Ioannis Seuerini Tentamen zoologiae Hungaricae, seu, Historiae animalium, quorum magnam partem alit Hungaria

31쪽

De ipedibus. 5spis, uno oculo in fronte media insigni bus tandem nasci alibi homines cauda villosa, pernicitatis stupendae alios uis ribus totos consegi. Ad hominis similitudinem proXime aecedunt, e simiarum genere. I. Semrimmo, seu Homola Deseris, Orang- Outun Indis, Cernianis, de Walc mens et dictus an veterum sit a ru1, dubito siquidem cauda caret illi vero, Ut constat, attribuitur. Luidquid huius sit certe animal hoc cum bestiis

hominem proxime coniungit, et, Vt C ZIMMERMANNVS loquitur, in catena,

qua rerum mater , natura , omIIa Inter

se copulauit, medius quas anni ius es Varietate attamen membrorum, ne

quid de ratione, cuius hic expers est, dicam, multum ab homine dissert hi cedit quidem erectus bipes a caput habet crassius, et rotundius, superciliorum loco seriem transuersam pilo

rum, nasum XigUe prominentOm, si latius, et a naribus remotius, margine

hirto auriculas, et digitos in pedibus longiores Habitat 411 LoMago Bengala, Sumatra Iaua. Vi 6tita fructibus, pernoctat persaepe

intra ramos arborum et cum singulari

gaudeat agilitate, facile se lapidibus. 5 et

32쪽

a Maii L De in ictus et quidquid his innite arripit, contra hostes defendit Amat quidem calesie , hi ad ignem, sed eundem alere ignoras quamquam ligna secare, et alia huiuscemodi ministeria praeliare , si

doceatur, potest. Binae Orang-Outata sunt species, Varum: a Pongo oeatur, eadem cum homine proceriori magnitudine, et erassitie.

Waldmen sch), cuius statura vix ad trium pedum altitudinem exsurgit; priore itaque multo humilior. Longimanus Giblon, praesert quidem

speeiem hominis, multum tamen ab eo recedit, qua manuum longitudine, quae ad talos usque propendent eo modo,Vt licet tetraptas incedat tamen Gensus videatur erecto, sed incuruatiore fieri corpore qua oculorum profunditate, et magnitudineri qua tandem coxendi eis pilos tegumento Magnitudine, Ut prior, Variat caetera mitis, segnis frigoris, et pluuiae imis patiens. Habitat in Coromandet, et Molucca. De simiis agemus infra, qui

hus adnumeratUr.

33쪽

Hactenus de bipedibus iam quadru-

peda, quoad eius fieri poterit, planissime exponamus animalia. Horum duo genera, si pedes intueamur, animaduertimus, Alia enim habent ungulas, alia digitos, unguibus munitOS. Illa corna peda, minus latine ungulata VocantUr haec digitata. Vtraque rursus in diuer sas abeunt species. Vngulat enim vel sunt solidipeda, quae non fissas, sed χ-lidas habent ungulas; vel bi do, seu bisulca Vel trisulca, Vel quadrifida, vel denique, quae ungulas in quinque partes habent fissas haec dixeris quinquisic. Digitata vero ostendunt, iam binos, iam ternos, iam quaternos digitos, imo et quinos, graece Dida'la, Tridactyla, adpellata. Separanda hine, quae vel digitos nacta sunt indiuises, Ut castor, et lu-tra Vel pedes informes, Ut phoca. Atque uagula haec iam nos partite propo V

34쪽

rs Sectis It De Quadrupedibus.

Inter animalia ungulata, principe loco ponunt sonipedo, quorum sunt: I. Equus , Cabalius, Sonipes, das serd, Lo, hin; qua die Stulte , antZa,Κ0byla Admissior . der Hengst, Men-Jό, Waycsiak; reseratus, de Wal lach, Hereli-lo, aris a Phlius, hinnuluna no1tri vocant, das Fullen, si-ko , onjese, seu riebe. Equo denis

te primore sunt se X. Is optimus iudicatur, si constat capit non magno, oculis hilaribus, nigris, naribu apertis, arrectis, breuibus auriculis, ceruice molliter lata, nec longa iuba densa, ad dextram retem, pectore lato,

spina duplici subinclinata, lateribus inflexis, ventre substricto, lumbis latis, et subsidentibus, cauda longa setosa crispa, cruribu aequalibus, genu tereti paruo Ungulis altis, et O tundis, corpore denique sublimiore, et erecto. Animal est generosum, si bene alatur; docile , sordium impatiens.

cursu celer, et ad humanae commoda vitae perutile siquidem e Vehimur, portamUS Onera, aramVS belligera mus, seruimus denique voluptati. ro-1unt Xuuiae quoque, crines, caudae

35쪽

Miltu. 9 inprimis, et adeps, e quo Olelim, pro lucernis paratur. Sunt etiam, qui carnibus equorum, pro esca tunturi lacte, pro potu, interdum et inebrian te, si praeparetur, Ut in Siberia. u-gnat et calcibus, quas remittit, et dentibus Indomitorum greges in Hungaria, praecipue ad Tibiscum, passim deprehenderis. Sunt interim generosi imprimis Anglici, magni Ohemici, durabiles Dani

ci Corsicani humiles, celeres Hungarici, cum Tartaricis, discolores Indiani, pretiosissimi Arabici, ex genere I Oechlanorum, quorum unus saepe mille venditur hilippicis. Vetustatis

enim hi laude, ab equaria Vtpote Salomonis , fide publica deducti, velocitatis item, et caritate in selibres, quos

eximie defendunt, ante plero8que omnes, Vel IEBVHRI auctore, Xcellere perisibentur. Si coloris habeas rationem , inmungaria visitur equus candidUS, ater,

ei Ram puniceu 8, seu ballis iraim, gilvus, ad scutulatus, in feschimmel, rufus, in Fucis. - qui a pleris ille Omnibus, quos tamen Americani ignorabant olim, magni sunt habiti semper nonnulli insano prorsus amore erga eos ducebantur. Sic Alexander

M. Tui in honorem Bucephali urbem

36쪽

ao Se si Iute uadrupedibus. exstruXerat cognominem Caesar mar moream effigiem equo suo posuit Antonius Verus aureum simulacrum: Oppea Sabina, Neronis Xon soleis au reis suos muniebat. In reliquo ad genus equorum, de quorum aetate ex dentibus, et situ oculorum, inter alia iudicandum, re

ferri videas Assinunes, ulum,' cum Zebra, Onagrum. Vt hoc quidem haud inficiemur, describemus tamen haec animalia separatim. Si itaque inter Soli-

dipeda

. A nus, dea Esel, Zamar, sel; A na, die Eselinia, Zanvir Eanrea, Osti ce, dimidia qui magnitudine, colorenturino, linea dorsali, et scapularum nigra, Ut cruci formam gerere videatur, capite grandiore , iuba breui, at auribus tanto longioribus, accidis, cauda alatum in Xtremitate pilosa, O no turpiter rudente. Animal tardum quidem, et stilpidum, ad Onera tamen

portanda idoneum, laboriosum, vili opera alendum quum vel stipulis, carduis, et spinis facile saturetur. Laephtisi, seu ubi medetur caro a Ut tis editur ex pelle diuersa coriorum genera parantur. arit intra totHem, ut equa, 9 scit. dies, aetatem vix vi tra o annos producit, gignit ad extremam aetatem, Delum suum tantope

37쪽

asinus. ulus. Ire amat, Vt, etsi ignem, et aquaIn Vehementer timet, tamen nec his, quin

pullo periclitanti opem serat, terretur impediturque. Habentur praeter domesticos, quo rum Arabici sunt maXimi, et celerrimi, feri etiam, quos Onagros, seu Asinos sylvestres vocant, fascia, Viplurimum dilut lutea, per dorsum proeedente.

Id prosecto ridiculum, quod a Madaurae incolis tanti aestimentur, v solas nobilium vita fune Iorum animas, nullps vero plebeiorum, ii eosdem transferri, et ab his animari credant. Ahim , hybridum animal, ecasino, et equa, de Maules et UfZver, Me-Zex, seu Mulide, ex equo, et asina Hismus vocatur equo minor, maior asino, ad portanda onera aptus sed

vase : ideo fiscella indiget. Narrat

AELIANV de mulo suocos sale epleto portalise, cum per lumen ipsi esset tranSeundum, et sal madefieret, ipseque sentiret ex madefactione et reso tutione salis , onera fieri leuiora se quentibus diebus totum sese mersissea illis: Verum, posteaquam Thales iusseserat saccos repleri spongiis, et mulus grauiores usdem aquis fieri animad- Vertit, nunquam deinde, ubi salis habebat sarcinam, undae et immerserar. ira incora, si formatu corporis

38쪽

3 Secti II De quadrupedibus. adspicias , Mulum dixeris Africanum. Mira supra gelius suum, gaudet celeritate, et pulchritudine, cum sit exbadio , et flauo , discolor, fasciis nigris digitos tres latis, per totum corpustra Suersis qua e re Germatris dergestreiste Esel, vocatur. Id fidem superare videtur, dum perhibent multi, ob tales dotes, bestiam lianc in ipsa

Astica, plus minus 14OO Urei ae stimari. s. Vacca Arabisa, ex genere camelorum,

dum cumbit, et surgit, posticos bifariam flectit pedes in dorsi latere no , Ut vinaris instar, pinnam ad natandum habet. Visa anno superiore iniungaria quoqUO. 6. Sus, quem Aristoteles olim in Ρoeo ni solidi pedem, PLIN1vs in Illyrico, et I 1NNAEus ad psallam detexerunt. In Hui1garia passim inueniuntur, cumprimis in eogradiens prouincia. Ludibcrum est de inobanensibus prouer bium.

Animalia bi do, seu bisulca sunt vel coi

nuta, ille cornigera, Vel non cornuta, ut sint oves plurimae, es apraff. Cor nuta rursus diuidi solent in ea, quae cornibus armata sui 1 concauis, simplicibus, et laeuibus, Ut OS, VI US, u-

39쪽

m domestacus, s balliis vel , quae cornua gerunt solida, ramosa, atque rugosa, sicut ceruus, dama, alces. Equidem tametsi peduni maxime, in discernendis animalibus, rationem habendana institui: ne tamen iusto longior plius Xcrescat; et tclarius cuncta in oculos incidant, cornuum quoque disserentinii hoc loco obseruare utile est duxi Sint itaque

Animolia bifida cornibus concauasimplici ius praedita, quorum est: i. Hos Dentes superiores habet nullos. in seriores laniarios itiden mullos. υ, castratus inon est, vocatur Ulgo Taurus, de Sileri B ka pyx, uiratus.

a μὰ domesticus, mansuetus, colore et magnitudine, pro regionuni, aeris, et pabuli diuersitate varius Helvetici,

et Anglici nonnulli cornibus carent

cum polonicis, colore ut plurimum

nigro, et rusos ungarici , qui sunt grisei, et subfusci, sulcerrimi

forma corporis, & cormium lunatorii

40쪽

3 Mai u De quadrupedibus. eximia proceritate. Animal est robustum, laboriosum huius nostri collo, Germani cornibus iugum imponunt sociale desiderium consuetudinis mugitu flendens, ac inter plurima utile quando multas peragit peras, cutem przebet bonam, Carnem

sapidam sebum pro luce, fimo agri, horti, Vineaeque foecunduntur, ibis cani eo, ubi ostium in frusta consciderunt, pro lignis Vtuntur; cornua

varios fabricantur in usus pilis X-plentur culcitrae, sellae praesertim vaccae dant lactis affatim, ex quo butyrUm, caseus, serumque essicitur. De bubus haec potissmum praeeipiunt rei rusticae scriptores Parandi sunt boves nouelli, quadrati, grandibus membris, cornibus proceris, Di-

gricantibus' robustis, fronte lata,

crispa, hirtis auribus, oculis, et n-bris nigris, naribus resimis, patulisque, ceruice longa, et Orosa, palearibus amplis, et pene ad genua promissis, pestore magno, armis vastis, lumbis latis, dorso est , planoque, Vel etiam subssidente, clunibus rotundi S, Cruribus compactis, et rectis, sed breuioribus potius, quam longis, nee genibus improbis, Ungulis magniS, Caudis longissimis setosis pilψsisque, corpore denso ac breui tactu corporis

mollissimo. De