장음표시 사용
481쪽
gaudens nobilissimae urbis occupandae, copijs omnibus Valentiam exipugnare parat. Rerum omnium quae ad bellum usui erant, summa sacvlias in ea urbe erat e militare praesidium , ciuium numerosa multitudo, commeatus in multos menses comparatus, arma equique. Ciai constantati a & magnitu lo animi cuncta pervicit. diuturna obsidione malis omnibus obsessi, satigati , atque ad supremam annonar difficultatem reda hii, praeterea augilii spe omni sublata, tandem deditionem faciunt. Ci
dus qua virtute coeperat, eadem urbem retinere satagit: audax sacinus, S magnis Regibus formidandum, cum tantum ex Omni parte Matiro rum circunsusum esset. Certus tamen urbis retinendae Hieronymum To- 1 oleto citocar,ut Valentiae Pontifex est l. praeterea uxorem & filias cluas quas
in Cardeniae Abbatis cura relictas e se superios dictum est. Regi quod
benigne eius votis a ianuisset , ex praeda Maurica , senerosos equos bis centum , ct totidem Mauricos gladios ex ephippijs pendentes, clono mittit . sic Cidi res erant , nomini immortalis gloria parta Carrioris reguli Dieghus & Ferdinandus infantes vulgo dictaeus viri ea aetate in Hispani genere & copijs nobilissimi, animo ignaui , ex Citidi copijs auiditatem explere posse cogitantes , qOoniam mascula prole orbus erat, Regem adeunt : petuntque eius opera & auctoritate
Cidi filius Eluiram ct solem sibi uxores dari. Annitente Rege Reque - aonam oppidum , quo i non procul Valentia situm est , ad colloquium
ventum 1 & re deliberata Carrionis reguli Ualentiam Cidum prosi cuti, voti compotes facti sunt. Nuptiae regio apparatu, sestaque linitia celebratae sunt. Adolescentes culti magis mundi cijs,quam virilis ac milit ris animi, mores suos socero & aulicis in armis educaris haud satis probabant semelque leone d cauea, sorte an consilio incertum, sed egresso tamen, cum prae metu se in turpes latebras condidissent: & iterum in
tumultuario pro lio a luersus Mauros qui ex Africa venerant, certamen
exhorrere visi essent, ignauiae atque timoris significationem deserant Dedecus quod virtute procurare debui sent, turpiter vicisci cogitant: & oest serme crudelis ignauia. suerus adolescentum patruus, in quo propicraetatem p esdij atque prudentiae aliquid est e debuisset, in aegris animi sacis instar maius incendium excitabat. Re constituta patriae se deside rio teneri simulant : petuntque volente socero disceden si s bi faculta rem esse. Annuit Cisus eorum postularis, filiasque & generos aliquanto spatio prosecutus, incestus sentes, & quasi tacita diuinatione persu sas lachrymis abs se dimittit. honestissimo stipante comitatu, ad Castellae fines peruentum: Durioque amne superato, in Valeranicae fininibus Corpetia roborcta facinori perpeti an o locus i loneus fore videbatur. Comites alij alio confictis de caussis amandati. ips vetores a mi- η olitari via in interiorem sylvam seductas, & nequicquarn di uorum hominumque sidem implorant s. nudas stigris cedunt. Feriendi finem fatigatio satietasque secit. Exanimes atque in suo sanguine voluntates, pro mortuis dimittunt. Ab Ordomo , quem Cidus cum fraudem suspicare
482쪽
tur, praecedentium iter dissimulato habitu prosequi mandarat, repertae sunt, atque in proximo vico medicamentis ciboque recreatae. Iniuria atrox erat, neque serenda inhumanitas. & re cognita carrionis reguli inui dia maetima sagrare coeperunt, indignum passim iudicabatur talita beneficia tam insigni contumelia compensata es e. Iuvenes ex stultis amen tes plane esse fictos dictitabant. Cidus vindictae studio, honesi i cura Regem adij t. Toleti tunc generales regni conuentus agcbantur: aderantque Carrionis reguli tanto facinore foedi turpesque. iudices abs Rege, Cido expetente in caussa dati, in ijs princeps Raymundus Burgunclusio Regis gener. Disceptata causa, primum quae a Cido data erant omnia, geminae, vasa aurea es argentea, vestisque pretiosa, ut redderentur in
tegra fide, mandatum est. deinde de illata iniuria , ut singulari certa mi ne dimicarent duo iuuenes & consili; auctor praecipuus suerus patruus pronunciarum. Bermudius, Antolinus & Cus ius Cidi milites, virique primari j sibi certamen depoposcerunt. Cum Carrionis reguli imparatos venisse se excusarent, Cidus Valentiam , illi in patriam discesserunt.
Rege agente; quoniam redituros Toletum designaro tempore non putabant, Carrione depugnatum esse memorant. Victi omnes in certa mi ne sunt: atque marte arbitro declaratum, ni que eos secisse. Victores ad
, o Cidum profecti. CiHi filiae Ramiro sancti j Regis Vasconum silio elues
quem a Raγmundo ii atre occisum fuisse docuimus, ct Petro Petri Aragonij Resis filio , vltro per legatos expetentibus , coninges a patre dato sunt. Ramiro Fluira nupsit, Petro Sol. I si nuptijs accepti dedecoris &isfamiae memoria obliterata es t auctaque vehementer laetitia , quam ex prioribus generis vinclicatis ceperat madiimam. Praeterea a Rege Persi rummissi ad Cidum legati, clim rerum gesta rutra fama toto orbe dissi is a esset, publicae laetitiae multum addiderunt: a Rege potentissimo tanta te rarum longin iustate ultro de sce sese sanciendo, rungendaque amicitia appellatum esse. pro valentiae moenibus cum Euccaro Rege,qui e1 Asri 3o ca venerat, semel & iterum acie pugnatum. Ci ii virtute & perpetua felicitate victi acie barbari: urbisque possessio quandiu vitiit vixit autem quinquennio post captam urbem o retenta es . moriens chim nouus Maviarorum exercitus circunfusus esset, parum ipso 3estincto in urbe prtis dii, ut omnes uno agmine in Castellam reseant, testamento mantist. Cis mviri , foeminae, pueri, impedimenta prodirent, numeros exercitus species barbaris obiecta est: atque ex ea re incussa sermidine victi fugatique. Nimirum tanti viri felicitati debebarur ut quos si di vivus vicerat Mauros, destinctus prosigaret tandem. Nostri contento itinere in Castellae sines abeunt. Ualentia omni praesidio nudata, rursus in Mauro- o tum potestatem red j t. Cidi corpus Burgis in Diui Petri Cardem e tuamulo contectum. iusta magnisce ficta Aisonso Rege, atque viroque genero sunus procurantibus. quod gloriosum Cido suit, sed tantis meritis debitum. Huius narrationis multo maximam partem inter aniles si bulas quidam ponunt: ipse etiam multo plura transcribo quam credo: nam
483쪽
neque subtrahere, quae ab alijs traduntur, audeo: neque assirmare possim de quibus dubito. in Cardentat templo quinque sepulcra monstrantur Ci-di, Semense vXoris, Didaci, Eluirat atque Solis filiorum: nis sorte quaedam cenotaphia sunt, gratae posteritatis diligentia beneuolentiae indicio, ad
ostentationem memoriamque posita
IDI obitu magnam plagam res Christiana accepisse videba- 1. rur, eo Duce sublato, quo superstite respublica stetit in tanta atrocitate temporis,tantaque rerum omnium perturbatione . defuncti virtutem, grauitatem, constantiam , fidem in religione tuentia ,& amplificanda curam omnis posteritas admirata est. De anno quo decessit scriptores variant : neque facile est au----- ctorem auctori, aut opinioni opinionem praeseri e . nos quod sidei pro- ' 16st pius visum est anno millesimo nonagesimo octauo extinctum putamus Quo anno Vrbanus pontifex a Giberto pseu Jopontifice varijs curarum suctibus esagitatus , & vndique subsidia conquirens , Salernum abi jt, Rogerij siciliae Comitis inuisendi causa: cuius praecipua ea tem- ab pestate pietas aduersus Romanos pontifices commendatur & rebus gestis nobilissimυs erat. pro ijs meritis ipsi & haeredibus datum est, utu Sicilia Legati pontificia partes implerent, auctoritatem obtinerent.
Diplomatis quoniam publicὸ cognosci interest & Regibus Hispanis ma- ηὐ gnae controuersitu de eo iure natae sunt, exemplum sub ijeimus. VRBA-
, , NVs Episcopus seruus seruorum Dei carissimo filio R. Comiti Calabria es Sicilius, salutem & Apostolicam benedictionem. Quia prudentiam, , tuam supernae maiestatis dignatio multis triumphis & honoribus exal- , , tauit, & probitas tua in Sarracenorum sinibus ecclesiam Dei plurimum, , dilatauit sanctaeque sedi Apostolicae deuotam se multis modis semper , o, , exhibuit: nos te in specialem, atque carissimum silium eiusdem uniue i , , satis ecclesiae assumpsimus. Idcirco de tuae probitatis synceritate pluria
, , mum confidentes, sicut verbis promissimus, ita etiam litterarum aucto , , ritate firmamus: quod omni vitae tuae tempore, vel si iij tui simonis, aut , , alterius, qui legitimus tui haeres extiterit, nullum in terra potestatis ve- , , stra praeter voluntatem , aut consilium vestrum , Legatum Romana , , ecclesiae statuemus: quinimmo, quae per Legatum acturi sumus, per Ve- , , stram industriam Legati vice exhiberi volumus, quando ad vos ex latere , , nostro miserimus Id salutem videlicet ecclesiarum, quae sub vel ra pote . state eristant, ad honorem beati . Petri, sanctaeque eius sedis Apostolica o, , cui deuote hactenus obedisti: quamque in opportunitatibus suis stren ,, ac fideliter adiuuisti. si vero celebrabitur concilium, tibi mandauero qua , , tenus Episcopos & Abbates tuae terrae mihi mittas: quot & quos volueris, , mittas, alios adseruitium ecclesiarum & tutelam retineas. Omnipotens Dominus
484쪽
., Dominus actus tuos in beneplacito suo dirigat: & te a peccatis absolu- , , tum ad vitam aeternam perducar. Dat. Salerni per manum Ioannis san- , , Romanae ecclesiae Diaconi. III Nonas Iuli j Indictione. VII. Pon- , , tificatus domini Urbani secundi. X I. Haec in Italia: in Hispania au tem eodem pontisce concedente , Iriae sedes & nomen Compostella na cathedra, de appellatione mutata : exemptaque ab imperio Bracaren-ss Metropolitani. Dalmachii eius urbis Epistopi diligentia, utrunque impetratum est ea de causa primi in Compostillanorum Episcoporum numero. Alsensus Rex quamuis ingrauescente aetate ita reipublicae curamio gerebat, ut rei bellicae curam nunquam intermitteret, aliquoties per haec tempora in Mauricae ditionis fines delatus, de in Baeticae agro excursiones faciens. Iu epho postquam noui imperij statum in Hispania sun-δauit, in Asticam reuerso, respublica respirare tantisper visa est. Rex
otium ad religionis amplifican sat exornanda que curam conuertit. Toleti seruandi & Germani nomine in podio saxeo exaduersum urbis, ubi eo nunc nomine vetustae arcis structura cernitur coenobium Benedictinis monachis exaedificauit, instaurasse alii putant, & Gotthorum tempore extitis iase gisputant) S.Victoris Massiliensi monasterio contributum: unde noua monachorum colonia venerat. Intra urbem geriona sacratarum varginumao collegia Regis impensa exaedificata : alterum D. Petri nomine, quo loco nunc Petri Cardinalis nos comium extat: D. Dominici alterum Exilien sis, quod hoc tempore a D.Dominico veteri nomen habet Burgis ciuitate D. Ioannis nomine quartum coenobium aedificatum extra urbas moenia quod hodie D. Ioannis Burgensis appellatione nuncupatur. Fortunio Abbati noui monasteri j, quod ea tempestate D. Sebastiani nomen habuit in Vardulis nobile , deinde D. Dominici Exiliensis quoniam in eo sanctis. sinam vitam exegit,& vitae consentanea morte decessit honestissime in nocentissimeque adtie oppidum constituendi ei monasterio coniunctum concessit facultatenes quod nostra aetate centum septuaginta familias numerat
3o latiori murorum ambitu:& in Magistri equitum Friens s Ducis ditione est. Proximus annus millesimus nonagesimus nonus Vrbani pontificis obitu, i o s scitq: urbe Hierosolymitana a Christianis militibus capta insignis suit. Successit, qui ab Vrbano praedecessore Legatus in Hispaniam venerat,Rarne mus Cardinalis insigni probitate vir, magno rerum usu, paschalis secundi nomine is Pontifex renunciatus templo Compostes lano dedit, ut Canonicos Cardinales Romanae amplitudinis aemulatione haberet: Episcopi Compostellani pallium maioris potestatis insigne. Annus secularis, qui proximes ecutus est Iuraphi morte latius fuit: qui duodecim annos Mauricum in Hispania imperium tenuerat, triginta suos circiter in Africa . infaustus sana o Et ij morte, quem Carsas Cabrae Comes in spem paterni regni educan dum Assonis Regis iussu susceperat. Hali enim Iu ephi successor noui imperii auctoritatem a praeclaro aliquo facinore auspicari cupiens,iransmisIb mari magnisque in Asrica & Hispania delectibus numeroso exercitu conflato in Carpetanorum fines, ipsosqJoletanae urbis agros populabudus
485쪽
t nvadit.serro gammaque segetes, arbores, oppida evastat. pecorum & hominum praedas abigit. Attonsus summa senectute, A corporis valetudine non satis firma, praeterea rebus gerendis sessis hosti ferocienti obviam prodire non potuit. Garsam tamen Comitem bello pro se vicarium prae fecit: & quo maior esset auctoritas sanctium filium quamuis arrate puerum adiunait: ipse Toleti mansit; ubi in extrema aetate multus esse con sueuit. Ad Vrces am castra castris collata: ac mox totis utrinque viri bus dimicatum . infelix euentu praelium fuit. Sanctius enim primum cecidit, se inde Carsias Comes: cum iacentem puerum clypeo legeret, gladio circumfusos barbaros submoueret , tanta virtute ut cum unum procul Iotot manus peterest, nemo propius accederet. Pugnabat pro eo singularis in puerum amor, atque animi desperatio, magnum αδ honeste moriendum incitamentum. Sed cum subinde hostes urgerent, multis debilitatus vulneribus super puerum moribundus incubuit. miserabilis Osus, atroxque clades victoriam barbaris continuo dedit. Regem quantus ex ea re dolor ceperit,explicare non attinet, res ipsa iodicat. neque s ij m gis casu mouebatur, quam rei Christianae calamitate tanti imperii haere- de unico sublato: qui paternarum virtutum imaginem reserebat, ct ad la dem natus esse videbatur.sciscitanti ecquae nam caussa esset cladis toties a Mauris acceptae: responsum a quodam martiam virtutem militum extin- aoctam copia voluptatum, illecebris,securitate : corpus otio enervatum , animum imminutum libidinibus sublata ergo voluptatum instrumenta,corruptaque balnea: quorum multus usus erat more a Mauris mutuato. Aliquid
spei supererat in Alsonso nepote . quem ex Vrraca Regis filia Raymundus Burgundus reliquerat, defunctus superiori anno, es Compostellae tumulatus : vertim exiguum id doloris leuamen erat, propter matris imbecillitatem pueri aetatem sexibilem teneram tantisque rebus imparem. His curis suspensus Regis animus,noctes diesque de rerum summa selicitus erat.
Didaeus G irius Compo elianus Episcopus. 3ο
Caput. VI. o M p O sTELLANA ecclesia magni; per haec tem
pora procellis vexata, non secus ac gubernatore destituta naiauis portum tandem occupare visa est nouo Praesule creato:
cui Didaco Gelim trici nomen fuit, viro prudenti cum primis ea aetate magnorum spirituum,in Austriae sngularis. Didacum Pelagium quem Sanctio Castellae Rege Compostellanae ecclesiae rectorem impositum & Episcopum dictum est generis nobilitate praecipua, inquieto tamen ingenio atque turbido , & factionibus seruientem, Alson sitis Rex 4o in custodiam tradiderat. audax facinus viro sacrato manus iiiij cere. Amctoritare opus erat. a Richardo Cardinali, quem a Pontifice in Hispaniam Legatum diximus, ad concilium Compostellam euocati Episcopi in re praesenti disceptaturi. productus in conuentum Pelagius, metu an
486쪽
spe sponte abssicare visus est: cerraeque voluntatis argumento annulum ha culumque potestatis insignia coram Cardinali traclidit. In eius locum petrus Cardinensis Abbas cooptatur. Vrbanus Pontifex re cognita factum accusat praecipiti temeritate Cardinalem Legatum grauissimis verbis calli-
, , gat.ad Regem litteras dat hoc exemplo. URBANUS Episcopus seruus ser- , , uorum Dei Regi Ildesonso Gaisciae. Duo sunt Rex Ildefonse,quibus princi- , , paliter mundus hic regituri: sacerdotalis dignitas, & regalis potestas. sed , , sacer totalis dignitas sit carissime, tanto potestatem regiam antecedit, , , ut de ipsis Regibus hominum rationem posituri simus Regi uniuersorum
1 o Quapropter pastoralis cura nos compellit, non solum de minorum, sed , , de maiorum quoque salute pro viribus prouidere, quatenus pastori vero, , suas oues isaesas res ituere, quae nobis comisae sunt, valeamus. Tuae praeia, , cipue debemus saluti prospicere, quem Christianae si iei propugnatorem,
, , ci suae propagatorem ecclessae Christus effecit. Nemento ergo, memento, , siti mi amantissi me , quantam tibi gloriam diuinae contulit gratia maie- , , statis :& scut ipse tuum prae caeteris regnum nobilitauit, ita tu ei studeas, , prae caeteris deuotius ac familiarius deseruire. Dicit enim ipse Dominus, , per Prophetam : Honorificantes me honoriscabo: qui autem me contem , , nunt, erunt ignobiles. Gratias itaque Deo & laboribus tuis agimus, quoqdio de Saracenorum iure Toletana ecclesia esst liberata. Fratrem autem ve- , , nerabilem Bernardum eiusdem urbis Praesulem tuis exhortationibus in- , , uitati, digne ac reuerenter excepimus: &ei pallium contra gentes pri- , , uilegium quoque Toletanae ecclesiae antiquae maiestatis indulsimus. Ipsum, , enim in totis Hispaniarum regnis Primatem statuimus.&quidquid To- , , letana ecclesia antiquitus noscitur habu isse, nunc quoque ex Apostolicie , sedis liberalitate in posterum habere censuimus. Tu illum, ut patrem cata, , rissimum exaudias: & quaecumque tib 1 ex Deo nunclauerit, obedire curato: , , & ecclesam eius temporalibus non desistes auxiliis ac benefici js esaltare., , Inter caetera vero laudum tuarum praeconia peruenit ad aures nostras,quoci3o sine graui dolore audire nequiuimus : Episcopum , scilicet S. Iacobi a te ca- , , ptum,& in captione ab Episcopali dignitate depositum. Quod ea nonibus,, nostris omnino contrarium,& catholicis auribus non serentium , quo I tan ,, to nos amplius contristavit, quanto te ampliori assectione complectimur. , Nunc tibi Rex gloriosissime Iide sense, Dei & Apostolorum vice manda- , , mus, rantes quatenus eundem Episcopum suae integre restituas pei Toleta , , num Archiepiscopum dignitati Ne id per Richar tum Car lina leni sedi, , Apostolicae factum excusauctis:quia & canonibus est omnino contrarium , , & Lichardus tunc legatione sedisApostolicae minime fungebatur. Quod er, , go ille tunc gessit,quemVictor Papa,sandis memoriae rei tius legatione pri
rici uauerat nos irritum iudicamus. In remissionem ergo peccatorum, & sedis, , Apostolicae obedientiam suae dignitati Episcopum restituo : es ad nostram, , praesentiam cum legatis tuis ipse perueniat,canonice iudicandus sin aurem,
, , socere nos erga dilectionem tuam compelles inuitos: quod nos quoqj secisse, , nollemus Memento religios principis Constantini qui sacerdotum iudicia
487쪽
, Λ nec audire voluit, insignum iudicans Deos ab hominibus iugietiri. Audi, , ergo in nobis Deum & Apostolos eius , si te ab ipsis velis, & a nobis in
, , his quae postulas exau iuri. Rex Regum Dominus cor tuum gratiae suae sul- , , gore illustret,uies orias tibi tribuat, regnum tuum exaltet: itaque te semper, , vivere concedat,ut & temporali regno perfruaris feliciter,& a terno peren- , , niter gratuleris. Amen. Acta sunt Laec anno primo Vrbani secundi Pon
,, tilicatus. Quod in annum Domini. M. C. LXXX VIII. incidit. In Richardi locum Rerne rus Cardinalis in Hispaniam Legatus concilio Legione habito petrum loco mouet , neque legibus neque auspicato rebus praefectum. ut pelagius libertati ecclesiaeque restitueretur , impetrari io non potuit. agente tam im Raymundo Burgundo Regis genero tunc superstite, Pontifici persuasum, ut Dalmachiu, Cluniacensis monachus eoque Pontifici,nimirum ex eodem ordine, carus ecclesiae Compostellana praeficeretur Episcopus. ab hoc, cum Claromontem ad generales de bello sacro conuentus , unus e multis Episcopis ab ijset, impetratum est: vide esia Compostellana sui iuris esset , ac Romanae tantum contributa. Eius praerogatiuae argumento Compostellani Pr sules, non ab alio, quam a Romano pontifice praesentes sacrarentur ut pallium daret praecipuae dignitatis insigne,adduci non potuit, quamuis magna ad id contentione a Dalmachio adhibita , supremoque conatu. Lux aliqua reddi- acta rebus, breui obscurata est. Dalmachi j obitu nouae lites extiterunt. Pelagius liberatus vinculis Romam abi jt, honorem quo iniuria spolia tus erat, sic ille serebat) iudicio repetiturus. controuersia in quartum annum tenuit. paschalis pontificis Romani auctoritate Pelagio abdicato Compostellani sacerdotes de nouo Episcopo substituensso Igunt. Veniatum in comitia. Dieghus Gelmirius antea vacuae ecclesae impossius rector pro Episcopo, id specimen virtutum dederat, ut si vita stippeteret, idoneum esse qui Episcopus praeficeretur nemo Aubitaret. Caeteris
ergo canonicis praetermissis , unus aliorum omnium voluntate praesa
ius est ipsis Iulii Kalend. datum etiam ut propter motus reipublicae acce- 3 optas impendentesque calamitates a barbaris, in Hispania sacraretur Additarum nouo diplomate , vi septem Cardinales sacerdotes, ad instar Ro manae ecclesiae, Compo stellar essent. Iis tantum in ara templi maximaius esset diuina hostia sacrificandi. Gelmirius ab hoe initio studio elatus ecclesiae, quam regendam susceperat, nouis honoribus amplificandae Ro mam abi jt & quamuis multis repugnantibus palli, usum pontisce concedente abstulit. qui illi atque Compostellanae ecclesiae gra lus extitit ad Amchiepiscopatus honorem: quo a Calixto pontifice Romano post aliquot
annos est auctus. uti subsequens narratio declarabit. Haec quamuis perplures annos gesta, ex Compestellana historia repetere atq in hune locum 4o conserre visum est.
488쪽
L A DIS in Castella accepto memoria famaque ne magno pere laetarentur barbari , Aragoni j Regis perpetua felicitasesecit : armaque, quibus barbari in diuersa Hispaniae parte impares erant. Calasanctium castrum prope Boleam ablatum Mauris erat. pertusa peruetus Ilergetum oppidum ad Cana dris ripam .praeterea Barbastrum urbs recepta est. nam ad Maurorum di tionem redierat. Pontius Rotensis Episcopus Romam abs Rege legatus a Pontisce impetrauit, ut Barbastri Episcopus deinceps nominaretur &eset. praecipua belli moles in Caesaraugusta nos vertebatur: quae urbs vete- , Λ ri Regum stirpe sublata, in Almorauidum potestate esse coeperat. Hi autem Reges in ea urbe imperium tenuerant: primus Mudiris deinde Hyaia, terrius Almudasar, & ex alia gente Zulema, Hamas, Iugephus, Alma-2acimus, Abdelmelich: ac postremus huius filius Hamas cognomento Al-muZacaytus, cui Almoraui des abstulerunt imperium. In Gallia Atho, qui Raymundo Barcinonensi Comiti Arnaldi patre de iuncto Carcasonem urbem ipsus sidei commissam proditori 3 occuparat legitimo imperio repudiato , ciuium coniuratione urbe pulsus : civitasque ad veterum δο- minorum imperium reuocata est, anno millesimo centesimo secungo. Ia o Quo anno Armengaudus Urgeliae Comes in Baleari maiore, quo vir-tio tutis ostentandae caussa transmiserat, a Mauris intersectus est: unde illi Baalearis cognomentum accessit. Pinciam , quae nostris Ualli soletum este ereditur in Vaccaeis,Petrus Anserius copijs & clientelis, genere que nobilis,lmus sub Alsonsi Regis imperio obtinebat, uxor Elo, filia Maria, quae Armen gaudo Vrge litano Comiti filium genuerat i cuius teneramoetatem auus Ansurius reait, & idoneo tempore ei Arsendam principi loco sceminam connubio iunxit. Quartus huius seculi annus tribus cla rissimis stineribus scedus fuit. Petrus Aragoni j Regis filius & Elisabethasoror, eodem die ad quintum decimum Kalend. Septembris decesserunt Rex ipse proximo mense, quarto Kalend. Octobris, dolore victus, an in-3o cidentis morbi vi superatus, a3 D Ioannis Rupensis sepultus est. Petro sane sub initia belli sacri .posterisque Regibus, atque regni proceribus V banus Pontifex Maximus indulsit, ut templorum quae denuo editructa essent, vel Mauris eriperentur:decumas & reditus ipsi perciperent, exceptis tantum ijs templis, ubi Episcoporum sedes erant. tanta erat cupiditas impiae gentis extirpandae,ut quid incommodi ea indulgentia allatura esset in
posterum, non satis considerare videremur. Omnino moerorem, quem ex tribus his stineribus uniuersa prouincia ceperat maximum ac prCpemodum singularem, spes de Alsonso defuncti Regis statre, qui mox in regno
successit concepta animis magna ex parte mitigauiti cuius diuturnius im- o perium fuit maior rerum gestarum fima atque selicitas grauitas constantia, fides,virtusque bellica amplitudo ditionis maxima.Nam altero regni anno Vrracam Alsensi Regis filiam patre expetente toro sibi iunxit. Tame
si regni proceres id aegre tulisse vis sunt: Regemque senio morbisque
debilitatum , aegramque vix animam trahentem hortari conati erati
489쪽
ut Cometio eam tandespinae Comiti diuiti j et ac potestate reliquos Caastellae regulos superanti, uxorem pomis daret, quam externum aliquem principem a luocare esset necesse . satis externorum hominum in prouincia vertari: sacri atque profani imperi J summam penes ipsos esse, cum nominis Hispani ignominia probroque. Eius conti hi, quoniam pro se
quisque Regis iracundiam verebatur, renunciandi cura Iuduro cuidam meia dico imposita est: quo valetudinis curandae causia multum ac familiariter uti consueuerat. Iustis est molles aditus captare': & quantam posset verborum gratiam postulato addere. Magani j alij Mascat aqvij scri
bunt) prope Toletum Rex animi leuandi caussa morabatur. Iudaeus oc- rocasionem noctus, Regi quod iustis erat, renunciat. ille iniquissimo animo tulit, proceres tantum sibi sumere, ut liliae nuptias ad suum arbitrium
reuocarent: atque ita ut medicum perpetuo regiae aditu suoque conspectu prohiberet: moxque Bernardi Praesialis hortatu, quia Regis lateretion discedebat, silii & Alsensi Regis nuptias maturaret. Quae regio apparios ratu sc celeberrima pompa Toleti celebratae sunt an non illesimo centesimo sestor ex ea laetitia animo tantisper recreato, es doloris quem ex casti iiiij eonceperat viciscen ii cupidus . id aetatis ne quam contumeliam remanere in eaercitu Christiano sineret arma rursus induit. Rursus in Baeticae fines penetratum. in homines & iumenta saeuitum : ne rotectis quidem, segetibus, arboribus parcitur. omni belli iniuria prouincia tota vexatur. Reliquum vitae tempus ad otium & dignitatem contulit: ad quod extrema aetas, regni fortuna ,& rerum gestarum gloria invitabat, non militatibus solum, sed ciuilibus etiam muneribus, quantum fas erat in tanta curarum mole, abscedens. Vrbes Salmanticam & Sego
bino, Vt Lucas Tu/ensis est auctor) bellorum iniuria deformes, vacuas
que incolis instaurandas, muniendas, exornandasque curabar. petrus An-surius, quem ego ea aetate in primis grauem hominem & sapientem com perio, Vsiacae in minori aetate institutor extiterat: & nunc auctoritatis &gratiar proximum locum spud Regem occupabat. Eius auspici js bello pa- Ioceque consilia gubernabantur: rerumque summam & molem unus maxi me virtute & prudentia regere videbatur. Quo tempore Regem annis sessum, nam septuaginta nouem annos vixit, ad aetatis incommodum annua atque septimestris valetudo afflixit:quamuis me sicorum iussit equo quotidie veheretur, si exercendo corpore morbum leuaret a caussis remedia omnia superata nullis salutaribus succis sanitate reuocata. Toleti decessit se-1ios ria quinta Kalend. Iulii, salutis anno millesimo centesimo nono, vise lagius Ouetensis auctor est locuples: nam & testis oculatus per aetatemese' potuit. egnauit a patris morte annis trisus & quadraginta, rebus secundis modestus, aduersis haudquaquam fractus. Nam tulisse il- 4olum sortunae impetus sortiter es patienter serunt. magna laus omniumque maxima ferre quod necesse est: & quidquid homini accidere possit id praemessitatatum habere prodentis est prouidere ne accidat, constantis animi sortiter serie rerum humanarum vices. Multitudo praesertim
490쪽
seri; m popularIs mobili impetu regitur, neque meta ora sunt formidianis principia . quam remedia. Itaque Alsonso desuntio , cuius anima res communes stare visae erant , Toletani cives , qui plurimum ex colluuione multarum gentium constabant , de deserenita ciuitate consilia agitabant. Dum eorum animi confirmantur, Regis corpus ad vigesi,mum diem in urbe mansit. tumultu composito sedatisque animis, Ber
nardo Toletano Praesule curante , alijsque principibus prosequentibus sum)s , in S. Facundi coenobium ad Ceam amnem illatum est , magnifico apparatu , non magis Regis casum quam reipublicae iacturamio uniuersa prouincia verissimis lactum is deplorante. Eas lachrymas, ae vero consequentes ex tanti Regis morte calamitates , lapides ipsi Le
gione portend se visi sunt ad altare D. Isidori , ubi sacerdos pedes
ponere consueuit rei diuime operaturus , octo diebus ante Regis obitum aquis ultro , magno omnium qui aderant miraculo , tribus diebus ex interuallo manantes. Pelasius continuis tribus diebus accidisse
ait , Iovis, Veneris, Saturni: aquis e cum sipplicatione Pontifices sacratosque viros : luctumque s gnificatum , qui optimi Principis obitu Hispaniam cccupaturus erat. Alsonso Rege , Burgis qui lena, Les mius homo natione Gallus , atque excipiendis hospitio peregrinis no-dio bilis, in praecipua opinione sanctitatis vixit. Eius memoria anniuersaarijs sacris temploque δicato, ea in ciuitate celebratur. Ab Anagaroauialem sextodecimo milliari Dominicus qui iam natione Hispanus , aut ut ala) volunt, in Italia ortus, aeque celebris est habitu; eodem officio pietatis 1 quoniam vijs muniendis atque ccmplanandis , qua CC mpo-1fellam ibatur, siligentem operam dabat, Calγa iij vernacula Hispanorum lingua cognomentum inuenit. Huius viri industria Regem usum arbitror pontibus extruendis, quos Lugrunio Compostellam usque con ut tuendos curauit. Extat Dominici templom eius nomine extructum peramplum A magnis cum, pagusque coniunctus, qui deinde in urbem ex 3o creuit, primum Calagurritani Episcopi subiectam ditioni deinde Hispaniae Regibus. De qua re extat diploma Ferdinandi Regis , eius cui vitae merita Sancti appellationem pepererunt. praeterea Iudams quidam Moyses nomine, eruditionis laude, & multarum linguarum cognitione prestans , sub extremam Alson si Oetatem ab urata patria superstitione,
Christiana sacra suscepit. Rex ipse de baptismi sente suscepit i unde
Petrus Alsensus nuncupatus est. Iudaeorum & Maurorum sectas se scripto exagitandas suscepit: multique ex utraque gente eius opera ad scinitatem sunt perducti. Aragonij scriptores huius Iudaei conuersi laudem , ad Alsonsum Aragonium Regem ablegant: & Oscae ad tertium Kalen. Iuli j o anno millesimo centesimo sexto Christianis sacris initiatum esse ab Sie phano Oscensi Episcopo Rege Aragonio susceptore affirmant. Nobis in neutram partem pronunciare placuit. quisque ex suo iudicio quod verisi. milius videbitur, id sequatur.