장음표시 사용
451쪽
pugnatae urbis praedam ad milites redituram. Maurorum imperium eueniendi, quae sese osserebat occasio, lirmissimo eo propugnaculo totius Mauricie ditionis capto, negligendam non esse. bellumque quod opinione facilius fore pollicebantur, esset quamuis periculosum es graue, libentissimis animis sumendum esset in cuius euentu rei Mauricae summa vertebatur. Proceres alii bellum detestabantur , ' ex amicitia quae Alfonso erat cum Regibus Toletanis religiones captabant Consilio honesti spe
cies praetendebatur. Ex eo numero quidam exactae prudentiat opinione
Quo, inquit, iure, 6 Rex, quo ore ciuitatem eam armatus inuades, quar, , te domo profugum , egenum, sine lare familiari vagantem accepit hospitio: omnibus os scijs coluit, unde tibi ad regnum quod obtines, fictus, , est gradus t Quae pietas eius filio bellum indicere, si ille quamuis nequiL, , simus, qui te cum in potestate esses, suis opibus adiutum, patriae, &lo- , , co unde excideras, reddi ξit 8 Nimirum ut filium benigne accepit habuit , , que, ut eius posteros stat rum loco esse tibi purares. Neque enim minor oluntatis & officii coniunctio quam naturae necessitudo esse debet. Suade- , , re principi quod decet multi laboris est : assentatio sine periculo peragitur. , , ut quisque est animo ignauus, absit inuigia) ita procax ore: bella, victo- , , rias , urbium euersones loquitur, ignauissimi cuilasque consilio bellum, , suscipi potest, strenuissimi labore & periculo administratur. Quanta sit , o, , eius urbis firmitas, suantis operibus si munita, nemo ignorat At inui-- , tamur a ciuibus. Quas multitudini sidendum sit leuissimae & inconstan- , , ti, atque eo vela conuertere solitae, unde se aliquis fauoris & melioris , spei satus ostenderit. At tyrannidem euertere pulchrum est. Honesta scia, , licet species, minimeque stillax, ni simul humanitatis & grati animi leges, , euerterentur. At Nisi emi morte iurisiurandi religione soluti sumus.Verum: , , sed superos utriusque voluntatis es perpetuae beneuolentiae, quam pacti,, estis, telles sallere non postumus: eosdem ne ultores sentiamus, proui- , , ciendum est. Haec non eo pertinent, vi laborem & periculum defugia- , , mus. 5 Rex. Idem animus nobis eth, qui suit semper, promptus & ala- 3 odi, cer. inermes quoque , nu li & exsangues, si stat sententia pugnandi ad bel- , , tum sequemur: sed 4n consilio dando accipiendoque nobis liberae voces,
, , tibi propitiae aures esse debuerunt. Commotus ea oratione Regis antiamus videbatur: atque eo magis quos ex ore multorum &pruesentiorum mitti videbatur. vicit tamen pugnandi studium, urbisque nobilissimae obtinendae commoditas. atque in eam sententiam hanc summam orationis
. habuit. Non ignoro, viri nobiles, multa esse, quae animos ab huius bel , , li cogitatione abducant: plura per hosce dies de industria a quibusdam, , a i terrendum esse iactata. Sea neque improuisa vobis esse debet men-ciaci j vanitas. Ignavia metusque omnia in maius auget. De religione o, , non dicam, ac ne de ingrati qui iem animi nota, quae nobis opponitur. , , Hyaiae sceleribus procurandis satis utrunque credimus expiari. patre iu- , dice & arbitro, qui poenas grauissimas daret, an aequum est vi paternae, . amicitiae respectu liber euadat Vrbis sortissimae dissicultas obiicitur:
452쪽
, , seg virtuti vel irae omnia peruia erunt. sic inagnam Mispaniae partem, , , nostra & Sancti j si atris auspicia secuti, armis subiugastis, barbaros sae-
, , pe acie vicistis. munitissimas urbes & arces vestra virtute captae lanae.
, , Omnia virtuti pervia , quae ignauis terribilia sunt. Hostium multitudo,, opponitur. nunc scilicet primum inconditam sustinebitis turbam, qua
, , ipsa se sua multitudine impediet ' imbelles sunt, quibus bellum inferre, , paramus ,& longa armorum desuetudine eneruati. Iam Toleto capta quO- , , minus longissima spatia emensi ad Hispaniae finem, atque laborum me- , , tam perueniamus, nihil obstabit. Nomini Christiano, regnoque nostro. ao & vobis ipsis, labore non maximo gloriam immortalem parasitis. Ca- , , uendum ne cunctando metuendoque agendi tempus elabatur : & quod , , euenit in tardis consili)s , optima deinceps videantur , quorum tem - , , pus eslugerit. Regis oratione cunctorum qui aderant animi inflamma iati sunt : propensaque omnium voluntate bellum in Mauros decernitur. arma, equi, tela, commeatus comparantur, pecuniaq: in stipendium militare. magni tota prouincia delectus habentur. veterani milites, ut in quoque erat virtutis plurimum, magnis propositis praemijs nominatim euocantur. Haec omnia eo maiori festinatione administrantur,quhd vno tempore nunciatum erat, pacis Augustis Regem Maurum a ciuium To-ao letanorum parte euocatum, cum validis copiis ad eam urbem capien dam aduentare, propediemque a fore. utriusque Regis copiae Toletum eodem tempore peruenere. Verum Alsensus inuictas copias atque tot bellis exercitatas sub signis trahebat . Mauros numero es uiribus inferior in patriam reiectus abi t. Christiani milites, tametsi urbis potiundae spe depulsi, quoniam Rex Maurus bello nunciato, se δc urbem ad omnes castis egregie munierat, Regis Alsensi iussu agros incendunt, corrumpunt segetes , direptiones faciunt. atque haec anno millesimo septua- 1 orygesimo nono inchoata. idem secundo, terito & quarto anno iactitatum: neque consequentibus annis cessatum est. Canales & Ulmus oppi Aa υr-3'. bi vicina praesidi js occupata firmataque sunt. inde excursiones continenter factae. His iniuriis calamitos ciues re frumentaria anguste utebsntur, commeatus omne genus inopia laborabant. Toletani importata plurimum annona vitam tolerant: circum urbem solum sterile Dudum, saxeum, deforme, rebus omnibus indigens caeso terraque aquarum penuria. quod longissime abest a mari, & tota regio prae reliqua Hispania sublimis es : nisi qua parte planiciem Tagus unanis intersuit laetiorem prouentu, longioremque,quam latam spar ijs. Vno rempore Cigi arma in Celtiberia prosperum curium tenebant: Maurorum oppida, & arces eius virtute,& diligentia carpebantur: ad Regis Alsoris gratiam plane rei itu-qs tus non erat. id unum ad se licitatis cumulum deesse videbatur. Commo dum accidit , ut anno eius seculi octogesimo Maurorum intestina aria topoma in Baetica mouerentur. Almos ala regulus arcem Grados vi a stulit. ad Al sensi praesidium Adosirus ditione spoliatus coniugat, eius armis sperans arcem recipere, ulcisci iniurias Occasionem rei bene geret-
453쪽
dae, haudquaquam Alsensus hegligendam iudicabat. praemissa militum
manus. Ipse paulo post dum iusto exercitu in interiorem prouinciam penetrauit. Varijs Mauri artibus , & ludificationibus cum bellum duci videret , neque totius dimicationis copiam fieri, & Toletanae expeditionis cura solicitabat: belio Baetico Cidum tanti nominis Ducem praeficiendum curauit. Ex Celtiberia euocatus continuo assuit. Venienti Rex complexum seri, facetus natura , & consuetudine edoctus simulare beneuolentiam blandis sermonibus . non modo es iiij mulctam remisit,
verumetiam eo expetente perpetua lege sancitum , ne ingenuae conditionis viris, quoties solum exilio vertere cogerentur, ante diem trige- rosjmtim e regni finibus discedere necesse esset: cum antea moribus fixum esset, ut nonus modo dies parando exilio pra scriberetur Belli eius consecti laus penes Cidum stetit. arcem Cra sos vi expugnauit. Alm fatum resulum redegit in potestatem : ad Regemque transmisit eius arbitrio ple-a o 8 i ctenclum . Anno proximo huius saeculi octogesimo primo Garsas Alfon- si frater in vinculis obiit, dissectis vltris venis. Emitti custodia eatenus non placuerat: ne ingenii leuitate rempublicam conturbaret. Neque enim regnandi ambitione crediderim, Garsam tan/iu a fratre in carcere reten tum sui se. Conuenit liberiorem custodiam a morte sancti j suisse. auctor etiam quidam sub xitae finem, propositam a fratre libertatis conditionem dio affirmat, siue vitae taedio siue quoniam ea calamitate diurnum numen propitiari volebat, constanter repu8iasse: ac ne compeJes quidem, quibus innexi pedes erant eximi voluisse. mandasse praeterea in testamento, ut cum ferreis compedibus sepeliretur: quod ut iussit factum est Legione in D. Isidori tumulo composito. lanus magnificὸ factum, utraque sorore procurante, piscopis atque proceribus. Anno captiuitatis decimo regni quin-iodecimo ex hac vita migrauit. Quo tempore Cidus Baeticae rebus compositis , cum in Celtiberiam redijsset, Diani j regulum Alfagium, & sanctium Magoniae Regem, qui Mauris auxilio vemerat, collatis signis deuicit. Noua ea victoria auctus, in Castellam ad Alsonium inuitatus re- 3 odijt. Nauatae operae, & tantorum laborum praemium Viruesica , Valeranica, Arcetonia suere , insigni Regis liberalitate perpetuo iure dona ta. Rursus Alsagius, qui Consaburonem usque vindictae stu lio insam matus Processerat, viribus & potentia formidabilis , abs Rege qui vastando Toletano agro operam dabat,Maurus acie victus, in arcem euasit. in praelio S in fuga barbari magno numero prostrati sunt. Victoris animum inopinatus casus perculit, multumque de victoriar laetitia minuit. D dacus Vluar Cidi filius qui paternae virtutis aemulatione ad parem gloriam niti videbatur, Regemque ad bellum prosecutus erat, an acie imia, portuna caede perij t. Defuncti sepulcrum in D. petri Gardeniar ad no- o
Hram aetatem monstratur , extatque Neque constitere gemina clade
compressi Alsagii conatus . . dentio reparatis viribus in fines Christia Dorum populabundus inuasit atque in Medinae Campestris conspectum
erit. Eo loco Alvarus Fannius Minaia Cidi prop1nquus obuiam progressus,
454쪽
gressus, cum barbaris acie dimicans victor euast. Atque laaec salutis an no millesimo octogesimo secundo gesta sunt. Quo anno Raymundus lora Barcinonensis Comes cum Gerundam contenderet , ad oppidum Percliam, Ostartitum inter Ac Gerundam, Berengari, fratris 1nti dijs circumuentus peri j t. Sepultus est Gerundae in aede maxima. Successit Arnal dus Mymundi filius, aetate quidem infans, neque integrum annum natus : diuturnitate tamen imperij, ditionis amplitudine, & rerum gestarum gloria, cuiuis maiorum Principum par. Parricida dolorem initio de luctum ex casu fratris smulare t mox re prodita, persona vi tracta, aio prouincialibus odium est redditum. procerum armis non modλ statemno principatu, ad quem occulte nitebatur , sed etiam suamet ditione syci .liarus, exul de vagus, & linguae vitio mutus repente effictus, vitam calamitosam exegit Hierosolymis, ubi demitus est post aliquot annos. Urgeliae & Besaiuni Principum progenies a stirpe defecit: ij que principatus ad Arnaldi Barcinonensis Comitis ditionem subiuncti. Acces sit in parte Galliae Narbonensis, Prouincia Phocaeensis dotis nomine cum uxore Alsonsa Dulcem alii vocant) Gilberti certe prouinciae Comitis
sita. Ex eo coniugio Raymundus & Berengarius nati sunt. tres filiae vi ris principibus olim in allia iuncta . Earum uni Berengariae nomen, o fuit. duarum nomina intercidere. Cum Alsonso Tolosate bellum fuit varium ancepsque : deinde pax ea lege sancita est, ut ipsi & posteri quas alternae adoptionis iure inter se succederent, similia altera sublata ex in actaque. Verum haec consequentibus annis acciderunt. nunc ad iter an-stitutum sese conuertat oratio.
Toleram coitur. Cap. XVI. R E QV E N T I B U S nostrorum incurso nisus Toletanielues fatigati Christianorum qui in ea urbe habitabant animi ad dulce libertatis nomen arrecti eranti & quamprimum se
Rex . in urbis conspectum cum iusto exerc1 tu dedisset, se pomtas aperturos pollicebantur. Nostrorum vires exhaustae erant:
, belli cogitatione aversi animi. multae difficultates opponebantur, magni labores,pericula grauia. haec omnia Regis constantia pervicit. Ergo supremo conatu bellum reparat: non ante in patriam redire certus, quam nobi
lissimam urbem redegisset in potestatem. Is erat urbis situs, ea locorum a Dperitas & natura, ut si negotium confici, urbemque obsidere vellet, diducendi in plures manus milites, & plura castra metanda essent. multo maio-ηo res,quam antea secerat copiae conscribe nctae erant. Quantum felicitatis rebus asserant sinitimorum Regum & principum opes, inter se id quod periraro accidit consentientes, huius expeditionis apparatu intellectum est pristi Castellani Legionenses, Cantabri, Cattaci, Astures, Lustam magno numero nomina dant: a fluit sanctius Aragoniae & Vasconum Rex , na- E e a uandae
455쪽
uandae operae stu3io incensus: ex Italia Germaniaque auxilia veherunt: bel ' h Do i susceptum erat, fama toto orbe volitabat. Francorum quoniam Hispaniae , sinitimi erant, maior numerus suit; praecipua homines alacri tate ad suscipienda bella, corporum patientia non eadem. Ea gens quoniam hoc &consequentibus bellis rem Christianam multum iuuit, es qui in Hispania remanere voluerunt , magnis praemijs assecti inuitatique abs Regibus sunt, ,ectigalium immunitate donata ipsis & posteris: ex ea re
fictum arbitror, ut immunis atque ingenuar conditionis homines, vulgara Hispanorum lingua Francos vocemus. cuius rei veteres tabulae ct
diplomata Toletanis per haec tempora concessa indicio sunt Consatus ici ex tot gentibus exercitus numero & viribus praestans ductore Rege Toletum mouit. hilares animi, victoriae certa spes. Rex Maurus de hostium apparatu certior factus, excitatusque periculi magnitudine, nihil de sua comparatione omittebat. milite & commeatu instructus erat. praesidio quod in ciuium caritate & beneuolentia est firmissimum , septus nos erat: neque id barbarus ignorabat. Loei tamen natura . facilὸ se defensurum cogitabat: quod urbs prope ex omnibus partibus altissimis rupibus,quas medias Tagus amnis penetrat, circiis data v num habet & perangustum aditum ad septentrionem, arduum ascensu &.uplici muro munitum. Septenis castris abs Rege urbs cire data est ingrediendi egrediendi- acique facultas sublata ciuibus. Cum maxima copiarum parte Rex in planicie , quae ad radices montis pertinet , in quo ciuitas est posita, locauit castra. Obstinatis utraque pars animis erat. pro urbis moenibus qeuibus praclij I dimicatum vario eventu, successu haud memorabili. His
pano par in pedestri pugna Maurus non erat, velocitate aequali,virium robore praestanti: equestri praelio aliquanto melior erat, more gentis sequi solitus, deinde cedere. Turres a nostris plutei, vineae, aliaque subruendo muro idonea machinamenta, magna diligentia comparata admirationi magis erant hostibia, talium rerum inexpertis, quam usui : muro enim quamuis parte prostrata disicitas aditus in urbem erat , propter ici praerupta loca di propugnantium virtutem. Inter haec vario eventu obsidio ducebatur . Vno tempore virosque belli taedium cepit : & quacunque ratione ab armis disce lexe cogitabant. Nostros inopia rerum : quoniam ex longinquis locis commeatus hominibus, iumentis pabulum petendum erat, & ex diuturno labore vulgati per castra morbi,&anni tempus in aes atem vergentis mouebat. uno tempore Cypriano Episcopo Legionensi dormienti visus est venire Diuus Isidorus,qui diceret,non placere obsidionem solui: intra quindecimum diem, urbem Christianorum suturam: eas sedes diuinum numen sibi in perpetuum delegisse. Somnio Episcopi inter milites vulgato nam continuo ille Regi renuncia nδum η ocurauit) cum spe potiendae urbis an ita is ardor est additus. Obsesi, maior premebat inopia . iumenta equosque, profana foedaque in cibum necessit s verterat. bellum trahi non poste intelligebant, fortunas in ex tremo suas. Hostem obstinato animo vincendi , .syem auxili j nullam.
456쪽
Gateruatim Regem adeunt, atque inconditis clamoribus, de pace agi petunt. satis poenarum diuturna obsidione datum. neque corporibus labores, , , neque animo nacerorem. pati diutius posse. Ad liaec Rex barbarus. Nomi- , ne , inquit, pax dulcis eis, re ipsa sesutaris. prouiden luna tamen , ne pa- , , cis specie seruitutem amplectamur. Pax est tranquilla libertas seruitus,
, , extremum malorum & maximum, non modo armis, sed morte ipsa pro
, , curandum. Animi est ista mollicies non virtus, paulisper inopiam ferre,, non posse. Qui se ultro morti & seruituti osserant plures inueniantur, , , quam qui famem & rerum necessariarum penuriam magno animo se io rant. si parumper sustentatis, vitro hostes discessuros, vobis polliceor. , , milites quotidie ex castris dilabit neque minori angustia premi explo , , ratum habeo. Aderunt praeterea gentis auxilia: qu:e se nostro periculo so , , licita haudquaquam conquiescit. Regis oratione quoniam simulata videbatur , neque cum verbis vultus consentiebat , haudquoquam ciues conquaeuere: vialebanturque agmine facto continuo portas. hosti patefacturi. Ergo de deditione agi cceptum est. Missi de ea re in castra legari dato senatu, factaque dicendi potestate, conqueruntur primum, iniusto se bello ab Alsonso petitos. Beneficia quae in ea urbe acceperat inmemoriam reuocant. Intelligere se haud multo minorem in castris inouo piam, qui in in urbe esse : pacis tamen stu3io facturos scedus, moclo honestis conditionibus. Ac ne vectigal quidem , si modicum imponatur, pendere recusaturos. Ad haec Rex negat pacis vllam conditionem nisi
urbe degita fore. legatis vltro citroque commeantibus dies aliquot consumpti sunt inopie malum crescebat in urbe nostris augebatur animus,quoniam priores de pace essent appellari. Convcnit tandem, ut urbs dederetur his conditionibus. Arx , urbis pome , pontes, regium viridarium, quoa urbi coniundium est, Alsonso Regi cedunto. Rex Maurus in urbem Valentiam, aut quocunqDe gentium placebit abire permittitor. Eadem Mauris quicunque s qci eum velint: suoque unicuique asportandi sa-3o cultas esto. Qui in urbe permanere malint , ij domos & possessiones
retinento :& ex ritu gentis, rei diuiti e procuranda caussa, templum totius urbis nobilissimum & maximum. Maiora vectigalia, quam Mauris Regibus pendere eo si euerant, imperandi fas non esto. Qui iura dicant, iuxta ipsorum leges, ex sua gente iudices dantor Hoc scedus ab viris i se iurisiuran ii religione, & datis utrinque obsigibus est confirma
et im. Reae tantae urbis accessione laetus, triumphantis in morem in arcem inuectus est, inter Lustas utriusque gentis acclamationes , octauo Kalendas Iuni j , qui dies Vrbani Pontificis x Martyris memoria sacer est , salutis anno miliesimo octogesimo quinto. alij ex hoc anno- iors o rhun numero biennium detrahunt veterum scheclaruim fidem secutit exuti ibus Alsonsum eo ipsse tempore se Toleti Regem in publicis tabuialis nominus e satis constat. Omnino tinnis trecentis sexaginta nouem in Maurorum titione fuerat : quo tempore ex antiqua urbis cleganialia dc nitore plurimum erat detractum. Vici enormes erant, non tam
457쪽
locorum natura, quam quod barbari incuria aedificandi de inscitia maiaxima essent. Arx regia ex sormaceis parietibus extructa , quibus nunc locis Petri Cardinalis impensa nos ocomium est constructum. Templum maximum in urbe media , loco aliquantulum adcliui , rude & ma -υ materiatum , quod ea tempestate Mahumeta nar superstitioni seruie bat, & paulo poli ex ritu Christiano extructum est. Vrbis captae fa ma toto orbe breui peruagata , omnium piorum animos lartitia compleuit, tanta urbe detracta, quae instar propugnaculi barbaris erat: mul tum virium decessisse reputantium, si sque reliqua prona fore speraniatium. Toleto capta, Regeque Mauro optima siue Valentiam cum mi Iolitari praesidio , ubi regnum deinde tenuit , amandato variar militum manus in omnes partes diductae, vicinum urbi tractum ficile in pote statem redegerunt. Urbis casu perculsi erant Mauri Multa oppida ic
municipia sub ditionem adiuncta, Maqueda, Ascalona, Illescae, I alaiaera, Caraca, Mora, Consaburo, Ma 3ritum, Valeranica, Butracum, Fi-ta , Medina Celina, Caurium: pleraque vetustate antiquissima , locorum propinquitate opportuna , splendore a disciorum , & agri nobi ialitate honestissima. Interea Rex .eritus, ne ciuitas tantis laboribus capta ciuium proditione , quos ex gente Maurica magno numero remans se dictum est, amitteretur: in ea domicilium constituit, diuque mo- aciram tragat,non prius clis cedere certus , quam frequentia Christianorum ciuium . & nouis operibus as omnes casus munita esset. Magnis praeiam ijs ex tota ditione inuitati multi mortales in ea urbe fortunarum, &vitae clomicilium delegere. .In hoc numero Petrus quidam suisse traditur, natione Graecus ex Palae logorum nobilissima sumilia, quae Orientis quidem prouinciis quondam Imperatores sedit. Is cum in obsidione Toletana suum Regi operam & industriam probasser, ardes in ea urbe de amplas possessiones , unde viram sustentaret , accepit. Ab hoc genti origo. cui a Toleto nomen est . cum primis nobilissimae, opibus arque clientelis praepotenti. Nam Petri filius Elianus peressus suit, nepos Pe- 3orrus Elianus: pronepos Stephanus Elianus: cuius effigies equestris re tro aram maximam templi Toletani in summa fornicis abs de monstratur. Stephani rursias filius Ioannes suit , nepos Gonsaluus, cuius in D. Romani a de sepulcrum extat. Vicum Toleti regium, ex eo hoc nomen accepi se memorant: quod nouis incolis, concedentibus Mauris, Regis voluntate fuerit ad habitandum Jesignatus. Novae praeterea arcis, quo loco nunc cernitur, totius urbis editissimo & munitissimo sundamen ta abs Rege iacta sun r. Quar omnia eo spectabant, ne Maurorum ciuium multitu lo se aduersus Christianos commouere posset. Omnino ex hoc
tempore Alsensus Rex Imperatoris sibi iure an iniuria non disputo osed nomen tamen desumpsit imperi j. Felix rerum successus animos faciebat: & tot accessione regnorum beatus sibi esse videbatur. Tametsi urbis captae tartitiam Urracae sororis obitus, quae eodem tempore defuncta est, non parum imminuit: quam in matris loco semper habue
458쪽
rat, & a Ferdinando patre, Vrracae res Alsonso enixe, erant commendatari supererat Eluira soror altera e quam Gabrie Comiti, quem inclementi dicto violarat , ne vindictae studio suis S similiae opibus motus in prouincia concitaret tempore minime idoneo, vetorem dedisse, auctor historiae allirmat, quae Assensi Regis cognomento Sapientis no
Rem iam creatur Archiepiscopus Toletanus. Cup. XVII
16-IHIL tum quidem Regi longius erat, quam urbem nobilissimam Hispaniae columen, sanctissimae olim religionis arcem, & Gorthici sedem imperis,prisco splendori reddere. α atcli ornamentis omnibus amplificare. Deligendi noui Praesulis quod in tanta rerum perturbatione,tantis 3: tenebris aliquot aetatibus intermisum erat, spes tentata haud pertinaciter initio: quoniam Mauri ciues nondum plane domiti, repugnabant Bienni j moracum maior Christianorum frequentia ua urbe esset,& veterum ciuium quantum cuique credendum esset, quibus se committeret, & a quibus cauere deberet, Regi exploratum esset: rei perficiendae causta quo ma- , o ior esset auctoritas, Mauris tumultuansi opportunitas minor ex uniuersa ditione conuentum habere constituit. Episcopi & proceres euocati ad quintumdecimum Kalen3. Ianuarias assuerunt frequentes. In eo conuentu
primum diuinae benignitati gratiae actae, quod Celesti potistinuim opeiania urbs ad ius Christiani imperis reducta esset pro sc quisque, ut in quoque auctoritatis & eloquentiae plurimum erat , he nesci j magnitudinem verbis amplificabant. Deinde de creando Toletano Praesule deliberatio suscepta. Omnium communi sustragio delectos Berna usis. Facundi Ab
bas qui sacris in ea urbe praeesset. sibauissimi & optimi mores, praestantissimum ingenium, opinio doctrinae, spectata magnis & multis in re-3o bus integritas animi, prorsus ut illustre exemplum veteris sanctitatis referret, gentis voluntates homini externo & in Gallia nato conciliarunt Garumna sumen Aagenum urbem praeterfuit in Aquitania. in eius vr bis territorio oppido cui a salute nomen es , ex honesto genere natus erat Bernar lus. pater Guillelmus, mater Nei miro. iuuenis militiam exercuit, aerate adulta in s. Auranti j Auscio sue Aiaxitano coenobio in Sace doti cucullati morem detonsi is est, excellenti colen3ae pietatilis studio incensus. In te ad Hugonem Abbatem Cluniacensem eius accitu
grauit. ab eo ad Alson sum Regem in Hispaniam ablegatus est. S. Facundi coenobium quod reliquis tota ditione m6nachorum collegi js Rex o praeficere cogitabat, seueriori disciplina astringere & nouis institutis
temperare cupiebat. In eam rem iacineum virum ex Gallia mitti abs Huagone postulauit misi is Rernardus eius tunc monaster ij curam suscepit, &nunc ad amplissimum signitatis & honoris gradum ascendit . atque quo maior nouo Praesuli e stet austoritas, Alisensus Rex intelligens tantum
459쪽
homines honoris vulgo 3eserre solitos, quantum quisque virium,S copi rum habeat, vanum sine viribus esse Domen dignitatis & magistratu es: ar
ces oppida, municipia, qui eius concilij postremus actus sulto magno nua mero Toletanae ecclesiae donauit: Briocana, quod oppidum exilis tempore Almenonis dono tenuerat)Rodillas, Canales, Cabanias, Couexam, Ba cilesium, Alcoleam, Melgarium, Almoneci rum , Alpogrebam. sic Ro/ericus praesul scribit: Alsons Regi; sarientis historia Complutum addit ad
Talaueram ut pru/entiores evistimant. horum Oppidorum quaedam nota sunt, aliorum ne nomina quidem extant. Vetustas omnia obliuione obruit nobis ex coniecturis diu mancli, neque otium ueque voluntas erat. 10Omnino in urbe hortos olas trusatiles aedes priuatae magno numero, atque taberna , unge annuum vectigal constaret, donata: ex reditibus a
que prouentu sacer soles Toletani templi vitam sustentarent. ij regij ex eo tempore benescij memores statis diebus ex ritu Christiano Alsensi Regi,
manibus parentare soliti sunt. His rebus constitutis, conuentus solutus est. Composito cini tutis statu Regem aliae reipublicae cure Legionem vocarunt.
Regina Constantia, & Bernardus praesul Toleti relicti. additum militare
praesidium. Erant prχterea noui incolas pro multitudine Maurorum ad uodum pauci, pro conditione temporis satis multi. His omnibus praesi dijs urbem a s omne. cases paratam, instructamque Rex non inepte cogita- aobat re .prudenter excogitata noui prcesulis temeritas dicam an impruden- tiar an utrunquet certe nimia sestinatio picine conturbauit. Erat Episcopi sedes pro tempore in D: Mariae collocata, aede Carmelitis nunc monachis attributat ut sere consentiens opinio est eorum, quibus ista prae scrutari curae est. Mauri templum in urbe maximum obtinebant, atque in eo rebus diuinis ex superstitione eius gentis vacabant. Ignominiosum id nomini Christiano iceduinque visum est, in urbe capta religitinis hostes augustiori templo uti. quod occasionis tarditas attulisset Bernardi festinatione pira cipitatum. Ergo colitio cum Regina communicato,cum militum manu per noctem Maurosum templum occupare costituit A fabris qui comitabantur 3 oconuulsae ianuae. publicae operae Mahumetanae superstitionis sordibus loco repurgato,altaria ex rituChristiano erigunt. In summa rempli turre ars campanum constitutum, quo ad rem diuinam procurandam proxima luce Chri1fiani sunt conuocati Repentina re commoti barbarorum anima m ex suae religionis columelia in furorem acti, vix retineri potuerunt, quin ad arma concurrerent,& marte arbitro iniurias vingi carent Calamitosus is dies nomini Christiano parabaturini paratum nostris exitium,qui numero & viribus vincebantur diuinum numen discussisset.Vna Mauros spe, sustentabar, quod Rege inscio tantum sucinus perpetratum esse erat perius sum: alij spe indictae a iij uiuendi cupiditate retenti sunt. Rex iniquissime tulit sidens
publicam, iurisiurandi religionem, regii nominis maiestatem importuna Bernardi festinatione violatam,scedatamque. Considerabat preterea quanto in periculo res essent Mauris strentibus & ne urbi aliquid secus accide
460쪽
putabat. Itaque citato Toletum se prorripit tanta sestinat one, ut G s. Facundi coenobio, ubi rei gestae nuncium accepit, intra tertium diem TO letum peruenerit iracundia exaestuans, surorem 6c minas in Reginam &Bernardum spirans Nullae preces ad aures admittebantur, nulla ope huma na placabatur atrox ira. stabat sententia vindicandae audaci e insigni ulla quo supplicio. proceres Toletani, plebs, atque sacratus ordo obuiam progressi in atrata veste squalidi, perfusiq; lacrymis cum infulis ac velamentis, veniam miserabili gemitu postulant. nihil obstinatus Regis animus mouetatur. Grave malum rei Christianae parabatur,nisi Mauri proceres Regis anixo mum ad misericordiam serissent. Etenim animorum impetu considente,& dolore, quem ex iniuria conceperant mitigato, si Rex grauius aliquid in Reginam & Bernardum secreuisset, scire prouidebant, ut eius facti inuidia penes ipsorum gentem maneret, &praesentem laetitiam perpetuo Christianorum odio luerent: quod ipsorum rationibus exitiale fore prudenter 1udicabant.Magno ergo numero ad pagum Maganum obuiam Regi procedunt. Stabant ancipiti animorum motu moesti, fixis in terram oculis. hinc iniuriae dolor urebat, inde exiiij metus solicitabat. ad Regis aduenientis
conspectum in genua procumbentes, ac lacrymis, quae toto ore manabant,scedatos ac dicere conantes Rex occupauit: cum diceret,eo facto non ipso-
ao rum patientiam laesam, sed ipssus mei maiestatem violatam este. suam eam iniuriam suisse se vindice vitionem expectarent. Exemplum seueritatis crudele editurum, quo Maurorum genti testatum fieret sua voluntate haud quaquam iurisiurandi religionem spretam iuisse:& posteri intelligerent regiam fidern constantem fore, neque importuna cuiusquam augacia sore te merandam. Ad haec illi magnis clamoribus veniam postulare, se quidem erratum quos necessitas attulister,& vis quaedam pene sua lis libentissimi,
animis condonare Rex Maurorum postulato perculsus substitit tum e Mau rorum numero quidam praecipua auctoritate in hunc modum locutus seria, , tur. Quantum dolorem ceperimus, inuicte Rex, cum templum ex foedere so nostrum sanctitatis opinione praecipuum, iniuria ereptum est, ex se quiuis, , aesti inare*otest oratione explicare superuacaneum sore sum arbitratus. Ne -
, , que tantopere loci religione mouebamur, quam quod ab eo anilio immiti,, nuendae nostrae libertatis tuae fidei violandae haud obscura sundamenta ia , , cta esse videbamus. Quod in eommunem a dern sactum est, quin in singu- , , lorum domos irrumpant, atque in fortunas nostras invadant, quae fidesq, , quae religio framabit' cum nostra gente violanda diuinum numen prometa, , 1eri vestri homines persuasum habeant. Quos ne contingat tibi prout en- , , dum est, atque maioribus praesidi js nostrae gentis incolumitati consilieti , , dum. Alioqui Reginae, & Archiepiscopo iniuriam libenter condonamus 4o Ipse nobis auctora bus & hortatoribus idem facies: ne quorum iniuriam , , vincla re pergis, ipsis exitium asseras . Deque enim religionis vel rae A ii , , tistem,Reginam nobilissimam posteri & cognati, te defuncto in 'tor c cita, , disse patientur. Itaque per eam dexteram qua nobis fidem dedisti, oramus
, , atque obsecramus,ut iracundiam ex nostra ignominia conceptam deponas