장음표시 사용
371쪽
gibus numerari ρebet, domi militia que clarus. dum vixit in unam curam dissi ita gentis pacandi, samonumque studia quibus populares aestiuabant, sedandi maxime incubuit: aequissime populis iura ciabat. Castrum prope
Cordubam extrurit, in Africa Septam cepit 1 regia munificentia urbes oppida tota ditione magnis ornamentis Abderra limani regno aucta illistrataque sunt. Regnum cepit anno Arabum trecentesimo, iuxta Roderici etiam Praesulis computationem hoc loco a vera non discrepantem.
sas regnum per vim occupatum, tribus annis, es mense uno tenuit. Quo tempore noua expeditione suscepta in Mauro rum fines irruit, es agris circum longe lateque vastatis,direptis . oppidis, Aiolam Maurorum regulum obuiam prodire ausum, acie quidem victum cepit: verum in reditu ad Tremulum oppidum custodum culpa in patriam suga euasit. Rex Zamotae defunctus est, atque oueti sepultussi 3 salutis anno nongentesimo tertiodecimo. Ordonius nunciata statris moria te, quoniam sine prole decesserat, ex Calaecia, ubi res gerebat, continuo ad regnum aduolauit, bonus & moderatus princeps si extrema cum primis ab contexuisset, neque innocenti Castellae Comitum sanguine manus foedas.set Regnauit annis nouem,mesibus sex.sub initia quod nDgnopere ad tuendam auctoritatem referre cogitabat , si illustri aliquo facto Maurorum spiritus fregi ster. delectu suorum habito in Carpetanos irrupit. Talaurram soli ca lique laetissima facie praecipuum municipium incolarum sequentia ,& moenium ex secto plurimum lapide munitione nobile circunsedit, victisque acie Mauris, qui a Rege Cordubens auxilio obsessis missi erant, oppidum expugnauit, diripuit, incendit: neque enim circunsalis omni ex parte Mauris retineri poterat. Oppidi praesectus cum multis alijs captus est. exercitus Mauricis spoliis grauis in patriam reductus. Cordubae Rex ex eo soeuentu Ge rerum summa coni jciens veritusque prasierocis Regis arma,suo-ium viribus disitsus , Mauritaniae Tinsitanae Regem sipplex solicitat, ut ex Africa supplementi causa nouas Maurorum copias transmittat. Annuit
ille gentis periculo permotus, & studio religionem Christianam opprimendi, quae indies maiora incrementa suscipiebat. Valida Asrorum munus si a Duce Alinoiarapho est, i s copijs regius exercitus Maurorum adiunctus.Auo talpasus rei summae praesectus in Christianorum fines irruens,
ad Durii ripam prouectus est. ag Castrum sancti Stephani Cormati j no
mine. Rege obuiam facto dimicatum est. non alius maiore mole concura sum, neque dubio magis euentu. Is cxtremum utroque Duce Mauro caden- ore, caesi magno numero hostes. reliqui in sugam compulsi. Christianorum animi magna solicitudine liberati reputantes quantum noui periculi accessisset ex Africa vix tolerantibus Maurorum Cordubensium potentiam . quo maior victoriae fiuctus esset, victos & trepidos urgeri Mauros placuit: Lusia mar
372쪽
sitaniaeque agros & oppida quam longe ad Anam usque patet, pmerita que
es PacisAugustar sines victoris exercitus incursione depopulari: ranto ex his rebus incolarum terrore, ut in iungendi foederis voluntatem vehemen- ter incumberent: & ad vi hi oris arbitrium pacem magno redimere fuerint coacti, Ordonij regni anno quinto, salutis nongentesimo octauodecimo. 918 Rex tantis rebus persectis resi)t in patriam, & triumphantis in morem Legionem inuectus est. Urbem eam ea aetate principem, locorum oppo tunitate inuitatus, regiam constituere cogitabat. Noui, itaque a clific1js illustrare,locis amplificare parans, primum omnium templum Petri & Pau-ao ii nominibus sacrum, & fpiscopi cathedra insigne, quoniam extra murorum ambitum erat & periculo proximum, in regium palatium transtulit quod in thermarum usum olim a Mauris magna amplitu line,&pra cipua totius operis maiestate extructum suerao Mariae Virginis nomine. tametsi duae aliae templi partes, saluatoris altera Ioannis Baptistar nomine altera sacrata est, Fluminio Legionens Episcopo totius caeremoniae Antistite, cui undecim alij Episcopi ex uniuersa prouincia ad i i euocati aderant. Auxit noui templi maiestatem, clim Rex nouo exemplo de manu eius Ponti scis regni coronam capiti suo imponen clam curarit. Eo extempore Ouetensis Regis nomen Legionensi mutatum. Verum ab hoc midio tio Ouetum urbs eo ignobilitatis dilapsa est, ut progrediente tempore Archiepiscopatus honore detracto, nostra demum aetate, ne iussi agi j quidem ius in comiti js regni habeati quod ciuium ignauia factum arbitror magis quam Regum inuidia. Itaque inter huius aetatis 3iplomata, Hispanicae an liquitatis eruendae stu liois, in quibusdam ordonium Ooetensem Regem
dici considerant, in alio quodam Legione regnare: nimirum appellatione cum rebus & temporibus alternante. Mindoniensem urbem iure Episcopatus donasse Ordonium memorant, Ribadeo urbe ea dignitate spoliatu. Tu metsi alij magis existimant Mindonienses Episcopos priscis temporibus Vallis enses ni ille nuncupatos. Interea ex Cor tubae Abderi ali 3o manus Almansor ex re male gesta dolore exaestuans,& vin si candi in uia a ias cupiditate ardens, uniuersas regni vires & copias in unum contrahit: atque per Lusitaniae fines in eam Cala ciae portem armis penetrat, ubi Rondonia sta est, Mindoniam sampyrus ait. Ad eum locum virtusque
Dationis castra posita. acie pugnatum ardore animorum singulari, v1riu- te non impari. multi ab utraque parte ceciderunt. excirquata claθe noctis tenebris certamen diremptum. neutri manifeste victores Tametsi eius praelis ea sania fuit, ut utraque pars se vicisse praedicaret: nostri quonis inli inem Calaeciae sinibus cliscedere compolissent: barbari cum toties vi dii ad noctem usque certamen sustinuissent. pugnatum est anno nongen- s i s o testino non odecimo. Neque multo post Cordubae Rex superioris victoris opinione ferox viribus reparatis auctusque auxilijs ex Africa , Christia norum finibus euastaris in Vascones & Cantabros penetrauit. Oidonius
Rex &sua sponte ad bellum incitatus,& sanctij Ga riis Vasconum I ex
erat cognometo Abarca)periculo permotus,solicitatus precibus in Mauros
373쪽
mouit. Ad vallem luncari Iunqueram liodie dicimus) Vasconum &sa a Legionensium copi s cum Mauris dimicatum anno nongentesmo vigesimo primo. non minor quam in Calaecia animorum contentio, non mi
Dor strages suit, neque minus dubia victoria. hoc superiores Mauri, quod Carsas A narius mallem Fortunius semenus eius lilius) Aragoniae Comes in eo cons ictu peri)t: es secundum eam pugnam Cantabriae pars illa, cui Alauae nomen est, Maurico imperio cessit. Capti in praelio Episcopi Dulcidius salmanticensis, Tudensis Hermogius pacto pretio re tempta libertas. dum aurum appenditur obsides dati. Pro Hermogio sororis filius pelagius in ipso aetatis fore venustate esimi a barbari Regis animum, alio- Ioqui in libidinem procliuem vehementer insammauit. augebatur impuris que nefari j amoris samma. adolescens & suapte natura ad modestiam compositus & in plena sapientiae ac sanctitatis clomo educatus,de turpitu-bine identidem appellatus repugnauit primium deinde cum precibus vinci non posset & vis adhiberetur,sesocaci Regi pugnos in sciem in stegit Ani mi constantia & pudicitiae cu tus edittium attulit. serreis sorcipibus lania tus , membratimque dissectos, Regis impii & immanis iusti in Baetim su-uium iactatus est, die Dominica qui dies Iuni j mensis vigesimus seditus sui
, a s nimirum salutis anno nongentesimo vigesimo quinto. Desuncto honores tanquam Martyri habiti cultusque decretus: corporis partes in D. Cenes j, acicaput in sancti Cypriani ccemeterio sepulta. Eo maiori gloria Θignus,
quod quatuordecim Do amplius annos natus erat,minus mensibus sex, cum
id virtutis & constantiae specimen edidit. Rhosii ita virgo Saronica Pelagi j Mart3ris mortem Heroico carmine hac ipsa aetate, sed paulo aliter cecinit. Ordonio Legionis Carolo Simplici Francorum Regibus, Tanellus
presb3ter a Ioanne Romano pontifice, eo nomine decimo in Hispaniam legatus en hac occassione. D. Iacobi religione per omnes nationes perua sata atque Sisinandi Compo stellani Episcopi virtutum celebri fama, Pontifex initio cum litteris idoneo homine preces communicari peti jt: ut propitiato Apostolo sancto opem eius vitius moriensque impetraret. Sishania 3 ocius Zanello in Italiam amandato obsequium Pontilici desert. Rcet etiam litteras cum muneribus adiungit. Tanehus osticio sunctus multi; libris onustus in Hispaniam euoluto integro anno redit praeterea a ponti ace legatus factus cum potestate cognoscendi quaecunque ad religionis statum pertinebant persuasum Romanis ab antiquo, in ratione precanti Coti hica multa deprauata esse, in lentes sacrorum ritus atque opiniones de religione discrepantes inuectas. Ergo Zanellus in eam curam incumbenesum iudicans libros ecclesiasticos cum cura conquis tos diligenter excussit, atq; in ritu quamuis diuerso , contra quam suspicabatur, omnia rcligioni consentire deprehendit: Romamque rediens Pontilici vita cognitaque re- otulit ira magno patrum confestuc Gratias illi pro diuino munere agentes liabris comprobatis illud modo stinxere, in sacratiori secretaque iactilicii Christiani parte, Romano ritu precandum videri. nimirum alia mystica
verba, quibus panis vinumque conuertitur,retenta tamen sentcntia prose
374쪽
rebant ad hunc modum: Hoc est corpus meum, quod pro vobis tradetur. HIC est calix noui testamenti in meo sanguine, qui pro vobis & promul- tis esundetur in remissionem peccatorum. Quibus verbis ne nostra quidem aetate ij utuntur, qua ritu Gotthorum secrificant diuina hostia sermis su Pontificum. Hunc exitum ea tum controiuersia habuit , multis deinde seculis repetita: donec Hispanorum sue constantia, siue contumacia victa est, atque Gotthica precandi ratio Romano ritu mutata , uti competenti loco explicandum est. Ex eo tempore salia, quo ait Iuncariam pugnatum est, belli fortuna conuersa videbatur. Orgonius Rex decori tena breui re- Io parato exercitu, qua parte Vasconum fines erant, ipso Vasconum Rege ad iuncto, in Maurorum 3itionem inuectus Rivogiae oppida pagos,agros, belli samma consumpsi: & cladis acceptae ignominia vindicata Zam oram redij t. Nullum in rebus humanis gaudium est syncerum & constans. quod tunc usuuenit. Munina Eluira Regina lectissima scemina extincta morbo est, si ijs sanctio, Alsonso & Ramiro,praeterea Garsa Semenaque. Eluiraesunere curato, Rex Argoniam duxit principi loco in Calarcis: neque multo interiecto tempore in suspicionem adductam repudiauit, temere scilicet &immerith: uti rerum euentus es Regis poenitentia comprobarunt. Sanct1-uam Garsae s neci Regis Vasconum filiam in eius locum substituit Sanctio 2O fratre concedente. cum quo iunctis viribus in Riuogiam rursum irruptione facta, Anagarum quod veteribus Tricium suit, armis cepit & Vicariamἔvbi Gotthorum regno conuentus iuri dicundo sui se creditur, auctore Roderico, ex eoque inditum nomen. Atque hactenus ita Ordoni j res erant, ut in eius regno laudari multa pollent iure accusari pauca, qualia Regibus libenter condonantur. Difficile est & miraculo proximum in summa licentia tenere modum, & in ranta rerum varietate nunquam osendere: Castellae Comitum caedes Ordoiiij iussu alienissimo tempore perpetrata, in quibus tantum praesidis erat acluersus Maurorum arma, superiorem omnem gloriam corrupisse visa est. quod qua Tatione contige 30 rit,& quibus ex caussis Regis animos suerit irritatus , ex altiori principio repetendum. & non nulli noui principatus in Hispania, quae initia incrementaque ha
375쪽
DE REBUS HISPANIAE. LIBER OCTAVUS.
Reges I lauanici initia. Captit. I. ro.
O s T memorabilem atque funestam classem qua victa oppressaque uniuersa a Mauris serine Hispania est: ex Gotthici imperi j casu quas ex magnae structurae ruderibus cum euersa est, plures extitere principatus minuti initio, sinibus angusti, atque viribus infirmi: tempore consequenti patriae libertatis vindices, affectae ac prostratae reipublicae instauratores praeciai t. Quorum exortum atque progressum omnium explicare ardua res esset,& longioris disputationis quam pro suscepti operis modo. 1nsgnium a ' maxime & prae caeteris nobilium initia incrementa successusq. breui narratione attingere : quoniam cum Legionensium Regum rebus deinceps connexi consuli j sunt necessarium sere sum arbitratus: Vasconum Aragonum, Barcinonis atque Castellae, cui Veteris nomen est. Etenim ex communi Hispaniae incendio atqi vastitate pulsae sedibus Hispanorum reliquiae pars in Astures confugere unde Legionense regnum constitutum de quo superiori libro commemoratum escipars Pyrenaei montis iuga claustraq; Occuparunt, ubi Cantabri & Vascones siti sunt Lacetani praeterea,Ilergetes, atq; Ceretani quibus in locis nunc Ripagorsa, Suprarbe Vrgelia, Cerdaniaque visuntur) eorum locorum praesidio atque munitione non mo lo libertatem 3 olutati sunt,sed iuuandae etiam reliquae Hispaniae conssilia inter se communicarunt viri praestantes maiori ij quam pro viribus animo,freti cretio num itanis opemam aduersus tantas dissicultates ratione prouidere non poterant. Occuso non maxima. Ioannes quidam homo religiosus tranquillioris vitaestu lio succensus,non procul Iacca urbe,in Uruela monte domicilium conia stituerat adiunctumq; 3ioinae rei procurandae caussa, sacellum Ioannis Baptistae nomine sacrum. Sanctitatis eximiae opinio famaque cum per ora ho num volitarer, quatuor se illi socij adiunxere, vitae generis quod seque
batur aemulatores. multi praeterea mortales e vicinis locis accurrebant nuta
minis propitiandi promerendi , caussa sancti viri precibus quem omnibus ηοost ijs cultum dum vitii extinctum exequiarum honore prosecuti sunt.Defuncti sunus magna populi frequentia procurauir. in his ingenuat conditionis viri sexcenti, sue ex composito couenientes, siue secessus opportunitate inuitati,quo res occultior esset,in commune de reipublicae salute de Maurica seruitute
376쪽
seruitute pellenda consultare aggressi sunt. Locorum proe sdium animos si ciebat,& Francorum auailia praeesaia conantibus haud desutura sperabant. Asturum exemplum prouocaba qui Pelagio Rege creato iuuandae rei Christiana consilia explicare,& Maurorum arma irritare veriti non erant quod initio temerarium visum est,euentu salutare suit. Re diu multumque agitata, optimum sere visum est ex suo numero aliquem deligere, cuius imperios auctoritate deuincti in eam caussana iuuandae patriae ingre9erentur Ga fas Semenus omnium sussu agijs delectus, nullo quidem gradu contingens Gotthorum Regum familiam, quo3 nomen ipsum declarat Hispanum malo gis quam Gotthicum sonans, haud dubie autem nobilissimus, magnaque es veteri prosapia, Amescuae regulus atque Abarsusae. rior Eneca pari nobilitate. De tempore auctores in diuersum trahunt, ac ne de appellatione quidem regni satis constat. Nonnulli suprarbis Regem dictum putant, alii Nauarrae seu Vasconum : neutri argumentis euincentibus. Erest omnis antiquitas obscura, priesertim Hispanica: quippe magnorum fluminum decursus noti sunt obscurae origines primae sontesque unde deri-uantur. Insigne nouo Regi suit rubra parma, nulla pictura distincta. nonnulla oppida hoc Rege Mauris erepta: in his Insa, suprarbis princeps municipium: sacellum quod Ioannis cura & sumptu extructum erat, lo- Io cis amplificatum auctumque reditibus in regij a disciJ ampi tudinem &maiestatem sensim erecreuit: Regum veterum bustis nobile prarsenti numine ipsaque vetustate religiosum. semenus Rex & successores eum locum sepulturae delegere Obiit anno septingentesimo quinquagesimo octa- s suo. Successit Garsias Enecus ab utroque parente eius appellatio conflata est Princeps vere magnus, insigni felicitate. Nam huius virtute Vas cones, qui inter Asturum , Maurorum & Francorum arma imperiumque
identidem alternabant, bello domiti in horum Regum ditione stabili
possessione constiterunt. In eam finitimae Cantabriae partem, cui Alauae nomen est, arma prolata. PReterea Aragoniae & Barei nonis Comitum 3o initia hoc Rege extiterunt. Aragoniae quidem A narius filius Eudonis Magni in ea loca delatus, quae Aragone & Subordano suminibus al-luuntur : cum quorsam oppida Mauris eripuiset, Rege Garsa concedente se Aragoniae Comitem disit tune Vasconibus contributar, deinde sui iuris, uti competenti loco est explicanaum. Agnarii filius Aetnarius alter fuit, nepos Gai indust de quorum rebus gestis nihil est ad memoriam insigne litteris proditum. Gai indo defuncto lilius successit Seiamentis Aetnarius. Barcino autem Ludovici deinceps Imperatoris , &xunc patre superstite armis occupata : Berna usque natione Francus illi urbi cum potestate praesectus anno octingentesimo primo. inde origo a o ιη o Barcinonensis principatus. Quo anno in sequentem euoluto , Gai sitis Enecus destinctus est. Successit Fortunius Garsas: Ae cuius rebus gestis
Vascones historici magna ac peni incredibilia sabulantur. Ac illud constat aci Mocidam vallem praesio illi memorabili intersui se in quo
Francorum nobilitas nostrae sentis armis trucidata est . Carolo Ma-
377쪽
o Imperatore, Duceque acie victo, De eius victoriar laetit a non parum liminutum est semen 1 AYnarii Comitis Aragoniae interitu in eo praelio desiderati : cum ostentan lar virtutis studio in confertos hostes irrui siet contemptu mortis serocior. Eo maior luctus fuit , quod sororem eius Teu dam Fortunius Res uxorem habebat. Successit semeno Comiti Sementis Garsas eius patruus, En9r oto defuncti stati e , qui meliori iure niti videbatur praetermissis. caustae clam sunt: sortassis curis grauioribus
p i , idonca aetas non erat. Obijt Fortunius Rex anno octingentesimo quin decimo, Sanctio Garsa quem ex vvore genuerat successore. Hoc Rege Roncalenses ob egregiam nauatam operam in bello Maurico, immu- ionitate donati: ut eius, ditatis atque Regis diploma declarat. Bernardus
Barcinonensis Comes nonnulli Marchionem faciunt) criminibus appetitus, abi js qui teneram eius Bernardi aetatem gubernabant, qui Caroli Magni nepos erat ex Pipino filio, quas adulteri consuetudine eum Augusta Ludovici Imperatoris coniuge, laesar maiestatis reus esset calumniae do lore actus, ea Gallia quδ se contulerat, in Hispaniam redi)t: ubi praecipua auctoritas erat, multaeque clientelati quas superiori tempore sibi adiutaxe 8 3 3 iat. Cbijt anno octingentesimo tr; gesimo nono. Uvistedus eo nomine primus Barcinonensis Comes Ludovici pij beneficio eo principatu auctus ell, nondum haereditario iure, sed ex Imperatoris voluntate,annorum acinumero aut virae spatio ut in caeteris praefecturis praescripto. Garsas Aznarius per idem tempus Aragoniam obtinebat, defuncti interea patris semeni Aetnari j successor. Omnino sancti stegis armis Vascones,qui ultra Pyrenaei scistigium ad Galliam fusi Francorum imperio parebant, vexati: ncque prius quiescere permissi, quam perpetuam cum Suprarbis Regibus
amicitiam iurati. Muetae bello, eius quem aduersus Mahomadem Coiau-bae Regem rebellasse superius monstratum est, occasus suisse traditur nig s 3 mirum annum circiter octingentesimum quinquagesimum tertium. Post sanctium Regem, Semenum Garsam qui iam numerat auctor gestinctistium: de quo in monimentis eius coenobi), cui s. Saluatoris Leiren- 3 os; in Vasconibus ipso Pyrenaei moniis complexu nomen esst, memoria propagatum ij eo loco cum uxore Munia esse tumulatum. nihil praeterea. Ijs monimentis, clim certiori historiae lumine careant, quantum fidei sit adhibendum, ex suo iudieio quisque statuat. nobis in alterutram partem pronunciare consilium non erat His sane Regibus defunctis,ctim stirps
regiae familiae consumpta esset, quatuor annorum interregnum secutum est. Quo tempore prius quam prouinciae voluntates in unum uliquem conspirarent, quem Regem creatum reipublicae rectorem imponerent: plerique Vasconum scriptores affirmant re cum Romano pontifice, nimirum Leone eius nominis. IIII. cum Francis & Longobardis communi- η ocata ex eorum consilio ea ex illarum gentium legit,ut deliba se quae ad litabertatem tuendam,cuius tunc prima cura erat, opportuna fore iudicarunt:
se unquam Reges cocessa potestate abuti possent ad oppressionem reipublicae Leges scriptae,quas forum Suprarbis vulso vocat:quarum vis in eo potissimum
378쪽
ώsimum &summa erat, ut quoniam ditionem a Mauris partam ;ps ge ma inu nouo Regi tradere cogitarent, ne quid accepta potestate maioris rei nisi de consilio & voluntate procerum duodecim, qui ea pe causa deligendi
erant,decernere fas esse crederet: neque ius libertatis minueret:& quae Mauris essent erepta cum proceribus optima fide diuideret. Haec omnia virata
essent medium magistratum creari placuit, tribunitie potestatis ad instar, vulgo hoc tempore Aragoniae Iustitia nominatur: qui legibus, auctoritate,& populi studi sarmatus, hactenus regiam potestatem ne nimiae efferretur, certis finibus inclusam tenuit. ac proceribus pissertim datum, ut frau liro non sit,s quando inter se tuendae libertatis catasia inscio Rege conuentus habuerint. His ita constitutis Bigorrae seu Bigerrionum in Aquitaniae parte
Comes Enecus Sanctius,a velocitate cognomento Arista trecentorum procerum suisagio ad regnum vocatus est:atq; Po1aepe lose in s. Victoriam im ratus iura subditorum, eges atque libertatem, rempublicam gubernandam sus epit. Illugadditur secise subditis potestatem, si Hatum fidem violasset, Regem externum sue ex Mauris siue ex Christianis in auxilium pactae libertatis euocandi. quod de Mauris quoniam turpitudinem continebar, serunt a populo repudiatum. Atque haec quae veris Si me memoria propagata esse vulgo homines, sed & doctrina expoliti nonnulli existimant,alij fabu- o lae similia esse arbitrantur: ac Aristam solius patri in regno successisse statuunt. Quae enim nouarum legum con sendarum, novique anstituen si a gistratus causa extitit satis idonea t aut qui potuerunt cum Longobardis consilium communicare' quae gens ante aliquor annos Caroli potentia oppressa extinctaque crar. diuinare in re tam dubia non iuuat. fortassis cnim,
quod semeni primi Suprarbis Regis electione factum est, vulgo historici
ignoratione temporum ad Aristam,quem primum in his Regibus e se crediderunt, salso ablegarunt. Illud constat Enecum per haec tempora in pyre iam montis iugis regnum tenuisse.vxorem habuit Enecam Consilui Comi tis filiam ex Ooetensium Regum sanguine. Praeterea Te am duxit Zeno 3o Ris Cantabriae Ducis filiam, ut est alio loco in licatum. filium unicum, quo ex coniugio incertum, sed Garsam tamen Enecum tauit, regni succellorem. s. saluatoris Leirensis monasterium in Pyrenari iugis constitutum lo-c religione, ae illici j maiestate, opimisque reditibus celeberrimum, Ari- opus esse cre itur. Nuntionis &Alodita virginum corpora non ante multos a nos Eos cir prope Anagorum Ostae in Bastetanis dicunt alij pro religione occisarum , in eo monasterio seruantui. Tametsi Bononia Galaliae Cisalpinae urbs eorum sibi possessionem arrogat. Aristae Regis diploma refellit, quod in eius coenobi j schedis seruatur:&locorum vicini-ias ubi interfectae sunt huic opinioni suffragatur. Regni fines Arista Re- o ge prolati,& Vasconum planicies veteri ditioni adiecta: clim priores
Reges se montibus tenuisent. Pompeio & Alaua quoniam temporum iniuria ad Mauros redierant , Amstae armis expugnatae: vnde se poma
pelonis Regem dixit , ut vetera Regum diplomata indicio sunt. Quo tempore V vilire ius alterius Uvisredi filius cognomento Viliosus, Baria
379쪽
' cinonensem comitatum Caroli cognomento Crassi Imperatoris munere fa-hium haereditarium, retento tantum iure ad se prouocandi obtinuit, annos g4 octingentesimo octogesimo quarto: cum eam urbem Salomon Gerdaniae
Comes decem & nouem annis gubernaset iusti Ludovici secundi Imperatoris propter teneram Uvisredi insantis aetatem. Per idem tempus Garsias Aetnarius Aragoniae Comes deiunctus est. successit eius filius Semenus Gartias. De anno quo Arista obi jt auctores variant, neque quid certi sequamur habemus: suspicamur tamen quod ratio temporum videtur exigere, Alsons Ouetensis regno,cui Magno cognomen suit, esse defunctum anno octingent 8 a tesimo octogesimo octavo. Successit Garsias Enecus aetate mitjor nam de- iocem o septem annos natus erat) animi magnitudine & rebus bello paceq. gestis cuiuis priorum Regum par. Confirmata is aetate suscepti regni auctoritatem tuebatur, multis victorijs de Christiani nominis hostibus relati, quas vi sigillatim recenseamus operae non est, neque institutae breuitatis Uxorem habuit Vrracam Fortunii semeni Aragoniae Comitis aut filiam aut sororem: variant enim scriptores usque eoat quidam Fortuni j propinquam scribant filiam Endregoti eius cui Aragoniae principatum a patruo pro reptum dirimus)Galindi neptim suisse. omnino ex eo coniugio Fortunius & sanctius cognomento Abarca nati sunt, tum sanctiva quae Ordonio Legionens Regi in senium praecipiti A binis nuptijs persancto tertia a. uxor accessit, ut est superiori libro demonstratum. Ad vallem Ayuarem Rodericus Larumbem ait) in tu multuario cons ictu a Mauris peremptus est, dum snes regni proserendi & impiae gentis extirpandae studio excursios o s nes in Mauros identidem facit, anno nongentesimo quinto, uti ex schegis Altiendensibus intelligitur successere deinceps Fortunius, atque sanctius, quo Rege ad Iuncariam male fuisse pugnatum sne superioria libri dictum est, Garsiae Eneci Regis sepulturam Leirense monasterium sibi arrogat de- findunt D. Ioannis Rupensis sacerdotes,argumento sepulcri quos eo loci inter alia priorum Regum busta Eneci Regis inciso nomine cernitur Litis
diiudicandae neque ficultas erat neque animus. multis locis constituta Re- 3 gibus cenotaphia ut in quemque benefici extiterunt, opinionum varietati
occasionem praebui te arbitror. De vasconum regni initiis pro repraesenti satis dictum est.
C tilia Comites. Cap. II. A C C AE O s sere Romani olim vocitabant Hispaniae in
colas ea parte cui Castillis veteris nomen a nostris inditum est, Per Carrionem, pisoricam Heliam & Regamonem suuioa descriptae, secrerieque a Legionensi ditione. altera ex parte 4o Asturum Cantabriae.& Rivosiae sines attingebat ad Austrum
montes usi Segobia & Abula sta iun Mauricum firme imperium per tis ctempora finiebant. Ager sertilis frugum, vini generosi strax, bonus pecori.
olei infrecundus magna ex parte : caeso terraque maior aliquanto aquarum copia,
380쪽
copia, quarti in reliqua Hispania horathes hilli magnoque ingenio minime
mali, talubri corpore, venusta facie , patientes laborum. In ea prouincia tametsi initio uniuersani non obtinuerunt) reguli opibus & clientelia pripotentes,Christianae ditionis sines armis es virtute tueri coeperunt, at que in dies magis propagare Comites vocabatur Regum nimirum Ouetensium permissu, in principatus tamen,an in praesecturae tantum significatione ancertum. parendi certe necessitas iniuncta erat, siue regni conuentus agerentur, siue alicunde bellum ingrueret. Antiquis temporibus Comitum appellatione prouinciarum praesectos honestare moris suit, annorum Du- id mero quibus praeesse deberent praefinito. consequenti tempore Regum indulgentia aut imbecillitate , honos ille dum vita maneret crepit esse pro prius: demum a9 posteros propagari haereditatis iure. Antiquitatis umifigia in Hispania retinentur, cum proceres Hispani non prius paterni
principatus a parentum obitu nomen usurpant, neque Ducis, Marchionis, aut Comitis titulo ascribunt, quam Rege denuo annuente : praeter paucas
familias, quibus iure priuato contra facete a Regibus est concessum. Atque cum haec explorata sint, tum illud incertum, qua conditione initio Comites, & in quantum tempus Castellae ditionem obtinuerint: nisi quod fidei
proximum est, eorum principatum eadem initia incrementaque quae rei, ici quos toto Christiano orbe habuisse, quibus neque amplitudine cedat neque admodum vetustate.Comitum enim Castellae mentio satis vetusta est atque in eo numero Rodericum primum ponere licet ex antiquis priorum Regum diplomatis Alsons Casti coaetaneum. Nam 3e annorum numero laborandum non est, quem in plerisque antiquitatis monimentis vitiatum este
certa ratione constitui. Post Rodericum in Castellω Gomitibus Iacobum cognomento porcellum numerant viri antiquitatis Hispanicae eruendae diligentia eruditioneque praestantes, Roclerici filium: sic Alueldense Chro ni con . it. Hic Alsonii Magni Regis Ouetensis tempore vixit, quantum ex schedis vestribus licet coni j cere. Filiam nomine sullam Bellam Nunnio, o Belchidi connubio iunxisse traditur. Erat is natione Germanus, I religionis ergo D. Iacobi inuisendi cupidus venerat in Hispaniam. rubi rei Christianae promouendae studio, affinitate cum Iacobum Comitem sibi conciliasset, comunibus cum eo opibus & auspiciis Burgos nobilissimam Hispaniae & ditissimam urbem fundauit: vicinis pagis, in quos ineolae dissipati
vivebant, in unum ciuitatis corpus formamque collatis, unde urbi nomen.
Burgi enim Germanis pagi sunt. Erant praeter Iacobum Porcellum eodem tempore alij Castellae Com1tes, nempe prouincia in plures partes distram. Fer sinandus Ansurius Almondar cognomento Albus atque liuius filios Didacus. Praeter caelesos tamen Nunnius Fernandus principem auctoritatis
o & potentiae locum occupabat usque eo vi filiam Carsiae ordo mj Regis ista tri uxorem dederit, & ipsi Regi. qua ex re, & quoniam Regem Allonium
cognomento Magnum,eius Garsiae patrem armis compulerat abdicare, roiores spiritus gerebat scilicet quam ut aequo animo Ordonius f rret omnis insolentiae impatiens. Delatores praetcrea Legis cinimum in inni ham in-