장음표시 사용
421쪽
aut Imperatoris parem vocant. Numerosa praeterea prole felix fuit. Priusquam Lex esset, ut racam primum Mnuit, Ieinde sanctium succe fore ira,Et utram Cabrae Comitis uxorem , Alsonium praeterea, ad quem consequenti
tempore rerum summa redi jt,&Garsiam natu minimum ex unis atq: legitimis nuptijs omnes Filios in tenera aetate ciuilibus adultos militaribus artibus erudiendos curauit: lilias pietatis studia colere,exercereq: ea quae sceminis consentanea sunt. pace domi parta,utq; reipublicae statu fundato , pium bellum susceptum victriciaque arma in barbaros versa. quod ad noui imperij auctoritatem sanciendam hau3 parum referre putabat, si Mauros ad extremos Duri j sines, in veteris Lusitaniae parte vnti Extrema surae nota 1 omen suxille putant, in alium Hispaniae tractum, Tagi i Anae ripis in clusum) bello exagitasset. Itaque Ferdinandus nouis magnisque delectibus exercitu aucto in hostes irruit, Christianorum finibus astuetos, &tunc vicinos agros & oppida vastantes. Victis atque male mulctatis, prae da omnis erepta . Emeritae atque pacis Augustae, cesm vincen si studio atque dulcedine viterius progressum esset, fines eodem impetu ferro igneque vastati. non agris, non oppidis parcebatur. multa hominum pecorumque praeda abacta. Sena &Gane oppida in potestatem redacta. V1seum urbs in intima Lusitania circunsesa, ac tandem vi expugnata: tametsi barbari qui in ea citis tale erant, pro extrema spe enixe dimicarant. Eo eo laetior expugnatio fuit, quod in ea non solum publicas, sed etiam pri-uditas iniurias Hrdinandus vltus esse visus est: eo sagitrario capto, quem
sagitta ὸ muro emissa, Alsensum Legionensem Regem, Ferdinandi socerum peremisse superitis est demonstratum. supplicium facinoris stili estosti
oculi, utraque manus, & pes alter amputati. Eodem victoriae cursu arces Sancti Martini &Tarantie in eodem tractu venerunt in potestatem, Pro
quibus rebus Compostellam prosectus Ferdinandus ad D. Iacobi; quem
Hispaniae tutelarem ecte multis argumentis, a multisque annis comprobatum habebant, rebus cliuinas procuratis, vota pro diuino beneficio partim exoluit, partim denuo nuncupauit,quae coeperant,rara lixaque ut essent pre- Iocatus: neque belli fortunam,quae arrigere coeperat,ex summo volui contingeret: non ante cessare, atque ab armis dis ectere certus, quam impium Maurorum nomen in Hispania deleret . atque haec altero anno ges a sunt
ex quo Legionensis Rex factus est In sequentem annum qui eius seculi qua- 1 o o dragesimus suit, bello repetiti barbari. Con imbrica obsesia , ac tandem in potestatem est redacta Mauris unam salutem pactis: nam malis omnibus oppressi erant, & diuturna obsidione fatigati: quam septem annis tenuisse
confirmant nonnulli, numero proculdubio mensum,per errorem in annos transformato Vrbs ea aetate in Lusitania celebris Con imbrica nostra, ubi icis omni u artium scholis quae ingenuo homine dignae sunt,cum primis no- obilis: as Ioannes eo nomine tertius Porturaliae Rex non ante multos an
nos landauit impensa sua opimisq: re 3 itibus auxit unde professoribus artiuingentia salaria constant. Lormani coenobi j monachi, Ferdinan Ai conatus
magnopere iuvisse memorantur commeatu praebito, quem ex labore ma
422쪽
nuum, quo vitam sustentare soliti erant, in multos dies clam Mauris rerum dominis comparatum habebant. Subs iij praebiti quod fuerit praemium ignoratur. His victorijs imperi j Legionensis fines usqj ad Mondaicum fluuium propagati. Con imbricae atque reliquis oppidis 3e arcibus, quae Mauris eo tractu erepta erant, sisnandus vir primarius &Mauricarum rerum scientia praestans, ad quos ala quando a Christianis transfugerat, sortemque & fidelem operam Benabeto Hispalens Regi Christiani, qui in Los
tanta supererant opprimen θis nauarat, cum potestate praesectus est: bello paceque rempublicam curare iustis. Dum Conimbricae obsidio ducitur, io Graeculus quidam Compostellae,quo religionis ergo venerat,cum frequenti multorum sermone audisset affirmari, Iacobum saepe equo insignem de armis in praeliorum conflictu visum inter utrasque acies imminere, nostrisq opitulari: Iacobus. inquit ille, non miles sui sed piscator. proxima nocte, cum se quieti tra3i3iset,oblata Apostoli species est, nostris ad Conimbricam opitulantis. 53es somnio habita:cum eadem hora urbem este captam, post dies aliquot est renunciatum. Ferginandus rebus omnibus compositis rursus Compostellam ad ijt dona magni pretij ex belli manubi)s lacobi templo oblaturus: cuius patrocinio opeque superiores victorias constitisq& nouas indies pariturum sperabar secun quin gratias numini ge Aposto- .,o Io tutelari actas, Legionis &Gastellae urbes atque oppi ia triumphantis in morem obivit. reipublicae procurandae cura erat, & 9ubsidi j colligendi in belli sumptus: quod denuo maiori mole atque opibus inferre barbaris in sequentem annum cogitabat grauissimum: qua parte Mauri ad aberi ripas pecore diuites, eo quod Christianis abstulerant secure habitare nun
ciatum erat. Regibus Vasconum atque Aragoniae, quorum erat acceptas
ea parte iniurias vindicare, intestino bello occupatis, quod pcr haec tempora magna mole festum est. Commodum Rumiro accidit Ripagorsae& suprarbis imperio auctum esse Gonsalui fratris morte: quem salutis anno millesimo quadragesimo quinto, alii superstite patre id contigis- i3o se ex veteribus schedis bisputant) Ramone ius Vasco ad Monclusi pon-lcm e venatione re3euntem ex insidijs ac proditorie interfecit. oecis cor pti; ad D. Victoriani sepultum est. Notii regni opibus Ra mirus Rex bellum aduersus Vascones Aragoniam occupIntes, administrabat: potentia nequaquam pari, sed rei militaris atque imperatoriae peritissimus, &s- nitimorum aurilijs subleuatus: nam Gisbergam, seu ut alii vocant Hermessendam Bernardi Rogerii Bigerronum Comitis ex Carsenda uxore fi liam , in matrimonio habebat: ex qua sanctium & Garsam silios genuiti praeterea sanctiam quae Tolosae Comiti nupsit,& Therusiam Guillel mi Bertrandi psouinciae Comitis uxorem. Ad haec ex impari matre si- o lium alium nomine sanctium, quem Aiuaris, Xabierris,WLatris,prae
terea Ripagorsae Comitis nomine, principatu auxit. verum nulla prole suscepta, ad veterem Regum ditionem hae urbes es aliquanto interualialo redierunt. Insignia Ramiro fuerunt crux argentea in coeruleo aequore,
quae a posteris sunt mutata. Ad Ferdinandum redeamus. qui belli impetum C c di in ta
423쪽
in Carpetanos conuertere certus, agrum que Toletanum, unde grauia in-eommoda rei Christiantie a Mauris inserebatur,Gormatium primum, deinde Vadiam regium, Aquilariam & Valeranicam haec hodie vertanga est,
vi coptaue praesidi s occupauit. Demum Turiasonensem tractum serro igneque vastiuit. Maurorum speculas, quibus per eam aetatem uniuersa Hispania distincta erat. unde vigiliae custodiaeque,hristium conatus speculabantur,sudioque finitimis significabant; magno numero usque ad Medi nam Celinam euertit. quibus rebus persectis in Toletanae urbis sines irrumpit, ira instensis ijs montibus, qui utriusque nationis ditionem finiebant. Talaamanticae, Ureciae agros depopulatur. ad Fenari) ripam Caracam &Com- roplutum,' rcgionibus vicinum Ma tritum omnibus iniurijs assi ait Praesenti calamitate ae maioris mali metu Almenon Toleti Rex prouocatus, magno auri atque argenti ponsere pacem redimere compulsus es . Idem sece runt Caesaraugustanus, Portu Ialeusis & Hispalensis Maurorum Reges. ve eligalibus annuum tributum imperatum . quod gloriosum erat nomini Christiano ignominiosum foedumque Mauris, ex tanta paulo ante potentia repente usque adeo debilitatis vr neque suis neque alienis viribus, cum proxima esset Africa,consisterent:&leges ab ijs acciperent,quibus ante dederant. Quae quidem neque nostrorum prudentia, neque humanis consili scontigisse putandum cst seὰ Dei immortalis pra siclio: qui presens suo nil aomine atq; auxilio rem Christianam serme prostratam erexit, & castissima religionis cultu cui erempto Principis eruditi proceres & populares,dediti in primis erant: usq; dum nostrorum probitate es fide barbari prouocati,i spudiata patria superstitione vitro religioni Ghristianae nomina darent qui
dam sanctorum virorum corpora alij quae Christiani venerabatur auro atq; gemmis maiores thesauros esse putarent,quod proxima narratio declarat.
RAT Legione templum Ioannis Baptistar nomine dicatum, 3ο veterum Legionensium Regum sepulcris quidem nobile t cae terum vetustate deforme & male materiatum Sanctia Regina, ut erat pietatis laude eaecellenti, varo persuadet uti religionis
augendae caussa illud templum instaurandum,& sancti j patris
corpus oueto, ubi sepultus fuerat, in illud transferri, sitaeque & Regum posterorum sepultune designandum curaret: nam in s. Facun/i animo destinarat. Rey a quissimis postulatis facile annuit, pietatis studi a veto ri non impar & religionis lanctissimae amore fagrans. Eius lem hortatu, cum templum magnis molibus a3 culmen usque per luctum cuperet sacris sanctorum reliquiis, quae multa erant in Hispania, illustrare: ac eorum o praesertim quos Hispali quae erat urbs in Baetica ficile princeps, Maurorum autern crudeli dominatu premebatur) olim pro religione magno numero occubuisse erat exploratum: Benabetum eius urbis Regem armis aggressus est eiusque sines longe lateque vastauit. Multa oppi la in Lusita-
424쪽
n , Itque Baetica, in quarum prouinciarum parte regnabat aut caede,ruinis Incen3ioque foedata, aut prorsus imperio subdita. Rex Maurus ijs cladibus compulsus magno pacem redemit: atque annuum pactus vectigal in Fer dinandi fidem se imperiumque contradidit: quem ille ea lege recepit, si Ius hae virginis corpus, qua potissimum de causa bellum susceptum erat Regi quam primum Hispali transmitteret. per eum ino lum fide vitro citroq;ῖata ab armis discessum est. Episcopi Aluitus Legionensis, Ordonius Astu
ricensis:praeterea Nunnius Comes, Gonsaluus, atque Ferdinandus viri primari j I Ilisci lim abs Lege legati, sacri corporis repetendi causa: additum Io ad omnes casus militare praesidium. Cives Hispalenses re vulgata tametsi opinionibus de religione Giscrepabant, siue sua sponte cum non ignorarent quantum praesidi j in sacris corporibus esset ad tuendam rempubli cam atque salutem: situ a Christianis, qui in ea urbe supererant, persuasi, repente ad arma excitati, negant se vivis exportandi Christiani, Iustae virginis corpus fore facultatem. Legati ancip1ti cura suspensi erant,& quid ficto opus esset dubitantes: nam Regem Maurum urgere pericu losum videbant: & re insecta redire tum sibi, tum nomini Christiano
ignominiosum fore iudicabant. Aluito Pontifici legationis principi secundum quietem visis augusta pulcherrimaque specie D. Jlidorus eiu
ao urbis olim Episcopus, ut ipsius ossa pro Iustae corpore Legionem deportaret, mandauit. sore uti corpus quo designabat loco inueniret: ipsiam que paucis 3 iebus interiturum, veritatis somni j atque diurnae voluntatis indicio. utrunque accidit magno legatorum miraculo. Nam & Isidori corpus in Hispali veteri, quo ipse loco Iesignarat effossum est, continubaque Aluitus frauiter aeger ita ut medici dissiderent, septimo die extinahitis est Reliqui legati certi diuinae voluntatis, utriusque pontificis corpus, Isidori & Aluiti secum Legionem deiulerunt. Res & filii Durium usque religionis ergb obuiam profecti, sacra pignora solenni supplici tione atque apparatu inter fauitis populi acclamationes, praecipuamque 3o laetitiam, nudis pedibus suis ips humeris aliquanto spatio scilicet suc
coluntes, in D. Ioannis Legionensis aegem intulerunt. Multa tum His. pali, tum roto itinere procligia edita. caecorum oculi aperti: surdis in sinuatus auditus pedum vitio amicti; gradiendi restituta ficultas . At uiti corpus in templo maximo tumulatum est. Isictori in Ioannis Bapt1stu loco sublimi atque praeclaro. unde consequenti tempore factum, ut aeses illa vetus Ioannis Baptis ae nomen, Isidori appellatione mutavit.
Miraculum auxit, cum iumenta quae utrunque corpus portabant, sponte saa nullo ducente ad utrunque locum constitistent. Nec me praeterit ancipiti ha c hominum opinione aestimari : sea quia non noua di- 'ς cuntior, sed tra 3 ita olim ab alijs, fidem auctores praesertim Lucas Tu densis qui h: c scripsit libro dicato sibi vendicent. nostrum est an ri- quis monimentis testata, integra sae litteris manflasse. Vincenta j Sabi na, & Christetae corpora, Abula per idem tempus translata sunt , vr Pelagius Ouetensis est auctor: Vincenti j Legionem sabante Palentiam,
425쪽
Christetae in sancti Petri ecenobium,quod ad fluvium Asanetam stum est. Coiaticae quae nunc Valent 1a in Ouetensi agro est) Rege Ferdinando de
Regina sanctia cli sceptantibus procerum,& Episcoporum nouem conuenae o s o ius est habitus anno millesimo quinquasimo In eius legibus promiscue populo mandatur.Diebus Dominicis nocturnis diurnisque precibus interesse, quae statis horis in templi, decantantur. Tum omnibus diebus Veneris per annum ieiunia ex ritu ecclesiastico instaurare. praeterea duae regiae
puellae Maurica superstione abiecta, Christiana sacra susceperunt: CasldaAimenonis Toletani Regis & Taida Benabeti Regis Hispalensis filia.
Caslua prior cum esset a tenera aetate ingenio facili,& ad humanita- rotem propenso, in domo paterna Christianos, qui magno numero captiui tenebantur, vitamque in luctu & squalore calamitosam agebant, cibo & rebus omnibus recreare solita erat clam patre. Quem memorant, re indicata, filiae latebras aditusque omnes diligenter obseruasse: deprehensamque aliquando, cibos, quos in sinu ad captiuos serebat, repente in fores, rosasque mutatos, patri ecquid serrer cum magno animi motu roganti, veste eaeplicata monstrasse. Quo illa miraculo percita montiataque, diuinitus, si a susione sanguinis sanari cuperet, qua curanda me ilici omnia ortis remedia frustra consumpserant, in lacu D. Vincentii nomine, quod in agro Viruescano est, ablueret ad nostra sacra adiecit dio animum. Pietatis officia diuinum numen, Christianae religionis luce vo
lebat compensare. Itaque a patre, cum quo rem omnem communica
rat, pro iure amicitiae, quae illi esse coeperat cum Christianis, ad Ferdinandum Dym missa est, eius morbi curandi causa. Morbo depula,& aquis salutaribus ritu Christiano expiata diuini beneficij memor,immemor patriae: in rupis sistigio quae a s lacum est, domuncula exaedificata, sanctissimam vitam exegit multis illustrem miraculis. quo merito in caelestium numero locum habet, templisque recepta est. Tertiodecimo Aprilis die, eius memoria anniuersarijs sacris celebris est in nonnullis ccclcsjs Hispaniae. Cassidae exemplo siue sua sponte incitata Zai- ιο da, lauacro Christiano eu nostro more lustrata, in Alfons Regis nuptias post aliquot annos concessit. Prodigia, quae Isidori corpore exporta nil contigisse diuinitus paulo ante dictum est, multum contulisse visa sunt,
ut in suscipiendae Christianae religionis volun ratem vehementer incum beret. Accessit somnium, in quo cituum Isidorum viderat in augusta specie, blandaque voce, ut rem maturaret monentem. Rex pater consilii incertus, cum nec filiae precibus resisti posset, & suae gentis animos alienare pollet, si eo concedente intelligeretur filiam sistam esse Christianam: re cum Alsonso Fer8inandi filio tandem communicata, optimum visum est, ut simulatis inimicitiae caussis cum manu militari in Hispa- 46lensem agrum ipse irrumperet: filiamque ex composito idoneo loco constitutam eiusque aduentum experemtem, quasi vi captam raperet,in patriamque deduceret. Quae res cum ex sententia processisset Laida Gl4ristianis moribus insormata nostris imbuta sacris,atque Elisabethar nomine
426쪽
indi o Marium stodericus ait)Aisonso deinde nupsi, quo tempore rerum
in Hispania potitus est uti competenti loco explicabitur pelagi has concubi nam tui se ait, stupri cum eo iunctam consuetudine. verum haec post ali
Garsas Reae Vissio re octi tis. Cap. III L
PSO anno quo IsJori corpus perdinan ii cura Legionem
perlatum est Christi millesimo quinquagesimo tertio, Gursias et os 3 Vasconum Rex in praesto occisus est: animo serox, militari laude praestans, non Ducis moὰo pru3enris sed etiam militisssertissimi partes implere solitus. Discorcliae iraternae semina
superioribus annis iacta ad maturitatem hoc rempore peruenerunt. a paruis quidem initi forta visito in magna tandem odia exarserunt, Garsis qι perniciem,quod minime oportuit Fordinandus Viruescar agrum S Riuo-giae partem,tanquam sui iuris repetebat. exoletis vi te licet annalium eXemplis ad Castellat ditionem pertinere disputabat. Garsas contra iniuriam sibi factam regno diuiso querebatur: iusque suum in priuata controuersa, recentissimae consuetudinis usu, & patris testamento tuebatur. Regnandiuo inexhausta aviditas fraternos animos in praeceps agebat : dum uterque paruum qui clam instar eorum, quae spe cic magnitudine animi concepisset, regni ditionem ducit quae humanae felicitatis magna labes est. perdinandum aliquando ossici j causa inuisentem , Garsias frater cum Anagari aeger esset, retinere voluit donec postulatis satisfaceret: nisi in
dicio ille opportune facto, suga periculum declinaset. Inuidiae, quae ex ea suspicione grauissima exarsit, quasi pro osticio maleficium reddi is .set, studio depellendae procurandaeque, Garsas Burgos abiit : ubi Ferdinandum fratrem ex aliquanto spatio es ipsum ex morbo decumbere nunciatum erat. Ille rempus venisse ratus iniurias vindicandi, iurisque ob-3o tinendi, in caussa de qua disceptatio erat, Garsiam fratrem in custodiam tradit ad Ceiam oppidum. Inde breui custodibus corruptis in Vascones euasit & doloris ulciscendi cupi litate inflammatus,magnis delembus tota ditione habitis, Maurorum praeterea auxilijs euoeatis, in Castellae si nes irrumpit 1 atque Aucae montibus superatis, late populationes facit Ferdinandus collecto numeroso exercitu, quem es superioribus bellis valde exercitatum habebat obuiam procedit bellum defendere quod tanta vi inserebatur, quam in iuriam sacere paratior. Ad Ataporcam nomen id oppido es sextodecimo ab urbe Burgis lapide in conspectum ventum eli: & pO-
sitis castris utraeque acies ad pugnam in 1 ructa . non animo,non armis, non o arte belli, non vigore aut viribus corporis quisquam ea te in pestate tardanan io par erat. Garsas serox natura , rap1dus in consiliis, ac lingua immodicus militum animos vehementer alienarat: nam multos antea importuna uviditate tota ditione, bonis euerterat, criminibus sue veris si
ue assimulatis : ct sub ipsum confictum de ea re a plerisque appella-
427쪽
tus, ut 3Imna reponeret ijs qui pertulerant, eorum preces constanter repulit: ne alieno tempore, cum audacia opus erat, timoris significationem daret , de expressa necessitate benignitas esse videretur. alioqui superbas aures liabebat dicta contumeliosa, aditus dissiciles, & contagione rerum alienarum erat corruptus animo. Vir primamus, cuius nomen clam est de facto constat, pro eo quod Gassiae Regis teneram artatem rexerat, gratia apud eum δί auctoritate plurimum valens exacta prudentia. & ipsa canicie venerandus,c ita in quanto periculo res e sent prouideret, scedere sanciendo satagebat a praeli, cogitatione Reges auocare. tentata pacis spes eo annitente , 8atumque a Ferclinando vi prior de pace fiatrem appellaret. milius rocaduceator varios & commutabiles praeliorum euentus ese docuit. quae a fratret per errorem commissa erant. ebere eum humanae imbecillitati,com-m ii omnium saluti condonare, neque .sum priuatum dolorem vicisci parat, rem Christianam in praeceps clare, alienasque iniurias innoxio suorum tangidine vJcisci velle. Paratum te satisfacere, quantum delecti arbitri in repraesenti iudicarent. Quod a talis auctoritati, & fraternae indulgentiae Aa
tum erat ut prior de pace interpellaret, caueret timorem interpretari. infirmi id animi significationem esse suspicari, sore proculdubio exitiale se enim crim numerosas & validas copias sub signis habeat, quod ne ipse quidem ignorabat modestia,iustitia, atque aequitate superare voluisse: orbique dio testatum facere, haudquaquam sua voluntate ingentem cladem suscipi, quam iam prouidebat animo. Additae ad hanc orationem paedagogi preces & lacrymete. Regem tamen,quem in exitium fata rapere videbantur, Gque gratia sectit, neque auctoritas frangit, neque praesens periculum mouet. Ergo ab utraque parte pugna' signum datur, & magno animo in praelium concurritur. Garsae par lagogus paucitate, imbecillitate, & alienatione suorum perspecta cum de victoria desperaset,neque patriae exitio superesse vellet, euouit se: & inermis arreptis tantum gladio & lancea militari,
in aciem hostium irrupit, praeliansque occidit. Reliqui Ferdinandi impetum non tulerunt res trepidae, metus ingens,malum urgens Vascones exagi- 3 citabat. duo milites Vascones, cum a suo Rege paulo ante defecissent, ad regiam cohortem serro penetrantes, Garsam hasta traiectum peremerunt.
Cadente Rege reliqui omnes in fugam acti. Fer linandus victoria si us
iratrisque casu conturbatus, militibus suis mandauit, ut Christianis parce rent. Mauros ex fuga palatos passim per agros, magno numero aut 1 hver Ohunt aut in captiuitatem egerunt Garsae Regis corpuς militibus datum; Anagarique tumulatum es in D. Mariae, quam ipse ardem ab imo totam extruxerat. Ex Stephania vetore, quam ex Galba duxerat patre superstite, quattuor filios reliquit, totidem filias. Sanctium, qui continuo in regno successit Ramirum cui pater Calagurris principatum quam Mauris abstulerat odono dederat, Ferdinandum & Raymundum, Ermelendam semenam Maiorem, atque Urracam qua Garsiae Comiti nupsit ei de quo sermo nobis deinceps est rediturus. Occisi imperium, utriusque sistris armis laceratum imminutumqj est. Fer incidus oppida & urbes, de quibus controuersia erat,
428쪽
nullo resilere auso in potestatem reaegit: Uiruescam, Aucae montes, & Ri-uogia' partem eam quae ad Ogiam pertineti quod sumen in vicinis monti bus, ubi D. Dominici Calciati sanum est ortum atq; in vicinam planiciem Gilapsum locis Riuogiae nomine dato, ad Harum municipium in Iberum influit Reliqua Rivogiae pars,& Vascones atque Cantabriae ducatus, Anaparum, Ugrunium,aliaeque urbes & oppida in sancti, ditione manserunt. Aragoniam huius belli progressu,beneficioque Ramirus armis recepit, spe complexus regnum uniuersum occis fratris. Nam se, Aragoniae, suprarbis, Ripagorsae & pompelonis Regem ut schedae veteres resiantur,per haec temio pora nominabat &successu elatus Mauris, quorum reliquiae stipererant in Ripagorse agro ditioneque, Benauarrium illato bello abstulit. Demum in ter Ramirum & Sanctium notium Regem sidus ea lege est factum: ut 'trinque arces inter se traderent loco obsidum. Rues a 3c Pitilla Sanctio data . Sangues a Lerda,&Ondue sum Ramiro Cura virosque solicitabat, ne dum mutuis dissidiis indulgent perdinati ii viribus, quae formidabiles esse coeperant, finitimis carperentur.contra eum ergo arma sociare eosdemque inter se amicos & inimicos habituros esse pacti sunt.
piris Germanico eximitur Hispania Cisp. R.
V O tempore bellis ciuilibus arilebat Hispania, Germaniae imperium nam in eam prouinciam annis superioribus ex Gallia migrauerat) Henricus eo nomine secundus regebat. Romanae ecclesae Pontifex supremus & maximus erat Leo nonus Leonis successor Victor eo nonii ne secundus poli tilicatum a lepius cupiensque sacrati ordinis mores & vitam superiorum temporum licentia nimium luxatos, ina tori seueritate coercere, Florentiae, quae Hetruriar caput est Episcoporum cocilium egit anno millesimo quin- aquagesimo quinto Ex eo conuentu Hilde branclus ex Cluniacensi monuel oso subdiaconus Cardinalis, cuius magna erat opinio probitatis, & ingeni j
dexteritate ad versandos hominum animos volebat maxime,an Germaniam
atque Galliam dimissus est,ut Imperatorem cle reuocanda veteri Gisciplinatippellaret: Turonis Galliae urbe eos motus compesceret, quos Berengarius eius ecclesiae diaconus,nouis de religione opinionibus excitarat. 1n eodem conuentu, ut nostrorum histori s memoriae pro litum est, Henrici legati eius iustu & verbis querimonias & mandata ad Patres detulerunt, quorum haec summa erat. Regem Ferdinandum c intra morem maiorum es legum praescripta sacere, qui se imperi j Romani iure exemptum ferret, & incredi- , bili arrogantia ac leuitate in ipsum imperi j nomen inuaderet. Atque ego, o inquit, tim iniuriam libenter tolerarem ianium apud me tranquillitatis, , stoclium potest) s nullam praeterquam dignitatis nostrae iacturam si ii vi , , de rem se i in consilio capiendo Patres omnem orbem quam late imperium, , Christianorum pater respicite : cuius incolumitas stare non poteli nis st, , vnus,cuius auctoritatem cuncti respiciant cuius impcrio deuincti sint ob Cc 1 tempe-
429쪽
temperent voliantati. Respicite sacrosanctam pontificum maiestatem,quo rum sutia auctoritas est,nis Imperatorum quos ea de causta in orbe Christiano pro&imum potestatis locum obtinere voluerunt) armis & potentia
muniatur. Nascentem temeritatem in ipsis incunabulis comprimite : ne prauum evemplum cellatione nostra, iis simulatione vestra ad alios promanet: & caeteris omnibus prouinciis ad dulce & saepe scillati libertatis nomen arrectis, imperij ct pontificatus sacrosancta maiestas ad inanem appellationem perducatur.sacrifici js es ritu Christiano Hispaniam interdicite Regisque insolentis caput diris execrationibus defigite. quod si feceritis, honori ecclesiae me non defuturum prosteor, & reipublicae si lutem 1 ouna vobiscum curaturum, quae in periculum vocatur: sin timore defugitis, ne honori impii ij non de re mihique priuatim consulere certum habeo secundum eam orationem Patres eam rem sibi curae fore respondent. re de liberata, Victor pronunciauit Henricum cuius rebus visaueret natura cogebati erat enim natione suetius) videri aequa postulare. Missi legati Feriadinandum verbi; pontificis & Parrum monuerunt, ut imperio deinceps satisfaceret,& Imperatoris nomine abstineret: quod neque legibus, neque auspicato desumpserat,dira omnia nisi continuo pareret comminati. Rex ancipiti cura anatus siue morem gererer sue parere recusaret, ne ex utraque parte grauissimis perpetuisque malis Hispaniam implicaret : concilio a ogentis coacto de tanta re disputare constituit. Variae dictae sententiae. Pars, quorum religione animi tacti erant,.obtemperandum iudicabant: ne Pontiscem & Patres in suum caput irritarent, & bello implicarent Hispaniam, quo8 suturum prouidebant,& quod omni ratione vitandum videbatur: cum vires prouinciae in plures Reges distractae, de intestinas motibus
debilitatae essent: tantumque hostium Christiani nominis Hispaniae viscera fatigaret pauci pristinae virtutis memores iugum Hispaniae libertati imponi grauissimum si morem gererent, disputabant: quod ceruicibus ad
missum, haudquaquam excuti posset. praestare in acie mori omneSq; ace , bitates pati, quam tanto malo & indignitate rempublicam implicari. o- 3 odericus Diacius ea tempestate, opinione virtutis singulari, vivicto ingenio, in ipso aetatis vigore circiter annos triginta natus erat,bonus consilio. manu pro inpius qui Gormati j Comitem Gometium non multo antea in priuata contentione, adacto in viscera gladio percmerat Occis patris pro quo
supplicium debebatur,merces semenae filiae coniugium suit: cum illa iuuenis virtutem Odmirata, sibi virum dari, aut lege in eum agi Regem postulti siet. Rodericus ad paternam ditionem, dotali principatu occisi soceri auctus, viribus & potentia validus quinque Maurorum Regulos,qui Aucae
Eltu superato in Riuogia excursiones iaciebant, cum tumultuaria manu praelio vicit: praedaque omni adempta captos ea lege dimisit, ut sibi vecti- ogales ellent, quotannis tributum quod imponebatur ex fide penderent. Accidit ut Zamorae quam vi bem ex quo Ramiro tertio Rege euersa erat, iacueratque prostrata, Ferdinandus reficiendam curarat, datumque ciuibus,
ut sui, legibus, hoc est antiquis Gotthorum viverent,)pactum vectigal quinque
430쪽
quinque Regulorum legati repraesentarem, Chlumqj honoris causa vocarent : quod nomen Arabum lingua dominum significat. utrunque coram Rege & alijs principibus factum. quae res multorum illi inuidiam conciliauit ' est natura insitum ut recentem aliorum felicitatem malignis oculis aspiciamus: mo usque fortunae a nullis magis exigatur, quam qua in aequo luerunt paulo ante. Rex id nomen rarum illi ese voluit: eoque .se inceps per totam vitam cohonestatus est, veteris appellationis nulla firme memoria. sunt qui de Calagurris possessione urbis ad Iberum satae, Fer dinandus A Ramirus Reges cum disceptarent,rem ad singulare certamen de-io ductam affirment, & pro Ramiro Martinum Gometium, pro Ferdinando Rogeri cum pugnaste. Victum ac trucidatum in certamine Martinum,unde origo generis ei familiari cui a Luna cognomen est in Hispania vetus e &nobilissimae, & quae tot insignes viros procreauit quae ut tanquam salsa rei jciam, facit Garsae Vasconum Regis armis eam ciuitatem Mauris
ablatam esse, uti paulo ante dictum est: nihilque in ea iuris Aragonio Regiese potuisse. Omnino Rodericus noui coniugi, illecebris, multisque ex eo negoti s implicitus, quo tempore de imperi j iure si ascepta deliberatio est,
concilio gentis non interfuit. Regis animus cum aetatis inclinatione ad pacem quam bellum propensior erat: tametsi non ignorabat haus a paruo, o initio ius libertatis imminui: rogari tamen Roderici sententia in placuit, priusquam certi aliquid constitueretur. Negat ille consi iij rem esse. armis de findendum,quod armis erat partum. Iniquum videri alienae virtutis si ictum αδ eos redire,qui rebus perditis periculum & laborem non communi
, , casent. Nonne, inquit,emori per virtutem praestat,quam libertatem a ma-
, , ioribus partam ludibrio esse genti barbarae & immani: quae prae se omnes, , homi ncs contemnit: cuius superbae sunt aures contumeliosa dicta aditus difficiles, nouac crapulae inhumana crus litast An qui modo vix Maurorum, , seruitutem euasimus, nouum a Christianis paratum seruitium iuscipiemus Ludibrio nos & nostra habent.Vniuersus orbis,quam late nomen Christia-3o Cum patet Germanis Imperatoribus paret stilicet' Omnis gratia, potentia, ., honos diuitiae nostro & maiorum sanguine parta Germanis cedent: nobis, , relinquent pericula, repulsas, iudicia, egestatem ρ Romani imperij iugum, , , quod maiores nostri excusserunt, reponet Germania ' erimusque vulgus, , sine gratia ,sine imperio sine auctoritate ijs obnoxij, quibus si vigeret ani- , mus,si viri essemus sormidini e se debere must Ar difficile est Imperatoris, , conatibus resistere,Romani pontificis iussis non obtemperare. verum in- , , si mi animi est pro belli timore incerto certissimis malis rem publicam im- , , plicare. multa experiundo fiunt, quae segnibus ardua e se videbantur. Occu- , , pauit nescio quae multos torpedo, quos neque gloria mouet,neq; flagiti j in- o famia: satis magnam libertatem ratos, quod a is agris abstinetur. Tam auer , , scis Sanctissimi Pontificis aures a rebus nostris fore non arbitror ut non tu , , stissimis precibus atque aequitate causiae moueatur: mittantur modo,qui no, strae libertatis caussam audacter coram eo tueant ir,doceantq; iniqua petere, , Germanos. Mihi stat' sententia, armis susceptam a maioribus libertatem