Pro Bernardino Corio Mediolanensi historico dissertatio Jvsti Vicecomitis

21쪽

Dissertatis. 'sum quasi Deum emtigat, in patria nostra

rimari quoque invisibilia glorietur, cum Ontra, leporum instar,apertis oculis somniet quin& peregregie utrinque talpa forsitan caecior nihil aspiciat. Sic lupus olim, ut Stephanu Berithius narrat, se circum undique apud feras Doctorem esse jactitabat. quo rumore mirum profecto quantum tota bestiarum Respublica superbo rictu incederet, cum nullum unquamem tu suo Doctoris laurea insignitum habuiLset. Quamobrem a Leone ad consilium enixissime quondam vocatus fuit , ut communi prospiciendae utilitati presto foret excellenti doctrina sua, qua tesqua, nemor o montium cacumina adeo resonabant . Verum auditis limpus intente ac serio rebus omnibus, de quibus habenda consultatio erat, cum quid delphico dignum ab ejus ore procul dubio Xpectaretur, respondit tandem se non juris doctore1rta esse, at medicinae. Haesit talibus dictis attonitus Leo, similisque alta cogitanti non multo tamen post graviter ipse ex stomacho laborans jussit lupum accersiri,qui primo,ut sui conscius ingenii, moras nectere studuit, ast tandem ire coactus praecepit Leoni, ut ad eXtrem trimus' nulla interjecta mora, sibi ungues praescinde

22쪽

piebat. Quid tamen hoc, eXclamat Leo, eum stomachi doloret subitaque correptumiracundia ungues inlupum injecit,totumque momen to pene temporis decorticavit. Ita miser lupus

nec juris, nec medicinae Doctor actantia suae pgnas, amissis pelle: ossibus, persolvit.

Ceterum quot quantique scriptorum cele

berrimi pessimis habiti sunt ludibriis,AE contumeliis saevissime lacerati ab effraena nonnullorum maledicentia, qui vel pompatico efferebantur ingenio, neminem prorsus, eXtra se,aliquo in numero putantes, vel hostili nimi uim animo sese in illos gerebant, quorum ne nomen quidem audire poterant quin statim furore eXCandescerent, atque in manifesta: improbitatis VoceSerumperent. Quis eloquentior Cicerone haberi potest Quis Virgilio admirabilior,

Quis grandior Livio, ut de alijs aetatis aureae scriptoribus taceam. Non defuit tamen olim Asinitis Pollio, qui, cum sibi solus Romane loqui ac cribere videretur, divinum Ciceronis stylum contemptui ducebat vi in commenda tissimo Virgilii carmine Mantuanitatem quadam animadvertere se profitebatur, uti in Ximiis Li vii annalibus Patavinitatem, quasi odore tantum, deprehendi quoque ab ingenio suo effutiebat. Vetera tamen fortasse nimium'

23쪽

D; feriatio. IIaec omnibus placitura opinor, cum recentia non desint rabidioris etiam judicii exempla , . Unus itaque pro cunctis Franciscus Robortet Ius Utinensis testis sit, qui Desiderium Erasmuimperitiae imperitissimae accusat, incentium Maddium vocat hominem vanum mendacem' que, Andream Alciatum, furem eXpilatorem l suorum scriptorum, Paulum Manutili , Bibliopolam hominemque imperitum, Marcum An tonium Muretum, Ludi magistrum,Henricum Stephanum, impostorem, aliosque plures literatissimos viros paribuS opprimere contume' liis non erubescit. Sed ut ad rem propius accedam, qUam Oa' eius ab amico nostro Mel auctox ingressus funa, Franciscus Guicciardinus inclytus Florentia: civis in elaborandis suorum temporiim historiis adeo mirabiliter eminuit, ut HenricuSSpondanus Apamiensis Episcopus in annalibus Eccletiasticis ad annum 133 4 o simplici nudaque rerum sequitate testatus sit Goscctardinus excetaenti scriptor, paucis micantiquo'

rum I rori crAm, recentium nemini gravitate sermonis,sentent1aru pondere , ratiocinationum circum pectione postponendus , plerisque eximiis ante'

ponendus. Nihilominus Claudius Verderius in Auctorum cension his tanti viri nomen acerri-

24쪽

me verbis criminatur: si Italissuperen cuiccsa dinus, qui relinquo quo in quamplurimis Historici partes ignoraυὰθ amfrigide, inυitusque Galgorum btritorias,ogloriam narratoc. Dum i et Carolo sciaυo totam Italiam ab aspisus a Neapolim nemine prorsus obsistente occupant bifctoriam as que suspiciones et imi non postse, in Cataorum quorundam AIitum intemec nepaucorumque, quasne victoria olimeri nonpotuit, totus est,magnam eam appetians

siret em Carolo tamen agri dominium superstitisse is teri non ausus est. Se quae de Dorisus stragesser, potui, Si desuissermonem instituit, eissemper

plus meriti attribuit, ct regionis laudes magis, quam svagentis res gestas persequitur, unde maxima laus ducenda est. EXcelluit etiam Paulus Iovius N vocomensis, Ni aceriae EpiscopuS, in rerum gestarum memoriis digerendis, cujus licet fides non aeque rata omnium calculis habeatur, spectanda tamen ejus latiuae linguae nobilitas ita unicuique admirationi est, ut Alciatus Tacito quoque praeferendum hac in parte ovium crediderit,&Leo X. Ponti se maXimia palam astantibus sibi plurimis tum Cardinalibus,tum Principum Legatis professi is sit se nihil penitus Jovii scriptis, post Livium, elegantiu unquam& copiosius pervolutasse, ut in Hist patr. lib. 2. pag. 32 Benedictus Jovius luculenter nar

rat.

25쪽

Dissertatio. 23ω Roland. Mares tamen epist. lib. I epist. I. invito tanti pontificis, alciati, atque aliora

seXcentuna applausu Xclamat Paulus Ioυius mihi nequaquam ea exsimatione, quam vulgo habet, dignus esse, detur diuantum en sentio, non sonus est Historiae criptor, nec iudiciosatis,alet quis vernacule scripsisset, nullo in numero haberetur Lartinus enim ermo quastfucus quidam tales Ibus ubias contegit quiprsmaspecie elegans videtur, nam sol sonat, ct quibusdam imponit, mihi non trare Uta enim Atinus est, certὰ minimepurus, totusque idiotisnis calet uen hi ereproprie aineri, e plerum que periphrasticos loquitur, necpyne ut mox e fine

epitheto. Supereminuit quoque in historicarii rerum, antiquarumque maXime Roman centis cognitione Carolus Sigonius Mutinensis adeo ut o Matthaeus Tolcanus, Mediolanensis eques, in peplo Italia: num. Ι 83 scriptulta

reliqtierit Totius antiquitatis peritiorem necno

iis prolaturumsententiam nostram conmo, ad quo rum manus Ialia eous monimenta pervenerint, ut

Fasti o de antiquo iure Romanorum, veteri sus proυinciis Contra tamen Antonius Bendi-

26쪽

ri IU Ticecomitis contendit deinde ex pseudocritico Roborte1-lo' c virulenta nimis ac rusticana in egregium virum illum transcribit Pisis doctissmeliterator, ut edam infulsam istam tuam ersionem Orationis Demosthenis in Philippvis, quae Mutinae impressa es, ct errata tam multa, quae B ndinemus Lucensis vir eruditissimus, ct optimus col git, ct in Dialogi for-niam redegit multosane mehorem,quam tu in idos in uiso libem praescrip Mi u rte ruinios megeren dus est, transmittam ad impressores, ut quamprimum ab omnibus legipossint. Meministi insulse, ut te coe git Bendine ius, cumsuum Iilesium edissset, quo

Scipionis vita continetur x antiquis auctoribus cos '

Dcta, turpiter tacere o cum V us1cripta suppillas Ρs, ut soles emper, judicio mustorum danmatus, non erubuisti quidem, nam erus cere nanquam diescisti,

se ingemuisi, e frontem percus' 'i, quo tibi technanonprofuisset ulla. Quis auten misi vel cerebro serrinae laboret, vel odio plus hi in Vatini no in eosdem iniquissime nimis ana acceptos scriptores eXardeati, hujusmodi judicia aliquo habere in pretio aut loco audebit,cisim ab iratis animis, i luridis, hostilibusque, atque insanis erumpant , ut ipsa scribendi forma satis superq; vel ipsis insipientibus ostendit i licet apertae irarum cauta eis non sint. nec esse possint , cum insumima rei iam onantium ignoratione versentur

Quare

27쪽

nis ergo, convicia illa apud scriptore percurrenda sunt, non ut in vulgus maligne essundantur ad famam literatissimorum hominiam coit

spurcandam,proinde quasi cunctorum assensu digna, cum a nemine prorsus levissimi quoque judicii vel teruntii fiant. Hostilem etiam animum induit adversus Corium Hieronymus Vida, non quod mali aliquid in Cremonensium nomen machinatu unquam sit honestissimus ille eques,vel quod ipsos

in annalibus nostris alicujuS,licet minima contumeli se nota affecerin, sed tantum quod posterorum memori pro officio suo, nullius futurae litis praesagiis, tradidit principem post Mediolanenses Legatos Ticinensibus loculia fuisse in celeberrimo Joannis Galeatii funere deducendo. Quamobrem in Cori stylum ruderi ta&impolitum Cremonensis Declamator ferali percitus iracundia se totum convertit, quod abs re mihi adqo videtur, ut nihil alieniu&, ne cogitatione quidem effragi possit. Nam cum primi omnium Historiam in vulgus emanare jusserint poetae, rudi etiam incultoque carmine Ennius res Romanorum decem isto libris complexus est, qui in annales inscribuntur,nec tamen ullus ab urbe condita in Ennium hac siin Per

28쪽

26 Iust recomis sperae dirasa maledicta projecit Hum,ut optime S. Augustinus ii 4 de Doctr Christ. cap.

2I monet Bonorum in ensorum in ignis indoles est in er sierum amar ,non erba enim , pro efficiυis aurea,saperire, quod volumus, non

poteri e ut qui obest senem, si hoc potest, quando nihiIquaerimus, ni patere, quod clausum est Unde etiam epist. II 6. t. a. ad osentium scribens aequissime ait: Si qui his incondite , atque inculteri fumi geris, Deoῖtotum ita est e pro pexeris, do 'dirinae da operam, cal o dat eniam. Jure igitur in quosdam ventos ingenii homines, qui Nicolaum de Lyra ob verborum simplicitatem au dacter nimis arguebant, exclamat Trithemius in Tracti de Illus Script Eccl. Sunt qui eum obelo mi si scitatem aestiment contemnendum, urni hi et identur se an se inperiti. Nec aliter sensit Bal usquoque, dum in Lib. de Script Britan aperte palamque edi Xit: θυerborum si-phcstate non est quod conqueritentur homωrs, cum amocabul Laestimanda non sit aeterni Patris veritas. Et

sane nostratum scriptorum nul Ius Corium ob Etrilsca: Iingua: peritiam 3 Liviani styli legantiam laudibus exornaviti, sed propter sum-rnam in scribendis rebus diligentiam ac fidenta,

qua tantUm parte, cum cἴetera rudis sit, ab Omnibus etiam bene audit inclytus . Ambrosii Vitae

29쪽

Dissertatio. 27 Vitae scriptor Paulinus, quem semichristianus,

vel arianissimo potius, ut alii placet Habolans Erasmus Fabulinum vocat pro perditorum hominum,4 alpestrium,ac montanorum consuc-tudine, qui causam tandem Vicisse putant, si ludere in alieno nomine ipsis contingit A cua tamen putida ineptia cavere sibi maXime Erasmus debebat, ne Thomae Stapleton ansam . daret ipsit vocandi murem errantem. epigrammatistae cuidam his ocandi versiculis. ME

Cur Monaclosfratres citi ira relinc AVRAS- Non misera factum hoc ambitione caret. Namq;Δtens ilhe eL 1nscrobe,υilis ERAS MUS, In lucem, ut videas, ut videare, Diis

Nec optimsequa inter historicos merito gaudet ortus, farnae obesse potest commentum illud poetarum , quod de adventu Veneris iii amplissimas Italia regiones attingit Nair Livius quoque refert boves locutos, infantes semestres triumphum clamasse, Malia his simi lia: nihilominus Romanae pater historiae ubiq; gentium adhuc habetur, nec licet sciolo cuique idcirco, quotiescunque Vel in mendacem ac dubiae fidei scriptorem Livium criminari. prseser tim cum haec,quae si perstitiose refert, prodigia

in Ethnico laudem potius mereantur, Ut pro

ibat Gerardus Joannes Vossius lib. pri cap. I9. de

30쪽

a Iusti Vicecomisis de Hist. Lat. Ab imperitis etiam Sophistis acriter notatus fuit Synesus p tol maidis Episcopus, quod passim scripta sua pluribus e poet runa fonte Xhaustis Daed conspergeret. At hoc ipse crimen elegantissime diluit in libro, quem inscripsit Dionem, ad Hypatiam magistrari suam,Theonis celeberrimi Mathematici filiam missi, rationem ipsi reddens suscepti operis

epist 133. SoZomenus pariter vulgatam argO- nautarum fabulam refert, qui navem argo utSper aliquot stadia humeris transportarunt. Nihilominus figmenti hujus scriptor a Gelasio

Romano pontifice, ut testatur Baronius, noliam Odoac jectus non fuit, sed majoris etiam fidei habitus, quam Eusebius ipse Caesariensis ejus que historia longe gravioris ponderis apud eruditissimum photium credita est, quam illa Socratis Scholastici patria Byzantini denique in Florentino Concilio, cui interfuit palsolo-guq Imperator testimonium Sozomeni non usurpatum solummodo fuit, verum etiam probatum ut Melchio Cano vir incomparabilis asseverat Corius quoque Hist Medi Ol. pag. 2. scribit Claudiario in en os f eruiuio Poetainolech Henere alandonata C pro per tImare leone venefise a Gema age noee de Honorio esse inde per si apenim descendesse ne si campi de questa citeriore Galba s