Caroli Linnæi Philosophia botanica in qua explicantur fundamenta botanica cum definitionibus partium, exemplis terminorum, observationibus rariorum. Adjectis figuris æneis. Cui accedit Critica Botanica

91쪽

1eto. Petiolatum f. 93. si Petiolus 82. adnectitur folio ad marginem baseos. 32. I. Selme f. 9 . si folium petiolo 82. E careat & im mediate cauti 82. A) adnectatur. Decurrens t. 93. si hasis folii sessilis 121 dein ultrahesin extendatur deorsum per caulem Verbesina , Cur duus , SPhret anthus.123. Amplexicaule f. 96. si basiis folii undique ambiat la tera caulis trans Versim. Semiamplexicaule a priori gradu minore differt. Per fiatum f. 97. si basis folii undique cingat trans versim caulem B Durum. I 23. Connatum f. 98. si folia opposita ΙΙ2 inter se conna ta in unum : Lonicera , Eupatoriunt. I 26. Vaginans f. 9'. ii illi basis format tubum cylindri cum , ramulta 82 vestientem Polygonum Rumea. n. Directio.

127. Adversum , quod latus non coelo , sed meridiei ob

vertit : Amomiam.

128. Obliquum , cum hasis folii coelum , apex horizontem spe stat : Protea, Fritillaria. 129. In aeum Incurvum) f. 82. dum sursum arcuatur Versus

I 3o. Adpressum , dum discus Diti approximatur cauli. 13 I. Erectum 1. 83. quod ad angulum acutissimum cauli adlidet. I32. Patens f. 84 quod ad angulum acutum cauli insidet. 133. Hortio tala f. 83. quod ad angulum rectum a caule discedit. 134. Reclinatum f. 8s. quod deorsum curvatur , ut apex fiat basi inferior ; quibusdam etiam Resexum dicitur. I 3 S. Bevolutum f. 87. quod deorsum revolvitur. 136. Dependens, quod recta terram spectat. 137. Radicans, si folium radices agat.138. Natans , quod stiperliciei aquae innatat : Nyn Edra ,

92쪽

s. . FULCRA 81 adminicula plantae sunt , pro com

modiore sustentatione ; numerantur hodie VII Stipula , Bractea , Spina , Aculeus , Cirrhus , Glondula , Pilus.

iitrinque adstat: Papilionacere , Tamarindus , Cassia , B a, Melianthus, Liriodendi ni, Armeniaca, Persica , Padus , &c. 2. BRACTEA fig. Ieto. a. dicitur Folium florale 8 : Ioo ) . cum colore & figura recedit a ceteris : Tilia , Fumaria bul bosa, Lavandula Stoechas , Salvia Hormium. 3. SPINA L Ia. I. a. b. est mucro plantae e ligno plantae protrusus Pranus , Rhamnus , Hippophae , Celastrus , Lycium. Cultura saepius evanescit : ut in Pyro. 4. ACULEUS L ia2, 123. a b. est mucro plantae, ejusdem cortici tantum affixus Rosa , Rubus , Ribes , ferberis. . CIRRHUS Tab. V. f. II 8. a. est vinculum filiforme spirale , quo planta alio corpori alligatur : Vitis , Banniperia , Car- dii permum , Pilium , Bignonia. 6. GLANDULA Tab. V. f. II '. a. f. II 8. est Papilia humo rem excerneus rena , Ricinus , Iatropha , Pasi ora , Cassia , Opulus , Turnera , Saliae tetrandra , Helio carpus , Bryonia ieyl, Acacia cornigera , Baubinia aculeata , Arme' niata , Amygdalus , Morisona. Locus: Petioli, Foliorum Serraturae, & Stipulae tenellae.

Guectardus in his primaria detexit.

8s. HYBERNACULUM 81 est pars Ρlantae includens

Herbam 81) embryonem ab externis injuriis ; estque

Bulbus vel Gemma. I. BULBUS est hybernaculum caudici descendenti 8o insidens.

Squam us Tati .H. L ΙΣ .constans imbricatis lamellis: Lilium. Solidus f. I 26. constans substantia solida : Tulipa. Tunicatus f. 127. constat tunicis numerosis r Cepa ossicina

Articulatus constans lamellis catenulatis : Lathrora , M ar- nia , Adoxa.

u. est hybernaculum caudici adscendenti So insidens. Constat vel Stipulis , vel Ρetiolis , vel Foliorum rudimentis , vel Squamis corticalibus. Uti

93쪽

xi 'N , gemmis gaudent. γλ' Carent Gemmis Arbores variae : Philadelphus , Transtula T

94쪽

IV. FRUCTIFICATIO

poraria , Generationi dicata , antiquum terminans , novum incipiens; hujus Partes VII. numerantur. I. CALYX, Cortex plantae in Fructificatione praesens 1. Perianthium , Calyx plantae 78 Fructificationi contiguus.

a. Fructificationis. Stamina Germenque includens. b. Floris , Stamina absque Germine continens. c. Fructus, Germen ab1que Staminibus continens. 2. Involucrum T. VII. f. 133. Calyx Umbellae 29 a flore re

a. UniVersale Umbellae universali subjectum. c. c. b. Partiale umbellulae partiali subjectum. d. d. 3. Amentum Tab. VII. f. 1 37. Calyx ex Receptaculo communi paleaceo-gemmaceo.

. Spatha f. 132. 13 3. Calyx Spadicis 3I longitudinaliter

ruptus.

. Gluma f. IJ4. Calyx Graminis, valvis amplexantibus Fig. a. Ari la, mucro glumae insidens Tab. VII. 134. la. f. Calyptra f. 136. b. c. Calyx Musci cucullatus, antherae a superimpositUS. T. Volva f. Ι39. Calyx Fungi membranaceus, undique lacerus.

II. COROLLA, Liber plantae in Flore praesens.

8. Petatum , tegmen floris corollacetim. a. Tubus, Tab. VII. f. I 2. a. corollae monopeialae pars inferior tubulosa. b. Linibus f. ΙΑΣ. h. corollae monopeialae pars superior dilatata. Campanulatus, ventricosus absque rubo. Infundibuliformis , conicus, tubo impositu . Hypocrateriformis f. Ι a. planus , tubo impositus. Estatus planus , nulli tubo impositus. I ingens , irregularis , in duo labia personatus. c. Unguis f. ΙΑ . a. Corollae polypetalae pars inserior basii assiXa. d. Lumina , f. II . b. Corollae polypetalae pars superior patula. cruciformis f. 144. petatis quatuor aequalibus patens. Papi. --

95쪽

PRUCTIFICATIO. y3

Papilionacea irregularis : petato inferiore cymbifor mi, superiori adscendente : lateralibus solitariis q. Nectarium pars mellifera flori propria f. 143. I46. 147

III. STAMEN , Viscus pro Pollinis praeparatione.

ΙO. Filamentum pars elevans adnectensque Antheram. Tab, VIII. f. 1 9 e. e. f. Iso a. II. Anthera pars floris gravida Ρolline , quod matura dimittit , f. s. f. IFO b. I 2. Pollen, pulvis Floris, humore rumpendus , atomosque elasticos ejaculans , L. I I a. b.

IV. PISTILLUΜ , Viscus fructui adhaerens , pro Pollinis receptione Tab. VIII.

13. Germen rudimentum Fructus immaturi in fore, L Ι49 g. L 132 a. 1 .. Stylus pars Pistilli, Stigma elevans a Germine, L Ity C. f. 132. h. as. Stigma summitas Pistilli madida humore Pollen rum pente , f. Ι 8 d. f. 172. c. c.

V. PERICARPIUM, Viscu, gravidum seminibus, Tab.

VIII. quae matura dimittit.

I 6. Capsula Tab. VIII. f. 16O. 13'. a 161 Pericarpium caVum, determinate dehiscens. V Ixula f. 17'. a. Ρaries , quo fructus tegitur eXterne. Dissepimentum f. 162. b. Ρaries, quo fructus interne distinguitur in concamerationes plures. Columella f. Ι6O. c. pars connectens parietes internos cum seminibus. Loculamentum L I6O. d. concameratio Vacua proseminum loco. II. Siliqua f. I F s. a. b. c. Pericarptum bivalve, assigens se mina secundum suturam utrAmque. 18. Legirmen f ΙFq. a. a. Pericarptum bivalve, assigens se mina secundum suturam alteram tantum. I . Conceptaculum f. Ι33. Pericarpium univale , latere longitudinaliter dehiscens , a seminibus distinctum. 2O. Drupa f. IIT. a. Pericarpium farcttim evalue , Nucemb. b. continens. 2I. P0mum f. 138. a. Pericarpium sarctum evalve Capsulamh, continens,

96쪽

M 'FRUCTIFICATIO.

a. . sacca f. I 38 Pericarpi una farctum evalve, Semina ceteroquin nuda continens. 23. Tab. VII. f. I 38 Pericarptum C, Amento factum. .

VI. SEMi pars vegetabilis decidua , novi rudimentum , Pollinis irrigatione vivificatum.

. . oemen proprie) novum vegetabilis rudimentum, hi

more rigatum , Vesicu tunicatum. a. Corculum , novae plantae primordium intra semen.

plumula pars corculi squamosa adscendens Rostellum pars corculi simplex descendens. h. Cot ledon corpus laterale ieminis bibulum caducum. c. H. Ium , cicatrix externa seminis ab ejusdem aifixio ne in fruetu. d. At illus , tunica propria exterior seminis, sponte

seceden5.

e. Coronula , calyculus adhaerens , quo Volitat. Pappus Tab. VIII. f. I 62 corona pennacea , pilosave volitans a. b. Stipes , filum elevans connectensque Pappum & semen. d. c. f. Aia , membrana, qua volitante disseminatur , aflixa semini. 23. Nuae, semen tectum epidermide ossea. 26. Propago , Semen Musci decorticatum , detectum ITSO.

V1 I. RECi ΡΓACULUM , basis qua partes fructifica

tionis VI. conne struatur. Tab. VII. 7. Receptaculum Proprium, quod partes unius tantum fructificationis respicit. Fruct cationis , pro Flore & Fri 'u commune. oris basis , ubi foris partes absque Germine 'assiguntur. Fructus, hasis pro fructu , remota a floris receptactilo. Seminum , basis, qua semina intra Pericarpium assi guntur. Tab. VII. f. 16 I. 28. Receptaculum Commune connectens flosculus plures, ita , ut si aliqui eximantur, irregularitas caussetur. f. I D. a. Palea , lamella innata, sosculos distinguens. f. I I b. 29. Umbella , receptaculum ex centro eodem elongatum in pedunculos fili formes proportionatos. Tab. VII. f. 137. a. Simpleae , quae non sub dividitur , ut Panaae. b. Compo ita , cujus omnes pedunculi apice umbelli Ias gerunt. Universalis, quae alias una hellulas apicibus gignit, a. a. Partialis umbellula , quae prodiit ex universali. h. b. 3 d cyma

97쪽

PRUCTIFICATIO

sa3O, Cyma receptaculum ex centro eodem universali, partia libus vero Vagis , elongatum in pedunculos fastigiatos. 3I. Spadiae Tab. VII. f. Ι33 b. Receptaculum enatum intra spatham , in ramulos fructificantes.

87. Partes FLORIS : Cabae, Corolla, Stamen, Pistilium. FRUCTUS Perio'rpium , Semen , Recept

FRUCTIFICATIONIS itaque Elos , T Als

sunt.

FLORIS Definitio ab auctoribus traditur Varie :Jun reii: Flos est pars plantae tenerior, colore & figura, Vel utroque insignis , rudimento fructus cohaerens. Raji: Flos est pars plantae tenuior, fugax, colore & figura, vel utroque insignis , fructui praevia , eique plurimum cohaerens , & tenello tegendo fovendoque inserviens , quae, postquam explicatur , brevi aut discedit aut marcescit. urn ortii: Flos est pars plantae, forma & natura ceteris dissimilis , fructui nascenti plerumque adhaerens , cui Pri

mum alimentum ad tenerrimas ejus partas explicandas ministrare Videtur.

Ponteriri: Flos est pars plantae, forma & natura ceteris dissimilis, embryoni semper, si tuba instructus est flos, Vel adhaerens, Vel quam proxime assiXa , cujus usui in servit ; si vero tulia careat , nulli embryoni adhaer s. Lud V ii : Flos est pars plantae filamentosa & membranosa , . . quae a reliquis loborum elegantia , subtiliore fabrica in vulgus distinguitur FRUCTUS Definitio :Jungsi: Fructus pars plantae annua , fori cohaerens &succedens, qui , ubi ad persectionem pervenerit, sponte V planta abscedit , & commoda nutrice exceptuS nOVaplantae facit initium. Culycem esse partem floris , quamvis saepius in fructu adsit, inde liquet, quod calyx nunquam erumpat in flore post

florescen tiam. Pata onuim calyx in fructu maxime ampliatur.

Deciduis cui cibus multi flores instruuntur , qui cadunt ad primam foris explicationem ut in Epimedis ,

Papavere.

98쪽

ue , FRUCTIFICATIO.

Fructu.

Charai' er partium plantarum dissicile eruitur , nisi assumantiit duo prima Pollini; & Seminis. a. POLLEN est pulvis vegetabilium S. 3.) , appropriato liquore madefactus rumpendus, & substantiam sensibus nutis imperscrutabilem elastice explodens. . SEMEN est pars plantae decidua , rudimento novae plantae Deta , & polline vivificata. 3. ANTHERA est vas Pollen I) producens & dimittens. . PERICARPIUM est vasculum Semina a) producens di

. I ILAMENTUM est pes Antherae, 33, quo vegetabili alli

gatur.

maturum , existens praecipue eodem tempore , quo Anthera

7. SI IMA est apex Germinis 6 roridus. S. SIYLUS est Stigmatis 7) , connectens illud cum Germine 6 . . COROLLA & CALYX sunt tegumente Staminum I. 3. & Pi illorum 6. 7. 8) , quorum hic ex Epidermide cor ticali, illa ex Libro orta est. ro. RECEPTACULUM est, quod connecti partes praedictas 3. 6.9 .r1. FLOS ex Anthera 3 Stigmate 7) nascitur , sive tegumenta 9 adsint, sive non. 12. FRUCTUS ex Semine et sive Pericarpto ) sive non tectum , dignoscitur. 13. FRUCTIFICATIO omnis naiadet Anthera 3 , Stigmate

iit nulla species his destituta. Seminis essentia consistit in Corculo . 68.3 quod Cotyle doni adnectitur , & ab eodem savolvitur , dum tunica propria arcte Vestit r. . Corculi

99쪽

Coreuli essentia consistit in Pluintila , quae punctum xitae ipsius plantae est sub minima mole , & uti Gemma crescit in infinitum ; at hasis Plumulae est Rostellum , quae descendit & Radices agit, olim matri contigua. Propagines Muscorum sunt semina destituta tunica & cotyledonibus , adeoque nudi corculi Plumula, ubi Rosteulum infigitur calyci plantae.

quod illud , maturo fructu , si non prius, marcesiacat Foliola foralia non item.

Bractere exempla petenda e Melamprro Monarda , Salvia , Laxandula. Barisia, Hebenstreitia, Mus nenda, Tilia, Funsaria. Fracteam prb Perianthio saepius & facile assumi, patet ex Heu leboro , Nigella Pas Wora , Hepatica , Pegans. Perianthii definitio apud Auctores Malais h. Calyx floris hasis est & fulcimentum , sua corporatura foliorum stamina fovet, quia & ipsorum progres sum plerumque cooperit. Rhi: CalyX est, qui florem sustentat ejusque velut hasis &fundamentum ; est ideoque crassior & minus insignis flore Tourninore : Calyx dici debet pars floris posterior , crassitudine quadam notabili a pediculo distincta. Lud;V Calyx s. Perianthium est membrana exterior floris.

distinguitur, quod illa cum Staminibus 86 : III.

situ alternat, Perianthium autem Opponitur. Tourn . Petala sunt folia illa , quae forma & colore ple-irumque ceteris partibus praestant , quaeque nunquam fiunt seminis involucrum. Columna , Ρetalum esse Floris Folium , primus dixit. Stamina alternare cum Ρetalis, uti Petala cum Perianthio, adeoque L stamina opponi laciniis calycinis , patet ex Tetrandris & Pentandris completis. Exempla regulae petas ex chenopodio, Urtica, Parietaria , ubi Corolla deest. Statuero , ubi ex Perianthio & Corolla alterum adest, esse hoc Corollam, uti pars praestantior, negant. Ammannia , I horda, Peptis , Auellia , Campanida , quae saepe corollas excludimi, non vero cΠlyces.

100쪽

PRUCTIFICATIO

Calycem , uti a cortice plantae ortum , magis rudem crassurn que esse, quam Corolla, e tenero colorato molli Libro pro ducta , cuique patet: Limites autem horum determinantur ViX unquam , nisi ae colore , qui non sufficiens est , ut in Barsa. Plurimi flores serunt Corollas coloratas, nudas , caducas, subitatu sorescentiae, quae dein indurantur , virescunt , persis tunt, e. gr. Helleborus. Ornithogatum. Limites inter Calycem & Corollam absolutos, naturam non posuisse , patet ex Daphnide, ubi connata ambo, & margine omnino unita , veluti folium Buri r. Clas . plant. F. n. II. Euphor iam monopeialam statuunt varii , qui calycem pro corolla habent; peltas autem Floris esse Petala docent spe cies annuae indicae petatis albis distinctissimis.

Laciniarum autem a medio Limbi aut Laminae desumendus est. Rivini: Tot Petala numeramus , in quot resolvitur Flos

deciduus. Monopetali: Trientalis, Ora Iis,tidum,Anagallis, Veronica.

Pentapetali: AGnes. Tetrapetatus Oxycoccus perperam habetur , licet in partes

resolvatur, nam anten Unum UrAnt.

Rixini: Quicumque fores supra fructum haerent fundo integro , monopetali sunt, etiam tales non decidant. Quicumque in sinu suo fructum fovent, petatisque

variis cohaerentibus constant, contrario , secun dum numerum petalorum habendi, quamvis non defluant. Polypetalorum numerus ab ordinibus insertionum determinatur, ut in Hepatica . Greece enunciatur Vulgo Petalorum numerus. Apetatus , Petalo des , Monopetatus, Dipetatus , Tripetalas , Tetrapetatus , Pentapetatus , Hexapetatus , Polypetatus. Segmenta corollae monopeia lae a variis in oldes terminantur: Pentapetaloides , Tetrapetaloides.

Perianthium dissicilius distinguitur in monop IIum Opolyphyllam. a illantii: Si CalyX embryonem coronat, est monophyllus, Unumque cum embryonibus corpus constituit. Calyx monophyllus est , quoties monopetatus flos

est. PerPeram.