Ioannis Rhodii De acia dissertatio ad Cornelii Celsi mentem

221쪽

rn panno rufo acta rufa vel lino rufo ligata capite mel temporibus alligetur, mirum remedium L emicraniae mel Veterocraniae praestabit . Nec aliter legi potest aut debet, quidquid alii de e ia ι quum dili gentissimi Medici vulgatae lectioni p atroci nentur libri quotquot in Germania, Gallia , ac Italia Aeditu Sc Ascla,quae Hippocrati ακὶ, αννος, a simi litu-d1 ne securis,ceitu sit Deligationis genus.Vnde He

νομος πελεκυς quanquam illustris Empiricus mentem

ipse suam abunde aperiat. Si leo, multa Latiaris eloquii moneta subinde nasci nova ad pleniorem significatum: imo suam cuivis, maximeque Celso , sermonis rationem esse. Adeo verisSimunta Poetae scitum illud: M .in Aia Ut filiae foliis pronos mutantur in annos, Prima cadunt: ita merborum vetus interit aetas, Et Juvenum ritu florent modo nata, vigent . Nam quae vetera nunc sunt, fuerunt olim nova, --, ram quaedam in usiti perquam recentia. Quintiliani ae- ο - . S. C.

tate in Ventum erat a Cicerone FI B V L AT V M 'nove . quod nobis jam satis tritum . Fjusdem a ponderis est, quod opponitur Hippocraticiar , :

222쪽

Cornarius, quem sequitur Mercurialis, transtulit: Nexus flum mollia, non magna. Fab. Calvus paru Latine, nec sine Soloecismi crimine: Sutura mero Mammaue mollis nec magnasit. Et paulo ante et Olligamentum minculumve seu Hamma , Suturami

is animam e non infra, sed stupra distribuito. Ger

manam horum mentem omnium judicio optime in Commento assecutus est Galenus Hippocratis Genius , qui aperte pronunciat, non de Fasciis, sed de Filo hoc in loco Hippocrate agere. OmniStatDC sermo h1c fasciae causa instituitur ,, cujuS parS nece staria est flum , cui nodus apponitur. Quod Comm de neque obscure signis cavit Vidus Vidius, qui haec Fasciae iconi ad Galeni textum adscripsit: Nodus eActa in Fasciis. Hinc Gorraeus in Definitionibus Medicis Nodum fasciarum interpretatur, MUm ambo capita inter se vinciuntur. Imo, Seni Coo nexus est, qui ex habenis aut fasciarum cruribus implexis et citur. Vnde Galenus ιια , quoa fit fasciis inter se connexis complicatis, et quum duocat rcma, vel quum alterum tantum scinditur, mel

quum tertium extrinsecus injicitur, quod Καταληαυα, clut comprehensa mentum' vocant. Hippocratestamen dixit. Quod Marcello forsan est Priuicamen 'ad continendam sive adstringenda 111 Deligationem . Viderunt hoc ipsum Interpretum

Graeci sermonis plurimi. 'Aμυα nempe ab α ιχαι

ector , siue 'Au-ά Dialecto lonica Hippocrati familia

De Art.

223쪽

miliari Ioan . Maciochus voce , ut Festo Visum , Graecae vicina reddit mentum, & copulam, Iacobus Tufanus, quem Budaeus ad Verbum secutus, exponit 6opulam, Nexum, Nodum; Colligamen, tum Calvus , & vinculum, etiam autoritate Eust thii Phavorini, qui cum Hesychio explicant , quorum sententiae recte favit Ioan . Castronus in Dictionario magno, quod Patavii in Coenobio Divi Ioannis in Viridario M. S. typis vulgato auctius exstat. Addit Tufanus 'AMμὰ nota re Vittam, Fasciam , sitiae Illaqueamentum ex DIonysio Alexandrino de Apolline: quod Scribonio Largo est Laqueus, Instita, de Fascia. Escdc GraeciSSUινiον hoc est, e mentum , Funis, Restis , Dionysio de Orbis bitu, Zona ; & Metaphorice in Epigram tuae: D . Catullus Aream dixit nn se,. Epithalamio innulam, in Elegia ad Ianuam diserte Homeri exemplo Zonam virginitatis. Zon od ii. vero nomine Hymenem intellexiste Poetam , notant e lega latissimi ipsius Hendecasyllabi: Tam gratum mihi, quam ferunt puella

Pernici aureolum se e malum , uod Zonamsoluit diu ligatam. Porro autem Celso etiam Uinculum duobus lini et capitibus constat: qui loco Nodi quam Vis e X tremas Fasciae partes assuere maluerit, ne ulcus laederet: nihilominus variandae labiorum unioni nodus commodior , dum sine difficultate sic aptetui, Z et ut

224쪽

Z.3. C. g. ut nihil pariat doloris. Modum docuit idem alibi Nodus mutnus Ddit, nis tamen longe abest. Apertius

Θεν το ,μμου . Principia non ea parte qua ulcus es inji

cienda ,sed hinc et inde nodus faciendus. Oraba M'. R Τν- sio autem quaedam laquei species etiam Simplex Nodus appellatur . Verum & latius exte nditur hujus nominis usus. Sic enim Glossa οῦ -μα ἐν δεα χῶ , g ν παλε, ἱρια . Senec Lucitatoris, Sidonio Apollinari

Talastritae nexus: quem doctissimus Salmasius brachiorum circa collum implicationem intelligit. r Imb Eilhardus Lubinus t-ὰ vertit Filum. Magis ad rem nostram ΡΠ A. quod & Gr co Barbaris

jά ὰ statuit Filum,quo aliquid suitur . Hinc ,ωάMγα ii apud Homeru Salmatius vere intelligit νουμματα, fila nem pe ex cannabe, lino, stupa, quibus navescosuebatur. Ideom Bacchuse mori suo insutu mox editurust epide ingeminavit Iuppiter, Atat se, SOL υ K:ut vel hinc Gramatici Liberu Λυθίναμβον quasi

Pollux ex Archippo: Ps λίνον τὸ δ εο υ fes 18 ν Rudolph. Guali herus Latine dixit: e cum filum1 arripiens rupturam hanc consue . Bene Pha-

225쪽

Vidus Vidius apud Galenum reddidit FIDU f, o Q.

quod teste Galeno in acu conjicitur seu ut clarius ide T 7'Comm. T. IO. cum trajicitur, et elut incisae corporis partes inter se conjungantur, ut extrema pars Fasciae inferioribus aluatur. Cuius Materia linum e t, flue lana, aliud eius generis. Que multiscit Autoris verba quum in suas Definitiones Medicas candide traduxisset Gorrsus, nullam certe incurrit inscitiae censuram . Neque

enim aliud ipse a filo vulgari Aciam Celsi opinatus , quid rei esset assequi non potuit, quum Πάααὰ dicat, siue Linum , sive Lanam , sive quippiania aliud hujusmodi ; eodem plane sensu, quo Vidus Uidius Galeni illud ejus generis. Idqi ita palam est, ut nullam imaginari liceat cavillatione, qua quod e)us generis est diversum quidpiam con-

notet, quum posito Contradicentium uno remoωveatur alterum . Molle nempe innuit ille, quodq; plagis uniendis convenientissumim. uod neque ivbticuit Galenus Libro de Fasciis proprio. Materia , inquit, interse distident. Euoniam nonnulla ex lana , alia ex membranulis. Quo fortastis nomine, quida, ut refert Salvus Scianus,ex charta per gamena bitumine illita Fibulas effinxere. Quid vero absurdi,ti vel Aciam ipse a Filo vulgari diversam putasset forma, quam Celsus duplicato filo torto circumscribit ' At quando νὴ P ,έ,ήΘm CXplicate *jubet Senex noster, Galenus quidem hanc dictio- Ο .

226쪽

ne, que deligationis distributione seu progressione significat, fasciisi pius aptari docet; filo tame etiaaccommodat, sed qua fasciam firmat, ut ibidem

I. t . prolixiUS patet. Hac ratione, a Celso parum diversa, Tu sanus Suturam ac Deligaturam aderivat; & Budaeus e Iosephi Antiquitat. Vocem hanc exponit Fibulam sive Tarniam, qitiae per anulos excurrit vestis scissuras committens. Ma-ciochus parirer,atque ex Hesychio, Lexicographis quibusdam hic suspecto , Budaeus Filum eχplicat,& Licium. Quod postremum interpres Gualtherus in Pollucis loco nupero retinuit, ubi: P, επε -κ dies: traduxit Licium in Olmisti. Conditione ipsius non segnius persequitur Hipp. quam Nodi. Totum Fasciae gratia. Molle enim exigit, ne . comprimati non magnum, seu quod Galeno idem est non parvum, hoc est, modicum, ad celerizatem in agendo laudatam , quam longitudo sepius moratur. Quod sane praeceptum magna sui parte 'ς nec postremum in Sutura locum habet apud AEgi netam . Eandemque fuisse magni Hippocratis CιYZ s. mentem diserte satis indicat ipse noster, cuius consilio Maxilla: si acta curationi fascia aut moll1s habena convenit. MOLLE vero, & MOLLI DO 'αυ- J V l 1 inter se disti dent . MOLLIS quippe mo-

a. C. s. cabulum, autore Galerio, ut D V, de quadam corporis of cIione proprie dicitur, quam nec interpretari quid m, qualis it , pluribas opus, i. omine vel

227쪽

ex voce ipsa non ad rei notitiam perducto. Hoc tamen Materiae potius indolem redolet, quam Formae . Siquidem Molle , Etymologicis quasi Mobile a Movendo appellationem trahit, quidquid in quamcunque partem moveri possit, ut apud Lu- Lib. . cretium csollia membra, & Mosita ιrachia . Quomodo Iunius etiam Philargyrius Grammaticus antiquus id apud Virgilium accipit, & nonnulli J,, .eapud rheocritum Metaphorice reddunt. Molle etiam, quod in se cedit, Ut apiad GalCnum , Dissim I. nec durum est, quemadmoduPoetae Mollis lana, annotante Non . Marcello; & apud Corn. Cel-

su in praecordia mollia , duris contraria r quodu o' aliis corporibus facile cedit, sicut locus mollior CCl- 1. q. h.'so in Calvariae pertusione . Ita VirgiliuS molles AED. 1 o.

undas protulit exemplo Lucretii , cui etiam , Mollis oua. Ne l, aliud Hippocrati significare potest

Celsus Hippocratis sententiam declaraturUS addI- L. 1. C. 1.dit de suo, maxime in mollibus corporibus,quq /' ipse teneriora nominat, praecipue mulieribuS tri- 1 C. Q.

buit; quibus ipse paulo post. duriora opponit, seu malentia, nimirum qu ViribUS pollens ut durari r i. C. te. corpus nihil ei sit aliud, quam frmari: quanquam Durare & Mollire etiam de Cute protulit. Vnde in Leucophlegmatia pro frictione commode prae- o Q.

cepit manus aut pueriles aut muliebres adhiberi , quo mothor earum tactus esset. Nec Latinos Grecis

228쪽

i84 DE AC IADe re p. cis eloquio inferiores ostendit ubertim Varro

' Quintiliani sententia Linguae Latin peritissimus: Ita pascere pecus oportet, ut averso sole agat. Caput

enim ovis molle maxime est. Mὰ-ον' Vero Molle, Aio L. Tr. seu Maturum, ac Dulce interpretatur etiam ele-

gatioris doctrine vir Turnebus;cui apud Galenum

. Σκλκή,1' Durum ac renitens proprie opponitur: quorum utrumque Vino commune est. Qualiter Maro mollistima mina dixit: & Lyricorum Princeps h Molle merum. Graecorum sorsan exemplo: inter quos Aristoteli u- ὰi, ουἶ,, pariterque Theophrasto, quod Theodorus Gaga sine Cl. Heinsit censura minum molle Vertit, quemadmodum δί doctissi Io. Saracentis in Dioscoride. Parum vero interest, sive cum Laevino Torrentio viro praeclaro inaturum hic intelligas, seu cum Cel-

minum molle, quod ad aquam proxime accedit, idem quod Erotiano post: Dioscoridem ααναλορ , cui in is De Cous. Athenςo ac Theophrasto σκλκήυς Opponitur . Suc mile huic est Tenerum, seu Molle . Quod se Celsus ovis adsignaVit: quanquam C. V. Petrus Victorius Pinelli consilio vocem hanc expungenda moneat. Recentia tine dubio is voluit, ει ut Castaneas Virgilio molles c Non. Marcello notavit Ioan . Pierius Valerianus, & utroque prior Macro-I 3 C, i 6. bius . Qua sermonis forma Celliis cibis acribus molles, nempe mites, ac leneS Opponit. Senectute quoq;

229쪽

quoq; Romanae eloquentiae parens eleganter dixit Oh, Ma . in ollem & jucundam, Vocem Hippocrates mol Did i. lem, quae exilis est, ut aspera, quς dura . Absit vero Celsum autorem gravissimum credamuS unquamide repetere , aut Verba In nouare i quia apalis mox addat mollia i eademq; voce usi fuerint Scrib. Largus, Plinius Valerianus, Cael. Aurelianus, Marcellus Empiricus, Apicius, Octauius Horatianus, C.

ad rem. Ferrum equidem molle plumbCque Vicim 1 . c. b. num rotarum usibus aptum ex Isidoro didici. 6 si Hoc tamen, quantumvis ductile ex facili in fila at- C. 16. tenuetur, nunquam metallicς iubstantiς cum lentore duritiem exuit; sed tale censetur comparate, non aliter quam Celso e psa dura, imitation s i i e Hippocratis, qiue tarde putrescit ; & Muria Dura, De Aer.

quae aliter eidem asperrima dicitur, etiamsi ea sa- c tis liquida, nec ut doctissimo Mercuriali visum ad

solem induruerit Quaeque Scribonio Largo recens P 66. exigitur, & manifeste potabiliS indicatur. Quo- 18s.

circa irrito conatu A C l A Filum elicitur Metallicum , quia Metallum, Vel propter formam, vel ab igne, vel sua natura molle, seu regulare eis, quod Cl. Salmasius erudite post Isidorum e Plinio in regulas aut clavos Ductito,id est, lentum ac sexile cxponit. Enim Vero quamvis ad arte Mollitum censeatur Verius, quemadmodum Poetae mollitum infla metallum: A a Cel-

230쪽

18 6 DE AC IAI. s. C. i. Celsus tamen scripsit Suturam calvaris caruncula

molliri, cartilagine os pectorales quo Sternum ii 1 c . ι telligit. Oleum quoque eidem nervos mollit: δ ,

Scribon. Largus edocet quae Alvum molliunt siue laxat; pariterque ante ipsu Celsus. Imb, hicipse Febres per dec iones molliri tradidit. Lino autem quis

Molle propius insciabitur, nisi plane fugus' Hinc

Isidoro Λ, νάήj., proprie, quod molle ac lene. Hujus Vero census esse, quod non nimis tortum, post 1 .s. C 16 Celsum fatentur omnes cum Galeno; quo mitius corpori insidat, & cum minori inflammationis periculo carni adhaereat, non tam arcte stringendo, ad vitandum Cancri periculum . Harum tamen Cautionum circa Aciam prima duntaxat in Celso reperitu altera de Fascia tantummodo prolata fuit. Molle autem torto, ut duro, hic opponitur . Neque enim verborum adeo inops censendus A utor disertissimus, ut non potuisset Metallum insignire nomine magis proprio, quale est ductile, flexile, aut simile quidpiam. Sed Molle ipsi est, Quod tangenti cedit, non quod subtile. Atq, ejusmodi ait ille Linum e se crudia puta, non dum lixivio

maceratum, duplex triplexue ,sic tortum , ut unitas facta fit . Qua locutione postrema usus etiam de CD 3 o Simplicium mixtione Scribon. Iargus. Tale etiam in ei, Galenus approba quod sit molle, veluti Peli- onum a Plinio laudatum. Fllum Vero contortum,

per ceram deductum ad Suturam exigit Maria-