Paratitla in libros 9. Codicis Justiniani repetitæ prælectionis. Opus Jacobi Cujacii Caroli Annibalis Fabroti ad ea enarrationes

발행: 1686년

분량: 624페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

I7o Paratilla in lib. I V.

vindicanda sunt. Inutile apud Ulpianum vide rur accipiendum pro damnoso , ut in I. cum plures Ia. g. I. D.de ad in in . tui.Cornelius Celinsus libro I. cap. H. Numquam utilis est nimia satietas : saepe quoque inutilis nimia abstinentia. Ampelius in libro Memor. Regulus qui tormenta Carthageniensium maluit pati, quam ut inutilis pax cum eis fieret. Vel pro

nat injustitiam , iniquitatem , inutilitatem, &Osee Iv. Is . Symmachus: οίω αλκίας, Aquila & Theodotio ου,ν - ωφελῆ : domum iniquitatis, domum inutilem, referente Theodoreto add. versi c. Is

Nulli contractus J Si excedant centum li-

Nudo consentuJ In contractibus enim stria plura non desideratur, nisi aliter convenerit L contiactus 1 . lap. desi. Jnstrument. Excipi sacri 2 Ergo secundum Cujacii senistentiam depositum scripturam non desiderati, tametsi libras centum exsuperet. Quae directo competit. Actio directa comis petit depositori, quia depositarius de ea re ,

quam recepir, restituenda tenetur, & dolum,&latam tantum culpam praestat, i. i. ς. si vestimenta, D. eod. Nam quia nulla utilitas deposi tarii versatur , imo quia non sine onere res cuin stodienda suscipitur. εκει - γδ-ωφελεσται,

τις, ut ait Τheodorus Hermopolites ad I. 23. D. de re g. I. Nulla enim utilitas ejus vertitur

172쪽

quin mo rei alienae chstodia , qhcm rccipit , cioneri est: Quoniam inquet m, d cpc sitarii nulla utilitas est , merito dolus solus fra satur , t si

ut certo s. s. nunc videndum, D. cc Irre Od.&lata culpa, quae dolo comparatur l. I. S. I. D. si

mens. fals. mcd. di x. dolo proxima est , l. ubi S. D. de eden. Sic loquitur Ainc bius libreri. advers. G. Atqui ego coηtumeliae proximum , quin imo esse pleηam coxi h mellam judico. modolus est , l. magna et 26. D. de vel b. sign. putas minorem diligentiam rchus alienis custo diendis, quam suis adhibuerit: ille dolo facit, δολον aram, Basilica ad i. quod Net V a 32. D. ecd.s non aliud non inatim con*enerit , I. I. h. tit. Pactam enim hi me di auget naturam contra

Hermopolites add. l. 23. Et vicissim. Aetio directa dicitur, quia directe & principaliter competit, i. ult. D.dele g. 3. C ontraria vero dicitur, quia ex diverso , &ex contrario datur,l. ult. D. dc negor. scst. ἐκ τοῦ meo τι is, ut ajunt Graeci. Puta si quid impenderit in recustcdienda , b actione 23. D. eod. S samo se non cst , sicut directa: in contrariis enim non de peis dia agitur, sed de calculo , d. l. furti I. ult. id est, ut d cpositarius indcmnis praestetur.

173쪽

I72 Paralitia in lib. IV.

Mandati, vel contra.

TIT. X XXV.

V. tit. I. lib. 17. D. DEpositum re contrahitur , sicut mutuum,

commodatum , pignus. Mandatum autem contrahitur nudo consensu , uno rogante& altero recipiente, se id quod rogatur daturum facturumve. Mandatum igitur est conventio , qua is qui quid rogatur procuratoris animo , id se recipit gratuito daturum facturumve Haec duo verba Rogo & Recipio,citra stipulationem perficiunt mandatum , l. I. D. eod. l. quidam, D. de her, inst. l. I. g. CXcept. D. quar. rer. act. non det. I. si negotium , Ι. si servi mei, D. de neg. gest. & recte Virgilius: :Ιdem orans mandata dabat. nam Sc mando verbum est precarium. Mandamus libero homini, Imperamus villico aut servo. Cic. I. de Orat. Si mandandum aliquid procuratori de agricultura , vel imperandum villico sit. Addidi, Iprocuratoris animo propter l. idemque. g. si quis, D. eod. L 2. D. de proxen Titulus autoni satis indicar, & ex hoc negotio-

esse actionem ultro citroque 2 quam invenio duobus casibus etiam sinito mandato morte, vel capitis minutione mandatoris re nondum secuta competere , si procurator ignorans mortem domini mandatum expleverit, i. inter F. I. D eo. si heredi ex parte mandaverim ut fundum hereditarium emerer, & emerit sciens post mortem meam, l- qui negotia, s. cum heres,

174쪽

D. eod.ut non abs re dubitaretur olim an actio mandati daretur in heredem , quae non coepisset in defunctum o legimus enim Ciceronis II. ad Herennium, M. D rusum praetorem reddidisse judicium, Quod cum herede mandati ageretur, Sex. Iulium non reddidisse.

Enarratio.

TIT. XXXV.

QVadriga obligationum , quae re contra

huntur , depositum, mutuum, commodatum, pignus. Obligatio autem rc contrahi dicitur, cum res ipsa intercedit, i. obligamur. 2.D. de obligat. & act. sive rei traditio, Theoph. ad tit. quib. mod. re contr. Obligat. Depositum re contrahitur. L. r. f. is quoqque , eod. Sicut mutuum. J Mutuum nuda pactione non contrahitur, l. qui negotia 34. D. h. t. sed re, l. 3. ins de contrah. & committ. stipulat. id est, ex numeratione, l. 9.I q. 3. D. de reb.credit. l. 7. D. de novat. l. 6. D. de S C. Maced.&ideo mutuum esse non creditur nisi proficiscatur pe-πunia I. i. g. 3. D. de reb. cred. sive ut loquuntur auctores Basilic. τὼ tamον ὰσαν. Mutuum dationem continet. Nudo consensu, Unde inter absentes quoque hoc negotium contrahitur, veluti per epistolain , vel per nuntium, l. I. in princ, & g. I, D. eod. l. 7. h. t. Uno rogante. J Mandatore rogante,& man 'datario suscipiente, i. rogatus 3 s. eod. d. I, 1-

175쪽

I Pararatu in lib. I V.

Gratuito. 2 Mandatuin gratuitum est. videsup. ad tit. pro X. Rogo. J Qui mandat, utitur his verbis : rogo, Graeci ad 1. I ,. C. de negor. gest. Nota ex his verbis: rogo te ut id facias, nasci mandati .actionem adversus eum qui rogaυit. nam librσVII. tit. 4. Dig. I. pro, mando tibi , posuit, rogo te. vel volo , mando , vel alio quocumque : ου-

aiunt Graecis, Mandatum non desiderat scripturae aut υerborum proprietatem. Si modo verbum precarium sit, d. l. i. g. 1. quale est,peto l. Pen.

ne precaria, sea Adeicommisso g. vlt. Instit. de sing. reb. per fideicomm. rel. Ultro citro que. 9 ὼγrερω Θον, ex utroque lutere, id est, directa & contraria, illa mandato .ri competit: haec mandatario, de directa praeter alias est lex 13. h. t. in qua dicitur, a procuratore dolum & omnem culpam praestari. Basilica videntur innuere, actionem nanc culpam levissi inam non vindicare : ἁ m νου-ιό- α λυμίαν ri. b. Procurator dolum se

negligentiam praestat. Sed & glossatores antiqui Ioannes, Bulgarus & AZo, mandatarium levissimam quoque culpam praestare tradunt& ex Graecis Theodorus Hermopolites ad i. 23. D. de re g. jur. & illa dictae leg. in bis qui

μελωατος - ρ. Stunam vero hi contractussunt

in quibus praepapur dotus culpa , qua ad ex c

176쪽

Codicis iustiniam. VIIctissimam diligentiam dirigenda es 1 Et subji-

c1t, a mandatario , commodatario & tutore diligentiam praestari , id est, omnem culpam. Et hoc verius est: aliena enim negotia exacto ossicio geruntura. 21. h. t. ad quam recte Tha telarus notat, in actionem mandati venire do lum , culpam & diligentiam, generalis procu

αροκουροτ ρος Raphael Fulgosius contra putat ad d. l. 13. cum tamen , inquir, communis sententia est, ut procurator etiam de levissima teneatur , in judiciis sequenda est. De contraria est l. i. & 2. in qua apctoribus . Graecis legendum est: in eam obligationem deinducta: αλλα-ίεχυρο εἰς Ταυτόω δώ-κα

Et ponendum est , fidejussorem areo principali pignora accepisse, quod N Basilica fingunt:-ῖνα ἔλαζεν αεχυροὶ -ρ αυτου. Fidejussor igitur qui pro alio soluit, duplicem habet actionem , contrariam manda inti, vel hypothecariam,& haec quoque est quarta Accursi interpretatio quam Fulgosius sc-

quitur. .

Morte. 2 Mandatum solvitur morte mandatoris , l. mandatum is h. t. l. inter causas 26. D. eod. vel mandatarii: & ob id heres ejus licet expleverit mandatum , mandati actionem non habet, i. si quis alicui et . g. 3. eod. sed nesotiorum gestorum, Glossa ibidem, & Glosesse interlinearis Graecorum , ibid. Hoc in man dato venditarum aut in solutum daturum actionum non obtinet: nisi si dominus sine licrede decesserit. V. sup. ad tit . ut act. ab hered. Vel capitis minutione.J Mandatum resolvi- Iur morte naturali, vel civili, l. cum quis 38..

H iiij

177쪽

I 8 Paratista in lib. IV.

Sit, nec de pretio recipiendo quod sorte prae . numeraverit, ut l. eo tempore. g. ultimo, D. de pecvj. Et est Constitutio hujus tituli veluti interpretatio d. l. cum servuS. Enarratio.

TIT. XXXVI.

IN lit. sup . 2 L. si contra 2 .

Malo more.) Contra bonos mores lis reis dimitur , l. salarium et . D. Mand. l. litem Is.su p. de procurat.

Sub lege participandi, J Id est, ut si vicerit,

certam patrem emolumenti ferat, i. s. sup . de postul. est interdicta conventio , d. l. 2 o. conscelerata depectio , l. 1. C. Theod. de post ut .d raedatio d. l. s. egreditur enim salarii , aut . honorarii terminos. Quodcumque eventus.' Qui alienam actio. ne mea lege suscipit, eventum litis redimere dicitur d. l. q. litis incertum d. l. 2 o. ἐρπλαζειν τεμ αλλοτριαν δῶ Basilic. vide ad Glossas Nomicas , de redemptori b. lit. vide Cui. Obser. lib 8. c. II. Illa actio est 9 Ex persona servi actio non est: nam nec liber homo hoc mandare potest. liber homo non potest se vendere , sed pati potest se vis ire ad pretium partiendum , με lοι-- το τιμηκα. Sed neque ex persona domini actio est , quia qui mandat, ut a se res

comparetur frustra mandat, i. un. h. t.

Uenditi empti. Quae κατ' εκλ dicitur actio empti, in d l. un. id est. xenditi empti, Cujac. in L de action. emP.

178쪽

Vel ratione affectus. J L. cum serVuS qq.D. mand. Claudeat Symmach. ep. 2 . lib. 1. Ne sorte in nos parentis claudat affectio. Sic v. c. videtur legendum , claudeat, pio claudicci ut vulgo legitur. Glos, gr. lat. χωλήνω, claudico, claudio. σ, claudeo. vcr. Onomastic. claudeo, χωλενω, uritur eodem verbo Cuj. ad tit. de fiduc.tui. in NOt. poster. num. Σ. Claudicat autem , quia contraria mandati de peculio non datur emptori ex eo contractu quo servus se mala ratiOhe domino abstulit, d. l. cum se ivus.

Pro socio. ΤIT. XXXVII.

V. tit. 7. lib. 2. D.

Post contractum mandati datur societatis , qui & solo consensu perficitur, & quae eo

competit actio pro socio, quae ex utraque parte directa est, non ex una directa, ex altera contraria, ut commodati, pigneraticia , depositi , mandati, tutelae, negotiorum gestorum , quia sociorum omnium par condicio est, nec alius

allii antistat. In illis autem judiciis pensol est

condicio domini. Societas est conventio, qua inter duos pluresve,re aut verbiS a Ut nUdo consensu constitui tur legitima communio Omnium rerum, v cI unius rei ad tempus quoad vixerint contrahentes aut voluerint in ca com- . munione permanere. SocIetatem non dico cD

se communionem , sed per societarem induci cpmmunicationem justam lucri S damoi, l. r. s. plane, D. de tui. & xat. dist. & jus quoddam

179쪽

Paratilla in lib. IV.

νεξίας - παρη-μυοι Multi enim in saeph d positis improbe versati sunt, reb. alienis tana quam suis per summam avaritiam male uir. Iue pertinet Platonis illud xi. de Legib. pusillum tutorum fidei permitti quasi depositum

Deciantia ) d. declam. XLv. De Beneficiis. 9 Cap. x.

Compensatio. J Res deposio illi eo, quam

telarrime, quam Ocyssime restituenda est, nee ei compensatio opponitur. Paul. Sent. lib. I1. tit. xui. I. in bonae fidei. Inst. de action. l. ult. sup. de eoi .penlat. l. peu, h. t. EXceptio non numeratae. J Non potest obii-ti exceptio non accepti depositi adversus scri Ptam conses ionem depostarii, l. in contractis

Vel denuntiatio. J T estatione, R denuncia. eione alterius restitutioni depositi mora adsediti non potest, ut si creditor meus nunciet deis Dositario, ne rem quam apud cum deposui, mini restituat, antequam sibi satisfactum sit, quae denuntiatio essicax est, i. ult. D. de Ieg. comis missor. & sine si ita denunciatum sit deposit rio, rem quidem nihilominus statim reposce xi depositori restituere cogitur et sed non sine Cautione 2 esvere enim dominus satisdato debebit depositarium defensum iri adversus d nuntiationem erediuoris . ex Cujac. ad Noveb

Denuntiatio. 4 L pen. g. I. h. t. Innatis fiat. L. i. S l. 6. s. s. D. de his qui Bor. infam. l. io. h. t. Modestin. Licin dicto tit. X qui non damnatur nisi ex doli causa: pcrinde in , ac si damnaretur actione de dolo. qua

180쪽

Codicis iistimani. I 6'

quae famosa ca , l. 1. D. de his qui nit. infam. actio enim de dolo inest bonae fidei judiciis.

Cujac. ad tit. de dolo , in princ-- Ut ex xii. tabulis 9 Paulus apud Licinium dicto tit. x. Ex causa depositi lege XII. tabularum in duplum actio datur, edicto Praetoris in simpluin. Inter singularia recepta numeratura quod actio daretur in duplum , tam eis non in ficiaretur depositum, ut Cujacius sentire videtur. nisi forte quod hic deest supplenduir stex nota posteriore ad s. sed furti quidem, Inst. de action. Sicut, inquit, nec ex l. x II. in duplum depositi agebatur, quacumque ex causa depositum esset, nisi in inficiatorem. Uno tantum casu. Si depositi agatur,eo nomine quod tumultus, incendii, ruinae , naufragii causa depositum sit, in illa trepidatienc , ut est in l. 4. D. de incend. au. naust. Quintilia-mis declamar. cci I x. In illa omnlhm trepidarione , in qua pro sua quisque salute solliciti/s , nihil de proximo cogitabat. Modestin. Lici vii

Rufini dicto tir. x. crescit enim perfidiae crimmen : 3c publica utilitas coercenda est vindicandae Rei p. causa : in enim inutile in causis ejusmodi fidem frangere , ut ait Ulp. ini. I. g. 3. D. eod. quem plures emendare conati sunt. Cujac. ad lo a. in L de s de & ju. hastae hsc. dc

cendus est perfidiis, o quia Reip. ini rebi, haeς

SEARCH

MENU NAVIGATION