장음표시 사용
11쪽
PRAEFATI Vterque scripto et crebris l0cis inculcato resecto lituris pleno i. e. ex ipsis eius pugillaribus utramque originem traxisse recensi0nem nobis persuademus ). Nam primum permultis locis quae inter utriusque recensi0nis libros intercedit seripturae diuersitas ita conparata est, ut duplicem in archetypo lecti0nem fuisse aperie indicetur. Mualia haec sunt:
831 formis senii mono . . limina transeat stret imaginem P 348 uenere instinctus sus m. instincti quam magnaci pila audax grege pro gerun t g. p. t. b. iuuene it0t bella iuueneu SH 36 patrem probaui glo patrem probauit inde quariae se ei locum qua sol lucem premit aperit reducen quaque ae que thetis qua serens ponens diem Titan diem II 627 teneone in auras merum ne terno C0rpu Seditum an uana fruor an salior tua H 67, nocte sic mixta tale non ibi s0let Solet
347 0res trabes j 610 extimescit expauescit 1048 detur uia si demus iam , 32 scelus E iselas
' Senecam ipsum singulas tragoedia foras dedisse ueri est simile. Quod tamen latius persequi quoniam chartarum angustiis prohibemur, breuiter indicasse sufficiet non solum Medeam a Quintiliano laudatam, edipum quem et Statius et Quintiliani se elatores sunt imitati ef Ο 242 647 47239 sqq. et 530 sq. St. Thob. I 233. IIII 30. bd. 29. bd. 406 sqq. O 477 St. Aeli. I 30 et multa alia. - 53 945595 declam XIIJ, sed etiam Herculem I et Troades
Suo quamque tempore ab auctore uolgatas es Se de Phae
dra et liveste iudicium retinemus cf. H I 573 Stat. Silii. III 3, 192. II 391 20 1186 Theb. IIII 43. III 343. IIII 57. - 347 Theb. V 413. - 841 Theb. IIII 286. - 615 - γ Th. II 688. T 738 - Ach. I 669. - 755 Silia II 6 364. Vnde posteriores grammatici qui singu-IO Senecae uersus conmemorant tragoediarum cognitionem hauserint, utrum e schedis poetae uel eiu apographis an ex fabulis separatim editis, in medio relinquendum St.
12쪽
culatur A quibus accedit in innumera id genus alia. Haec et quae sunt similia adparet ita n0 p0sse explicari, ut altera Scriptura ex altera aut deprauata aut librari libidine mutata aut interpretandi caussa adscripta esse dicatur. Immo uix est dulbium quin utraque quodam modo ab ipso poeta prosecta sit, cuius pugillaribus utriusque generis auet 0rem usum esse diximus. u0s quidem codicillos cum p0 et crebro c0rrexisset, indueenil nimirum suprascribendo uerba uel Susque
siue inter lineas siue ad marginem adiciendo et ita quidem ut quid legi uellet aut quo quaeque pertinerent multis l0cis n0n Satis accurate significaret') fieri non p0tuit quin dii illi librarii qui diuerso temp0re p0etae chir0grapho ad de Scribendum uterentur dubitantes saepe quid uel qu ordine describere ut alter h0 alter illud eligeret, alter alterum Sequeretur uerSuum ordinem, haud raro uterque quae legi omnin0 nou poterant omitteret '). uid uero non desunt loci ubi utramque archetypi lectionem librarius uideatur amplexus esse. Sicino in L ut A legitur sed uetera sero que rimur ubi aut uetera aut sero , 0 utrumque admittituet Sus huius gensiris plura exempla in E adparent, uelut
haece II 688 errat ludit A ludit VA 115 cur en E curAφ D. recipe admitte si recipe A si'. 41 0ncita cursu celerem gradum si c0nc celerem gr. A Med. 76 9 nemoris antiqui decus d0mus E n. a. 0mus A. Sed latius hoc genu patet. Nam poeta cum aliquotiens eandem sententiam duplici in udo expressisset, haud raro factum est ut aut
Utrumque ambo describere ut ueluti 5 - 54- 46 sqq. 272-TT - 263 71. 677-8 670 1 TR 122 120 etc., aut alterum alter, ut l0cis supra allatis Η 36 sqq. 627 675 sqq. multisque aliis. Quae cum ita sint, ubi aut
lacunas signis cauimus aut uersus siue transponendos ille eiciendos censuimus, nemini profecto ea uidebimur omnia
Simile exemplar historiae naturalis Plinium Scimus reliquisse inopinata morte prohibitum quominus libris suis ultimam manum inponeret '' Idem passi sunt Scriptorum hi St. Aug. libri quos qui descripserunt medii aevi homines lacunas prorsus dissimulabant.
13쪽
PRAEFATIO VII temp0rum uel librariorum iniuriae tribuisse ). Immo ut pro diti 0 graphiis multa e0rum quae exclusimus habenda
sunt, ita non paucos uersus ambitum stropharum, quibus et in diverbiis et in carmini hus p 0 et orati0nem discripsit, supra iustum m0dum augentes ab ips poeta arbitramur profectos esse ueluti 552 745 791 alios), qui quidem scribendi impetu al)reptus eandem rem qua erat ingeni ubertate uariando et aliis uerbis iterum et saepius inlustrand0 0nnumquam legem illam quam ipse sibi scripserat strophicam uiolasse existimandus est duae menda si tragoedias in emendatum exemplar et publico usui destinatum transcripsisset quin sublaturus fuerit uel resecando uel augendo orationem minime dubitandum arbitramur seu lamen in generenum in eligendis uersibus qui essent damnandi nobis contigerit ut uerum semper inueniremus, uehementer dubitamus. Sic, ut exemplo utamur, dubium quam maxime erat II 826 ex tribus uersibus quis potissimum esset delendus. Redire utramque recensionem ad ipsius poetae clii rographum publico usui non destinatum satis luculenter praeterea ostendunt Oedipi cuiusdam et Ph0enissarum illa si agmenta in omnibus libris manu scriptis in unum conglutinata es de Seneca ira g. auci. p. 20-22), quae, si trag0edia sua publici iuris sedisset, n0n editurum sed in seli edis retenturum fuisse existimamus p0etam. Neque minus haec n0stra depugillaribus auctoris sententia c0nfirmari uidetur anapaestis quibus Actaeonis sabula narratur GT2-884, pr0rsus et ab illo loco et a tota fabula alienis es. bseruat in Sen. ira g. Itib. p. 364. . Schedas denique auctoris per longum tempus circumlatas atque transcriptas esse, si quis miratur, is Suetonic0nsideret uerba, qui de Nerone agens haec radit c. 52 p. 196, 36 B): itaque ad p0eticam pronus carmina libenter' Tragoedias ultimam poetae manum paSSRS non SSeiam censuit G. Hermannus et do et metr. p. 38T , prae Sertim Si uerum est quod suspicor, non e S se ei ultimam manum impositam cf. ibd. p. 431 , Cum me perfectae
quidem et penitus expolitae sint ).
14쪽
VIII PRAEFATIO ac sine lab0re c0np0suit nec ut quidam putant aliena pro suis edidit. Venere in imanus naeas pugi Hares libellique cum quibusdam notissimis uersibus ipsius chirographo scriptis, ut sacile appareret 0n tralat0s aut dictante aliquo except0S, Sed plane quasi a c0gitantealque generante exaratos ita multa et deleta et inducta et superscripta inerant . Neque ab re erit
attulisse quae Leoni suo Sidonius scribit epp. VIII 3 p. 462 Savaro , Αp0llonii Pythagorici uilam non ut Nicomachus seni 0r e Philostrati, sed ut Tascius Τ Victorianus
e Nicomachi schedio exscripsit, quia iusseras, misi: quam dum parere est in celeriter, eiecit an e0niecit δ)in tumultuarium exemplar turbida et praeceps et pica translatio es. O. ah n. Ber der Saelis Ges. d. Wiss. 1851
Neque uero schedae a L. . Seneca scriptae alias continebant sabulas nisi pri0res et0. Nam quae in codicibus secuntur gamemno et Hercules alter eas neque a phil0s0ph ipso neque ab aequali quodam c0np0sitas esse certissimis argumentis p0test euinci '' . uas qui c0nposuerunt non s0lum neque in metris, anapaesti potiSSimum, condendis et in diverbiis secundum legem strophi eam constituendis ad 0nstantem Senecae 110rmam Se accin Xerunt, uerum etiam in iusto pers0narum numero seruando in ch0r0 adhibendo inque aliis multis rebus ad H0ν0μίαν pertinentibus a seuerioribus artis praeceptis recesserunt et Manifesta et priorum trag0ediarum imitatione non minus quam quo usi sunt dicendi genere ab annae an n0n modice disserente imitatores sese produnt. Hae igitur sabulae, cum in utramque recensionem eas ransiisse constet, post Senecae mortem ab eis qui libell0s tragoediarum ab eo relictos p0s-
' De Graceliorum Ciceronis Vergilii idiographis . li-niu n. h. i I 83 . Gellius 11 21 4 11 3 5 1111 14 7 1 21 2 Quintilianus 1 7 20.
' Has duas fabulas a Seneca scripta esse negauit R. Benti eius opus e. d. Lips. p. 232. Alter no Strum qui in comment de Sen. tra g. vet. Oedipum quoque in suspitionem uocauit, de hac opinione pridem receSSit.
15쪽
PRAEFATIO VIIII siderent ii consimilis artis opera cum genuinis uidentur coniunctae esse. 110d quidem eo tempore saetum Sse Suspicam Hr, qu neque tragicorum graec0rum studia evanuissent nec Fr0nt 0nianorum sedulitate ipsius Senecae auet 0ritas in si acta esset. Nam eius exemplum quant0pere cum Agamemn0nis tum maxime Herculis auctor ad imitandum sibi pr0posuerit ne leuiter quidem intuentem sugiet. Earum sal)ularum alteram anteit et emp0re et pretio Agamemn0, quam tragoediam is qui Herculem alterum seripsit ante cul0s liabuit et in multis est imitatus'). Agamemn0nis auct0 praeter Thyesten Senecae Aeschylum quem ille spreuerat, in rebus tractandis ducem sibi elegit, in sententiis uerbisque at Vergillo Horatioque quibus uidium
suum praeserre c0nsueuit philosophus, non pauca mutuatus est. In carminibus uer c0ndendis eum non acquievisse sormis Senecae uel p0tius eius aequalibus danaatis canticum illud stendit ex dimetrorum et monometrorum anapae Stie O-rum quinquies iteratorum strophis e0npositum ii 311 - 408. Monendum denique huius quoque tragoediae non perp0litum et publice editum exemplar Senecae schedis adiectum esse, sed plenum ituris ab auetoris manu factis, id quod mirado stet scripturae diuersitas quae sternitur in cantico illo miserrime desormato v. 45 - 924. Idem quod de Hercule alter assii memus nulla est proliabilis caussa. Iam uero nouem illae uel p0lius decem tragoediae tragoediarumque si agmenta priusquam describerentur, chartae
plurium p0ssessorum manibus e0nmissae larias expertae sunt uices. uorum studiis p0elieis et grammaticis cum inseruirent, non mirum quod et locos siue ex aliorum poetarum libris siue ex ipsis tragoediis sublatos et uarii generis interpretamenta non numquam metr eonoepta Versu Sdenique ad auctoris exemplum s0rmat0s quibus dilataretur oratio, ad marginem ad linebant. Ac primi quidem generis additamentorum ut exempla aliqu0 subiciamus, ad Pu
' Ex hac fabula plurima desumpsere et Claudianu quem Octauiam quoque ante oculos habuisse ueri simile est et qui eius aequalis sui auctor arminis de laudibus Herculis.
16쪽
X PRAEFATIOs0rtasse etiam 452 tutusque naensa capitur angusta cibus pro eis quae expunximus 450 451', cum similibus uerbis legatur in c0d Parisin 8049 saec. XIIII Pithoeus angusta capitur ultor mensa cibus . Praeterea Syriatiae sunt sententiae uel arum simile si 1312 4 416 29 P 145 146 269 112 0 390 Tu 300 706 992. Plautinum deinde habes TR 406 s. Silianum 11 1064 d 3 669 s. g. s.
G. t. XVll 186 p. 329 , ex Horati repetitus uidetur TR545, ex Senecae rhetoris libris A 31 cs. exc. 0nti'. VIII 1 p. 422 ursi an . de uidio adscripti loci quos ante oculos liabuisse auctorem uiderent lectore. 396 u. met. VI 312 P 566 u. Her X 1 m. I 10 26. x ipsius denique Seneca sabulis non raro in imargine legebantur uersus magi minusue inmutatis uerbis, uelut T 11M in 1110 Tn 692 H11 1971 P 12 29 ad uerba crudus et leti artis ex adscripta ' exitia machinatus insolita essera ex TR 760 o machinator si audis et scelerum artifex es. M 266 tu tu malorum machinatrix acinorum . q. s. P 285 0 125
ii T45. similiteri 23 quamquam intactum reliquimus oxii 2 uidetur interp0latu eSSe. Multos praeterea l000 additamentis interpretandi caussa adscriptis auctus esse diximus. Ad h0 genus et alia et haec spectant: H 116 verborum et se uincat sententiam sic explicatam esse videmus: cupiat mori ab inseris reuersus
T 1090 ignes torque iaculare a minas i uindica amissum diem lumen ereptum pol H 20 Dirce Thebana tellus uiribus uel nuribus sparsa inpiis P 988 manu caeca pet 0ra
souens P 613 H 12 173 182 854 1132 1125 11371071 es. 1078 4 348 0 119 189 P 969 7 1 362 35
es. 232 T 81 0 29 prosa ratione audacis uiae comes audax L 0mes audacis uiae A). Non raro ubi manca uidebatur oratio supplere studebant quae deessent: T 809num reiecto monte Tiph00us Τ latus explicuit imm0: 0-n0uat iras T. 336 6 initium carminis abreptum restituere c0nabantur es. Bh M. XVI p. 37 nec minus inepte 336 8
17쪽
PRAEFATI XI interposita descriptione cenae lacunam dissitnulare. s. praeterea P 40 1268 etc. - Sententia aliquot uersuum paucis
numquam ut orationi conexus pessime diuellatur, uelut T 34sqq. ubi inculcato uersu 35 abet in proxim uersu omnino non habet unde pendeat, nam quae uox antecedit ' fortuna ad eam nequaquam potest referri. Respondetur etiam ad rhetoricas interrogati0nes T 2224. Η462 Ir. 159 s. 0rro sollemnis quaedam interpretamenti sigura haec est: Η910 soror sagittis aptior Ph0ebus lyrae M 15 Phoebi nepotes Sisyphi ne p0tibus cuius auctor c0ntra metrum peccavit 699 maior Pelasgis, apta Sid0uiis minor TR 355 652 V222 s.
Denique in rebus geographicis myth0l0gicis et quae sunt cognata tanta possessores pugillarium usi sunt licentia ut ab eis qui ducerent grammaticam exempli caussa tale uersus conficti uideantur esse. si . 128 sqq. quisqui Eurotam
Prorsus inepta sunt nec cum re ab auct0re tractata ullo m0d0 0 haerent quae de Cadmo et Laerte adseris, ta legimus
Recensi0nis E auctorem multo ante M librarium trag0edias descripsisse et eis probatur quae infra de discrepantia quae inter utramque recensionem intercedit dicentur, et ea re quod ab Etrusco c0dice abest Octauia omnibus qui ad alteram A recensionem pertinent libris adscripta. Quam fabulam ne libro laurenti an olim adtextam postea demum abreptam pinemur, bstat codicis inscriptio, ubi dubitarin0n potest quin librarius Octauiae menti0nem uerit acturus, si in librum suum recepisset. Neque magis adduci p0s- sumus ut etauiam credamus in e codice fuisse unde florentinus descriptus est hoc censet Luc. Mulier in Flechei seni ann. phil. 1866 p. 388). uam sabulam olim in meliore recensione paenultimum locum occupasse nam in E qu0que Hercules II ultimo l0c legitur posteaque excidisse nullum prorsu uesti-
18쪽
XII PRAEFATIOgium exlat et quominus ultimum locum eam per aliquantum tempus obtinuisse putemus prohibent damna grauissima, quibus Hercules 1 prae ceteris sabulis assecta est. Iam uer de Octauiae origine quaestionem instituentibus primum refellenda est quam nuper protulit Braunius
die trag0e die clavia uni die et ilirer ent stelliing. iel 1863 opini0. Qui cum pr0bare studeret Oetauiam medii
quod uocatur aeui se tum esse, grauissima quibus eius tragoediae textus insectus est ulcera qu0modo intra unius uel duorum saeculorum Spatium riri potuerint demonstrare prorsus supersedit es infra p. XXI et Flechei seni anu phil. 1867 gursra gemeber dei urs pruni ter tragoedie et avia ). 0rro neque ante Albertini Mus sali, qui a MCCCXXVIIII et XXX mortem obiit, aetatem quisquam erat qui scribendis tragoediis 0peram inpenderet' , et Mus satus ipse quem cum Nicolao Treue tho ' a. CCCXXVIII studia tragici resuscitas Se 0n Stat, ictauiam hau dubie n0uit. Ad pri0ra igitur saecula reiecti et temp0ris iudicia circumspicientes Boetiana videmus metra in multis similia esse anapaestis clauiae. Subtiliore autem conparati0 ne institula huius sabu hie anapaesto S, Udmquam eum multo mai0re istentia conpositi sunt quam anapaesti non solum Senestae tragoediarum sed etiam Agamemnonis et Herculis alterius es de Sen ira g. vet. p. 5 , tamen seueriorem normam secuntur Boelianis. Nam ut Boetius dimetr0rum anapaesti eorum partem posteri0rem ad 0ni effici iussit in duabus omnium uersutini partibus 'I, , et auiae auctor, ne modum in Senecae trag0ediis seruatum transiret, ad 0ni in tertia tantum anapaest 0rum parte locum concessit Pari modestia Ausonium fuisse pros. VI non inutile est hoc loco conme-m0rare. Quae cum ita sint, aliquo ante B0etium tem-p0re clauiam c0npositam esse pr0babile uidetur' ') Neque' ef. Melius ius Vita Ambr. Traversarii CLXXII. Edele stan dii Mori origin0 di theatre moderne p. 11 . . C. G. Muelle Geta eo moedia . . r. Haasii Misceli phili. III p. 29. '' Non destitit apud Boetium loci ubi cum et auiae ei conueniat, quos tamen ex hae fabula eum desumpsisse ad probabilitatem non potest adduci. f. et L io. III. 4.
19쪽
PRAEFATI XIII uer ante Frontunis aetatem potuit scribi. Nam cum aliis argumentis aterus mise crit lase V in Jalini annal phil. VIIII1853 p. 588 sqq. et Braunius l. l. p. 56 s. evicerint, praetextae auct0rem non paruo temp0ris interuali ab aetate Neroniana distare, tum ut reseramus p0st eum qui Herculem II scripsit, rationes metricae adducunt. Vt uero ad curatius fictauiae aetatem definiamus, ne a uero nimis l0nge aberremusn0n ueremur si pari sere interuallo eius uotorem seiunctum
esse dicimus a Frontonis et a Boeti saeculo. Rerum enim in hac tragoedia tractatarum praeter Senestae libros qu0 de clementia ad Neronem scripsit sons est primarius Tacitus, cuius studia postquam diu iacuere resuseitata esse quarto Saeculo, auct0re ut uidetur Tacito Caesare, Vopiscus Hieronynuis Orosius testantur. Quid igitur inpedit quominus h0 ipso Saeculo clauiam scriptam esse n0bis persuadeamus Eidem Uer Saecul uolgaris recensionis originem deberi arbitramur. Quae ut 0st Lactanti uel Serui aetatem acta esse nequit, ita multo p0st id tempus hi si recensionis archetypus exaratus est eam i tam esse inde necessari conligitur, quod charta illae tra goediarum cum M librarius eas descripsit, multu graui 0ribus damnis assectae erant ii infra). quam quibus librari si aetate lab0rabant. uare cum neque p0st sextum uel p0tius quintum , neque ante alterum sed aliquanto p0st saeta osse non possit 110 credi, quarto uidetur tribuenda esse saeculo, quo ipso Senecae phil0sopli auctoritatem per Lactantium Hieronymum Augustinum restitutam esse constat. uodsi clauia paulo ante recensionis u0lgaris originem conp0sita est, quidni illam ab initi cum hac c0aluisse putemus Immo hae opini ea re eum maxime conpr0batur, quod ex omnibus qu0rum quidem notitiam
liabemus et permagna est c0pia recensionis A 0dicibus
ne uim quidem praetexta caret et omnes eam n0n ultimo
sed paenultitia loe habent. Quod quo pacto seri p0tuisse credes nisi ab eo qui archetypum libr0rum recensi0nis
6 20. In aetatum descriptione Boetius II 5 non sequitur Oct. 408 sqq. sed uid M. I 89 sqq. et Sen Phaed. 533 sqq.
De Claudiano v not. ad P. VIIII.
20쪽
XIIII PRAEFATIO exarati it clauiam receptam et c0nstillo inter Agam et Here 1 interpositam esse tibi persuaseris Hoc ipsum autem reputantil)us fieri uix potest quin suspicio an inais oriatur ab eodem hon)ine et clauiam conpositam esse et recensionem A scriptam, qui dum opus suum uiri clarissimi auctoritate tueri studet, inter et iis opera uel quae eius esse crederet suum interposuit uae tamen opinio certis quibusdam argumentis probari uix umquam pol erit. uicumque lio die extant Senecae tragoediarum libri, quoniam eos diximus ad duorum librariorum operam redire, qui diuerso tempore ex ipsis poetae chartis sua exemplaria transcripserint, iam quaerendum uidetur esse uiri eurum maior de habenda, i. e. ulra recensio in emendandis his tragoediis prae altera sequenda sit . ua in re primariam esse recensionis E siue quod idem est codicis forentini auctoritatem satis patet. Nam primum uolgaris recensio etsi antiquissimo tempore elaborata est, tamen qui hodie eam repraesentant codices tanto temporis interuallo ab illa aetate seiuncti sunt '' . ut non potuerit seri quin a pristina uolga-' Eiusdem iit uidetur aetatis homines non uerebantur Pauli apostoli eum Seneca commercium fingere. φ Non contigit nobis codicis uolgaris ullius uestigium inuenire uetustiori saeculo XIV. Nam praeter eos qui infra descripti a nobis et enumerati Sunt, de non paueis aliis quos ad recens ira g. adhibere non licebat ita tamen Sumus edocti, ut Os Omnes et uolgaris recensioni et aetatis recentioris esse se iamUS. Sie XII Neapoli tani. X ambrosiani Mediolanenses, duodecim laurentiani Florentini, quorum II. Peter deseriptionem nobiscum communieauit duo bibi monast in Monte Casino No. 394 memb. s. XIIII mutilus re- Seriptu maX partem No. 392 memb. s. XIIII quorum notitiam
otioni Benndor debemus, Lobhowit Zianus bibl. Raud nita ad Albim in Bohemia memb. n. 1440 cuius non nulla folia F. Paul contulit. Accedit Vr atis inui ensis alter bibl. reg. uni v I Q. 42 chart. a. 1502 Here et Thy continens D res denses duo P 151 membr. 1402 rescriptus D 152
chart. s. v Gudianus u phe rhytanus lat. 34 s. XIIII mutilus in et in Vincentiu Bello uncensi qui in XXXI' libro speculi naturalis confecti anno 1250 nonnullos uersus Senecae tragoediis affert quo usus est tragoediarum Xem plar utrius nerit recensioni non liquet.