[Gr]ammatic[a] rationis; sive, Institutiones logicae

발행: 1675년

분량: 155페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

Ista enim septem conditiones Omnes non ve Guilis Lir aede in nisi in uno loto In dividuo ac eoque dicuntur principio radivi. vallanis c. Scot sis, Leccρι G, Thomistis Fo ι .Proprietates I in d id M.

i. Quicquid per si existir est Indi Viduum. 3. lndividuuna innaediate subjicitur oeci ei mediate Generi r . Iudividuum ponitur in Praedicamento ad

partem Intima in.

PRAEDICABII E UNIVERSA . E.

II Baedicabile et xox universalis apta praedi I cari, hoc estri; cs, de Ruribus

υ rasati sunt incisi ante Intellectus Derat sone, quardo res considerat Lud aras principiis S ' flen i alibus qua in accident ii hus isdividuataonis ut cum arb)rem men Iei conte inplamur, minime spectantes an sit hiati itari platani , procera a in Himilis, ra an rem S.C. iste vero irentis actus dicitur δε Differuiat autem Pr. Eicabile & niti ero quia hoc est Ens aptum ines ita multis illud est vox apta dici de multis Sic eadem Natura. Qua tenus apta est esse in multis dicitur Universale,

ersaliri sic. n itina quae si a est insinsularibus.

. Form.iliter,dcreduplicata ve, probabι tu Inri: 'espectu quatenus est Universalis, sta iturabstracta a singularibus per intellarium, con-iderata in se ut quid unum. et mi ei Oli convenit D mi'. 2. cc Itas. iIti acue est vel Fomtialis, vel Etuatis. υmlai amitalisa Commimitas ot tam on-ieniunt latetri filii in mittit flauem versale to riale est natura abstracta unum quid actuo communerare en inpolestate, nempe HS qui- hiis abstralaifur. et nita Potentialis,&Communi in actu lucon emum, niversia limat frialia quia illud et natura divisa in multis c actu communis: sed per intellectum potest fieri unum, proinde i-' itur unum potentialiter. In unu ei Di specta-

st satieta, quae nihil aliud est quam non ratis nantia. Iraques 1 repugnantia naturae 1 Pgularibus est D ni et ei Die Materiale postea vero per. ii rei lectum abb labitur ab ipsis, it Universis: Jef)rmale. Ad perficier. dum Universale , ita a concur-

i. Abstractis, sive separatio naturae commu- nisi singularib L sin quihus erat divisa. 2. Gmparatio, quae est attributio Juidem naturae abstractae ad eadem Individua a quibus at strahitur. t. Impositio nominis, quae est excogitatio alicujus vocis secunda in te titionis perquam illa Natura ex pri initur.

12쪽

η Insitutio Lostea. PARsNu rus Universalium sive praedicabili ui

delium itur a modis Prae ieres.

Illi autem uiat quinque. In quid Incoinplete. In qui , Completet

in quale Con ingens. Quinque igitur sunt praedicabilia. 2ηM Specie, Disserentia, Proprium, D idem. Yfaec scario 'quid, respondet naturae aures lentiae rei; Praedicatio in glisti, illi quod es ea. tiae accIdit, eandemque extrinsece denominat. Pindicatio In quale gulae, abessentia intrinsecraten minat.

sivile P sicum, Los rem. . .. . civile est quod con notat vel principium, mul tudinis, vel multitudinem ab uno min- simo ortam. P , )z. HUicum,quod naturam a rebus naturali

- Dus participatam Connotat.

3. Logicum, quod aptum est praedira epia. ribus differentibus Spαι an quid incomplere. In inplete praedicari dicitur, quia partem essentiae tantum dat Speciei. Diferre Specie dicuntur, quae siunt vel diversiae Species, vel diversia Indi kidua sub Speciebus diversis contenta.

umore est in una Specie, sed totuQ-unon est Non enim totum Genus est a 4 Genus est dupleXν -

oira usi, supra quod non est si emut

lienus ouod proinde nunquam est Species.

T,. et iis quod respectu inferiorum est

Genus, & superiorum est pecies.

I. Praedicatur essentialiter de suis instriori:

13쪽

. Praedicatur remote&mediate de indivi cui Lpecificis, non aurem genericis. s. Et laum Potentiales, quia continet sub se Infert Oratantii: a partes suas. Licet enim si pars Metaphsica, D e essentiae speciei, quate- Mus aui tannismi ; et tua inen totum L Geta Telpetiu ec elum,q.iarenus de iis praedicatur. Cem D mnatur tota quota Araetacati Ir, c est

do Cimii , quae apud Oratores sumitur

Ero venustare. a. Logica, quae apta est praedicari de pluribusnnmero tantum differentibus in quia complete. Dicitur praedicari complete, quia dat totam essentiam inferiori hus. Numero differentia dicuntur Individua ejusdem Specel, quae non differunt secundum ementiis am e numerationem. I conservatur in no Ddiuiis Mima ossica non conservatur in uno Individuo. HeGeddat totam Naturan suam Individuis, si cui

AR I. De Praessieabilibus ri t de Genere dictum, non totam indiliduatim ἴtinum, superadditur enim Naturae specificaeifferentia quaedam Individualis, v. g. γυιο- ius per quam constituitur Individuum in se Individuo, B ab aliis Individuis ejusdem ieci ei distinguitur. Indisidua ejusdem Specie disserunt secumim Naturam individualem, notas peciscam. Est autem duplex Species. Infima , qua non est inferior Species Subalterna,quae nunc Genus est,nunc Species. utraque considerata potest vel ut Subpeltili , vel Praedicabilis. Subjicibilis, respectu Superiorv. Praedicabilis, respectu Inferiorum.

Duinuiolyeeiti allata est Speciei ora p-icabili Proprietates Speciei. i. Di recte subjicitur Generi in serie G. Est pars subjectiva Generis.

.. 3. Est natura inserIGr Genere. . 4. Immediate praedicatur de Individula. . Constat ex Genere&Differentia.

6. Praedicatur aequaliter de suis Individuis et Quicquid propria definitione definitur est Species ipsaque Definitio ex Genera&L U--

serentia conflatur.

IFFERENTI A est quae facit rem dise serre; estqbe triplex. I. Communis, quae est accidens aliquod Da- bile, uod diaer ea uiuus ab altero facit.

14쪽

ta Institutis L 1stea. PARS 2. Propria, quae est vel Accidens in uti utili in quinto, vel Proprιum In quarto P dicabili de nuibus infra, .ci Maxime Propria, quae e sentialiter aliqui baliquo distinguit, haec sola constituit thri Praedi ea bile. v.fuitur autem tripliciter I. Esse raedicabile quo una speetes ab alia di stinguitur. ε et Esse dirabile, secundum quod Speeit superat Gen- , quia Species in se Differentii Acontinet, quas Genus noni, bet. . Aliquid dicitur eontinere aliud duplicIter, t

Actu, sic Species superat Genus vel Fotesate, lictenus superat Speciem Geninenim continet plures D erealia sanat in suo ambitu quam speetes Deezel autea continet plures Di erantia in se rin 1ua ellet clantam Oen 6- . . C , . Vulgli de to esse Praedicabit aptum pri

ditari de pluribus differentibus Speciis vel d

Hiero in quiae quid H, quale quid, quia Differentia est pars e Druens Ecdistinguem. Omus predicatur in solui ii quia est pars tantum constituens. Oridistinctionem, Quid efentium conmrat. Quemadmodum Genus, ita etiam Perentuconsideratur dupliciter, vel Pro modo praedicandi, Vel pro eo quodpraedicatur. - Differentia si sumatur pro modo praedicandi, illest notum si sumatur pro eo quod praedicatu

ita est para, pars nempe illius de quo praedi

niam

' aedicatur i

co ite fili ter po intur in serie Generum

icatur mediate de pluribus nempe deus O nibus quae sub illa Specie eont Inentur. 6. Praedicatur essent Ialiter.

15쪽

Insilutio Logica.

PRor Riu est quadruplex.

i. Quod convenit soli, etsi no=r omninubmini es Oran malIcum. 2. Quod convenit omni, tu non scis, ut fmini Libere duos pedes. . Quod convenlt cmnι, soli, te non semp tui, homini canescere.

. Quod convenit omni, oli, csemper ulquantitati continuae divisibili us. Proprium quarto Modo constituit hoc quartaeri dieabiles Definitur autem sic. reprium et quod praedieatur de pluribti S Specle vel nuiner cimerentibus in i sale accidentaliter, necessarin oeomersim. Est autem dupleY.. I. Eenericum, quod fluit ab essentia Speci

bamina , vel Oeneris summi & hoc sempe uaribus Speciebus praedicatur. Soeeificum, quod fluita essentia Specie infimae ., hoc tantum praedicatur de si cie pluribus individuis. Nam Froprium sumitur dupliciter, Fraxime, ut refertur ad unam Speciem. Sic non est praedicabile nam uni soli, nempe Spe

ciet, OnFenit . Remote, ut refertur ad omnia inferiora qur

continentur sub ista Specie. Sic est praecii ca. bile, nam praedicatur de pluribus inferioribus sub illa una Specie comprehensis. Proprierates Proprii. Froprium est Aceldens respectu Species, quia in I. De Praedicabilibus ista est extra essientiam Speciei Sed est Acci- e, im non commune praedicament ue substantia contradistinguitur, non mae ι-ῖkouod Pio orio Opponitur.

Ibesiis, i prin iis raditidui initur, P/o di principi Is ipsius Speciei; IOInde Spectes sub ectum Accidentis proprii, Iiadividuum 'Vibis, est fjrna, ergo Proprium quod Dis .s i ii speciei est Iternui . IndιMιfisum

ei, sic eius Accidens. lzomi prium contertitur sive reciproca-

LII nomen, sed ciem ipsam, quia princi-ima quo fluit est invariabit tace. 6. Proprium est Fentiale consteutive, quia le r essentiam; non οσι tutive, qu Minon

sii cujus rei:sic Substantia potest dic Accidens. 1 Pro eo solo quod inest inhaeret in alimio subjecto. Ei linc duplex, vel

Iivorium de quo supra, vel . Coinmune quod delinitur triplieiter,

16쪽

Species, nec Differentia, nec proprium, seini ei 'lat te in inhalet in Subjesto. 3. Acci fors est ι adiciali quod praedicatis de pluribus Specie vel niuinero dirier lit Ihil l

Iu est Accidetis la Ominis. Accidens est dupleX, Si parabile, quod actu potest separari ut ait,hum ab Homine.

Inseparabile, quod actu levera separari di potest a Suhjecto, sed mente tantum S intelle, ctu; ut Candoria Cygno. Est enim duplex Separatio. I. Feaia,cum quid actu&a parte rei discinditura: Zetentam, cuna per Intes, et tum solum. Haec autem est duplex. Pλ .rcifeta, perquam Intellectus rem unanconsiderat non considerata alia. ian 'ititia, quando intellectus rem unam se. dirim ab alia, atque etiam negat de illi re. iis accidens Cc moi ne separari potest a SubJeciu. . o Aegatiete, it Candor amanu, roprium csὼ' Asimum praecisive,ut calor ad octo ab igne.

Proprietates Accidentis. T. Aliqua Individua disserunt Specie, aliquantum uixero: proinde Accidens, licet ejus Subjectum sit Individuum,4 non Species , O test tamen praedicari de pluribus Spec e veli e- o differentibus. I. Accidens&Proprium praedicantur insitalis, quia dant aliquam distinctionem sivis inferi. . - oribuS, non essentialem, sed accMentalem a. Omne Acidem, sive Proprium, sive Com

mune

P in I. De Praedicabilibus. I pune, est in aliquo I ubjecta, eique semper in omnes eidem, si separatu, a Subjecto cui

migriit. mic autem notandum est Accidens posse suini dupliciter, secundum 1. Speciem; sic dein Accidens potest icissi glare, quia idem specie talo ab una manu ca-efacta in aliam migras. 2. Inritii Amma sic idem accidens migrare noli potest, quia illud ipsum quod prae existit in uno, Iion potest transire in aliud Subjectum licui enim est de fentia Accidentis hec ei, ut his in ah pio Sis flecto, ita est de satura Aeeidentis me rici, ut sit in uno solo. 1 4. zidens potest abes a Subjecto sine interitu Sisbjecti, sed non sine iciteritu ui T. Acciaeens respectu inferioris pcire esse cenis vel Species,& spetiar ad aliud pr edicabile iis respectu Sub)ecti semper est Accidens, 'o'. stituit hoc quintum raedicabile. 8. Aecidei; dicitur iiij es arabile respectu a turae solius Damidualis, Froprium vero est in se . parabile respestu naturae etiam specificae. 9. Omne Acciden est rosea ius tuo Subj it. Quicquid est in Si lecto est Accidens.

Postqua in enumeravimus eas quinque voces uini veriales seorsim N per se considerasas,opor. re inspicere eas conjunctim Minter se catenas a S, , tua tenus nempe Drdinantur in serie rerum iux Praedic enim dicitur Scire itaque opo

17쪽

18 Insitistio Lutea. PAR ltet ouid sit Praedicamenti . Ad cujus anae lucidiorem intelligentiam praemittenda sit

quaedam , nempe Inrepraetaciamema, quemad modum 8c quaedam suppleida sunt quae api ellantur Pog Urie. icam ni . liae vii dein se i ii ut tur, illa debent praecedere Praedicamentortis: considerationem.

ANTE PRAEDICAMENTA.

N PE-UR E DIC A WEmalim est yrca mi. M Disci me=;tum conduce Ins ad cognitionea Praedicamentorum. Trita teneraliter, septem sirgulariter sunt Al. te praedicamenta: ' Vnilitate ries, D visiones duae Tegulis duae.

AE UI VOCA.

2. quietocati, quae sunt res subistis voci Du aequivoci contemta . Ut Fides est Instrumentum Musicum, Si litus qua credimuS: f. tu , arbor, Niles s. AEquivocum aequivocans est etiam tripleX. . A casu, quod fortuito imponebatur ad diversas res significandas ut daea ad denos an dulsR I. Te lepraedieamentis. I Lm instrumenturm musicum, virtutent.

uam rerum inter se convenientiam , rasus

d exprimendam hilaritatem hominis, fori iratem orati; laoc dicitur Analogwri.

in desinnans, oti varias hominum opiniones Versassionificat; ita eritia quae uni δ' inplici sis ni res est, apud Acad musta Plat s

adem de Uel dicetidum neque enim Nnus testinato Mustemanus detis audit quam Chrι-

Tria sunt, quorum nomen φὰς η'. VI

vallo amen ejus est prius 8ciei sectius in vino rava togato quam in altero. , ο aiunt tripflcia. I. Inaeqitii litatis, quar clo superius it V. Biori anodo in una specie quam In altera Vrra tio Animalis inest perfectius in Homine, quam in Bruto non per se, sed per diiseientiam. Tale Analogum est etiam Uni voculM. 2. Attributioni is, quor uin etiam Ratio um prius, alteri posterius convenit. Ut rario En nrubstantia: dc Accidenti. Qiuirum et Iam Ratio uni intrinsiceis proprie, alteri et a 2 Oriceco inpetit uti sus Homini irato. 3. Frcportlanis,cum similis ratio in uno ac malio est mi, sicut se habet numerus binarius ad quaternari una, sic ille ad octonarium. Legis

18쪽

te quid sit Praedicamentum. Ad vj S allellucidiorem intelli sientiana piae mittend sui quaeda in , ne pe Inreyroeta armenta, quemad modum 8c quaedam suppleida sunt quae apitella intur Fui Iraedicamnia. t aec qui dein sequut tur, illa debent praecedere Praedica1LientUrti considerationem.

ANTE PRAEDICAMENTA.

a. ledicvnu ν; tirim conducens ad cognitionea Praedica in entorum. Tritas eneraliter, I pleni singulariter sunt Alr. lepraedicamenta: 'fe nitio G tres, Divisiones duae Tegulae duae.

. il sunt, quorum momnis solum est cera inmie, ratio aute in il- qi .s Nominis est alia atque alia: Iloc est, aliquIυ. ..casul res diversae in uno nomine convenientes duia autem duplicia. li I AE=iii ccant Ia, qtia sunt voces ipsis aequi. Al FCcae ut Fides, popi his malin in ejusmodi. 2. AEqui et ccatc, quae sunt res subistis voci bu aequivocis conrentae. Ir Fides est Instrumentum Musicum, & virtus qua credimus p. Ivlus, albor,&ile hs. AEquivocum aequivocans est etiam triplex. . A casu, quod fortuito i inponebatur ad diversias res significandas ut Fod ea ad denor an dulsR I. I e lepraedieamentis. I is instrumentum musicum, virturem.

, ratio, quod in ponebatur prome δ'

uam rerum inter se convenientiam , ut risim prassendam hilaritatem hominis, mori-itatem prati; Q c dicitur Analogum. Ix'Anti ei pinione, cum D una, rem in is designans, ob varias hominuiti pIn Iones es diversas significat ita Verita quae unica

rapianes Christi Domini placitam nota ri

dem de Fideli dicetidum, nequeen Im minus estinato Musi Mus fidelis audit quam brι-ε halbsa sunt, quorum nomen est O muse, alio lamen ejus est prius, persectius in unonalogato quam in altero. Anologa sunt Iriplicia, ri an I. Inaequalitatis, quando superius ei muctiori modo in una specie quain in alteralistra tio Animalis inest perfectius in Homine, quam in Bruto non per se, sed per dii serenIlain. Tale Analogum est etiam Uni vocum. 2. Attributioni is, quor uin etiam Ratio murius, alteri posterius convenit. Ut rario En nrubstantia:&Accidenti. Qitorum et Iam Ratio uni intrinsice, proprie, alieri me sapia Oriceco petit uir sus Homini L prato. 3. Proportionis,cum similis ratio in uno ac nasio est it, sicut se habet numerus binarius ad quaternari uis, sic ille ad octonarium.

19쪽

'κ I. De Aulepraedicamentis. Ivmioca sumuntur dupliciter. . I. Generalitir, pro inni e quod, nest - νιτιcismi sic Oinnia praedicantur uni voce, quae Monaea ui voce. 2 Specialiter, pro eo quod nec est equietocum nec nominaritum, quo mo dicetur: δεῆ nulla enominativa praedicantur uni voce. a Lepes Uni vocorum. I. Solum ni ιocum H in raedicament dire- ae&collateraliter. 2. Idem potest esse univocim Munmoeati ne spectu diversiorum. Sic Arbor estim vocam re est cedri uercus , uni iocati respectu Iantae quae reipse existit. I Uni io Uni vocorum est Antepraedicamentum conducens ad cognitionem radieamentorum,

aut quicquid ponitur in praedicamento est

ni vocum.

DENOMINATIVA.

DEnominativa sunt Accidentia concreta, quae oriuntur ab ab acto, secundum -- cim, kram seu significationem conveniunt; sed varie terminantur in finei ut Albima Albedine. Sunt autem triplicia.

I. Voce tantum quae non quoad rem sunt venorminativa ut Somnolentus a somnI. 2. I et antism, quae non quoad vocem vide

xur esse De nominativa ut Studios a Virtute. I. Re iis et ce, quae utroque modo sunt D tominari va Albus ab Alledi'. D nomInativa ocerant uiri, cre o voce a pellatitur Conjugata. Ut

20쪽

21 Institutio Logica PAR lUt fiat denominatio, tria requiruntur. I. omminans es Forma sic sive accidens dfractum a quo fluit&Oritur denominati : .

Albedo. 2. Denominatum nempe ipse in Sub et Asmue Faries, cui inest albedo.

O 1 ve Accidens carcι erum, per quod sit Dellc caiit unam rem ut Corpus Animatum TNInacio tui, Albus. . Retunium, cum una Vox plures re signi Acci clens concretum d ab ractum convenlat mi ur, F e es.

perseia principali significatione, sed disserui . . t. is bra simul. Cum plures voces sila per deisηι Nam abstractum significat aucant plures res rut Homo Jusus. nam Accidentalem, ut abstrahitur a Subjecto Secundo vox ino plea aest tripleX. non quidem quoad nΘaesonem δε quoad pra Vbe tantum, quando una vox significat ineatisnem. Concretum ver significat orta arulares res ur, Fides. quatenus est in Subjecto. Ac proinde illud si a. 1 ei tum quando plures vocea significant 'LI. De Antepraedicamenris. 23 I. complexa, quae est O tio pluribus constansibus ; ut homo es Animal. Incomplexa, quae est una dictio vel plures

a nam signanteS ur, Homo, corpua anima

: utractu est triplex. Primo vox complexa est triplex. I. Voce tantisma quando plures voces signifi-

gnificat solum fimam, hoc etiam consignifical in rem et ut Corpus Animarum. libye Bim. 3. Necyetoce, quando una UOX significat u - omne Acidens respectu Subjecti sive pro nam rem ur, homo. prium, live Cominu ne praedicatur denomina Leges vocII. ειve Genuo vero, S ecies, dc Disserentia, senipe Aa Idem potest esse complexum&incomplea um, Praeci Mamurimi Loce sed diversio respectu. Complexum tantum re, Definiri De nomi Ilativorum est antepraedicit. Incomplexum voce Ianrum incomplexum rementum,&conducit ad cognitionem Praedicaetantum, Complexum voce tantun4. mentorum, quia novem ultima praedicament a. Nudum Complexum nisi voce tantum po- respectu Substantiae Iuni Accidentia. Acciatii nitur in praedicamento. vero respectu Substanti. semper praedicatur Γι usum Incomplegum nisi voce tantum nominariete excluditur, nisi forte ob transtendentiam. Haec ditis est Antepraedicamentum Ondu

DIVISIO I. ceps ad cognitionem praedicamentorum, quia Diis jς δ νοςes quae aut reponuntur in Praedica.

Ivisio primariti ni est, secunda Rensm. Eu-nto, aut eliminantur e praedicamento. autem Vox duplex.

SEARCH

MENU NAVIGATION