Apparatus medicaminum tam simplicium quam praeparatorum et compositiorum in praxeos adjumentum consideratus

11쪽

ORDO XV.

AN A GALLIS.

Pharm. ANAGALLIDIS Herba.

nagallis aruensis; foliis indiuisis, caule procumbente LINN. Syec. VI. p. a II. Anagallis phoeniceo store C. B. Aνα γαλλις DIOSC. a). Icon: FI. Dan. Tab. 88. CURTIS FIOr. Lond. Haso. I. REGNAULT Bolanique, o muron renti et semelle. Planta annua temperatioris Europae, in aruis et hortis crebra.

Ignari pharmacopolae huic Alfinem mediana L. substituunt, ut et noui singulari, mihi obuio, exemplo. Vsu plerumque modo Anagallidis Varietas

florea) ConL CAR. LVDov. BRvcri Diff. de Avagallide. Ar

12쪽

RO TACEAE.

flore miniato venit, o mictis reliquis duabus, flore vel coeruleo , vel albo, instructis. Codex Parisiensis tamen et rubram. et coeruleam, admittit. Male vero in ossicinis herbam, una cum floribus, quin capsulis, seruatam cernimus: quippe quum herbae in uniuersum ante floris exortum efficaeiores existant. HERBA recens, succosa, in odora est. Gustata, oleraceum initio saporem prae se fert, postea amarum, cum acrimoniae sensu. Succus, post e X presus Onem condensatus, simili modo linguam assicit b); uti et infusum aquosum siccae plantae, siue liquidum sit, siue in e X tracti formam spissatum, quod modo amarius, acriusque. Nec differt hisce momentis, nisi gradu mitiori, tinctura, vel e X tractum, spiritu vini factum e). Alia scrutinia chemica

alibi do quaera S.

Dicta tamen non sinunt. herbam omni vi medica orbam pronunciare; sed, resoluendi et aperiendi potestate aliqua imbutam, significant. Plurimae quoque illi adscriptae virtutes ad hanc spectant, dum contra viscerum obstructione S, ad menses reuocandos, in hydrope, rel. laudatur. - Νec alio modo auxilium praestitisse, in melancholia potissimum, et, quae ex hac haud raro Oritur, mania, arbitror

quod

13쪽

quod multorum plausum tulit, QUERCETANI e , HART MANNI f), WILLIS II g . ER. HOFFII ANNI patris li), EiER LINGII ι), NAROI DI h) , R OLFINCIII , MICHAE-LIs ni), aliorumque, aetate hisce vicinorum; eX quorum potistimum scriptis sine dubio in re dentiores de materia medica libros laudes in mania transmanarunt. Vbi uis autem breuiter, nec tam ample, ut rei pondus requirit, haec vis memoratur. Quoad exhibendi formam maXime arridet merito, ob simplicitatem, QUERCETANI Consilium; qui, praemisso vomitorio, decocto solo, aqua facto, usus fuit.

Alii essentiam praecipue adhibuerunt, vel simplicem, vel eX succo herbae in spissato et tinctura Hyperici soluto paratam; aliis stirps, insigni aliorum,farragine commiXta, placuit. A quae Ana gallidis, quam crebro pro Vehiculo adbibuit RoLFINGI vs. quis credulus fidat 7 Nec genio seculi nostri congruit, ex pannis linteis, sanguine asinino imbutis, A a et

14쪽

et aquae Ana gallidis n) immissis, donec aqua tin

gatur, dein epotanda, salutem maniacis promit tere; et sit serius cl. BOENΝLCΚΕΝ Ο), loco aquae, ip annos dictos decocto herbae immiserit, sicque, eo iingesto, binos aegros fanatos describeret. Testatur quoque essicaciam Ana gallidis in mania et melan cholia Ni EI SEN p). Verum nimis liberaliter a variis auctoribus specifici contra maniam titulum tulit; quin imo virtus ad deliria in febribus extensa q): quum de constantia adeo virtutis in unica illa men talium morborum specie merito dubitetur, quae ab humore atra bilario oritur. GARI DE Lus r) itaque in nos comio, mania eis destinato, frustra sese, num e rossis eXperimentis, eam praecepisse, dolet. Nihil-.que pariter levamini S e X decocto, copiosius poto, femina maniaca obtinuit s). Sed iam dicendum de vi eius, enervandi virus rabiosorum animalium, quae et in hominibus et brutis eXplorata narratur. De hac quidem silet

si ΠOFFΜ. meth. =ned. p. 29 I. Cui aquae quidam, qui in sanguinem hunc curationis praecipuum meritum deferunt, alia liquida substituunt. Vid. ETTMuLLER l. c. . T. 3. p. 387.

15쪽

Diosco RIDES O; sed, morsis a viperis prodesse, indicat: ut inde, in alterum morsus genus transferendi usum, videatur ansa esse capta u). Meminerunt

rum plures; sed maiori iterum breuitate, quam, pro rabiei caninae atrocia, par est. Alius, mox fuceum, mOX aquam herbae morsos epotare, et hisce eluere vulnus, iubet; alius herbam, Ouo, butyro frixo, inditam, commendat; alius puluerem, rel. Inter coaevos nostros resuscitauit hanc laudem iterum, eX propria, Vt refert, et aliena, quorundam sibi amicorum medicorum, eXperientia, Cl. RAVENS TE IN a). In vico firma sens, ditionis Ha- noviensis, ante sO, Vel plures, annos vir eXstitit,

qui per longum tempus demorsis puluerem herbae optimo successu exhibuisse; celansque, qualis esset, vendendo illum undique in vicinia, lucrum insigne

A ; fecisse,

16쪽

se eisse, fertur; donec venator quidam, compertare, areanum Vndique promulgaret b). Singulari experimento villici cuiusdam, prope si pontum degentis, capra una, a lupo rabido in Orsa, hoc pulvere seruata est; altera vero, pariter morsa, cui autem studio herbam non dederat, hydrophoba periit c). Huc et pertinet testimonium magistratus plonasteriensis in Alsatia superiori, de variis hominibus, a lupo rabido sauciatis, sed hoc uno remedio seruatis; quum alii, negligentes illud, misere

interierint. Vt ne vero desiderentur medicorum nuperiorum narrationes uberiores: citandus cl. RAEMPEIVS est, qui, in grandaeva virgine, iam aquam horrente. manifestum furoris decrementum inde contigisse, recenset; et, aliis in casibus numerosis, Omnes, ante hydrophobiam Ana gallide usos, contra dirum periculum tutos mansisse d). Sic cl. IAWAND T c persuasum nobis cupit, septem homine S, a cane rabido commorsos, extracto Ana gallidis contra morbum metuendum fuis e munitos. Nominandus quoque iterum cl. RAVENSTΕlΝ, qui seorssim mentionem fecit viginti circiter hominum, a cane, Vere rabido, vel commorsorum, Vel spumante saliua conspurcatorum; quibus Vero, inde

ab Loc. cit. p. 26. o LO C. et t. p. 27. d) Loc. cit. App. n. I.

17쪽

a secundo die post, eXhibito puluere sucurrerit D. Et hi quidem hominibus vulneratis, vel alio modo infectis, pulueris herbae drachmam dimidiam, ad scrupulos quatuor, Vel in aqua Ana gallidis destillata, vel eiusdem decocto, vel in infuso Theae, vel aqua simplici, bis per diem exhibuerunt. Vnde in pluribus aluus soluta; in aliis sudor, praeter consuetudinem foetidus, erupit. Pecoribus, pro ratione magnitudinis, maius pondus herbae, in lacte, iusculo, cum Ouis, vel quolibet alio vehiculo, datum. Miror, quod in uniuersum vulnerum nulla alia cura sit habita, quam quod, sollerter antea aqua elota, quotidie semel puluere eodem conspersa fuerint, et sueto dein modo consolidata g): quum, apertum diu seruare vulnus et effluuium eius alere, inter primaria alias auXilia merito referatur; quin unicum hodie h) censeatur; ut eadem via, qua ingressum visus est, quam commodissime eliminetur. Detergendi eius, siue purgandi vulnera et ulcera, potentia iam quidem antiquitus notata; sed hic non cum simplici vulnere, sed venenato, res agitur. Veneni tamen portionem lotione auferri, aliam

stirpe sicca inspersa imbibi, et hac ipsa affluxum humorum proritari, reliquam vero per e X cretoria VR-ria loca eiici, B Rucilius sibi persuadet. Nec Vnice,

18쪽

ante rabiem oblatam, iuvisse, indicant; sed, ea iam 1ese manifestante: modo defuerit maior eius gradus, qui hydrophobia sese declarat i). Plures passim Casus eXstant, efficaciae huius herbae fauentes F). Verum conquesti alii de Anagallidis in hoc morbo

inertia. Ita iam io. BAvili Nus I). Viuisci, a cl. Eo LET subministrata, mortis faucibus eripere non valuit feminam m). Massiliis duo eiusdem inertiae e Xempla e X stiterunt; quamuis alia, contra atrox hocce malum laudata, remedia iungerentur n). Falla X qUoque, casu quodam, auXilium eius fuit; ita ut morbus recrudesceret post quatuor menses, et quinto die lethalis euaderet o . Nec ulla consignatarum obseruationum satisfacit cl' Τ Isso Τρ); cui contra haec illi adiudicata eis cacia valde dubia videtur. Vtinam nec mihi dubitandi ullus locus su

petesseti Quicquid sit, contigit tamen huic stirpi, quod aliis famosis remediis antitystis, Ut

19쪽

principum quorundam mandato, praesto eam habere pro casu necessitatis, praeciperetur, subiuncta simul medelae norma; idque factum est in ducatu Moguntino, iam a. I 7 7 q); principatu Bambem gensii r), a. 17 6; Biponti nos), et in ducatu quoque Gothano et Bauariensi t). In ducatu Mega politano eiusmodi mandatum prodiisse, negat cl. LEM KE ri0. - Nuperius vis Anagallidis antityssa iterum variis casibus confirmata est, experientia cFGELINX).Ρueri nimirum duo, a cane rabido commorsi, seu potius dilacerati, sanabantur ope Ana gallidis, inconnubio Alcasi uolatii fluor. Exhibebantur autem, sexta quavis hora, pulueris herbae Anagallidis grana viginti, cum infusi eiusdem cyatho et alcati volatilis guttis decem et quinque. Sic per quatuor dies continuatum; deinde solo infuso Ana gallidis, pro potu Ordinario, a quiescebant. Simul vero lintea. eodem infuso madida, vulneribus imponebantur.

cit. App. n. q. s) BRVCH. loc. Cit. p. 36.

20쪽

ROTACEAE.

Bini deinde viri, a cane rabido pedibus commorsi, eodem modo tractati, conualuerunt. His duplo maior utriusque medicinae dolis porrigebatur, vulneribus scarificatis, et pediluuiis cum et Ana gallide in auXilium vocatis. - Porro bini alii viri, a cane rabido grauiter laesi, quorum alter iam delirare, liquidaque haud sine difficultate deglutire, coeperat, simili methodo periculo erepti sunt. - Alius iterum canis, rabie correptus, septem Vaccas, binos equos, totidemque homines, commorderat; qui omnes, hac methodo tractati, feliciter sanati sunt.

Asinus denique a cane rabido in labia morsus fuerat. Vulnera quidem sanabantur; sed vicesimo primo post mors uni die rabies sese manifestavit. Et tum quidem asinus furibundus puellam delem et quatuor

annorum magno cum impetu in crura momordit. Tertio demum die aduocatus cl. GELIN, Vulnus scarificari ac unguento mercuriali perfricari; simulque halneo et fomentationibus, Ana gallide impraegnatis; interne autem infuso Ana gallidis, pro potu ordinario, aegram Vti, iussit. Hac arte et haec periculum morbi feliciter effugit. Equus quoque,

ab eodem asino morsus, eorundem remediorum Ope immunis euasit. - Νotatu sane e X perimenta haecce dignissima videntur, nec eXiguum pondUS commendationi Ana gallidis, contra hunc morbum, addere:

nisi forte simul exhibito Alcati volatili, et in casu, ultimo