장음표시 사용
701쪽
Ae more Remis peracta. Hoc Rege,eiusque iusti Lutet tae in insula sequane reagia in iustae arcis modum extructa: ubi non multo post serum agi coeptum: de quae vaga antea suerat iurisdictio, certis sedibus collocata est. Reginae impensa, in eadem urbe schola quae Nauarrae dicitur, ipsa aedifici j amplitudine,praeceptorum auditorumque numero in paucis praestans, extructa est. Septingentos alumnos bonis temporibus Galliae, intra unas aedes habitantes, numerase fama est.rebus turbatis vix quingenti erant quo nos tempore scholas Theologicas Lutetiae explicabamus) nonnulli publica impensa collegij,pleriq, collata de suo stipe victitates. Ex his Regibus numerosa proles nata est: Lud uicus, Philippus, Carolus, Isabella, filia altera in tenera aetate de sancta. Haec in Galia eilia. In Sicilia Iacobus cognita patris morte, regium insigne Mescinae desum psit quarto Nonas Februari j: seque Regem Siciliae, Apuliae atque Capuae principem dixit, regni Neapolitani partem obtinens, reliquis urbibus, & oppidis
spe imminens. tametsi Roberti Atresatis, cui rerum procurationem Rex Galia thae demandarat, egregria tum virtute tum diligentia aduersus siculorum coia natus munita erant, Assensus Aragonius Balearibus classe inuadendis, occu-Iandisque,quod ut faceret pater supremis verbis mandarat aliquot menses diu rictus, mensis tansem Aprilis Aie quinto iecimo, quo aie Christi resurgentis memoria recurrebat, Caesaraugustae regiam coronam desumpsit de manu Iacobi Oscensis Episcopi, vacua Tarraconens ecclesa,cuius id dignitati se ferri acisolitum erat. Regni priuilegia immunitatesque ratas sere a Rege iureiurando
sancitum. de regiae sumptu restringendo,magna contentione actum est: ac nominatim in Oscensi conuentu aliquanto post,Aragoni js proceribus datum, ut Valentini dudum ad imperium subiuncti Aragoni js legibus vaverent. Magni sacerdotes per idem tempus defuncti.in his Michael Vincastrius pompelonensis Episcopus, succesbre Michaele Legaria. Ecclesiam Toletanam Gonsalui
obitu aut absentia praesule distitutam Guterrius magni nominis vir,praecipua apud Reges gratia coeperat gubernare. Is Regem ad Galliae fines contendentem prosecutus est: cum superiori legatione ellet impetratum, ut Castellae &Galliae Reges mutui colloqui j caussa Baio nam conueniren de rebus omnibus 3 coram discepta iuri. Omnino Reges collocuti non sunt. de causa non con ita t:&suspieuri libet enatas inter utranque gentem suspiciones, aut praepostera ambitione factum vi Sanctius ad Sebastiani fanum consisteret, Gallus Rex ad Montem Marsa num per internuncios de sce3ere actum terrius To Ietanus praesul a sanctio Batonam missus, a Gallo Burgundiae Dux. de ineunda amicitia deliberatum , summo utriusque partis conatu. Negabant Gallivllam concordiae conditionem sere, nisi Reginam lege ptopinquitatis male cohaerentem coniugio sanctius repudiarei: Gallique Regis sororem, aut Ma garitam, quar Edua reso Anglo Regi, aut Blancam, quae Austriae Duci postea nupsere, sibi connubio iungeret. Ea re sanctius vehementer commotus est , diorem dimitti sceminam lectissimam,& unde gemina prole erat auctus, graue iudicabat. Itaque internuncijs reuocatas,re insecta Victoriam, ubi Reginam reliquerat ter conuertit,Abbati Vallisoleti in primis iratus:quem alienissimo tempore noui coniugij mentionem feci se, Francisque ut id postularent occasionem
702쪽
honem praebuisse constabat. Eius euertenai consilia clim Regina,quam is dolor maximὸ urebat consilia communicata causa quaerebatur. Optima visa est, regiorum vectigalium,quorum piticuratio penes ipsum fuerat ad rationes reuocare,atq; reipublicae malae gestae crimen intendere. Eius rei Guterrio Praesuli cura commendata . sanctius Rex ubii reus an religionis studio Compostellam abiit. quo in itinere ad Sancti Facundi conobium Alsons Regis eo nomine VI. de Isabellae atque Mariae eius uxorum osa quae in humili loco iacebant ii, commodiorem transtulit cippis cum inscriptione .licatis Vallisoletum hediens Lupum Harum Viscatae regulum, uius magna in ipsum merita extabant , oh quoio potissimum auctore regnum obtinebat regiae procuratorem, Regum Ante s-gnanum esse voluit. Multae atqj munitissimae arces tota altione in eius potes a-iem contraditaeAd haec galend. Ianuarij Comitis honore,& appellatione ab Rege est cohonestatus salutis anno millesimo ducentesmo octogesimo septi- 1as rno & quo gratius esset beneficium,expcis3 cautum ι ut eos honores Dieghus Hariis filius patre defuncto susciperet. Lupi frater Dieghus Harus limitibus aduersus Mauros praesectus. Ex his rebus aucta immerisum eius families auctoritate colirmatis opibus, Lupus Regis potens e se coepi atq; pleraque ad suum arbitrium reuocare plusqjunus poste,quam reliqua nobilitas,magna multorum inuidia atque obtrectatione dolentium, dictitantiumq; iusto se propemodum dio seruitio opprimi, Lupum alieno nomine regnare. Calaecos & Legionenses ea res in primis male habebat: Lupumque accusabant praeter caetera, quod seuerus in alios propinquis necessarijs omnia tribueret: eo validior, quod regiae familiae satiguinem sutini miscuerat, Ioannis regii fratris socer , cui Maiaria filia in coniugium data erat , Bouamque cum Rege propinquitatem ambiens. quod ad caeteram inuidiam adiunctum Legis animum abalienavit m xime atque ita ut priorem beneuolentiam odio maiore mutaret. Regium enim coniugium criminando,quas vitio cohaerens, id agebat ut Guillelmam Gallo his Bearnensue filiam eonsobrinam suam, iri regium torum inferret, vir immodicus, venturique securus pres confidentia animi Rex in ea atrocitate tena po-35 rui tantaque reipublicae pesturbatione tametsi cupiebat masime, Lupi eue tendi consilia non explicabat Itaque eo comite Carpetania lusti tu, Asiuricam
abi t. speties erat Merinum Asturicensem Episcopum genere nobilis, iritim, atq; adeo Gallorum Regis propinquum,primum sadrum se more sucturum sua
praesentia cohonestare. re Calaecorum es Lusitanorum motus comprimere in animo erat Calaecos pacandi cura Lupo demandata Rex sanctius cum Lusitano Rege consilio communicato,iunctisq; cum eo viribitis, cis incursiones arce
e statui quas Alsensus Lusitani frater de Aluarus Lara Joannis filius in lini timos Legionensuiu agros iaciebant viri acres, impataentes quietis; raptoque viuere soliti Portalegrum & Ronchae quae oppida in Lusitaniae finibus iri Alia o sons ditione erant ut i3 facerent opportunitatem praebebat. Ronchae utrius r. Regis viribus praesentiaque oppugnatur. villis , agris . aedifici js extra oppidum ignes illati. obsessi damno rerum suarum permoti & maioris mali imagine metuque subeunte oppidum dodiderunt In ea obsidione Sanctio Dioties sius Rex,si rempublicam incolumem tranquillamque vellet, Lupi opprimen Uiconsilium
703쪽
consilium dat tesuariam . vi in gratiam reciperet auctor extiti; Lupi potentiae
acrem aemulum futurum,propter amplas eius timiliae in Castella opes, pares nobilitati Non tulit ille iniuriam, gis artes quo tenderent non ignarus, an, o pervicax,impatiensque aequalis.simulata causa in Vascones ubi jt per speciem conueniendi Gasionis Bearnensis Vicecomitis, re iratus Regi superiora merita maleficio compensanti. sed nimirum nunquam apud Reges satis tuta potentis,ubi nimia est. neque deerat apula Vascones belli concitandi materia,' haud satis aequos Sanctio ob memoriam iniuriarum regnique intercepti. Quo tempore Clemens Luneus homo Gallus Vascones gubernabat rerum summae
presectus bello paceque. In Castellae & Aragoniae fines a Vasconibus excur- , Ssones sepe facti eventu nullo memorabili nisi quod Saluaterra Aragoniis ablata est,& Vasconum praesidio occupata. In Italia Aragonij meliori euentu pugnabant Rogcrius Lauria superioribus victori)s ferox atq: praeclarus ad Ne polim urbem hostium classi improuisus adueniens quamuis numerosura ing ti proelio vicit Iuni) mensis sextodecimo die. Dus & quadraginta naues captari captivorurn numerus ad quinque millia seir.in his plerique genere & factis nobilissimi O teris pretio dimisis,Guido Monsortius ut dimitteretur, neque precibus neq: pretio potuit impetrari in quo ragoniae 3 Angliae Regibus hostibus implacabilibus gratificari volebat. Erat enim simonis Monsorti a pronepos eius quo Duce ad Tolosam Petrum Aragoniae Regem cecidisse,inostratum roest.Simonis silius, in praelio ad L uisum Gallos inter & Anglos commissum superioribus annis Richardum Caesarem ceperat. Guido ipse in patris vindictum ab Anglis in acie intersecti Viterbii sacris operantem Henricum Richaroi filium quo tempore Eduardus RexAngliae ex bello sacro reuertebatur,impie aque & crudeliter in templo maximo interfecerat:viaqi sibi serro facta us Rubrum Comitem Anguillarium abi)t magna inuidia Caroli tunc Regis siculi, quod cedem fictam non persequeretur,Hetrurit ea tempestate Uicarius Angli Galliqj scriptores Guidonem affirmant in Regis Angli potestatem traditum siculus auctor eius aetatis in sicilia obi se contendit ex morbo cui sola Venus, iudicio medicorum succurrere potuit eo maiori cotinentiae in viro laude quod 3 ovXor Margarita marito vidua parum honeste pia licitiam habuisse sertur. Anastasia Guidonis filia Romano Velino nupsit Nicolai III. Pontificis Maximi propinquo. Ad hos Nolani Comites in Campania nobilissimi generis originem reserebant,posteritate ad nostram memoriam propagata extinctaque.
Orgo fratres s Carolus Saserni Priscis Iberati Cap. X L
magnitudinc gloriaq; praelians in Catalaunis tantummodo lacessita paululum pax Iacobi Balearis armi nulla re memorabili. Al- noson si Regis nomen celebre. pacis & belli arbiter ellectus erat magnis principibus captiuis Cerdae fratres in Morella arce,falernitanus princeps in si urana locis munitissimis detinebantur. Ij diuturna capitiauitate sessi, L maioris mali metu perculsi,ad pacem quibus vellet coditionibus
704쪽
erant propens.Magni Reges geprecatores adhibiti. multis legationibus Araiagonius de pace interpellatus a Galliae &Castelle Regibus Verum Eduardi Regis Angli auctoritas praecipua erat:cum mediam personam gereret, sibiqi eum Aragonius socerum dest naret, Eleonora filia in coniugium destinata. ut Olo ronem Lugdunum id Coquenorum est in Galliae sinibus ad Pyrenaei montis radice alijs Ilium apud Antoninum)Anglus & Aragonius couenirent,de rebus omnibus collocuturi statuitur. In eo colloquio summa Angli Regis colentione Carolo Salernitano Principi,libertatem intra annum reddi impetratum, his legibus. Siciliae regnum Iacobo ct seret, Pontifice Mox. ut annueret, Ara io goniosq. anathematis religione solueret exorato CarolusValesius iure Aragoiani; regni δecederet quod a Martino pontifice erat datum. Eidem viginti millia pondo argenti penderentur Ea omnia nisi intra triennium priestita esent, in custodiam rediret. interimo, obsides daret tres filios Robertum & Carolum ac Ludovicum: praeterea e prouinciae phocaeensis nobilitate viros sexaginta Graues eae conditiones erant pacisci tamen quacunq; ratione cum victori expepediret,viciis nec tae crat: ceptaqj libertate haud defuturam occasonem me lioris sortunae sperabant: salutis anno M. CC octogesimo octauo Carolus ab Aragonio dimidiis in Galliam abiit:moxque in Hetruria Gibellinorum moribus compressis Romae a Nicolao IIJ I. pontifice Maximo, qui sub initia huius sto anni Honorio successerui, Apuliae es siciliae Rex dictus est corona imposta capiti, caeteroq; ornatu regio cocem cum negaret foedus ratum fore,quod iniussu suo factum erat,de regno Romanae ecclesiae ab antiquis temporibus vectigali. Ea res vehementerAragoni j Regis animum percus1t eo magis quod sanctium Castellae Regem ab eius amicitia diuelli,atq: ad Gallos esse propensum erat renunciatum eodem pontisce auctore: cuius auctoritatem Toletatius praesul Se
mentis Gonsaluus,Gonsalui Cardinalis propinquus eiusqjopera,vi quidam volunt,in Guterrit locum per haec tempora desuntii aut abdicantis substitutus)Reginaqj sequebaturi quamuis multis proceribus Aragonij amicitiam propter locorum vicinitatem,& quoniam Cerdas fratres in potestate habebat pLesiren3o dam iudicantibus Uerum Lupo Haro,quos proximὸ explicandum est, perempto eius propinqui & necessari j as Aragonios aufugerunt, noui ct diuturni belli auctores suturi vindicts cupiditate priuatum dolorem communibus dissidij x miscere parantes. Ea res Sanctium impulit vi foedus cum Gallo facere matura ret. Lugdunum ubi Pontificis ea de causa Legatus Ioannes Chauletus Carlinalis erat,ab viroqjRege missi legati a Gallo Mornatus de Lambertus viri prima-rij a sanctio Merinus praesul Assuricensis Fredus his con sitionibus factum Alsonso Cerda modb Regis Castella appellatione abstineret, Murciae regnum tanquam Castellae Regis beneficiario sanctius se traditurum pollicebatur sub stituto etiam si sine prole decederet Ferdinando minore fratte. Castellar Rex do mille equites auxilio, Gallo Regi mitteret,Ariagoniam bello repetere cogitati: ct si necesse eset tutum iter Gallicis copiis per prouinciam daret. Gerde fratres Regum opera libertati redditi,in Galli potestate essent. Id stelius Blancae puerorum matri ingratum suit prorsus vi Rege fratre dimisso in Lusitaniam abie rit virilis animi scemina nouaqi belli subsidia aduersus Castet lar vires cupiens
705쪽
comparare aiori tame conatu, quam successu Dionysius enim Lusitaniae, Rex Mauri, omni Lusitania pulshopima pace fruebatura neque eam vi alieno commodo, suo periculo turbaret,adduci poterat.quid enim dubia spe in certum discrimen incurreret partamqj pace gloriam intempestiuis armis obscuraret, numerosa prole selisi ex vaore enim Isabella,antea salia Ilabella, Constantia hoe anno nata es post biennium Alsensus quem regni successorem habuit. ex soluto concubitu hi:Alsonius Alburquerquius,unde eo cognomine familia in Lusiania nobilissima genus ducit Petrus litterarum stu/ijs deditus , ut argumento est liber ab eo editus de Hispanicae nobilitatis stemmatibus. praeterea Ioannesci Ferdinandus,duaeq; sitae,altera Ioanni Ccrctae nupta altera virgo sacra. io
ui in C rvilis mortis. Cup. a II. B N cast lia quies erat a Mauris quidem: cum Grana tens pax,cum
ἶς' Africa induciae nouo sidere cum lugephoMarrocio Rege firmate.
tamen intestini maior cura suberat concitati Lupi Hari csde,
iure an iniuria incertum,in regia certe,atque coram Rege patrata quod qua ratione contigerit altiori aliquanto ex principio explicare conuenit.
Aluaro Lara paulo postquam in sanctii Regis gratiam redditus erat,defuncto, Lupus in Castellam se retulit, istinum auctoritatas locum recuperaturus, adia 2 ouersario sublato sed natura quae nullum sine aemulo esse sinit Ioannem Aluari fratrem ad parem dignitatis gradum,continuo fauore populi euexerat,Regisq. fratiam ingenti Lupi dolore: cum Regis artibus violari se,atq: imminui palam conquereretur:adeb ut neqj Regi ipsi motum animi insicare vereretur. Nam Ioanne Lupi genero Salmanticae agros vastante , & Mirobrigam usque cum suorum manu excursiones ficiente Regi de ea re cum Lupo expostulanti prosi teri non dubitauit. suo id consilio suaq; voluntate patratum:Vallisoletum Rex pergeret,Ioannem Cisalos venturum is pagus Valli soleto vicinus est.) Dare
enos impotenti natura ,Regum iracundiam minis irritare, utrunque exitiale est dissimulatum tamen donec se occasio daret tamar temeritatis tanta qj auda 3 ocue castiganda . interim Valli soleti cum Ioanne fratre collocutus Rex,cos motus tantisper composuit Inde digressus, Roam primum, dein te Valetani imac Soriam abiit, Turias onere petens Aragoni j Regis conueniendi causa, cupidusque Cerdas fratres, i sibi δederet impetrandi. Lupi artibus Regum congrcssus disturbatus est ultro citroq; commeantas iniquasq; neque easdem virique Regi pacis conditiones alterius nomine de nunciantis.& spes erat per Cerdat fratres sanctium euerti pose,a quo ipse animo penitus alienato erat. Conuerso Rex itinere Niurum abi t a J fines Aragoniae de Vasconum in Castellastum municipium.Ioannes Regis frater & Lupus socer, officia causa Regem adeunt haud satis idoneo praesidio si vis adhiberetur. aderant Episcopi Contii η ouusToleranus, Ioannes Alsonsus Placentinu Calagurritanus, Uxamensis, Tu densis praeterea scrinii Magister Hispalensis decanus, atque Vallisoleti abbas consilio 3e republiea instituto unc Rex arces quae in Lupi ct Ioannis potestate erant sibi continuo restitui mandat, milite pnesidiario sacramenti religione
706쪽
Aluto esseraq: ingicata per quarti iritelligerent hauὰ dubie ipsorum man lata esse.parere recusantibus vincula inijci iubet. Lupus districto glaaio inuolutaqi
sinistra sago addita etiam verborum contumelia,tyrannum,perfidum impium, eaeteraque, quae furor dabat,inclamans Revem irruit interfecturus. ingens facinus, colidentiam singularem. In vestigio,altantium concursu ,δextra primo actu obtruncula consosus ipse est vir acer ac sortis cui nimiapotentia,m itaq; gratia erimini, inuidia populi calamitati sui; insolensque animus. Ioannes genervno dc altero eg aulicis in Regis oculis vulnerato, postquam socerum occisum vidit,ad Reginae cubiculum sugit. Eius precibus tantum non sinum & latus of ro ponentis insequentis cum gladio Regis manus necemq; euasit: vinctus tamen serro & in custodiam traditus es dicturus in iudicio causam: musta breuitatis studio praetermittantur necesse est. ει quis omnes perfidiae formas, quis tanti tumultus referre casus omnes,regiaeq; ex eo perturbationem explicare possiti Omnino sublatis ducibus tumultus in pr senti pacatus.cl ro recentiqj noXe simul & poenae exemplo factio is studia retenta, ne se continuo commouerent At receptis mox animis,pleris: in circulis palamq; Regis factum accusare, quistinisatione beneuoletiae tantos principes oppressisset eos ut quisque aut propinquitate aut amicitia contingebat, alij curia, alij se regno magno numero subhucunt Notia imminere tempestas visa est quae praecipua caulia extitit sce-
1 o deris cum Gallo Rege Lugduni uti dictum est maturandi. 1oanna Lupi occisuxor ad D. Dominici Galla iij Reginam sororem ada jr,in lugubri veste,nat magi j domestici reliquias colligere parans tum suis lacrymis, tum Reginae precibus Rege placatot qui patre caeso filium Uiscale princ1patu armis spoliare purabat:& iam Harum municipium reuigni arcem armis ceperat Actiam de con-eordia:Reginaq: Didaco sit si quod nece sile erat, patris coeflem a quo animo ferre se ij & sua Regis potestati permitteret,paternar auctoritatis locum pollicita est.Ioanna ex ijs rebus metum interpretata nuliebri inconstantia repentὸ murata,atq; in vindictam praeceps, gro fili; animo subdere faces, hortamque,vti sde qua Regi tenebatur renunciata aA Aragonios discederet. Maria Ioan - , o nis captiui coniux in Vasconiam sinitimam abiit Multi ex factione, abeuntes prosecuti. pars maxima vi in intestinis dissidi is firme sit, suspensis & incertis animis ad tempus , sortunam in consilio habituri substiterunt in patria. Gasto Bearnensis Vicecomes rebus cognitis,cum propinquis & necessariis vires corti municaturus accurrit in Aragoniam,pro eorum dignitate & salute quodvis sortunarum discrimen paratus subire. His auctoribus Cerdae statres ab Aragonio Rege emissi e custodia sunt. & quo maiorem dolorem inureret sanctio Regi, mense Septembri Iaccae, quo ad se deducendos curauit, Alsensum natu maio-iem Castellae & Legionis Regem sistit. inde nouorum bellorum materia se gesque ampla.& necesse propemodum est magna regna magnis nouisque mo--o libus sepe turbara . Eorum & Aragon ijs auspicijs bellum in Castellam compa ratum. Multitudo rerum nouarum cupida &pauens, Castellae proceres sitio ijs non consentiebant. optimus quisque tranquillitatis amore, Sanctii iu3icium sequebatur, eique quoniam rerum potiebatur,nauare operam & sttidium mal .lebant: Victoriam in Cantabria, ubi Regina Idenricum filium enixa est per
707쪽
eos dies appulso tum vi cum Gallo Rege Batonae, ut erat per legatos honstitutum, colloqueretur: tum ut Viscator oppida sub imperium adiungeret. Bellum dissicilius opinione suit, propter locorum asperitatem, inopiam commeatus, gentisque ingenium in retinenda fi 3e constantis. Didacus Harus Lupi stater, quem spes fuerat Calatrauar Magistro annitente retineri pose, limiti antea a Rege praesectus,& nunc maioribus honoribus praemi sque inuitatus, Viscatae etiam principatus spe iniecta tandem in Aragoniam exul abire maluit nullam
fidem ei fore sanctam dictitans a quo viri principes, propinqui & neces Iarij
per fidem collo ij violati e senticeriusque consilio, opibus, diligentia prosequi fratris filium.Verum dum omnia belli apparatu circunstrepunt, atque Ca- Iogesiae fines inuadere armis parant: Di lacus ipse Lupi filius extinctus morbo est magno Sancti j Regis commoJo eius enim obitu factionis studia remissa, Viscataque eatenus magnis motibus iactata in Regis potestatem uniuersa con
cessit Didaci falcedit virtute cui summa expeditionis permissa erat,plurimaqj figes bello paceque habebatur.
Α N C TIV s rebus in Cantabria patratis colloquitque cum Rege Gallo spe in aliud tempus seposita, Ioannem fratrem in Burgens arce custodiendum reliquit:vnde Curielem translatus dein
de est. Ipse belli Aragoni j otique regni cura Sabugalem abiit, quod oppidum in finibus Lusitaniae situm est. Ibi sancti j & Dio n3sj mutuo congressu foedus factum aduersus Aragonium Regem de Castellia exules, qui per speciem Alsonsi Cerdae in auiti regni, in cuius iam appellatio
nem inuaserat, possessionem mittendi bellum grauissimum moliebantur. s luto colloquio Sanctius contractis undique viribus & c ijs ad Alma sanum I a a s oppidum Aragoniis occurrit.menseAprili anno millesimo ducentesimo octo gesimo nono castra castris collata, euentu nullo memorabili. Moronum sane oppidum ab Aragoniis vi expugnatu Almasanum obsessum. Cotta sanctius 3 oin Aragonios fines peruadens agros populatur, pecora abigit, villas vicosque incendit. Dieghus Harus diuersa parte Conchae & Optae, hoc est, Huetis tractum populationibus vastat: hostium manum ad palamnem oppidum vincit iugatque Roderico Solomaiore Duce caeso.signa militaria capta,missaque Turulim. locorum angustiae exitio fuerunt, Aragoni js de suo loco pugnantibus, atq; ex omni parte imminetibus. Nulla parte quies dabaturalia ali)s in orbem succedebant mala:& innocentium poenis Principum dissidia luebantur pleraeque urbes & oppida,qua metu, tua voluntate in fide perstabant.in una PaceAugusta intestina ciuium seditione tumultuatum est in duas fictiones ab antiquo scissa. Belaranda cum Portugalenses bonis eiecissem sanctius de iniuria inter opellatus, ijs qui pertulissent, damna reponi mandauit. imperium Regis recitantes aduersarios mdigno numero, Belarari reparatis viribus caedunt: reli quisque ex urbe pulsis temeritatem luentes noua temeritate superiori oppido munito Alsonsum Cerdam Regem proclamant, incredibali sanetij ne
708쪽
gis destre, motuque. Vis magna populi est semel ad arma consternari, Regum
tamen potentia maior Missis abs Rege copiis audacia repenia in metum mutata est deditionem facientes, tametsi salutem pacti erant,ad unum omnes trucidati,quatuor millia capitum,nulla neque sexus commiseratione neque aetatis. Talauerae in Carpetanis quoniam Alsons partes sequebatur,aὰ quadringentos ex nobilitate trucidati,membratimqj disiecti sunt, as eam portam, quam ex eo tempore vulgus Quartos vocare coepit. sic hominum opinio est ducta per manus nullo meliori auctore. Utriusque urbis calamitate, aeteris ne se facile commouerent documentum latum & serme omne magnum exemplum ex iniquoio aliquid habeat opus est. verum quod contra singulos peccatur, utilitate publica , ct tranquillitate compensatur. proximo anno millesimo ducentesimo ianonagesimo Galliae inter & Castellae Reges mutui colloqui; spes tentata est. tempore &loco constituto conuentum Baionam in Tarbellis.Nihil in eo cotiloquio maioris rei factum praeterquam quod pace inter utranq; gentem firmata Rex Francus tute decessit quo illi tanquam Blancae nepoti regnum Castelis, plerique destinabant a lentatores vaniloqui,pacisqj publicae hostes.Tolosa, se-gura, illastanca in Cantabriae finibus ab Alsonso Rege aedificari coepi Sancti j opera ad culmen per haec tempora sunt perductae extant de ea re publicae
tabulae ipsis et iusti Victoriae & Valli soleti quo se ex eolloquio digres us,o contulerat,consectae Rex Gallus icto cum Castellae Rege scedere Aragoniae armis repetenda consilia agitabat Aragonius Castalis,Calliae,atq: Italiae viribus impar,ad pacem propensus erat. tametsi Carolus Neapolitanus Rex, icti antea fietieris conditionibus non stabat Anglusque Res,quo agente libertatem receperat fidem suam ludibrio haberi gre ferre videbatur. Romanus pontifex de ota controuersia ab utrisque appellatus, legatos se m 1ssurum respondit qui in re praesente disceptaren aequisque conditionibus dissidentes pace stabili con iungerent.In eam rem duo Car linales Benedictus Columna & Gerardus par- mensi, in Galliam destinati interim Carolus & Aragonius Redi ad Iunqueram oppi8um in Catalaunis, fide ultro citroque data inter sese collocuti aliquot,b mensum inducias pangunt, dum de omnibus pactionibus , paceque perpetuo scedere reuocandala legatis agi posset. Vterque ad pacem procliuis erat: CaiOlus iniecta spe Siciliae recuperati lae: Aragonio graue erat,iandiu prouinciam fueris interdictam: & belli molem quod ex Gallia grauissimum comparabatur,
auertere cupiebat, viresque in Castellam conuertere.
Ioannes Liara ad AO nios iransi. Cisp. XIIII
BI Ioannes Lara ea auctoritate, gratiaque & opibus a s Arag nios respicere cceperat in fide haud satis constans, atque spe urbi, Albarracim recuperandae prouocatus: & solent homines utilitati magis quam religioni seruire commogumque honestati praeserre. Eius iransitionem quoniam magnum in v tranq partem momentum ficturam sanctius cogitabat, nihil praetermisit eorum, quae ad sanandam hominis mentem pertinere visa sunt, usque codum limiti aduersus Aragonios
709쪽
praesiceret, omniaque blandimenta daret. Nihil ea diligentia prosectum. Burgos ubi Rexerat, litterar ag Ioannem allatae a puero sunt,quibus insidias vitae suae parari denunciabaturi vero creditum alia mallem ut idonei auctores assi mant,confictas ab iis litteras quibus aegre erat, virum acrem & praepotentem ad Regis gratiam restitutum este, priuatas cupiditates saluti publicae potiores exist imantibus. Ille natura suspicas, side habita ijs, quae nunciabantur, curia se citato subduxi atqj per Vasconum fines in Aragoniam abiit, Sanctio nequicquam eius iter Vallisoletum usq; prosequente, atque omni diligentia retraherea fuga curante. Impendere enim grauem tempestatem prouidebat si vir prepotens qui multorum studia conciliarat,caeteris se transfugis adiunxisset Omnino Ioin Callellae fines continuo Ioannes inuectus cum suorum manu,COnclis,atque
Asarconis agros omni belli iniuria uexauit: hostes praesto sudit Moiam oppidusubegit. multa militaria signa capta. hominum S pecorum factae praedae. Hac tempestare sedata,noua validiorque breui subsecuta est Aragonius Rex, Harus, atque Lara viribus ad Valentiam collatis,quo se Lara rebus patratis receperat, irruptione repetita Molinae,segonti Valeranica Almasani agros impunὰ vastant, sanctio Conchar, quo ad eos motus accurrerat ex fibri quartana impo tunissimo reipublicae tempore laborante: ita ut neque se loco mouere posset, neque belli defendendi cogitationes explicare. unde, quam ea morbo, taedium maius Regina Vallisoleto, ubi per eos dies filium pepererat cui petro nomen rofuit, cognito periculo, Don/um confirmata valetudine ad Regem aduolauit: amor metusque incitabant. Eius aduentus Regi iucundus, reipublicae salutaris suit, Ioanne Lara ingenij dexteritate nil offieium retracto. Levitatis enim& inconstantiae poenitentia suberat, Albarracini recuperandi spes inanis. Isa- bella Blunca ct Regins fratre nata viro matura,excellenti oris dignitate Ioanni desponsa est Ioannis Larae filio. dos dicta Molinae principatus, cum sponsa pater virili prole careret. Re constituta nuptiae principali apparatu Conchar peractae. in4e Toletum itum est Regem prosequente Ioanne Lara, neque satis 1i io, neque satis constanti, uti euentus declarauit. In D. Pauli Praedicatorum coenobio, qui extra moenia ad suminis ripam erant, hospit)o designato soad mulium noctem cum Iudaeo quodam copioso ludentem sorte te seris, Nunianius Ciurrucians improvise a sueniens monet, insidias vitae suae fieri multa he sterna nocte arma in regiam illata. Fugae consilium quasi certo periculo captum , clausae urbis portat impediunt intra quam iumenta omnia, & agasenes erant.metuenti ac soli cito nox peruigil fuit,grauissima mora Albente c lo euocati domestici, indicato quamuis periculo subsistendum tamen hortantur.interpositam noctem, mendacium arguere. quid enim cessarenti quid lucem expectassent, perfidiae testem suturam quid altu i aduersarios cupere, quam eum a curia diue ili , inuidiosa potentia, opibus formidas lemi quieta omnia in urbe esse: prioris fraudis meminisset, denique aut incolumitarem eo consilio quae- 4 ciri, aut nihil grauius quam sugae necessitatem proxima nocte fore: per diem nihil ausuros uduersarios. sic metus mitigatus. simul re prosita Rex segi serens s lem suam in dubium vocari , ad eum sanandum animum retulat, haud falsa esse etiam, quae vera non probabantur , quasi studio occultata suspi
710쪽
euntem ramen. Quo tempore cum Granate Rege pro ingenio genis; in s e nintante,scedus firmatum, persoluto quod debebat vectigali.Ferdinan : s Pontius Legionensis, qui limiti aduersus Mauros praeitchus crat, Reges inter se conci liancli praecipuus minister oleto Burgos primum,deinde Palentiam itum et hubi Dominicani ordinis generales conuentus habebantur. Ioannis Lane in si dus animus nullis beneficijs sanabatur neqj solus ipse desectionis consssia agitabat , sed & proceribus alijs ut res nouas molirentur suadere non desistebat:
multorumque studia a Rege erant alienata. Aduersus has molationes Ioan
nes Regis frater principibus aeque ac plebi gratiosus e custodia emissus, in Reio gis ac Ferdinangi filij verba sacramento adactus es , pueri manus patriae recepto more anquam regni haeredis deosculatus Huius opera plurimi ad meliora consilia traducti. Regis industria, eum Compos lam procurandae religionis specie abi set,Ioannes Alsonsus Alburquerquius vir primarius,qui in Calaicis
Ioanne Lara impulsore, tumultuabatur, ad sanitatem reuocatur, arma ponere persuasus. Haec salutis anno millesimo ducentesamo nonagesimo primo in Ca- 1 dis istella gerebantur. quo anno mense Februario ineunte a Cardinalibus,quos Romanus pontifex uti ante dictum est legarat in Galliam , inter Aragoniae ct Galliae Reges scedus, Tarascone in Gallia Narbonensi compositum, pro sente Carolo Neapolitano Rege, missisque ab utroque Rege cum ampla po-ao testate legatis. Pacis hae conditiones dietie. Aragonius milia Romam legotio ne eorum, quae commissa sunt, veniam supplex perito. Vectigalis nomine , uti eius proauuus pactus erat, Romanae ecclesaar triginta auri vincias annuas pendito. In Syriam belli saeri causa, eum iusta manu nauigato. In reditu matri fratrique ut Siciliam restituant, hortaror. Ac omnino ex ea insula Aragonios tum proceres tum milites, se uero edicto aduocato. Carolus Valesius iure ce31-to, quoὰ pontifex Romanus in Aragoniae regnum sensit. Ad has con titiones adiectum, ut Pontifex Aragonium in gratiam reciperet, lcgaretque qui proni clam interdicto ecclesia fico solucret. Ei Res Aragonius ob scies a Carolo Neapolitano acceptos redderet. Foedere sanciendo Siculi legati non assuerunt 3o Aragonio Regis artibus ne pacem turbarent,magno Iacobi Regis,& siciliae totius doloret cum se proditos, atque desertos, a quo minime oportuit, conque rerentur: pers ituros tamen inside, neque Gallica imperia pasturos, vitamque & sanguinem, si res ita serrent, ante prosisuros. Itaque Siciliae restituen dae , recuperandaeque vana spes suit: ac ne in syriam quidem abs Rege Aragonio nauigatum: cum per ictem tempus nunciatum esset, Ptolemaidem quae
urbs Christianorum ditione, una in syria retinebatur, ab Helpi AEgyptio
4mperatore, silioque eius Melesiuiti obsestim,expugnatam,euersam, ut ne inuicium ullum, monumentumque urbis extaret, ciuibus ad unum carss. Hic
sinis belli sacri suit. nostrorum cesssatione, foedaque ignauia. A Regibus Arado gonio,& Neapolitano lunqueram rursus in colloquium de pace ventum, propensis utriusque Regis ad conco iam animis. sessi malis praeteritis erant, perculsi futurorum metu. Itaque Carolus p colloquio digressus, Clementiam filiam nam maximam, Carolo Valesio nuptui dat, dote dicta Andegauenis Coiuitatu. additi deinde Cenomanni, ea lege, ut Aragoni3 regni repetendi