장음표시 사용
501쪽
, , tare audimus ad quod resecanaum experientia itia immineat: ut & qui in ,, praesentiarum simul sunt diuiss longe habitaculis separentur, prout arbi- , , trio & religiosorum virorum cosilio melius visim fuerit meq. in posterum, , consuetudo huiusmodi praesumatur. Datum Laterani Incarnationis Domi- , , nicae anno V.C.III. Doliri pontificatus IIII. Imperatoris anathematis ignominia notandi ea caussa fuit: quod Gelasio pontifice Roma ob metum Japso in eius locum Bracarensem Episcopum Burdinum Romanum Pontificem,quod resis erat creandum curauit, atque perfecit, Gregorii VIII nomine indito. Sic importuno duorum Pontificum dissidio, tempore sanὰ minime opportuno,ecclesiae tranquillitatem turbauit cum uterque se legi- iobus aemulum vitio creatum ferret. Erat Bur sinus Lemovicis natus,& Bernariam Toletanum Praesulem in Hispaniam secutus vi superius dictum est mox per omnes sacerdoti gradus eius opera ad Con imbricensis ecclesiae Episcopatum erat euectus. quo tempore ipse Burdini nomen Maurici j appellatione mutauit:morum prauitatem non deposuit. Con imbrica Bra- caram ad eius ecclisiae pontiscatum migrauit agente eodem Bernardo. pro quibus meritis haud parem gratium rependit. Nam corrasis undique pecu in iis in quibus maiorem spem habebat quam in caussa , Romam profectu corruptisqj aulicis Aetnardi senectutem rebus geren iis mutilem caussatus, in eius locum Paschalis pontificis venia se subistitui postulabat. Parum spei oerat ab iequis; mo pontisce iniquissima postulata extorquen/i. Ergo vierat ingenio callido ex dissi lio inter Imperatorem δd Pontificem crescen di occasiones captans, ad artes conuersus,imperatoremque adiens eius voluntatem devinxisse visus est prorsus ut eius opera Romanam ecclesiam inuaserit pseudopontifex factus. Extant Gelas j litterae ad Bernardum Toletanum Praesulem:quibus Burdini nomen diris , Pasi sali Pontifice deuotatum esse declarat: mandatque in eius locum Bracarensis ecclesiae Praesulematium substituendum curaret. Tandem Burdinus Calixti diligentia Sutris captus tertio anno circumacto ex quo ecclesiae pacem turbare coepit homo impotens & ambitiosus sagitioque nobilis,per Romanas plateas triumphi sospecie camelo traductus est atque in eatremam Italiam ablegatus in coeno bio CauaTrinitatis nomine in quod custodiae mancipatus est obi jt Id pnemium ambitioni suit. is snis magnorum motuum, quorum eXpectatione metuque orbis Christianus suspensus fuerat.
ma fuit, Hispaniae uniuersae salutaris : cui ut impense fauc- 4oret magnae necessitudines cogebant superiori tempore cum nostra gente contractae: Castellae magis, cum qua miscuerat sanguinem. In ea prouincia praecipuae urbes, de munitissimae arces
Aragonijs praesidi s occupatae detinebantur nullo meliori iure,quam quod Regibus
502쪽
Regibus in armis esse solet. plerique prouinciales consuetugine seruienὰi, partim ita timidi erant , ut omnem memoriam libertatis & dignitatis ab iecisse viderentur: partim Aragoni js benefici js deuincti, hosti fauere praese serebant. Rex iuuenis, artate maior, animi magnitudine nulli priorum Regum cedens . aequo animo vitrici contumeliam ferre non poterat.mi Lsae ultro citroque ea de re legationes: Rex Aragonius neque aperte negare , eque continuo annuere aequissimis postulatis. diem tantum ex die Θucere 1 aliam ex alia morae causam nectere: & varijs artibus priuigni conatus ludificari. prorsus vi ad extremum illud deueniretur : seciales arces re-
o petitum missi sunt: nisi acquiesceret, bellum denunciare iussi. nihil pro se no Rex Aragonius facturus esse videbarer, priuigni aetate despecta, & ex
continua rerum gestarum felicitate, humanae sortis atque inconstantiae immemor.Ad arma concursum: maximi in v rraque ditione delectus militares habiti sunt. raterna auxilia conquisita. prior Aragonius a rebus omnibus
quam aduersarii paratior, per Uasconum fines Riuogiae agros armis hosti liter inuasit: commodum fore arbitratus,si hostes in sitis sedibus opprameret, cogeretque non de praeda modo,sed de ipsis etiam liberis, coniugibus,
parentibus & rebus carissimis certare. Magnum malum utrinque paraba tur insignisque Domini Christiano clades, utra uis parte vincente, victave. Viris sanctis Praesulibusque utriusque prouinciae annitentibus concor/iar viam quod toties irritum fuerat tentare placuit. Id consilium non ratione
prudentius quam euentu selicius fuit Rex Aragonius ad pacem iis deprecatoribus sexus est cum dicerent, iusta Castellanos petere. Alsonsum priuignum iusti silii loco suturum. non recte neq; pro bono facturos Aragonios
1i arces retinerent amplius. fatenus aliquam excusationem suille, propter imbecillem Regis aetatem:&quoniam tracae uti oris iura repetebatur. nuncinate confirmata regnoq: ad priuignum deuoluto matre concedente: praeterea coniugio sirempto iniquum videri alienam ditionem armis occupare velle:atque propinquis & necessariis iugum seruitutis imponere. Ince 3 o tos belli exitus esse martemque communem. saepe diuinum numen a quibosius stat eorum innocentiam tueri consueuise Conuenit tandem, ut tractu icrrarum qui a Bil rado Galagurrim pertinet retento,quoniam aes Regum Vasconum ius pertinere non incommodis rationibus, certaeque sidet tabulis disputabatur, praeterea ijs veteris Cantabriae partibus, quibus Culpus.co e & Alauar nomen est,quoniam recenti memoria Alson si armis occupatae erant,ex reliquis tota prouincia urbibus & arcibus, ac Toleto nomina
tim Aragonia praesidia . educerentur. patrui id Romani Ponti scis reue -rcntiae datum magna ex parte arbitror. In quo sce sere sanciendo nescias viri Regi palma tribuenda sit cum modestia & comitate certare videreti o tur. vitricus liberalitate: priuignus patientia, prudentiaeque laude : cum
regni auiti parte, pacem publicam reὰimendam sibi sore iudicare r. moderati animi exemplum memorabile. Itaque ab ijs Regibus maxima concordia , tanquam a duobus coniunctissimis statribus, respublica domi sorisque administrata : & ab saeuis ingruentium undique bellorum Hla a pro-
503쪽
procellis industrie sortiretque Asensa deinceps est. Atque haec anno
i i a a a Christo nato millesimo centesimo vigesimo secundo gesta sunt : tametsi nonnulli huic numero aliquot annos addunt omnino sancito scedere Rex uterque ad bellum sacruta propensius,arma in Mauros vertit. Aragonius regiones eas depopulatur quae Cinga A si cori suminibus continentur. Alcolea oppidum chim ad Mauros redijsset Christiano imperio est re stitutum. in fueranos&Con restanos sucrone ani ne transmisso, penetra. tum. Alcaracium nobile iis in locis oppidum oppugnatur expugnara non potuit. vlterius in Baeticam 1rtimam arma prolata. oppida & urbes, ne va-Ηarentur aghi scissim deditionem secere annuum vectigal pactae. ad Arin- roetolum oppidum cuun Cordubensi Rege & decem alijs Maurorum regulis ira 3 acie dimicti tum anno millesimo centesimo vigesimo tertio. victoria penes nostros stetit. Prosimo anno Medina Celina in Celtiberiae & Carpetaniae finibus edito colle munita. vi expugnata Sic Aragoniae res erant. Contra castellae Reet virtutis ostentandae cupidus oti j pertaesus, quo diutino regni vires consenescere vi lebantur, diuersa es parte in Maurorum fines incurrit. Cauria urbs, quae post Alson si aut obitum a barbaris occupata erat, denuo recepi a cli. sacrorum ' religionis statum pernat dux Toleta tanus praesul Rege annuente composuit. Regionem inde uniuersam, quae Ana & Tago si uminibus continetur, veteris LusitIniae partem, armis lao- austi liter percurrit. ingentes populationes faetiit hominum & pecorum aba
Eiae praeda . Mauricis spoli)s laetum exercitum reduxit in patriam: c ita ab his init ijs satis se ad tuendam nominis auctoritatem profeciste iudicaret earumque virtutum specimen praebuisset, quibus praesitus sitit maxime, fidei , liberalitatis . constantiae, religionis cultu castissimo. Bernardo Cl reualens , quem perspecta vitar probitas caelestium numero inseruit, magnique pro religione labores, gentili suo in primis deditus erat: eoque auia bole plurima Cisterciensis familiae monasteria extruenda curauit: ac se me quae hoc tempore toto illo Hispaniae tractu magnificentissima locupletissimaque eYtant. Humanarum rerum contemptu id genus homines ini- 3 citio paruo contenti, multis eorum studia certatim iuuantibus,quod ad numen propitiandum reseri e multum habebant persuasum , breui anteruallo immensas diuitias construxerunt Venisse in Hispaniam D. Ber- nardum sub vitae finem, ex eius ad Petrum Cluniacensem litteris perspicitur.) Sed & templa reliqua & monasteria, quae tota ditione extructa erant mugnis benescijs Rex auxit: ut argumento sunt veteres tabulae, quae tota Hispania cum side 1 uantur in veteribus scriniis, Dominici
Caleta iij Asmiliani Cucullati, Michaelis Petros , Dominici Eiiliensis.
quae templa ea tempestate, opinione sanctitatis, ct concursu hominum celeberrima erant. A patruo Pontifice impetratum, ut Zam ora urbs ponti- η asiciae sedis testate effornaretur. Bernardus Archidiaconus Toletanus,
natione Gallus ut superius est indicatum) ei ciuitati praesul est satus. . successit Stephanus: cuius aetate Opilionis indicio, cui species viri humano habitu aligustioris visa erat per quietem, locus desgnatus est, ubi
504쪽
D. Illesensi corpus sepultum erat, ea superiori temporum perturbatione
prorsus incognitias. arque eae voces propter auctoris humilitatem contemptae quidem tunc sunt. vanas ramen non suis te Alsons Regis eo nomineo haut aetate intellectum est: cum Suero eius urbis Episcopo, templum D petri ruinosum & male materis tum reledificari coeptum est. effossis enim sundamentis, marmoreum sepulcrum repertum illessens nomine, unde ha litus mirae fragrantiae es flabatur. Re explorata, ad ipsam D. Petri aram sacri cineres sepulcro composito contecti. Compostellana ecclesia Metro politano iure & maiestate aucta est eodem pontifice concedente . atque ab Emeri tensis ecclesiae , quae in sitione Maurorum erat, iura S potestas omnis, quo maior e set auctoritas, Compostellam iranslata. Accessit regius
consensus: ut ipsius litterae indicant. Duodecim Episcopi contra buti: Salia manticae, Abulae, Tomorae, Mirobrigae, Cauriar Pacis Augustae, Luci, Asturicae. Orensis, Minὰonij, Tudatque: quibus consequenti tempore Placentia adiuncta est. Praetcrea Legati pontificii partes Gel mirio Gompo- stellano clatae sunt, non sine obtrectatione Bernaidi Toletani motuqj. Uicit tamen Celmirius. & pro iure acceptae potestatis concilium Compostellae habuit: Episcopis & Abbatibus 8uarum prouinciarum Emeritensis & Bracarensis a i conuentum inuitatis. sic sundamenta ponebantur amplitudinistio Compostellanae. Loci id religioni, & Raymundi Burgundi memoriar, qui
in eo templo sepultus erat, tum a Rege silio, tum a Pontifice stati e datum est ipso circiter anno salutis millosimo centesimo vigesimo quarto. Quo an- IIa no mense Decembri Callatus ipse Romanus Pontis ex decessit, Honorio successore, qui fuit eo nomine. II. Anno prox amo ciuilia arma in Gallia Narbonensi mota sunt. Alsensus Tolostis Alson sii Regis con brinus, uxorque Faldida bello Prouinciae comitatum tanquam sui iuris repetebant Barcinonensis Comes & Dulcia uxor paternam haereditatem ab omni iniuria tuendam existimabant. ex magno dissidio pax tan/em ea lege facta,ut Ar gentia & Belica trum iuris controuersi oppida, atque ea prouinciae pars, 3 o quae Druentia & Isara fluminibus comprehensa est olosari cederent: cae
tera oppida & vrbes: praeterea Auennionis urbis partem multo maximam, quae ultra Rhodanum sita est, Barcinonenses Comites retinerent,
pacta alterna inter se & posteros successione , si alterutri sine liberis decessissent.
Regni Pori alia initia. Cap. XIII.
OVUM in Poriugalia quae prouincia maiori ex parte I i veteribus Lusitania luit) regnum auspicato per haec tempo-4o-ra sundabatur, sitione non amplissimum, tempore postre-rnum, agnuu linc rei uiri gestarum cum primis nobile pellendis olim tota ditione barbaris. sed & nostra avorumque ditate Lusitani homines incredibili virtute & selicitate omnes orbis terrarum partes obeuntes, Africae partem subiugarunt 1 innumerabiles
505쪽
insulas mortalium prisi patefecerunt, isdemque occuparunit Asam sibi atque Indos stipendiarios secerunt: veraeque religionis lumen in remotis simas nationes & gentes magno pietatis incremento intulerunt. secundum Oceanum occiduum fusa, atque Ana ' Minio suminibus ad Meri ite iseptentrionesque comprehensa, longitudine quadringenta millia passuum colligit, multo minori latitudine: &ubi latissime se pandit centum amplius sexaginta millium: ubi arctissime coit octoginta. Diuisa est in pariates tres Cistaganos, Translaga nos &tractum eum qui Minio Durioque comprehensus est, prouentu laetissimus: ubi Bracara sita est, citra Tagum oli sapo, vltra Ebora Metropolitanae urbes. Solum maiori ex parte stertia lole es . incolae aduecto aliunde frumento plurimum utuntur. gens cupidissima laudi ,eximieque fortis, ac prae caeteris Hispaniae in victu cultuque frugalis debita pietati sapientiaeque studi ' & omnis humanitatis at que elegantia'. Huius prouinciae exiguam partem, quae Regum Caslesiae armis erepta barbaris erat Henrico Lotaringio data est ut est stiperius demonstratum Comitis nomine dotisque cum Therasa vvore Alsonsi Regis eo nomine terti silia. Ex eo coniugio Alfbnsus, Eluiau,sanctiaque nati sunt. Henricus pater prole auctus , post cotisredi Regis Hierosolymitana obitum. praellandae operae Balὰuino destincti fratri, suoque gentili & propinquo vi quidam putant) stu3io inflammatus, in syriam naui- , ogauit, consilio, si humanas rationes expenaas, haud satis probabili cautoque : cum uxorem & filios iniuriae obnoxios relinqueret & belli sacri tantum in ditione superesset. sane in Hispaniam reuersus, haud magno in Oriente operae pretio faeto, urbes pracaram, Columbricam,Viseum,Lamecum, portum, quas imperio complectebatur, Episcoporum se libus postliminio restitutis amp iscari impetrauit a Berna o Toletano praesuli:cui componendi ecoesiastici status, cura a Romanis pontificibus erat demandata Verum de Bracarae restitutione, atque urbibus ei olim stibiectis praestiterit ex Calixti. II. Romani Pontificis litteris cognoscere, earu inque
partem adscribere. BRACARENSEM Metropolim insignem, , quondam fui se , atque in Hispaniarum regna multis es dignitatis &, , floriae titulis claruiste, tam antiquae nobilitatis indicta , quam & vete- , , rum scripturarum testimonia manifestini. versm quia consistentis in ,, ea populi peccata corrigere diuinae dispositioni complacuit irruentibus,, Mauris seu Moabitis,& Metropolis 3 ignitas amminuta , es parrochia- , , rum rermini sunt consus. sane post longa temporum interstitia, diuina rursus miseratio Metropolim restituere, atque parroch ia sex parte ma- , , dii ma signata est ab infidelium tyrannide liberare. Vnde Dominus prae- , , secessor noster sanctae memoriae paschalis Papa pristinam ei dignitatem, , redintegrans sua quaeque membra ei per Apostolicae sedis priuilegium cou , , nivit. Eius itaque nos vestiga)s subsequente charissime frater & coepisco- , , pe pelagi Bracarensis eccleuae cui Deo auctore praesides, integram ipsam, , urbe Aracaram cum cauto illo integro,quod Comes Henricus & uxor eius, , Therasa eidem ecclesiae contulerunt,& cum terminis Bracarensis Episcopatur,
506쪽
patus, sicut in descriptione praedicti domini continentur, praesentis pri- , , uilegii pagina confirmamus : & eidem Bracarens metropoli Galitiam, , prouinciam & in ea Episcopalium cathedrarum urbes redintegramus. , , Item Asturicam , Lucum , Tudam , Minclumum , Auriam , Portuga - , , te, Columbriam: & Episcopalis nominis nunc oppida, Viscum, Lame- , , cum, Egitaniam, Britoniam, cum parroch ijs suis. Haec Cali1tus. Astu
ricae in Callacia ante annos omnino quatuordecim, Henricus defunctus est, cum intestinis Castellae motibus pacandis nauaret operam. Corpus Bracarae in humili sacello tumulatum, nondum sepulcrorum apparatus in Io hanc vix opulentis regnis tolerabilem infamam venerat Therasia uxor viro destincto, haud multo honestius, quam soror Vrsaca, puilicitiam habens Ferdinandum Paecium Trastamarae Comitem sibi adiungit, aut in iusto aut humili matrimonio. se erant eius seculi mores) Ueremundo Ferdinandi fratri, cum quo prius stupri consuetia linem habui se accusantscraptores Lusitani, ex odio, an ex fide incertum : sed Theralia certe filia nupsit. Fernan3o Mendes o sita altera Sanctia nomine. Fe inan/us do tali principatu auctus, rempublicam sursum deorsum versare : ad suum arbitrium belli pacisque consilia reuocare: Alsonsum priuignum contemne M. quam ille iniuriam in minori more tulit quidem: maior autem factus dio cum odio maternar turpitudinis, insitisque virtutibus studia prouincialium conciliasset, arma aduersus vitricum arripit. Ad oppidum Guima ranes, quod antiquis Araduca sui te cre34tur intra confluentes Aut ut V is cellae in planicie Sanctivania fgna collata sunt victor Alsonsus .Ferdinan dias & Therasa in potestatem redacti. Fernan ius porrugalita finibus prohibitus , neque amplius redire iuratus, dimisias est, Therasa matre in cu-hodiam tradita. doloris illa impatientia Assonsum Castellae Regem eo nomine septimum , ut propinquor, miserae & captiuae matri opem sera per litteras obtestatur aduersus impios filij conatus. Nauatae operae me cedem, Portugaliae principatum pollicetur, Alsonso filio, pro eo ac par 3o erat, abdicato. Annuit ille siue ambitione dominandi corropius, siue ma
terterat calamitatem miseratus: vali loque exercitu consato in Porrugaliar fines irruit. In planiele Val3euesa,quae Montionem inter &Limiae pontem iacet, acie dimicatum. victae Castellae copiae, atque Legionem rei e cta Ex ea re Lusitani maiores spiritus gerere , quam pro praesenti fortuns:
seque polleam victoriam sui iuris tactos, & a Regum Castellae imperio exemptos praedicare. Alsonsus iniuriar impatiens , & vindictbe stuclio in
census vares reparat:& maiori quam antea exercitu contrIcto bellum rem
iit. Lusitanus viribus impar intra oppidi Guamaranis moenia se suos con tinuit, loci munitione bellum propulsare cogitans Castellani vincendi obia , stinatione obsessis assident non prius discedere certi, quam oppido capto. Egas Nunnius,qui minorem Alfons Lusitani ortatem rexerat, virtutesque quae natura inerant,ampliores Hisciplina ut es lent essecerat: & tunc pro ea
gratia & auctoritate qua valebat unus maxime , res communes prudentata a consilioque gubernabat, ex oppido egressus,factaque Regis conuenien-
507쪽
di potestate, ita eius animum sexit, ut pace facta ijs conditionibus, quas serre ipse voluit, obsidio soluta suerit. Fidei datae, cum post annos aliquot Alsensus Lusitanus imaeemor esse videretur ut historici Lusitani a tramant, penes quos harum rerum fidem esse volumus) Toletum Egus abij tad Regem collum laqueo implicitust vi capitis supplicio sacramenti religione exolueretur, quod se inuito violatum e se excusabat. Tanti viri squalore &lacrymi, Rex ad misericordiam sexus, facto quidem impunitatem dedit honorem tamen denegauit exemplo: quoniam fraudem & collusio nem suspicabatur.
Asia Arsensi Ruit in Mauros. Cisp. XIIII
I C finis tum quidem belli Lusitanici fuit: quoq quibus ha e
siligentius inuestigare curae est, salutis anno millesimo cente smo vigesimo sexto, inciὰ se arbitrantur, ino anno Vrraca Regina & Bernardus Toletanus Praeliit,coniunctis serme seneribus obiere Regina in saldaniae arce,an Legione ruptis viscetisti; vii antea dictum est)certe Nonis Marti),corpusque Legione tumulatum magnifice. Bernardus Toleti decessit mense Aprili, annis grauis
es rebus gestis clarissimus. quatuor & qua raginta annis Toletanum ecclcia 1 ossam rexerat:& peculiaribus copiis Complutum ceperat ante annos duode cim annales Hispalenses ante octo annos ponunt) ea tempestate ultra Fenarium amnem in colle praerupto positam, imminentemque ripae. Berna
di Presulis castra in superiori colle, cui a Cruce hodie nomen in scilicet,
munita vi de Mauri omni iniuria xexati oppidum deserere compulsi sunt: quod ex eo tempore in praesulum Toletanorum iure suit. In Toletano templo, Asiancto tumulus hac inscriptione rude crassumque sonante compositus. primo Bernardus suit hic Primas venerandus. Raymungus Vraia mensis praesul in eius locum sufectus est, sacerdotum Toleranorum prsr- rogatiua ct Honori Romani ponti scis voluntate. Quo Pontifice, Palen- sotiam Episcopi, Abbates,& proceres,uniuersa ditione euocsti conuenerunt, ipse etiam' olcianus .ca terum praecipua auctoritas penes Gelmirium Compostellanum erat iure Legati.assuere Rex & Regina. conuentus agitari creata, perunt ieiuni j Christiani initio,anno millesimo centesimo vigesimo nono. in quibus praeter alia.Ne oblationes aut decumae excommunicatorum recipiantur sancitum inuenio. Ne ve ecclesiae laicis dentur praestimoni j aut villicationis pra textu.Asditum a Rege diploma quo Calixti Pontificis exemplo patrui sui Emeritae iura regia,cum primum suerit a Mauris recepta Compostellam transferre se ait. Deinde Humberius Cardinalis in Hi paniam Legatus Legione Episcoporum conuentum habet. In eo conuen- otu de Regis coniugio est: actum, quod vitio coluisse nonnulli sis putabant. Duxerat Assensus altero a morte matris anno Berengariam Arnaldi Barcinonensis Comitis silis nuptijsq; mense Nouembri saldamae celebratis ex ea suscepit sanctium & Ferdinancium, Elisabetham, & Sanctiam. Berengariam
508쪽
riam Regi cognatione deuinctam ese eY utriusqi familiae stemmate mostra batur. ea cura Regem suspensum habebat. dicta caussa Patrum sententia absolutus est: nulloque cognationis gradu lege prohibito, coniugem attingere pronunciatum. Lite tit judicata regni vires in Mauros conuersae. per Carpetanos in hostium fines incursum.Calatraua, unde Barbari finitimos nostrorum agros i lentidem 3epopulari soliti erant, longa & diti cili obsi-ὰione eupugnata,ii oletani Praesulis ditionem Regis dono contradita est. Templari s 1lle militibus, quorum esse coeperat virtutis opinio singularis, dedit Sic plerique auctores afirmanti quidam e cruce signatis praesidium 1 o impositum arbitrantur: qui belli sacri exemplo, quod in Syria gerebatur, piorum castra Mauris profligandis in Hispania magno numero sequebantur: nullis stipendijs,veniar tantum spe a pontificibus Romanis ad militata dum inuitati. Alarcus. Garacuet Antonino Carcuuium Messansa, At cudia Almodouar Campestre vicinis locis, in ipssque Marianis montibus,
Pedrocium Mauris ablata. reliqua prona erant, tanta gentem impiam sor- mado incessirat. anni tempus Regis conatus repressit. Effacta hyeme copiae
ex hibernis ediaste: atque per Castulonensem saltum quae Marianorum
montium pars et in Baeticam abs Rege penetratum. omnia circum Ua- stantur, diripiuntur, auseruntur. Aurigis obsessa, nostris Giennium. moedio rium munitione, obsessorum virtute & vigilantia , victa nostrorum constantia esti tametsi in castris hyemis tempore duratum erat. Albohalis stitis Halis.I ephi nepos Almorauidum imperium Africae atque Hispaniae ea tempestate obtinebat, minori quam maiores potentia, propter intestinos geniis motus, opportunus exitio. At sensi socer Comes Barcinonensis diem ob ijt, eius seculi anno trigesimo primo Raymun Jo filio maiori Barcino- iinensem principatum legauit, in Gallia Carcasonem, & Rhutenos adiecit: quas urbes ad suam ditionem pertinere putabat. Berengario natu minori Prouinciae & Aimiliani comitatus dari. Caecilia silia Bernardo Fugens Comiti, Aimerico Narbonens Vicecomiti filia altera cuius nomen nonao pro3itur uxores data .Aliae praeterea sitae Bereng rio a patre commendatae, viris principibus in Gallia nupserunt. Consequens annus nulla re insi- ii i agnis est, praeterquam reditu Alsensi Regis ex bello Baetico solutaque obsidione Aurigis, atque familio Regis silio militiae honore donato. Ipso D Matthaei Apostoli festo die, usitata ijs temporibus cieremonia , a patre indutus est armis: balteum militare donatum. Id praetextae positae indicium
erat atque incitamentum , ut magno animo paternas virtutes imitatione complexus, nomen suum immortalitati coniecraret
S erat rerum status Castellae ct Lusitaniae. in Aragonia uti instituerant prosperum cursum tenebant.finitima Maurorum optapida S arces nostrorum armis carpebantur. impiar gentis in
praeceps ibat imperium. Celtiberia omnis pra lidijs occupato:
509쪽
Molina in eo tractu ciuitas Christianorum vectigalis ad cleditionem compulsa. Ad Pompelonem urbem suburbium adiunctum, cui a S. saturnino Pomen est. Franci in eo collocati ciuitateq; ὀonati datumque, et Iacceta norum legibus viverent, & secundum eas priuatim & publice iura darent. pelagi littora,qua parte Iberus inquit in mare late obtinebant Mauri: inde si nitima oppida & agros, incursionibus vexabant. classe Opus erat, multae ergo longae naues iussu Regis in eam rem Cesaraugustas Oedificatae: & constat
coercitis olim atq; statuminatis Iberi ripis es Varium oppidum, quod non procul Lugrunio situm suit lucentis sevaginta passi sum millibus a mari
Vespasianis rerum potientibus Romae atque in Hispania, suuium Iberum ionauium fuisJe capacem,magno reipublice commo lo propter subuecta ones, x commercia. Ad consuentis Iberi & Sicoris Mequinentia , quae Caesari Octogesa esse cres itur, sita est loci nutura opereque inunita. ea nunc deiecto Maurico priesidio, in Regis potestatem venit. Publicam eae ijs rebus lae titiam inopinatus casus iurbauit, luctuque ingenti mutauit: ut sere incon stans est humana felicitas: ex rebus prospere gestis, aliis negligentia oritur,
aliis temerittis: v trianque magnos homanes vertenti saepe fortunae praebuit.
In tumulo terreo fraga s huius belli euentu magis, quam alia re nobile Ilergetum oppidum positum est, Ptolemaeo Gallica Flauia. pars anterior Cingar amnis aquis exesa disicilem aditum pra bet: prorsus ut per ardua acinitentes multos pauci vel umbonibus possint propellere . a tergo colles eri- guntur, leniter quidem de liues, culturaque laetitita tamen oppido coniuncti, ut tormentorum usum impediant. Rex Mequinentia capta studio elatus,vlteriusque progressias aduerso sicori, in quem Cinga amnis euoluitur, in Ilergetum lines irrumpit: ubi maior belli moles supererat propter locorum munitionem t & quoniam barbari in ea loca magno numero quasi ad praesidium confugerant: unde Ilerda A Frane regulis vires creuerant: nominique Christiano sermidabiles esse coeperant.Castra Regis mense Augu 3 3 sto anno eius seculi trigesimo tertio, ad Fragam posita, maiori spe ct apparatu,quam successu. anni tempus in hyemem vergentis, ' ex eo continui 3α imbres compulerunt, copias in hiberna dimittere, iussas ad prima veris si gna rursus conuenire.Februario mense obsidio repetita est non minori eo natu, neque minoribus copi s. In ea menses Martius & Aprilis consumpti haud magno operaeproelio: cum oppidani temperaste prouisa a rebos omnibus parati eis ni,& editerni auxili j iiducia belli iniurias, obsi ionis incommoda patienter serrent. Abengam ia Ilerdae regulus contractis undique viribus, obsessis opitulatum venit. ad Fragam, Iuliae & Rufinar sesto te aetedimicatum nostri bello sessi erant imminuti numero: nam pars ne a tergo circumuenirentur. in castris relicta est. Barbari recentes & feroces ad pugnam procedebant. multi ex Christianorum numero in eo pr Mio cecide orunt: ne j obsidio tamen dissipata est, barbarorum haud multo minori cla de. Rex maioris periculi metu in Castellae sines prosectus, soriae atque vicinis locis nouas copias supplementi caussa conscripsit. cum his hostium: agros Montionem usque percurrit. sequebatur ipse longo proximus inter-
510쪽
- uallo, cum turma trecentorum equitum. circunfusus numerosus hostium equitatus Regem invadit. 1lle periculo cognito, pauca ad suos pro tempore locutus, hortatusque ut nominis Christiani es patriae virtutis memores, in hostes irruerent,audaciam pro muro fore, metum cum eΑitio coniunctum, ferro ex ijs angusti js & virtute euadendum, nullam praeterea sali, , tis spem Hle. moti si virtuti, inquit, vestrae par pugnae euentus non sue , , rit, ne inulti moriamini prouidere neve capti nomini vestro contume , , t iam irrogetis, turpissima seruitute : potius quam qua decet virtute dimi- , , cantes, mortem vitos esse videamini. Mox coepta pugna nostri pro extre-ao ma spe egregiὰ δ imicabant. Rex inter primos paludamento & armis fulgentibus insignis, unus praecipue Maurorum telis petebatur, ac tandem oppressus et t. Rege cadente, caeteri pars perempti, pars fuga salutem quaesierunt. Tametsi de obitu Regis non . una utebatur opinio :& vulgus fingendi auidum varios rumores dissipare consueuit : dum alij qua cupiunt libenter credunt: & de suo alij auditis adi ciunt, quo res laetior efficiatur. Quidam existimarunt vita taedio Hierosolymam peti jsse. alii scripserunt, corpus a Mauris redemptum in Montaragonis cinia nobio sepultum: atque eam cladem incurriste, quod in templorum thesauros auidius inuolasset. Taraeis Rodericus praclial, & Aragonis scribao ptores Alsensio Regi religionis pietatis, & mansueto linis laudem tribuunt. Vero propius est corpus nusquam inuentum in tanto occisorum numero . ea varie opinandi occasio. AG septimum Idus Septembris uniano millesimo centesimo trigesimo quarto insignis ea clades a i sar inie- i 1 in ana oppidum accepta est . magnus Imperator, animi vigore praestanti atque eo seculo Christiani Dominis decus S gloria. cum hoste no uies,& vicies signa contulit ut vetusius auctor affirmat, platrunque victor. regnauit annis triginta. Reliquit testamentum ante tres annos nuncupatum in ipsa obsidione Batonae urbis, quam in extrema ora Galliae expugnasse, etiam nostrates scriptores suspicantur. Petrus Lara C 3o mes, Ib Alsonso Iordano Tolosate, ex prouocatione in singillari certamine, in ea obsidione peremptus est. Iri eo testamento templis, &iriora sterijs tota Hispania multa oppida, & arces legata : & cum prole careret , Templari; & Hospitalam j milites, praeterea custodes sepulcristi ea rosolymitani ex alle omnes, singuli ex triente ordines, regni haeredἡs scripti: exemplo liberalitatis, quod a3miraremur posteri, improbarent aequales. sed tanti erat religionem Christianum bello amplificare: pariumque in Syria imperium armis tueri: ut certatim viri et nar Principes &priuati praedia, arces oppida in sumptus bellicos suppeditarent. In ertremo testamento dirae execrationes additae , si qui euertere cona- rentur quae ipse sanxisset. Proceres Aragoni j & Vascones concilio gentis indieto Eorgiam frequentes corruetiiunt ad Uasconum sines. petrus Atarius dono defuncti Regis eami urbem sitione obtinebat, summa vir nobilitate, regioque sanguini innexus: ut nonnulli suspicantur , magis quam certo argumento confrinant, rebus gestis suaque virtute clarissi