Medicina Salernitana, id est, Conservandae bonae valetudinis praecepta

발행: 1789년

분량: 295페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

hujus venae sectio, ut latius paulo post declara. bitur, ab omnibus illis locis sanguinem educat. p item hujus rei intelligen tia , primo quidem sciendum est, aperiri nonnumquam

VenaS, iami numquam vero arterias. Verum, pro

pter d ssicilem fluxus arteriae compressionem, arte. rἰas, medici incidere metuunt, χὶ quippe, cum siquis, in lecanda, sorte, vena, arteriam uu erarit, aegre statim , sanguinis eruptioncm compescat, ac ubi res optime cedat, ad cicatricem perducta divisione, tamen Γνευ υσμα, hoc est, arteriae incitae di latatio existat , teste Galeno in lib. de curat. per satag. mis s. cap. 2I Si 22. Dissicilis porro est, fluxus arterne compressio, partim quidem, ob arterialis sanguinis fervorem . s Hic enim promptissime movetur, arteriamque dilatando aperit:

v sa) Iu dirissimis capitis adfectionibus, saepe

obserυatum es in praxi, Phrenitidem, a larga sanguinis hsemorν baetia per nares , faeliciter solvi, quae ,

cum per arterias soleat evenire, practici aliquando ad arteriotomiam deveniend&m esse constituerunt, ut magnum naturae opus imitarentre r. IIoc enim cast , arteria temporalis eligenda est, quia satis mauis ea paret, quoad pulsum , vix gracilissimis tegitur musculis ζ similiter insitedum υulnusculum facile consolidari potes, nam arteria , inter suppositam calυariam , oe externam pressionem, ita comprimitur,tit neque sanguinis guttam recipere possit , ideoque ,

neque eo tempore Pulsare, quod con ς inuo concurrix, ad vulneris consuli ationem .

202쪽

quare sangm n s ejaculationem in arteriae incisione admodum juvat. Partim vero, quod motu S arte-

lenus attestatur , numquam intermittatur, quo fit ut iplarum vulnera, t pro iuS etiam clitentur, cum Utique quietem requirant ea, quae sananda sunt. Gal. lib. 5. cap. 8. method. medend. & comment. s. lib. aphoris. Prodest autem arterite incisio, quando corpus redundat lan ulne tenta j ore , buti luoso, .aut fervitiissimo. Sedes emm sanguinis subtilis, ac tenuis, unde calor naturalis' δc spiritus pio creantur, & item fatuosi, in arteriis est.

Quin fervidissimus etiam languis, qui a calidissimo membro, corde uilicet, perficitur, inque singula corporis membra digeritur, in arteriis continetur. Crassioris vero , quo membra nutriuntur, receptaculum, in venis est. Sane vero, quae Galeno occasio extiterit secandae arteriar, ipse cap. I 2.

de curandi rat. per sang. mis s. edisserit. Monitus inquit, per quaedam insomnia, quorum duo perspicue mihi visa sunt, accessi ad dexterae manus arteriam, inter indicem, ac pollicem sitam, sivi. que fluere, donec sponte sanguis resisteret.' nam ita iomnium praeceperat. Et fluxit autem non tota libra. Subito itaque, diuturnus extinctus dolor est, illa, maxime, parte fixus, qua jecur, septo transverso committitur. Mihi quidem, hoc, aetate juvenili evenit. At minister Dei Pergami, diutino lateris cruciatu laborans, liberatus est, si teria in summa m nu incisa, aggressus, & iple ita lud, in somnii monitu. Secundo vero loco sciendum , quod venae se

203쪽

Hio, multis admodum membris adhiberi soleat . Aliquando quidem brachio, sive manui magnae,

nonnumquam parvae , quandoque pedi , interdum naso, aliquando fronti, nonnumquam labit S , quandoque linguae, sive palato, nonnumquam angulis oculorum, frontem versus . Quinque venae secandae Veniunt in manu magna , per quam intelligitur apud Medicos totum brachium, cum summa manu, ut per pedem, totum crus, hoc est, quicquid ab ischio , usque ad plantas pedum est , quemadmodum docuit Rha2es lib. 7. ad Alid. an s. cap. 21. & Avicenna 4. I. cap. 2 O. Una vocatur humeraria, sive humeralis, Graece χιαῖα quod per humerum, in manum ieratur: vel exterior, quoniam cubiti exterius latus peris reptat 'Vel κεφαλ id est, vena capitis. Altera interior cubiti vena , quae ητατί ς Graecis dicitur, Latinis jecoraria. & lieoatici: hodie, facientes medicinam, Basilicam vocant. Tertia, Media, quam nonnulli, Sc alio nomine, non inepte, communem, Vel cardiacam, Vel nigram, vel matrem, nuncupant. Barbari Vero, Medianam appellant. Quarta, axillaris, quae est ramus basilicae. Quinta, nis brachii, quae est ramus cephalicae descendentis . In minori, live summa manu est

Scellen, sive Salvatella. Et ita, in manu, lex

venae secandae Veniunt .

Cephalica f3 incidenda est, ubi superiores

204쪽

pectoris partes, facies nimirum, aut caput, male assiciuntur.' quare confert passionibus capitis, ut hemicraniae, maniae, & similibus. Galenus capi-tς decimo sexto, de curand. ration. per sang. missi. Basilica, a partibus statim evacuat, quae infra cervicem iunt, verbi gratia, a lateribus, pulmone, corde, jecore, liene, aut Ventriculo. Communis, situ, & composivione, inter duas jam dictas, media est. Nam ea, ex fissione utriusisque oritur. Est etiam, in vacuando media: undiisque enim vacuat, ab inferioribus nimirum pariatibus, infra cervicem, a collo, & supra collum. Unde exquisitissima, omnium humorum, & uniis

versalis toti corpori, per hujus venae lectionem, sit evacuatio. Universalis quidem, non, ut quibusndam placet, quod a corde oriatur; sed quod sit ramus cephalicae, & basilicae: Sanguinem igitur, a cephalica detracturus, ea non apparente,

mediam potius, quam basilicam secabis. Quod sica externo brachi; latere , verbus pollicem extendiis rur, quae in interiori, Basti ea vocatur ' in bracbio dextero, b at ca n sinistro vero , Iplen ca , illa hepati, baec lieni Vespondet . Mediana, fit ex concursu ambartim in cub t Iexura ; salυatella tandem, quae Per dorsum manus. ad hi itum auriculais rem excurrit . Ita ex acctirat ori anat bonae . H ne funguis . qui ex Inde mittitur . morbos omnes fuispro Diapbragma ex sentes respicit, ab inflamma. tione, pletbora, lentore, fas, aliisque similibus cau

205쪽

nee Ba ilica te ostenderit, ad mediam potius. quam ad cephalicam confugies. Salvatella, sive lalubris, Scellen Avicenn. I. I. doct. S. tum m. s. cap. q. appellatur, Jc est vena sub annulari, & medio digito exporrecti. Uerum alias subinde, apuἡ Arabes, & Barbaros, illam Scellen vocari observatur, quae juxta brachiale, ab humerariae ramo, axillaris V eoae propagine, coninstituitur, cui eadem, quae axillari, medicorum vulgus, nomina imponit, hane quoque salvatellam,& salubrem vocant. FLec obstructo hepate, in dextra manu, liene vero, in sinistra incidi solet. Quare hoc fiat, ratione ostendere non est sed experientia licet. Porro manus illius, cui' hae evena secatur, in calidam aquam ponenda est, donec locus insetur, & leviter ex tumeat, conspicuusque fiat: iecta autem jam vena, iterum in aquam ponenda est , ideo ut, sanguis, cito e jaculeis tur, sit ejus emptio debilis fuerit, sicuti solet in pluribus eorum , quibus per hanc venam sanguis

extrahitur, & ne languis in ore venae coagulatus, illico restringatur. Cum autem ex ea, quantum Volueris, emanarit, parum olei, ac salis imponendum est, ne justo citius, vulnus cicatoice Obducacatur. Rhaaes lib. 7. cap. a I. ad Alman s. &

Avicenna q. I. cap. 2 O.

Axillaris, ramus est basilicae, Sc apparet in cum vatura brachii versus, inferiora.' de hac, idem, quod

de basilica judicium e si . Funis brachii, similis est cephalicae, es t enim

ramus ejus. Qiam quam autem, venae fctione

quemadmodum id ipsum a Galeno, di Avicenna

206쪽

adseritur, universalis e toto corpore Nat evacullotio; non tamen ex omnibus venis aequaliter; sed tantum ex communibus, ut uisum est. Licet etiam venae, e toto corpore Vacuent , non tamen aequalis, in omnibus, est timor. Imo cephalica Rhagae est securior, basilica vero, & cardiaca, magis timendae, quamquam haec, quam illa minus. Cephalica, omnium, minus est noxia, cum nullus DerVUS, nulla arteria , nullus et i in tendo, sub ea Vena procurrens, sectionem impediat. Cardiacae, sive mediante incisio, admodum diis.cilis, ac periculosa est, propter subjacentem ner-Vum, ac tendinem: maxime, si in i plo brachii sinu, profundius incidatur. Periculum id, ανορισμα, ut paulo ante dictum est, Graeci vocant. Nam is, est praecipue locus difficilis; qui tamen quotidie oci minit stratur. Basilica, inter hae teras ejus loci, periculosissimam habet sectionem J tum propter arteriam , quae subjacet , tum etiam propter incertum , & varium nervorum, in ea parte, procursum, qui te dubium , & anxium reddunt e praefertim in interiore brachi plexu, qui minus carnosus est. Scellen, sive Salvatella , non est periculosa I sed tamen subtilis, unde convenit, ut in lectione ejus, manus in aqua calida detineatur, quo expeditius erumpat sanguiS. .

In pede, q) tres venae sunt, i lchiatica scilicet ,

207쪽

sapnena, & Vena poplitis, quas incidere consuevimus, sanguinem deorsum revulsuri , ut in mensium

Sed in hoc, Vena poplitis, juxta Avicennae sententiam , iis cacior est saphena , aut i schiaticarpropinquior eo im est utero, unde melius, ab ipso deorsum trahit. Saphenae sectio, a renibus; ab utero, testiculis,& virga languinem educit.

Ischiatica, ab ancha , id est, ischio, sive a coaxa, renibus, & membris, versus exteriorem partem sitis, melius trahit. Juvamentum sectionis ejus,m qnum est in lichiade, podagra , varice, Sc elephantia sic Saphena ab utero trahit & membris, versus interiorem partem sitis, licet ejusdem venae sint rami : menses provocat, I haemorrhoidum orificia aperit . In media fronte, inter duo supercilia, sta est vena, cu)us incisso, confert gravitati capitis, &praecipue illi , quae est a parte posteriori, Sc antiquis faciei vitiis, nempe morphae, impetigini, scabiei , & oculorum assectibus s; incisa tamen prius cephalica . na vocatur ' externus circa genu, Poplite a , in suris

funalis in pedis pollice, cephalica quoque a Chirtirgis indigitata . sin Non semper : eo quod adfectiones non Ρ-ltim a plethora producuntur I sed prorsus a Du-guinis disci asa muriatica, at alina, acida ,

208쪽

Est in naso qusque vena, in cujus incisione

collum, sudariolo stringere oportet , donec capitis partes intumescant, & vena conspicua fiat. Idem etiam, in flictione venae frontis, faciendum. Inter labra, item, & gingivas, venae sunt, quae propter oris, aut gingivarum abicessus, scindi solent; cephalica tamen prius incisa. In palato, Venae sunt quatuor, quarum incisio confert fluxioni rheumatis ad dentes, ac in eis

dolorem excitantes. Suntque omnes conspicuae,& incidendae potissimurn , post concoctam mate

riam .

Sunt quoque venae quaedam, in angulis oculorum lachi ymalibus, frontem versus , quae ἔnciduntur in passionibus oculorum, doloribus capitis,

Ophthalmia antiqua , & lachrymis, lecta prius

cephalica . Praeterea venae, quae sub lingua conspiciu ntur , possunt in multis affectibus incidi, praesertim in angina' secta tamen prius, cephal: ca. Quin etiam in temporibus, juxta aures, venae sunt, quae inciduntur, propter vertiginem, hemicraniam, ehementem capitis dolorem , di aegritudinem diuturnam sed haec incisio, ut in lib. de genitur. arti c. q. Hippocrates auctor est, hominem reddit sterilem. Quibuscumque vero, inquit, juxta aut Vs venae sectae sunt, hi coeunt quidem, & genitu- quae per phlebotomiam curari nequit, dummodo hujuscemoήi humorum υitium , aliunde non comi.

209쪽

ram emittunt, verum modicam, & debilem, ae in foecundam . Nam plurima geniturae pars, a capite luxta aures, in spinalem medullam procedit. Ipse autem trans tus, cicatrice sectioni inducta, contolidatus est . & in lib. de aere, aquis, &locis art. 3I. Atque mihi sane videtur, ea m dicatione, se ipsos perdere: Venae enim, retro au.

res sunt, quas, si quis secat, sterilitatem inserat his, quibus secatur' quare id etiam ipsis , ex ea orum incisione accidere, certum est: ob eamdem

causamo Et proceres Scytharum, incisis juxta aures venis, sterilescere affirmato Avicenna, eas juveniles vocat.

In collo etiam venae sunt quas Graeci 6φαγιτ ι'δας , Latini jugulares, id est, venas faucium,& gutturis, Arabes Guide , Barbari Subeticas, ApopleEnicas , & somni venas appellant, quod pressae, ligatae, & complicatae, asserant καρον, id- est somnum veternosum , & torporem quemdam a popic Sticum . Vulgo, den Inderaris vocare s lent. Hae inciduntur, cum anhelitus, in principio leprae, maXime constringitur, coarctaturque, & iaprincipio sortis anginae, in asthmate acuto, in rati cedine vocis, in abscessu pulmonis, in dyspnoea , quae est ex multo sanguine calido, & in aegritudinibus splenis, ac laterum . Plura in libro anais tomiae vivoxum. Galeno adscripto , capite 28. Ropud Rhaeten, & Avicennam locis citatis.

210쪽

DE RATIONE

X ictus salutatis post incisam Venam, ad Arma. tum , Epigramma

V Enam, Arma te, tibi, medici ine dere , timenti lascio venturi, qualia damna mali. Nunc , quo vira modo, fisso , peragenda , cruore , Sitque diaeta tibi , qualis babenda , rogas. Illi, morborum dicant , Armate , perit , Η.ec e s , nostri falce , metenda legss. Non missum facis, cupio ex te, audire diJerti. tque aliquid tua , quia Pieris, ornet, ais..Hccipe, quandoquidem nugas ad ser in ducis , facias, otio versbNS, . Prima, cena , die , sit misso sanguine parca, Lux abeat litis aucta, secunda, modis . Tertia' placidae debetur tota quieti rPuarta, oe quinta sbi, mollius esse volunt. Ealnea, sexta, petite mox leptima colligit auras, fertque vagos , circum rura, nem que pedit, ω. lava, amplexus dile me coniugis , oe quae

Ante fuit, υitam restituisse Iolet.

SEARCH

MENU NAVIGATION