Medicina Salernitana, id est, Conservandae bonae valetudinis praecepta

발행: 1789년

분량: 295페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

221쪽

terna bibere expedit . Quibus vomitus non est

utilis, venter autem sanus est, his, contraria suis perioribus conveniunt.

Pueris, calida lavatio, longo tempore apta', est ,' vinum dilutius, neque omnino frigidum. Hoc

autem exhibendum est, ouod ventrem minim E atis

tollit, per tu ibatque, & initationes parit. Quae omnia

conducunt, ne confli fientur, sed majores, coloratioresque fiant. Mulieribus, siccior victus, ex usu est. Etenim cibus siccus, potio meracior, carne mollibus, idonea est, ad huc, lecundis, & scet ui nutriendo potior est. Qui corpus exercent , per Hyemem currere, Sccolluctari debent. aestate luctandum modice, cur rendum nihil est. In fripore , multa ambulatio convenit. Qui cursu fatigantur , luctari debent. Qui ex lucta fatigationem sentiunt , his currendum est. Quibus exercitatis, ventris profluvia oboriuntur, & cruda, incoctaque dejiciuntur, iis exero citiorum pals tertia, ciborum dimidia, prorsus deis menda est . Quippe venter eorum, copiam contiis flendo par non est . Ad hoc, panem , quam maxim hassiim , ex vino e se oportet, bibere vero, nimis quam modice, sed meracius. semper autem, postea bum conquiescere, qui, semel in die, tunc assumenisdus est. Hac enim ratione, venter,' sibi commissa maxime confovet, mutatque . Accidunt hujusmodi profluvia, potissimum iis, qui ex victus conlue tuis dine, carnem densam acquisierunt. Nam venae de flores, alimenta non recipiunt. Atqui tales, in eois

dem habitu, subsistere diu non posmi; sed in al,

ivrutram partem declinant .

222쪽

Qui rariores cute sunt, & hirsutis magis, earnis clam ex facili admittunt labores magis substi ni, diuque , bono corporis statu fruuntur . Qui cibos postero die eructant, & praecordiis dolent, iis veluti crudis adhuc cibis , diutius dormiendum est ,

novum genus laboris subeundum est. Vinum meracius, largiusque bibere oportet, cibis uti paucissimis. Quippe constat, ventriculum, imbecillitatis, frigorisque vitio, ciborum copiam, concoquendo par non esse . Qui siti premuntur, parcius edent, minusisque laborabunt, vinum dilutum, simul, & stigia dissimum bibent, Quos, dolores viscerum infestant. vel ex labore, vel aliae quadam ambulatione, sin dcibis recreandi sunt , modica potio convenit, maximeque ea, quae mOVeat urinam, quo venae, ex visceribus prodeuntes, replerae, non distendantur.

Nam hinc inflationes, febresque oriuntur . Quibus. cumque vero, morbi a cerebro fiunt, torpor, primum caput occupat, & irequenter mingit aeger . 8c reliqua velut in orinae stillicidio perpetitur, at ἀque haec sane, ad dies novem patitur. Et si quidem erumpat per uares, aut aures, aqua, sive mucus, a morbo liberatur, 3c urinae stillici. dium sedatur.' Mingit autem multum, Sc citra

dolorem, idque album, donec viginti praeterierint dies , & capitis dolor hominem relinquit.

Intendenti autem oculos, splendor occultatur.' Poris ro virum prudentem, id secum reputare oportet,

quod res praetiosissima, est sanitas, & proinde sciis re, ut ex suo ipsius consilio, in morbis utilitutem percipiat a

223쪽

SANITATIS TUENDIE METHODUS

In gratiam omnium , qui minus exercentur, tam ex optimis auctoribus, quam ratione, ac fideli experientiae carmine elegiaco

Donorem Medicum, o apud Caesaream Curians Ensshemiam, soperioris . Vatiae, Archiatrum , kiligentissime in tinum conscripta .

Prima re, non Naturalἱ . BIS ternas numerant, genuit, quem corduba princeps, Res, sine qua, sanus Vivere nemo potest. Harum prima datur, cirtumdans corporis artus, quae reliquas, vin Cere quippe solet.

224쪽

Assectans igitur, multos numerare Decembres. Aeris attentet, cum ratione situm . Aer frigidus vitandus . Atque, nimis gelidum fugiat, sium torpida membra, Hic iacit, obledens pectoris ima quoque. Et calidus. Et calidum Veneris, seu Martis sydere tactum, Debilitas talis, namque diapho resis. Temperatus eligendus. Eligat , ast medium, nullis foetoribus actum. Stagna, lacusque putres, stercora quique cavet.

Aer malus corrigendus.

Excessum poterit, si non vitare, solerter, Corrigat hunc, artis conlimitata manuS.

sua arte corrigendus .

Et gelidus quum sit, tepescat prunis, tine sumo. Si caleat , mutent hunc , rosa , myrtha, salix . suo arte , quoque foetidus . Sicque, paludoso fimo, scu stercore foetens, Ardens Vulcanus, noXia damna levat. Aer bonus, malus. Exin quisque notat, poterit , quod noxius aer Damna dare, I salvus, commoda multa quaque

CAP. II.

DE CIBO, ET POTU .

Se unda re non naturali r in primis tameude canonibus , cibando notandis, decem . Canon Primus .

NON est mandendum , sano, nisi sciverit antei Ingestos, ventrcm, devacuasse cibos.

225쪽

Nam damnum credat, quo vix praesentius ang Quando indigestis, additur esca cibis .

Fames cavenda .

Neque cibum tardet, dum vult curasse salutem, Nam vacuus venter, phlegmata crassa trahit, Cibus bene masticandus . Si bene comminuunt dentes, modo fercula, sani , Di erit, immensum concelebrasse bonum.

sui cibi praemittendi . Escas pcrfaciles ccct hi, praemittere cautu S. Debet, sed duras, ultima mensa habeat. Cibi dele tur habendias. Non comedat, quicquid, cupidi, vis improba suadet Ventris; sed debet prae limitare cibos. Non diu, ad mensam sedendum. Supplicium dirum praestat, semperque cavendum,

In mensa longam, continuasse moram. suando parce sumenda coena. Coenam cCntinuet parvam, cum Syrius ardet.

Nox illud signat; nam brevitate sua. suando large sumenda. Majorem sumpto, sole ingrediente Sagittas , Quum nox sublustris, longior esse solet .suid ante, pos cibum facie c. Ante cibum, anisum, consecta cydonia prosunt

Saccaro, post meniam, caseus, atque rece S. Dentitim habenda ratio.

cupias dentes salvos, tu collue lymphar Saepe etiam gelida, maxime post epulasi

226쪽

C A P. III.

DE PANE. NON minus, Cereris calidum permittat ad escas

Sanus ' fermento sed bene congenitum. De pane opiro . 21st uuidem opirus , facilis laborantibus, atque Proritat is alvum , nec bene membra fovet. Panis de semita . furfure' sed mundus, sanos hic pascit, & aegros . Ac iaci es aditus, membra ad alenda trahit.

CAP. IV.

DE CARNIBUS QUADRUPEDUM.

sua caro eligenda. Utritiva caro est lateris led portio dextri Plus confert menta , gratior, estque cibuS.

De pingui , tosta

Exitus est facilis pingui, sed nutrit edentem Parum, tosta quidem, vi et bene digeritur. De bubula , caprina . Bos reddit duram , cunfiis quos cod' a polenta Nutrit proficuam, sed caper lautilem, De carne suilla. Sus calidam & udam , multum ventrique rζbellem,

Ni juvenis fuerit, quae solet esse bonis.

227쪽

haedina, agnina

sert primas, agni magis, humida semper Est caro; sed stomaco, fit levis, ista bono.

De Veruccisa Ver Vex, qui paucos, viduatus testibus, ann Enumerat, mensae convenit, ecce sati. . De vitulina . Exornet vitulus, magnatum prandia, sortis Vuida, cui sapido, juncta tempore, caro es De aprina. Dat aper in hyemem catulis, modo captus, edacem Carnem, quam condit, nigrior ecce piper. De capreolina. Sucet est optati juvenis capreolus, atqueFomentum optatum, dat maculosa sera . De damulina .

Damula , jam primum, matris ab ubere rapta, Est lautis semper, gloria magna cibis. De bubulina. Bubulus est minax. inter pulmenta Luculli Non teneat laudem ' sed juga dira serat .

De cervina .

Si timeas nigram bilem , vitasse mement Alipidem cervum, maxima, si vetulus. De leporina. I piger, atque lepus, sanguen subinde comestus i uiua, equidem, bili commaculare solat,

De ursina

JHelli vorax ursus , caprae instar semper olentjῆ . Prodiicit carnem, perniciosa sera.

228쪽

De cuia oculina. Gaudet in effossis, habitare cuniculus antris Fercula, qui praebet, serrn E imitata gluten . De carne herinacei. Est stsmacum pascens herinaceus, ilia mollit. Convenit ictericis, laxaque membra juvat. De gliris carne .

Glis, hyemem totam dormit; sed capta, nigellq ,

Interdicta gulae est; noXia namque Vorat. Lupi caro. Atque lupos, Zephyri populus, transmittit in orbem, Memae, qui truces, commoda nulla ferunt. Cnsoris caro. Amphibius castor, gulosos condecet omnes, Namque nihil sanos, corroborasse potest

Lyncas mainmosas, Nilotica terra tuetur, Κ κ illis, nullus, prandia certe parat.

CAP. V. DE ANIMALIUM QUADRUPEDUM

Uadrupedum effodias oculos, cerebella volui,

Uda nimis, calidum, ni piper addis, erunt. De collo, iecors. Colla, j curque calent; collum sed fortius humet Gallina, anser, anas, mollius hepar habeat. DI

229쪽

De pedibus, oe alis.

Pes placet anterior I sed non minus ala probatur :In est namque illis, maxima temperies. De renibus, pulmoue, ventre, corde. Nos, Volucrum aereos reneS, laudare conamur, Pulmonem, ventres, siccaque corda nihil. Et a e alis Volatilium partibus. Pediore anas, teneris alis, gallina probatur:

Anseris, his, tumidum, si sapis, adde jecur.

CAP. VI. DE CARNIBUS UOLATILIUM.

G in gyἰli carne . Allus, qui Veneris, furtiva incendia tractat,

Ingrata in earnem, continet, ac aridam. De carne caponis

Ast Cybeles gallus, vidciatus testibus iste En pariet turpi , fercula prima , gulae.

De carne gallime . Inter cristatas, ovorum, certe parentes

Nigra tenet primas, humiditate bona r

De carne anseris.

Et calidam, Sc siccam reddit fluviatilis anser. Carnem: quam, ventri, credimus esse malam .

Anatis caro .

Anseribus magis ardet anas, praestantior alis, Narratur stomachum; sed gravat ipsa bonum.

De eade m.

Tota quidem ponatur anas I sed pectore tantum: Et cervice sapit, caetera redde coco.

230쪽

De carne columb . Et stomacho ignito, multum nocet ecce columba.

Poplitibus usia aegris, ni juvenis fuerit.

Hosreat, & mensas turtur, cythareius ales. Nan, medicas artes condecorasse solet. Palumbi torquati caro. Inguina , torquati tardant, hebetantque palumbi. Non edat hanc volucrem, qui cupit esse salax. Perdicis caro .

Et regum lautas , Drnat Sodomitica perdix Camas , quae didicit prima fovere jecue.

Fbasani caro . Atque phasim, cunctas volucres superare putamus. Nam levis est stomacho, gratior, estque cibus.

Ciconiae, curo .

F st in Germanos coccepta ciconia luxuS . Ipsa, licet pascat, qui nocuere, cibOS. Db ibidii carne . Sufficit, Sc meriti, sat est, quod mantica mollis Ibidis inventum est, prandia fugat a VIS. De pavone , Antonius laudat cerebrum, Vitellius atque . Aulus, pavcnis; sed Cleopatra qucque .

Grus cum Pyp meis certet, deseratquc culinas, In se namque tenet, fercula nulla, gula: . De carne alaudae .

Et paleata quidem est bona, si praepinguis, alaudat Datque salutiferas , ad tua pocla dapes.

De turdi carne .

Igneus ardor inest turdis, languentibus aegris

SEARCH

MENU NAVIGATION