius Opera superiore anno, ex Gallico, in Latinum quoque dioma tradusta sunt, et Lugduni Batauorum, cum animaduersi nibus ei. ALLAMANDI edita; THOMAE PENNANTI, Angli; ALB SEBAT, Bataui

GABR. tandem ZACZYΝsKY,Joloni. Haud puduerit 1ic rursum fateri, nos unga ros lia in re liuedum fuisse parum solertes, de quae natura largiter impertita est, accurata diligentia perlustrasse. At nunc iam, et maior, ae olim, studiorum gustus, aemulatioque, et benignissismae regiae ordinationes, praeclarissima quaeque nos sperare iubent. Sed iam an

dem ad rem ipsam.