장음표시 사용
11쪽
g. I. j I quis ex universo succum illum naturae nutri- tium indagare desideret, certo profundissalmum deliberationis oceanum intraret; ni versa enim natura lacte aut humore saltem Iacti maxime analogo nutritur, ac adeo ei familiare est hoc nutrimentum, quod si tollas cipsa ruet, ablata nimirum causa conservante ut nervose Clarissimus D GREis E in
prooemio lactis infert. g. 2. Sic quoque DEUS&natura quam prudentissime prae-ωproviderunt, lac in substantia sua primum esse producens,& producto demum alimentum optimum,&quidem simplex, sussiciens tamen atque persectissimum , suppeditare.
g. 3. Universali hac vice considerando, nimirum omnia ex mente Aristot. l. 3. Histor. animal. c. 2O. quae suapte natura humido in corpore sunt, conceptaculis quibusdam, tanquam vasculis continentur, ut sanguis in venis, medulla in ossibus, alia in membranis aut cutibus ac ventribus, seposito, ad speetale quid nos accingamus, ac certum Or ganon corporis humani, illiusque actionem obeundam in medium, nis iurum mammas mulierum ex quibus ambro
12쪽
simam humanae sustentationis nectar hauritur, producamus, insimulque facultatem, quae ad debitam hujus organi constitutionem pertinet, una cum defectibus perquir
g. 4. Mammae itaque ad differentiam mammillarum, quae Viris attribuuntur, quas Aulus Gellius i. Ir Noct. Attic. c. a. sontes sanctissimos iumani generis educatores blandissimos vocat, ex moderna anatomiae observation ,
constant e copiosis magnitudine diversis glandulis, variis tubulis ductibus inter se coeuntibus multaque affusa pinguedine unctis compactis, quae simul membrana carnosa succingunturis subjectis musculis annectuntur, in medio harum glandularum una magna sita est, quam reliquae glandulae quasi satellites circumdant , intercipiunturque vasorum lacteorum plexus infinit, his glandulis mediantibus quibus non solum succus lacteus ad omnes defertur, verum etiam minores circumjacentes suum laci magnam glandulam effundunt insuper in his glandu .lis pori ampli copiosi inveniuntur, in quibus tanquam in cellulis lac adductionis tempus reservatur, nisi forte ob nimiam copiam, aut tenuitatem ex iis sponte effluat. g. s. Glandulae istae magnae superjacet corpusculum teres & fungosum, quod papilla appellatur, penis glandi respondens,unde flaccesteus erigi potest ex suctione, ex contactu, ex levi quoque contrect atione voluptas percipitur, ex dura vero dolor,exquisitum enim habet sensium in hanc papillam lact ei ductus terminantur, adeo tamen subtiliter,
ut fetam vix admittant. g. 6. Praeter vasa, uti in omnibus fere aliis partibus quadruplicia inveniuntur, quorum accuratum specificationem annectere superstuum duco,in hoc solum attingo,
13쪽
ex recentiorum diligentia tubuli certia acte di sti, detecti sunt, qui glandulis mammarum interjecti plurimi cernuntur, ab inferiore parte toto ambitu nati in mammarum centro cocuntes, in quibus lac confectum ad usum servatur, quo cessante in minorem exilitatem arctantur, ut via sum fere fugiant, unde evenit, quod a paucissimis fuere observati quorum tamen fundamentum absente etiam lacte, oblito rutaque glandulos ubere per omnes aetatis gradus
superstes manere, id quod Vestinus assirmat, similiter quoque Barthol in Analom. reformata observavit, sic Dieme broc.&alii. g. 7. Hippocrates quidem, alias prae modo recensitis vias demonstrare intendit , quando de natura pueri ita text. 2I statuit, pingvissimum de cibis3 potius foras pros1liit in amentum & carnem, o inde in mammas Idem ibid.
text. 22. dum mammae, inquit, lact ant,& exiguntur, venulae in mammis ampliores fiunt, ampliores deinde factae, a ventre pinguedinem trahentes, in mammas distribuunt. g. 8. Vestingus insuper cum alis chylum quoque ad mammas partim ex ventre, partim pancreate deferri observarunt, qualem quam plurimi coeteri sententiam fovent, qui mammarum tubulis seu venis lacteis continuatos censent, peculiares a ventreo pancreate imprimis ductus. g. . via itaque Hippocratis nimis ampla per devia tendens esset, idque magis hanc deductionem lactis in brutis ita, quam in homine inveniri, nam secundum illius opto ἀnem vasa haec diaphragma prius perforare,deinde pleuram, postea musculos intercostales, demum serratos& pe stor
les deberent. g. o. lampius tamen in landam Med. l. r. c. 64 in
tantum Hippocratis ductum proximiori tamen semita in- a cedens
14쪽
cedens approbat, dum dicit, nostra hac tempestate Hippocratis illa doctrina vera comperitur nimirum ob inventum nuper novum ductum chyliferum in pectus scandentem, usque ad venas subclavias a qua regione ramuli chyliferi proferuntur ad mammas,& hac ita verum visi in sectionibus non tamen in quibuscunque subjectis invenitur, id quod Excellentissinternae machinae scrutator D.RA Ravio L. de lact thorac.c.I8.ubi quoque de his viis agit,confirmat,sic scribens nihil promptius quam per lacteas thoracicas novas rem hanc controversiam componere , quando hunc chylificandi modum penitius inspicimus ; in plano est, cin theatris anatomicis quoque ipse conspexi, quod cum cibus inventriculo in chylum, elaboratus per Orficium inserius pylorum namque ad intestina tenuia primo quidem ad duodenum propellatur, ubi haec ciborum digestio continu tur,&ulterius rarior perficitur, ut chylus magis laudabilis evadat, idque fit mediante licco panercaticovi bile, hi duo liquores cum noviter advecto chylo interiorem me uni fermentationem,concurrentibus hisce duobus liquoribus magis subtilis turi qui enim antea in ventriculo erat crassus&minus fluxilis, in hac intestini parte vero nunc fluidior ac subtilis etiam coloris magis albicantis factus, demum absoluta hac fermentatione, partes chyli laudabiliores ac subtiles a partibus heterogeneis crassioribus separantur, priores videlicet versus intestinum jejunum isas a lactea, a quibus chylus postmodum excipitur, protruduntur , per ea ad glandulam mesenterii maximam dictam defertur,& ex hac ad ductum thoracicum, qui venae subcluviae inseritur, denique in medias mammas derivari, indeque variis ad laem papillis deducendum ramulis prius dispersis, de qua via Chariet. Exerc. de Galax pag. 32. Fusius scribit; ulterius
15쪽
concludendo inducit, quod ex hac ductu deorsum etia tria ad uterum certi ramusculi descendant ex quibus internis
fontibus nutriatur foetus, quos ductus D. an Horra. ecialiter observasse tradit, cum quo etiam Diemorbrocc conis venit.
g. I. Quomodo autem succus ille chylosus Tubtiliatus procedat, nec in illis viis remaneat, provida natura motum & sic certam a diaphragmate aliisque ventris musculorum in respiratione compressionem ordinavit, ut ventriculus intestina commoverentur, ac proinde materiamo in illis contentam ejiciant expellant, crassiores nimirum ad anum subtiliores vero per foramina, quae intestinorum membranis occurrunt, nimirum orifici .extremitates lactearum venarum, unde postmodum ad ramos sub clavio deferuntur. g. a. incande quoque Diemorbrocc. cit loco duas observationes, quod per haec vasa materia lactifera ad mammas ascendat, annexit, nimirum quando fortiter lac ab infante attrahatur, laetantes in illo loco nimirum dorsi regione circa scapulas dolorem molestum percipiant, qui dolor etiam usque ad lumbos se extendere potens sit. g. IJ. Quamvis autem magna adhuc contentio de hac thesi quae videlicet sint illae viae per quas ex intestinis chylus recipiatur, conserveturque; dum duabus sententiis antea inhaeserunt prior Mantiquissima, quae chylum per venas meseraicas ad hepar derivavit, Je illi sanguificandi munus attribuit; altera priori contradicens, non hepati sed vasis lymphaticis per mesenterium excurrentibus officiliata 3chylum distribuendi assignausis quae vasa a secundario illorum B exinde lactea dicta, per quae demum , ut omni tempore lynmpha sertur, ita stato tempore,&lympha hac post
16쪽
pastum nimirum chylum lacteum vehere, quotidianaanaistomes perlustratio testatur. Ex his duobus tertia nunc pro conciliatione duarum occasione ex dissidio priorum data, opinio enata, nimirum quod eXperientia hoc cum eodem tempore quo vasa illa lactea cognominata turgent, demum per venas meseraicas cum sanguine chylum fugi, edocuerit: sententia utrique quidem adstipulatur levia, id tamen inter quae utrosqi controversum, quod per alterutra solum tollit,& per utraque vehit, visu sisensibus credibile videtur.
f. q. Occurrunt interea pro neutra acceptanda sequentes objectiones I quod vasa haec quae lactea vocanis tur,non propria huic contento, sed primario usu lymphatica esse, unusquisque qui anatomiae invigilavit, sussicienter probare valet a)glandulam illam mesenterii centralem in brutis, dumbares in homine ad quas vasa haec colligantur,chyli,cuique praeparationi vel elaborationi dicata es. luce meridiana exsequentibus praeprimis rationibus elucescit i)quia chylus ille tum temporis a cruditatibus aqueo Salinosis nondum liber,itaque huic negotio ineptus est. 29 quia ex glandulis illis eodem colores substantia, qua in lactis conspicuus erat,in ductum thoraci cum effudi deprehenditur 3 ad easdem alia quoque&omni tempore cum maxime nullus in lacteis videtur chylus,vasa lymphatica tendunt,&per illos lympham suam una cum illa, quae ex intestinorum sanguine per dicta laete extra tempus pastus redundat, extra ductum thoraicum continuo tranfundunt; uterius 4)potuerit inverti, quod eodem tempore quo per vasa lactea albescit chylus in sanguine venoso per V. S.
emista inde deprehenditur, de denique cui hoc fatale a. cedit, quod in volatilibus lactea haec, quae ipsis cohaeront, nuspiam compareant, ideo quia lis sub iudice praetςrtia
17쪽
tertia sententia, priori tamen non in totum rejecta, posteriorem ut mediam agnoscamus. f. s. Monstrata nunc generali via, exquisitior nunc desideratur, an venae vel arteriae hunc liquorem materiam lactis suppeditantem mammis communicent a parte V narum maxime dubitatur, legibus enim circulationis omnino contrarium, ideo per arterias transmissionem fieri statuendum esset, 'uidem per arteriam mammaria lata
internam sic dici am, praeprimis quia haec arteria per interiorem sterni partem fertur, iamulos exiles ad mammas pro nutritione liquores transmittendos spargit, id quod Valuerda l. 6. c. II. anal ostendit; Arteria inquit, sub clavia sub os i sterni de liva fertur,& juxta mucro natam pe- steris cariolaginem prosilit, inque rectum abdominis masculum exhauritur Sic quoque Laurentius anal. l. 6. quaest. 7 de his viis non incongrue sentit Vena, inquit, mammaria propagatur a ramo cavete ascendentiS, quem sub claviam vocant, per internam sterni partem triangularem musculum fertur, monstrante similiter Drellincur-tio, mammas ne minimum quidem attingens, nisi fortassis capillari dere insensili ramo, ideo non recte mamariam vocari hanc arteriam, quia mammae venas habent amoplissimas, quae a thorace derivantur; itaque citra praejudicium aliorum non bene sentiunt, qui ab externa via aramoaxillari viam ducunt, quia haec vasa in partem Xternam seu culaneam tantum disperguntur ea propter intus cana-las emitterest ut possunt.
g. 6. Praesuppositis his viis prosper Mart. lib. de naturi pueri, dubium infert sequens, dum mentionem de aromatarii cujusdam uxore Pamphilia dicta, facit, quae caprini
lactis copiam, quam, nimirum o libra la strahiam horae
18쪽
spatium eandem quantitatem in mammis illorum reddidit, si ergo hoc in omnibus procederet, tunc impossibile sit, ut tam cito lac per vasa lactea ad lumbare receptaculum, ex hoc per ductum Thoracicum ad cordis ventriculum dextrum, ex hoc iterum per ramum subclavium ad glandulas tubulos mammarum, papillarumque transire potuisset. Forsitan autem quando lac illud caprinum frigide epotum fuit, ut sensum aliquem frigoris 3 tensionis ob id quasi statim in mammas descenderet, percepissiet, quod plerumque lactantibus a potu frigido ex consensu partium, quae in confinio sunt, accidere solet, eo ipso quoque cum antea magna in mammis lactis copia esservata fuisset, ex falis supposito postea idem lac caprinum procedere ante adducta mulier putaverit, nullis quoque aliis circumstantiis illustratur, ductus illi ad mammas nec infringi, multo minus ex hoc casu in dubium vocari possint. g. 7. Ex meliori tamen demonstratione hoc annectendum, quod purgantium vel aliorum simplorum qualitas, color quidem aliquid communicari possit, extra dubium est, eo ipso enim, quando nutrix purgantibus e vacuatur, etiam lactatus aliquid de qualitate purgant participet, similiter quando cum croco ab obstetrice la
giter condita fercula comeduntur, etiam ac testante
Chariet non solum odorem ksaporem, simul quoque colorem communicet id quod in Livonia ipse expertus, ubi magna absinthii vulgaris copia invenitur, lac vaccinum de illa herba non solum redolere sic saporem amarum forsitan ex salis volatilis oleosi abundantia communicare,quando ista herba copiose ingeratur, id quod in carnibus similes qualitates producit, quid multa Floribus enim existentibus, nonne aestatis tempore butyrum majore croci in aura
19쪽
mura impraegnata apparet praesupposito tamen hoc, quod legitime concoctio & digestio commestorum praecedat. f. 18. Ductu nunc per arterias liquoris noto, necessa rio quoque succus nervosus requiratur neces e sit, quem etiam quana plurimi addunt, quamvis in nervis nulla fere cavitas reperiatur,tamen in plano est, quod ex sententia Nedha-mii, aliquid spirituosi concurrere, ideo quia profusio lactis parum aut nihil fere nervosia genus debilitare, alias fieri non posset, si tantum spirituum animalium dispendium ad lactisanassam constituendam, requireretur 3 pari ratione cum in arteriis subtilissimus ille chylificatus liquor transeat, quidem in copia tempore lactationis, ideoque arteriae ex magnitudine ob certam expansionem intumescere, I mammae ex glandulis adimpletis magis exaltari videantur quamvis
autem rara lactantium vel ante vel post eorum tempus in . speetiones pro accuratione informatione producantur, tamen Diemerbro ccius hoc fieri posse praesumtive concludit, inferens, quod glandulae lacte tumentes nonnihil arteriarum fines comprimant, ita ut liquor ille eas influens non tam libere&cito ut extra lactationem solet, ex iis emuere circulari possit, unde tunc paulo majore copia detentus eas plus solito tumidiusculas apparere facit. f. 19. Gressum, recognitis viis ulterius faciamus ad hoc, ex qua materia lac proVisione natura conficiatur Sic ii quidam sanguinem pro lactis materia ex hoc principio evidenter probare nituntur, quidem hac persuasione leviter inducti, quod attractione laetati vel compressione mammarum sanguis laetis loco essiuat, sanguinem non pro- manaturum putantes, nisi materia lactis esset, consequenter dum demum ex adhibito medicamento sanguinem sistente, absque ullo alimento assiimio sanguinis assiuxus
20쪽
sistatur,&lae eius loco sequatur Verum sanguis multo 1. nus e lactantium pupillis exiens ut lactis materia sic dijudica. re possit, sanguis enim iste e vasculis pupillae sanguiferis e tractus, vel si illa occasionaliter alio casu vulneratae inveniantur solummodo ex laesione pupillarum ob dolorem maxumum minuere lac , consolidatis vero vasis, lac iterum fluere posse cernitur: g. o. Si autem hoc fundamentiun firmum mane rei, Deus bone cum sanguis ad materiam lectis veniat, sane puerpera lactans vitam longe ducere non valeret; id quod sequenti modo demonstrabo: si puerpera posito lactis libras quinque per diem emitteret, si ergo sanguis materia esset, tunc ad octiduum o librae vix satis fuissent, si itaque tantummodo puerpera 2. sanguinis libras emitteret,non sine insigni aetura hoc procedat virium, ne dicam an massibile sit tertiam partem sic computatam educere Vlterius procedamus, si tanta copia in mammis ad lac perficiendum sanguinis qualis quantitas quaeso ad totum corpus conservandum requiratum cum tamen ad proportionis lactis elaborandae Me- mittendae in toto corpore humano vix ea quantitas inveniatur in quibusdam enim individuis puerperii ea qualitas spicitur, ut non selum ex copia lactis duo infantes commode nutriri possint, sed quoque defluvio lactis in interstitio quam do infantes non lactantur adeo patiuntur, ut indusia, stragulae, lodices de lactis puerperae abundantia madefactae repertinantur; quale exemplum Veinricli de monstris suppeditat de puerpera Brestaviensi, quae quotidie XII libras lactis si dii esto ergo judicium L& fiat computatio lactis cum sanguine ut prima materia, quamdiu illa ad hoc praesuppositum in vivis fuisset; id quod etiam incertis provinciis vaccae tantae