Quinti Horatii Flacci Opera : accedunt clavis metrica et notæ anglicæ juventuti accommodatæ

121쪽

HORRIDA tempe Stas coelum contraxit, et imbres Nivesque deducunt Iovem nunc mare, nunc SilmE, Threicio Aquilone sonant. RapiamuS, amici, occasionem de die: dumque virent genua, Et decet, obducta solvatur fronte Senectus. Tu vina Torquato move conSule preSSa meo.

Caetera mitte loqui deus hae sortasse benigna Reducet in sedem vice. unc et Achaemenio Ρorfundi nardo juvat, et fide Cyllenea Levare diris pectora sollicitudinibus : 10 Nobilis ut grandi cecinit Centaurus alumno Invicte mortalis, dea nate puer Thetide, Te manet Assaraci tellus, quam rigida parvi Findunt Scamandri flumina, lubricus et Simois Unde tibi reditum certo subtemine arcae 5 Rupereri nec mater domum coerula te revehet. Illic omne malum vino cantuque leunto, Desormis aegrimoniae dulcibus alloquiis. V

ALΤΕΠΑ jam teritur bellis civilibus aetas, Suis et ipsa Roma viribus ruit: Quam noque finitimi valuerunt perdere Marsi, Minacis aut EtruSca orSenae manuS, aemula nec virtu Capuae, nec Spartacu acer, Novisque rebus infidelis Allobrox,

122쪽

I 12 Q. HORATII FLACCINec sera coerulea domuit Germania pube, Parentibusque abominatus Hannibal, Impia perdemus devoti Sanguinis aetaS, FeriSque rursu occupabitur Solum. IuBarbarus, heu l cineres insistet victor, et Urbem Eque Sonante verberabit ungula Quaeque carent venti et solibus, ossa Quirini,

Νosas videres dissipabit insolens. Forte, quid Xpediat, communiter, aut melior pars. 15Malis carere quaeritis laboribus. Nulla sit hac potior Sententia Phocaeorum Volui profugit eXSecrata civitaS, Agros atque Lare proprios habitandaque sana

Apris reliquit et rapacibus lupis 20

Ire pedes quocunque serent, quocunque per undaS Notus vocabie aut protervus AfricuS. Sic placeo an melius quis habet suaderes secunda Rutem occupare quid moramur alite lSed juremus in haec: Simul imis saxa renarint 25

Vadis levata, ne redire Sit nefas Neu conversa domum pigeat dare lintea, quando Padus Matina laverit cacumina In mare Seu celSu procurrerit Apenninus;

ΝOVaque monstra unxerit libidino 30Mirus umor juvet ut tigre SubSidere cerviS, Adulteretur et columba miluo, Credula nec ravo timeant armenta leone Ametque Salsa levis hircus aequora. Haec et quae poterunt reditus abscindere dulcos, 35

Eamus omni exsecrata civitaS,

Aut pars indocili melior grege mollis et exspes Inominata perprimat cubilia. Vos, quibuS Si virtus, muliebrem tollite luctum, EtruSca praeter et volate littora. 40

123쪽

EPODON LIBER. 113Νos manet Oceanus circum vagus arva beata Petamus arva, divites et insulas,

Roddit ubi orerem tellus inarata quotanniS, Et imputata floret usque Vinea, Germinat et nunquam allentis termes olivae, 45 Suamque pulla ficus ornat arborem, Mella cava manant ex ilice montibus altis Levis crepante lympha desilit pede. Illic injussae veniunt ad mulctra capellae, Refertque tenta grex amicus uberari 50Νeo vespertinus circumgemit UrSUS OVile, Nec intumescit alta viperis humus Nulla nocent pecori contagia, nullius astri Gregem 2Stuosa torret impotentia. Pluraque elices mirabimur ut neque largis 55 Aquosus Eurus arva radat imbribus, Ρinguia nec siccis urantur Semina glebis, Utrumque rege temperante coelitum. Non huc Argoo contendit remige pinus,

Neque impudica Colchis intulit pedem 60

Non huc Sidonii torserunt cornua nautae, Laboriosa nec cohors Ulyssei: Iupiter illa piae secrevit littora genti, Ut inquinavit sere tempuS Ureum ;2Ere, dehinc ferro duravit Saecula, quorum 65Ρiis secunda, vate me, datur fuga.

124쪽

HORATIUS.

JΑΜ jam ossicaci do manus cientiae Supplex et oro regna per roSerpinae, Per et Dianae non movenda numina, Ρer atque libros carminum valentium Refixa coelo devocare sidera, 5 Canidia, parce vocibus tandem Sacri S, Citumque retro Solve, Solve turbinem. Movit nepotem Telephus erelum, In quem Superbus ordinarat agmina MySOrum, et in quem tela acuta torserat. 10Unxere matres Iliae addictum cris Alitibus atque canibus homicidam Hectorem, Postquam relictis moenibus rex procidit,

Hei pervicacis ad podes Achillei. Seios duris exuere pellibus 15 Laboriosi remiges lySSei,

Volente Circe, membrari tunc menS, Et onus Relapsus, atque notu in vultu honor. Dedi satis superque poenaruti tibi, Amata nautis multum et institoribus. 20 Fugit juventas, et verecundu color Reliquit ossa pelle amicta lurida Tuis capillus albus est odoribuS.Νullum a labore me reclinat otium Urget diem nox et dies noctem neque est 25 Levare tenta Spiritu praecordia. Ergo negatum vincor ut credam miSer, Sabella pectus increpare Carmina, Caputque Marsa dissilire naenia.

125쪽

Quantum neque atro delibutus Hercules Nessi cruore, nec Sicana servida Urens in Elna flamma. Tu, donec cinis Injuriosis aridus venti serar,

Cales venenis officina Colchicis. 35 Quae finis aut quod me manet stipendium iEffare ussas cum fide poena luam, Paratu eXpiare, Seu popoSceris Centum juvencos, Sive mendaci lyra Voles Sonari tu pudica, tu proba, 40 Perambulabis astra Sidu aureum. Infamis Helenae Castor offenSu Vice, Fraterque magni CaStoris, victi prece, Adempta vati reddidere lumina. Et tu, pote nam, Solve me dementia, 45 nee paternis obsoleta Sordibu S, Nec in Sepulcri pauperum prudens anus Novendiales diSSipare pulvereS. Tibi hospitale pectus et purae manUS.

CANIDIA.

Quid obseratis auribus undis prece. 50

Non Saxa nudi surdiora navitis

Neptunus alto tundit hibernus Salo. In ultus ut tu riseris Cotyttia

Vulgata, Sacrum liberi Cupidinis ΤEt Esquilini pontifex venefici 55

Impune ut urbem nomine impleris meo ΤQuid proderat ditasse eligna aBUS, Velociusve miscuisse toxicum ΤSed tardiora sata te voti manent. Ingrata misero vita ducenda est, in hoc, 60 Novis ut usque Suppeta doloribus.

Optat quietem elopis infidus pater,

126쪽

116 EPODO LIBER. Egens benignae Tantalus Semper dapis optat Prometheus obligatus aliti: Optat supremo collocare Sisyphus 65Ιn monte SaXum Sed vetant leges Jovis. Volus modo altis desilire turribus, Modo ense Decius orico recludere; Frustraque vincla gutturi necte tuo, Fastidiosa tristis aegrimonia. 70Vectabor humeris tune ego inimici eques, Meaeque terra cedet insolentiae. An quae movere cereas imagines

Ut ipse nosti curiosuS), et polo Deripere Lunam vocibus possim meis, 75Ρossim crematos excitare mortUOS, Desiderique temperare poculum,

Ρlorem artis in te nil habentis exitum Τ

127쪽

CARMEN SAECULARE.

ΡΗ ΕΒΕ, Silvarumque potens Diana, Lucidum coeli decus, O colendi Semper et culti, date quae precamur Tempore priSco Quo Sibyllini monuere versus Virgines lectas puerOSque RStΟSDis, quibus Septem placuere colleS,

Dicere Rrmen.

Alme Sol, curru nitido diem qui Promi et celas, aliusque et idem I 0 NasceriS, possis nihil urbe Roma Visere majus lRite maturo aperire partus Lenis Ilithyia, tuere matre ἔSive tu Lucina probas vocari, 15 Seu Genitalis. Diva, producas obolem, atrumque ProSperes decreta Super jugandis Foeminis, prolisque novae feraci Lege marita. 20

128쪽

Certus ut denos decie per annos orbis et cantus reseratque ludOS, Ter die claro totieSque grata Nocte requenteS. VOSque Verace ceciniSSe, arcae 25 Quod semel dictum est, Stabilisque rerum Terminus Servet, bona jam peractis

Jungite sata. Fertilis frugum pecorisque Tellus

Spicea donet Cererem corona Nutriant foetus et aquae SalubreSE Jovis Urae.

Condito mitis placiduSque telo Supplices audi pueros, Apollo: Siderum regina bicornis, audi, 35

Luna, puellaS. Roma Si vestrum est opus, Iliaeque Littus Etruscum tenuere turmae, JUSSa par mutare Lare et urbem

SOSpite cursu, 40 Cui per ardentem sine fraude Trojam Castus EneaS, putriae SVPerSteS, Liberum munivit iter, daturuSPlura relictis: Di, probos mores docili juventae, 45 Di, senectuti placidae quietem, Romulae genti date remque prolemque

Et decu omne. Quaeque Io bobus veneratur albis

Clarus Anchisae Venerisque Sanguis, 50 Impetret, bellante prior, acentem Lunis in hoStem.

129쪽

CARME SAECULARE. 9Jam mari terraque manus potenteS Medus Albanasque timet Secure :Iam Scythae responsa petunt, superbi 55Νuper, et Indi. Jam Fides, et ax, et Honor, udorque Ρriscus, et neglecta redire Virtus Audet apparetque beata pleno Copia cornu. 60 Augur et fulgente decorus arcu Ρhoebus, acceptusque OVem amoenis, Qui salutari levat arte seSSOS Corpori artUS, Sitalatinas videt aequus uras; 65 Remque Romanam Latiumque solix Alterum in lustrum meliusque Semper

Quaeque Aventinum tenet Algidumque, Quindecim Diana preces virorum 70Curet, et Votis puerorum amicaSApplicet aureS. Hae Jovem sentire deosque cunctos Spem bonam certamque domum reporto,

Doctus et Phoebi chorus o Dianae 75 Dicor laudeS.

130쪽

SA TIRARUM

LIBER PRIMUS.

SATIRAM.

Qui fit, Maecenas, ut nemo quum ibi sortem Seu ratio dederit, Seu sors objecerit, illa Contentus vivat, laudet diversa sequentes ' O fortunati mercatores gravis annis Miles ait, multo jam fractus membra labore. Contra mercator, navim actantibus Austris, militia est potior : quid enim Τ concurritur horae Momento cita mors venit, aut victoria laeta. Agricolam laudat uris legumque perituS, Sub galli cantum consultor ubi ostia pulsat. 10 Ille datis vadibus qui rure extractus in urbem St, Solos elices viventes clamat in urbe. Caetera de genere hoc adeo Sunt multa loquacem Delassare valent Fabium. Ne te morer, audi Quo rem deducam. Si quis deus, an ego,' dicat, 15 Iam aciam quod vultis eris tu, qui modo miles Mercator tu, Consultus modo, rusticus hinc vos, Vos hinc mutatis discedite partibus. Eial