장음표시 사용
241쪽
Neapolis, nec non Halepi; locis palustribus
crescen S.Castitati seruandae apud Graecos sacra olim fuit. Eo fine in thesmophoriis, h. e. sacris Cereris, matronae, castitatem custodientes, foliis, vel ipso frutice, ad strata usae sunt z). Vnde et nomen Aγνοc , cui Latinum colus, idem significans, male additur. Eadem virtute olim claruit fructus; ut et Monachorum piper a SERAPIONE VOCaretur. Perperam hic, vetusto vitio, a pharmacopolis sΕMEN dicitur: quum bacca sit globosa, mucronata , magnitudine fere grani cannabini, fusco - nigricuas, infra calyce cinereo, denticulato, dimidium vestita. Odor eius fragrans; sapor autem acris, iromaticus: quod vero de recens collectis baccis in te ligendum. Nam quae in officinis seruantur, Ineres plerumque sunt: unde forsitan Omnino Isurpari dsueuerunt; quae Graecis tamen, in affectionum iasigni varietate, in pretio fuerunt. Iure calida et siccuas vis illi adscripta; nec perperam, adflatus pellen cos, enicax habita ; forsitan et ad viscera obstructa rese da a . Cetera nimia sunt. Nec re-
242쪽
stinguere potest impetum ad venerem , Vt Veteres Voluerunt; sed excitare potius oportet remedium
aromaticUm. Attamen et intrauit ESSENTIAM CASTITATIS IO. NICHAELIs, et varias AQUAS CASTITATIS, HORSTII, MYN SICHTI et aliorum.
Phnhvi. GRATIO LAE Herba; Radix. allata osscinalis; foliis lanceolatis, serratis;
foribus pedunculatis L INN. Sys. veg. I. c. Grato lacentauroides C. B. b). Icon Flor. Dan. Tab. D J.; REGNAULT Bolanique, la Gratioci. Pl. pertiani S, in udis Europae australioris, Germaniae, Aritriae, Helvetiae, Galliae, Italiae, crescen S. MATTHIOLus creditur c) primus esse botani eorum, qui eius meminerit. Confunditur aliquando cum Scutellaria galericulata L. M. HERBA valde amara et nauseosa est, absque Odore. Respuitur a pecoribus; adeo Vt prata, in quibus
243쪽
2GF quibus copiosius crescit, inutilia censeantur e). Equi autem, pratis admissi, ab eadem Vehementer purgari, et, ni sit abigantur, emaciari, compertum f).
Sicca herba viridi et succos'. longe debilior est g).
Succus eius e X pressus non eo gradu amarus est, Vt
residuum li0. In spissatus, sal commune largitur i). Vnciae sedecim herbae siccatae, largiuntur extracti aquosi uncias quatuor, cum tribus drachmis; e X- tracti spiritu ossi secundi ex residuo non nisi grana quadraginta quinque emerserunt fi). Spiritu vini igitur longe minus, quam aqua, eruitur I). Aquam itaque conuenientissimum Gratiotae menstruum esse, colligitur. Ad emcaciora purgantia pertinet. Quin, saepe, aluum eluens, simul vomitum excitat m 0. Idem cl. ΕHRHART, eX propria, in semet ipso capta, e X-
244쪽
perientia, comperit n). In ipso enim Herb e, re cens collectae et in puluerem redactae, grana vi ginti, post dimidium quadrantis horae, Vomitum ie Xcitarunt, et aliquot horas post, deiectiones aluinas, absque torminibus. Infusum, eX drachma dimidia pulueris cum aqua feruente paratum, nau- , seam creauit sed citra vomitum), aluumque mouit.
Idem estectus sequutus est usum decocti, siue aqua, siue lacte. facit; item infusum, spiritu vini, vel vino gallico, paratum. Alius, post grana quindecim ingesta, quinquies aluo motus est. In femina grana decem non nisi nauseam et vomitum eY- citarunt. - EXemplo singulari, grana quindecim ascarides, magna copia, eXpulerudi o). - pituitam et bilem copiose eliminat. Haud paucis suspectavis purgans quoque Visa, et, tormina et hypercathar sin inde successisse, obseruatum p). Hinc rO- bustioribus unice nonnulli destinarunt q). Hinc et
vehiculo, vel misceta et praeparatione Varia, saepe nimium Operosa r), praecauere incommodis oriun
dis, conati sunt. Multi in hunc finem, herbam lacte
245쪽
lacte vaccino io decoquendam, suaserunt. Alii Cinamomi, Macis, Lingiberis, Vel seminis Anis, tantillum; Glycyrrhi Zam, Saccharum, passulas, addiderunt t). Imo est, qui non nisi post praeparationem corporis, oleo et mellitis factam, die sequenti concesserit; et, si1 ingratus sensus oriretur, copiam tepidae aquae superbibendum, suaserit u . Mitius contra ea aliorum de vi eius purgante iudicium est, et sine ullo incommodo et ab Sque Vlla internarum partium laesione eam Operari, assirmant x). Sine dubio et hic diathesis aegri et dos eos iusta ratio habenda. Varia pulueris quantitas assignatur. Scrupulus iam unus, cum robe Sambuci sumtus, C. GES-NER vht y per Vomitum et aluum copiosa pituita et aqua, non sine molestia, liberauit. Eadem dosis, bis data in una die, saepius aluum duXit, cum nausea et vomituritione, effectu et in alterum diem continuante a): unde patet, minori adhuc do si locum esse. Exhibere tamen alii ad drachmam dimidiam a),
246쪽
scrupulos duos li), imo ad drachmam integram c), non veriti sunt. pro infuso, vel decocto, largi O- rem quidem concedere licet do sita; verum in tamem caci stirpe non pugilli, vel manipuli, mensura ι0; sed pondere pariter, determinandam. Quod ipsum, a drachma una, ad sesquialteram. Vel dua S, supraque paucis, definitur e). Typographico, sine dubio, vitio, apud MORIS O Nun f) uncia Una, ad
duas, supraque, signineatur. Decoctum, praecipue diuturniori mora paratum, infuso censeo ess-cacius. Nam praecipua vis purgans latet in pul-pOsa parte. Succus nimirum eXpressus et in spissatus, ad dosin viginti quatuor, Vel triginta, granorum, blande purgat, absque vomitu; sed lotium eiu caciter pellit. LX tractum vero, ex residuo , post e X- pressionem , aqua erutum, et amari u , est, et ea domdoli violentius purgat g). uibusdam, praeter aquosum infusum, placuit vinosum; item conserua. In clysmate, ad pugillum unum, aquae, vel lacti, vel eius sero, incocta, securiorem usum promittere,
247쪽
ab auctoribus memoratis, non purgandi unice facultate, sed et resoluendi eis cacia, auxilio fuisse, arbitror. - In hydrope vario i), ascite E anas arca D, a bene multis frequentata. Oportet hic vero ante omnia inquirere, an viscerum viriumque conditio purgans eiusmodi forte ferat; et dispicere, an in diu resin magis, quam alui solutionem, natura inclinet. - Alii, ad viscera obstructa reseranda, febres intermittentes profligandas, rheumatismos dissipandos, proficuam declarant; sed relego lectores ad differtationem indicatam cs Ros TR ZEwSKI, in qua testimonia harum virtutum sparsa leguntur. - Addenda tamen vis anthelm inti ea, a multis percepta; qua plures Verminosos, ferocibus symptomatibus stipatos, incantamenti instar, sese sanasse, laetatur ANGELvs SALA ni0. Infus una aquosum suum pretium pro hoc fine approbauit n). Clysma ex decocto non minus vermibus infestum fuit o). Folia,
i) HEVRN. PraX. mPd. p. 332. - CAΜERAN. Hort. med. l. c., qui extractum , cum Cinamomo in pilulas redactum, laudat. - ETTMuLL. l. C. Tom. I. p. 7 Id.
h HELV1CH. Mi c. N. C. Dec. 3. A. 5 et O. Obs. 67. p. I 33 sq.
248쪽
Folia, vel recentia, vel in puluere, Vulneri bus applicata, constitit, ad consolidationem eorun dem facere p); in ulceribus autem recentibus, fomenti calidi instar, conferre q). Minus notum est, herbam conquassatam et eXtrinsecus adhibitam, iniarthritide et rheumatismo, nec non tumoribu S a coa gulo. tam lacteo, quam sanguineo, ut ecchymosi, praestantissimum resoluendo effectum e X serere r). RADIX cylindrica , calamum crassa, geniculata, alba, horigon talis, fibris descendentibus. De vi huius medica plerique tacent: ut inde coniicere S, nonnisi herbae illam competere. Sed, ViX cedere radicem isti, recentiora praecipue e X perimenta docuerunt. Et haec intense amara; simulque adstrictionis sensum edit s). Vncia sesquialtera, drachmas duas et dimidiam e X tracti aquosi erogat. Huius grana quindecim, ad viginti quatuor, mitius purgant, quam idem pondus e X tracti foliorum. Spiritus vini et de radice minus eX trahit, quam aqua t). Specificum in dysenteria, et Ipecacuantiae
249쪽
aemulum, ad drachmam dimidiam, vel integram, modo non nimios progressus morbus fecerit, habita u). malachis quoque in hoc morbo familiaris x . Ad hanc stirpis partem refero e X perimenta, recentius Viennae in nos contio Hispanico et illo Sti Marci instituta; et si, qui de iis recenset, Cli ΚOST-BZZW ΚΙ y), quae praecise fuerit pars, non edisserat; de puluere Gratio lae modo loquens, et ad finem opusculi a), etiam laturatum insusum herbae explorari ibidem, significans. Ex iis vero, quae serius il l. L. B. DE sTORcK a) de usu in hydrope exposuit, colligo, radicem intellectam fui ste. Saepe prodesse hanc, ubi reliqua diu retica et purgantia inertia sunt, et quidem in puluere, ad drachmam dimidiam, pro dosi, per plures dies continuos datam; vel, in nimia aegri debilitate, vel an Xietate, quouis biduo, vel quatriduo; item in infulo vinoso,
ex radicis drachmis duabus, per horam vino, ad co- , laturam librae unius, infusis; sumendo omni bilio-rio uncias duas. Pulvis radicis Vomitum excitauit; non vero e X tractum plantae, cum saccharO pQratum b). Tres mani acos, aliis multis frustra tentatis, puluis Gratio lae perfectae sanitati restituit; qui
250쪽
bus decoctum radicis Graminis . loco potUS vulgariS, et vesperi plerumque pare goricum, datum fuit c). . Noso conatum Marci Vindobonense recepit quoque' sequentem puluerem: R. EX tract. Grati Ol. 3j Sacch. alb. Lap. cancror. ana 3 ij I Sem. Foen. 5j. M. F. pulv. tenuissimus; cuius inito ter de die grana decem sumantur, augendo sensim dosin, donec per diem drachma integra consumatur. Hic profuit in ulceribus venereis nasii, faucium, frontis, artuum; carie ostium, tophis; cancro venereo; phymos, ea adeo, quae in gangraenam vergebat; telliculo venereo, a gon Orrhoea retro pulla; bubonibus; fluore albo, a labe venerea; arthritide. Sed in quibusdam aegris nonnisii lotium mouit; in aliis sudores; quidam et piyalismum leuem inde experti sunt d).- Constat igitur, stirpem hanc, et ret Oluendo tenaces humores, et materiam peccantem multiplici via euacuando, salutarem suam eiu caciam
PRAEPARATI M. EXTRACTUM GRATIO LAE G). Infusione herbae cum aqua et subsequa inlpis a-tione. Pretium supra indicatum. Hoc in primis, vel solo, Vel in connubio aliorum, pro sanatione