Hispalensium pharmaco-poliorum recognitio

121쪽

HISPAL. PHARM. RECOG.ctione subeutibus ad medicam eta quae eius partem ingrediuntur, id tame in lic ore in quo ipsis medicamenta incoquutur minime seruari posse. Vt in proposito ex eplo: quum integrae decoctionis ius libris constes quatuor, ad quas redactae sunt librae octo aquae in libris duabus radi cum incoctae: si eius imis decocti dimidium coficere velimus, nempe, libras duas, accipietur quidem dimidium radicum ex quibus integra decoctio constabat, & erit libra una radicu, cuius proportio ad libras duas quae integra decoctionem ingrediuntur est eadem quae libram

duarum dimidiati iuris decocti ad libras qua

tuor integri iuris decocti. Ea aqua vcro minime accipi e dum erit dimidium librarum octo, ex suibus integra decoctio confecta est, nisi li-b elex, ut consumptis libris quatuor squot in integro decocto consumpta esse dicuntur j relinquantur librae duce pro dimidiato decocto quaesito. Quomodo in ipsi aqua servatur proportio arithmetica into integrum de cistum& eius partem. Siquidem eadem quantitate excedunt librae octo ex quibus co fici cur integra decoctioὶ libras quatuor quae supersunt in integro decocto: qua in eius dimidio librae sex excedunt libras duas quae sipersunt in dimidiato

122쪽

LIBER TERTI U S. si decocto. Quod vero proportio haec arithmeti ea sunt liter sit in li*1oribus aliarum omnium decoctionum se tuanda quae in maiori quantitate a Pharmacopoeo quam a suis auctoribus parentur, eodem quo attulimus exemplo manifestum fiet : Si enim praefactam decoctione libeat Pharmacopoeo duplare, iuxta vulgarum re accipiet libras. qu tuor radicum & in libris sex 4 cim quaeaucoquet ad dimidas . quomodQ cosa sumerentur in ea decoctione librae octo aquce: in propusto simplici do cocto quatuor tantum consumptae e sent. Qua re licet proportio geometrica sit quidem octo quantitatis aquae simplipi auctoris decocto iniectae) ad quatuor quantitatem iuris ipsius simplicis decocti P sicuti sexdecimΥqua raritatis scilicet aquae aptata idecoctioni iniectae 3 ad i. ruet tocto videlicet, quantitatem iuris dupli deco

decocti qu in simplicis: proportio quidem a- il' ' rithmetica erit hic potius quae reiicia, in qua aqua duplatae decoctioni inscienda eadem superet qualitate ius illud quod in eadem dupla ta decoctione superesse debet, qua in propolita simplici decoctione aqua in ea iniecta ipsus su

123쪽

neent is debet esse ex arida parte msi cursi probe niuius ei refractim: per lineo solis manibus, nu durem torcularis ope expressus, ne i Atus aut biseidus sed

Mirus evadat.

HISPAL. PHARM. RECOG

perabatius quod peracta eius coctione remansit. Hoc aute fiet, si pro duplata decoctione accipiantur librae duodecim aquae. ita enim consumptis ex ejs libris quatuor, relinquentur Octo. Quod erit duplum propositae decoctionis. atq; in ea totidem librae aquae insumetur quot in ipso decocto simplici. Atq; ita ex seruata in eis proportione arithmetica fiet ut eodem temporis spacio utraq; conficiatur decoctio. Cumq; ambo in igne aequali fiant , ne uesarib eade dc aequali omnino pollebunt facult te. 'i

CL R V P U S ex acido citri j paranaus erit iux'ta Me siue do Ct rinam in e urn qui subsequitu modum: aecipe ' sacci malorum citi iorum acidi libras duodecim . coquatur in vase fictili vi creato igni prunarum lento' ad tertigo partis cosum p tionem: deinde residbro sinattit d u rei ci acrescat. tum id quod tenue cshq sponte sua colo laneo trasmittatur. Inde eius si icci clari libri septem agundantur sacbari albi expurgati & injule pum percocti librae quinque. et coquatur ad frrupi crassitudinem : aut si aestas fuerit, in-

124쪽

LIBER SECUNDUS. Sasole dimittatur, donec eius aquositas consummatur, quo incorruptus seruari possit.

Arum Veneris.

C VM variae syrupiadianti seu capilli veneris

descriptiones in ossicinis reperiatur. ex Omnibus ea selegimus, quae a Plateario mutuari solet, verum in eum qui sequitur modu correcta. Accipe capilli veneris recentis & modice cotu- si libram una. cui affundatur aquae calidae librae tres. et in eadem aqua maceretur horis duodecim. quibus trafactis; deuissime coquatur dum semel serveat. deinde in i ure expresib, at 4 ad la uc ca l en te, maceretur per totide similite, aeq-ras alia quoq; libra capilli veneris recetis & co-tus: atq; lento igne iterum semel ferueat. et tadem iiiii cum expressione colato addantur sachari albi librae tres. et percoquatur in syrupu

SYmpus de papauere Mesuariasi debet parari iuxta formula quae in eius repitur codicibus:

125쪽

Lib. de conspost.m dic.s cito. c. a. in confectibus ex cupitibus pap.Drtilis G leui.

HISPAL. PHARM. RECOG. in qua duplex notatur error, unus librariorum, a multis iam castigatus qui sacchari & penidiorum an avncias quatuor legunt, non autem a-na drachmas quatuor, ut deprauate in Mestiae codicibus legebatur. alter vero qui ipsius videtur esse auctoris,an emine quod sciamus) adtenus animaduersus: imo quem pice rosq; pollit tum sequutos deprehendimus: dimidium sacchari, et penidiorum pondus, aut etiam minus, papaueris decocto immiscentes: Galeni auctoritate, cum Mesue fortassis deceptos, qui in

suo' diacodio mellis dimidiam mensuram pa

paueris iuri ad miscedam pra crepit. Quam. quidem Galeni sententiam ipsos non esse assequutos cuilibet euidentissimum fiet, qui diuerso rus a quorum mensuras cum eorundem ponderibus comparauerit . a multis enim doctis ac diligentibus viris certissimo experimento comprobatum est vinum aquam & alios similes ii . quo res grauiores esse oleo in sesqui nona pro 'dortione, mel autem vino & reliquis sit milibusia proportione sesquialtera. Vnde si iuxta Ga leni praescriptum papaueris iuri dimidia mellis mensura conuenienter admisceatur, sane sit papaueris decoctum libram unam cum dimidia ponderauerit , moi ci immiscenduin, ut dimidiam

126쪽

LIBER TERTIUS. 13diam decocti mensuram compleat oportebit ponderare uncias tredecim cum dimidia: atq; si decocti pondus fuerit librarum duarum, mellis pondus librae unius cum dimidia fore conveniet. Quoniam vero ad consistentiam deco .cto acquirendam parum admodum interest inter mel & saccarum seu penidia, necessarium esse consequitur,papaueris decocto, si libras duas ponderauerit, uncias duodeviginti sacchari&penidioru esse adiungendas. Atq; ita syrupus papaueris Me suae ex ' Galeno in suo diacodio in hunc modum castigabitur : Recipe capitum papaueris albi & nigri semine turgentium h maturorum de nondum aridorum ana uncias septem & semissem . contusa macerentur in libris quatitor aquae pluuialis per diem naturalew, aut longiori etiam tempore si duriora & sicciora fuerint. Deinde coquantur ' donec stacencant, adeo ut eo in succus exprimi possit: quod fere fiet, si ad dimidias fuerint percocta. et cxpressum ius cum sachari albi clare facti & penidiorum ana uncijs octo percoquatur in syrupum.

Loco unte eituto ex lib. 7. de copos. medic. sic IO. c. a.

eitate ex humiditaὰ te mediocriter Iehubentium. cDiutius autem coqui superuncuti coset Galenus.

127쪽

copoei ob nimiam ment hae siccae & rosarum copiam, aut succorum inopiam in eius compositione a Mesue praescriptorum, rite parari non post e. Unde quidam succos augendos, alij ve ro mentham o rosas minuendas censent. At nos contra, Vt alij etia docti viri, nullis nec laurbarum nec succorum quantitatibus ex ijs quae in Mesuae descriptione continetur immutatis, illum cet arte in eum qui sequitur modum parari posse ac debere centemus. Accipe saccorum expurgatorum cydoniorum acido dulcium, cydoniorum dulciu, granatorum acido dulcium, granatorum acidorum, & granatorum dulciu, ana libram unam & dimidia. in his succis percalentibus immittantur liorum mollis non nimium .sed mediocriter, siccae, rupto

rentur horis duodecim super cineres calidos, vel in loco alio tepido. Deinde igni admota in vase duplici leniter eo quantur, vi semel latum ferueant. protinusque per telam lineam Q rtiter torque do colentur. atq; in iure expresso adhuc calente macerentur rursus horis viginti quatuor taliorum menthae similiter mediocriter siccae aut pasis, non aurem aridae, modo prae

128쪽

LIBER TERTIUS. I dicto confractorum, aliae unciae nouem: foliorum rosarum rubrarum siccarum unciae dum Post haec,ut prius, eodem vase duplici praedicto coquatur lento igne ad medias. colentur cum expressione. expresso adde sacchari rubri libras duas . percoquantur in syrupum . qui in fine aromatizetur cum drachmis duabus gallae muschatar, stilla titio rostarum liquore solutae, & diligenter immisiae.

PRIOREM se rapi j de absynthio apud in

suem descriptionem , quae magis est in usu, nostius quoque officinis commendamus: hac tamen animaduersione ut in ea legendum sit, absynthi j libram semissem: quod & in antiquioribus Mestite codicibus legitur, &api aerisque omnibus recipitur: non autem libras duas, ut recentiores habent codices: & ut ab synthiu sit poticum, quod vulgo dulce appellari solet, &non aliud: vis mellis loco substituatur sacchao 1 rum

129쪽

HISPAL. PHARM. RECOG. rum rubrum : Quod in calidioribus regionibus, qualis haec nostra est, magis conuenit.

tu silagine. C VM syrii pus de tussilagine nulli certo auctori adscribatur, & varie in officinis paretur : nos sequentem eius descriptionem magis probamus: Accipe tussi ilaginis recentis manipulos sex. capilli veneris manipulos duos. hysopi manipulum unum. passularum uncias quatuor. glycyrrhietae uncias duas. maceretur Omnia in libris octo aquae per horas viginti quatuor. deinde coquatur dum ad quinque libras redde ant. colato iuri addantur sacchari rubri librae tres, mellis librae duae. et fiet syr upus.

tantam varietatem ac confusionem comperimuS, Vt merito ab eorum usu deterreri medicus

130쪽

LIBER TERTIUS. Scus debeat. Quoniam vero institutum nostruin hoc tractatu non est novas aliquas medicamentorum descriptiones afferre: ei qui simplicibus serapijs, qui ex ipsarum herbarum succis

seri solent, contentus non sit, consuleremus, ut ex omnibus praefatorum byruporum quae circumseruntur descriptionibus, eas deligat quas Ioannes Fernelius in sua methodo affert.

quinque radicibus. CVM syriapus ex quinque radicibus varie in officinis; incerto etia auctore parati soleat: consultius nobis visum fuit, sequentem nostris officinis praescribere. Accipe corticum sadicuapij hortensis, foeniculi, petroselini, rusci,& asse

paragiana uncias quatuor. Corticum radicum

capparis & eryngij ana uncias duas . seminum anisi , foeniculi, &petroselini, ana unciam se inmis. coquantur secundu artem in libris decetnaquae, donec ad sex libras redigantur. tunc demittantur ab igne donec tepuerit decoctum. fricentur manibus,& colentur. colaturae adde dat saccari rubri librae quinq;. et fiet svrupus. Prietermisimus autem acetum, quod alij ad