장음표시 사용
101쪽
HISPAL. PHARM. RECOG. res cunctos valenter ad ipsum ventriculum ac intestina convehit,&partes circum uicinas vel licans humores quoscunq; obuios confertim deturbat, simulq; cu illis educitur, antea quam ad remotiora permanare possit. quippe quum liquidius existens,facilius ii natura, eius violentiam ac furorem auersiata, succisque ab eo attractis irritata, cum ijsdem per aluum detruditur. Atq; hoc sane modo & cum hisce a me praefinitis limitibus ac cauti uculis intelligendos credo omnes bonos auctores, quicunq; expurgantia Pharmaca crasso modo trita exhibenda scripserunt.& Silvium quum scammonium in catapotijs e Te crassius terendum praecipit,vel amice interpretandum, ut in multis alijs suis scrip tis Raωrpretari oportuerit: vel eius opinionem uti falsam ac rationi & doctiorum auctoritatibus repugnantem rejicienda. quae tamen amice explicari poterit, si dicamus per crassius intelligere minus subtile, quam in reliquis compositionibus: vel si scammonium in ipsis catapotijs esset in succo aliquo soluendum,ut fit in pillulis sine quibus & de fumaria: aut cu ipsum scamonium est incoquendum, uti sese interpretatus est ipse in ijs quae antea ex illo citaui. Quoetia modo intelligit Io ubertus in sua Pharmac.
102쪽
LIBER SECUNDVS. 4rin annotation. in ellech. e succo rosar. Nico. ita inquiens: porro crassius cule tritum esse volunt scammonium. quod admitto si fuerit coquendum, aut calidissimo syrupo permiscendum, quo dissoluatur exacte. alias tenuissime pulue rari debet, ut exactius permisceatur. nec laevigatio exacta nocet, ubi coctionem ferre no debet. Qui enim scribunt hoc crasso modo teri debere, supponunt esse coquendum cytonio malo, vel aliter. Sed qui hanc opinionem tueri student, rursus mihi obhcient,tu ex Mesue tum ex aliorum doctissimorum medicorum sententia, non omnia medicamenta uniformiter terenda : sed quae ex illis vim in substantia tenui ac superficiaria sitam sortiuntur,crassius cule et
minus accurate terenda esse: ut flores Maromata, quorum nimis attenuatorum vis facile
disperditur: quae autem vim & facultatem in substantia crassa positam obtinent, tenuissime&in exquisitum laeuorem terenda. atq; CX expurgantibus medicamentis nonnulla vim superficiariam habere, quae magna trituram minime ferant : ex quibus unum est: scamonium, cuius praecipue causa quaestio haec orta est. Na
103쪽
HISPAL. PHARM. RECOG. oportet ut in eius contritione non nimium insistatur. Et de tritura in uniuersum agens, itah scribit : sunt quaedam quorum virtus cito tollitur : ut sunt debilis texturae : & huiusmodi nomulta indigent trituratione: sicut scammonia Antiochen a bona, verum ingrosia expedit ut plus in triturando in sistas. omnia enim quanto plus vel minus sunt grossa vel subtilia, lato plus vel minus opera triturationis indiget. Similiter aute Avicena multa scammonij tritura videtur damnare, it ah scribens: dc ex medicinis sunt quaeda quarum virtus propter contritione destruitur, sicut scamonia. Quare oportet vivitima facilitate conteratur, ne ex contritione caliditas eam cons quatur, corrumpens eius virturemta Praetcrea, quum non modo iuxta Mesuae,
sed& iuxta Galerii praeceptum, nobis quos receptum, in illo de dio spolitico exemplo, ea
medicamenta quae in corpus altius penetrare studeamus, in tenui sisimum pollinem terere Oporteat: contra vero negligentius quae moram in ventriculo aut ei vicinioribus partibus facere velimus: Atq; ex expurgantibus medicamentis quaedam etiam sint quae ex nimia laevigatione expurgandi facultatem, quam cras
siuscule trita Possidebant, amittant, aliam l
104쪽
nouam per urinas mouendi acquirant : ut in Rhabarbaro concessi : Quo nam pasco ego hic omnia tenuissime terenda esse contendo 3 Pro quibus obiectionibus dissoluendis , animaduertendum est, quod alij et iam
ante me tradidere, duos e se terendi medicamenta modos : alterum quo medicamenta
aliqua valido pistilli ictu tundi oporteat, alia vero quae clementer friare conueniat ducto per mortarium molliter pistillo . Alterum, quo rursus alia medicamenta diutius, ut pote, trituram togam sustinentia: alia vero parum diu , Ut pote eam breuem exigentia, teri oporteat. Animaduertendum etiam quod ex medicamelis alia sunt quae ut in subtilissimum puluerem comminui possint, tum Valenter tum diutius teri ex postulant: alia contra, quae nec longiorem , nec validam trituram sustinentia , parum diu ac clementer friare expediat , etiam si in tenuissimum pollinem redigenda forent. Alia quae longiusculam trituram sustinentia, validum tamen pistilli ictum non ferunt : & o diuerso alia quae pistilli
ictum ferentia, longam tamen triturae moram minime sustineant. Quamquam vero medicamenta ea quae validam & longiorem L i tritu-
105쪽
trituram, aut alterutrum non sustinent, si contra triturae suae substantiae congruendem modum, citra vllam artis cautionem, mollissime
laevigentur, quam plurimum ex substantia ipsorum tenui & suis viribus amittant, nihilominus falsissimum est quod nonnulli credunt aliquod posse dari medicamentum quod neutiquam mollissime laevigari possit, quin contra
substantiae suae exigetiam teratur: unde si eiul- modi medicamentum laeuigetur in te nilissimupuluerem, necessario eius tenuem substantiam dictari vel vites deperdi. Ita enim natura constitutum est,iugiter haec inter se adeo consentire, ut nullum sit medicamentum quod validam ac longam trituram exposcat, quin ut in leuisnsirnt . puluerem redigatur eadem valida ac longa tritura indigeat : & contra nullum ex his quae nec validam nec longam trituram serunt, quin clementi pistilli plaga ac bi eui triturae mora in leuissimum puluerem reddi possit. Quod ex ipsa rerum natura ac constitutione manifest 3 consequitur. aliae cunq; enim validam ac longam trituram sustinet, eadem sua natura substantiam crassam densam & duram, aut lentam, lignosam, neruosam, aut membra-
nossem, lapidosiam, aut metallica sortiri necesse
106쪽
est. Haec autem eadem rebus omnibus conueniunt fractu contumacibus, oc quae longam ac validam trituram expostulant ut tenuissime laevigari possint, quippe quae vires suas validas in profundo sitas ac aegre solubiles obtineant. Similiter quaecunq; neq; longam nec validam ferunt trituram, necessarium esst substantia costare tenui rara friabilit, & quod vires imbecillas ac superficiarias obtineant: haec autem
eadem etiam conueniunt ac consentiunt cum ijs quae clementer tantum ac parum diu trita
facile in mollissimum puluere laevigari quear, Porro id ipsum quos ut ab omnibus receptuac ipsa rerum notione confirmatu asserit' Ga- .lenus, inquiens: tenuium esie partium ea dici. Ub des in med. quae facile in tenues partes comminu ut 44 i- 'darum crassa rami partium, quae contra: tum dura viscosaq;, aegre ac difficulter, aut non omnin b, in tenues comminui posse: fragilia vel o,& quae citra viscositatem mollia sunt, prompte in tenues solui. Neq; vero inficior me δicam et a multa reperiri quibus aliquantulum longiori
aut minus clementi tritura, quam eorum substantiae modus exigat, Comminutis, facilius ac promptius eorum vel substantia tenuis diffletur ac euolet, vel vis ac facultas exhaletur ac
107쪽
HISPAL. PHARM. RECOG. pereat, quam in alijs eundem triturae modum exposcentibus contingere posset. Immo etiam e illa quae tametsi conuenienti suae ipsorum substantiae modo laevigentur: tamen adeo se innui exolubili ae facile insta inmabili substantia sunt praedita,ut nisii maxima diligentia ac arte terantur, non parum ex illorum substantia ac viribus evanescat resoluatur. His ita expositis , facillimum iam erit proposita argumenta diluere. Quod enim dicunt medicamenta nonnulla esse quae substantiam tenuem ac superficiariam sortita crassius cule &minus a curate teri conueniat, quoniam nimis attenuatorum vis facile ac prompto disperditur . partim quidem concedo, ac partimn Ioncedo libenter, & assero etiam, Verissimum esse quod multa sint tenui ac superficiaria substantia praedita, quae nec longam nec validam trituram sustineant: sed quod inde consequatur ea crassiuscule fore perpetuo
terenda, quoniam eorum nimis attenuatorum
vis facile disperditur, id vero nego. Sed quae sunt substantia tenui prat dita, per se sola exhibita aut in pulveribus cum alius commista,
crassiuscule aut minus accurate terenda censentur optime. At incompositionibus lJS , ia
108쪽
LIBER SECUNDUS. q quibus, vel veram istio contingit, vel aliqua fermentatio expectatur, subtilissime' omnia Elaeuigari rationibus a me antea traditis omni- Praetern nulla cieno necessarium est. Neq; timendum ne eorum nimis attenuatorum vis facile disperdatur, quo si ovium, ita iuniam Quantuncuq: tenui ac inflarnmabili sub -ςπο
1tantia lint prsedita, ii iuxta artis praecepta tem Visamistio non e , rantur, imposisibile est: ex eorum tenui tritura tistit,mirin subtusi
v1 res tuas disperdi. Quod Galeni praec plum vinuniuersale sit obseruandum, quo in ventriculi aut ei vicinarum partium affectibus crassius, ut in remotiorum ab eo partium curatione, tenuius sint terenda medicamenta, ego quo Passero & c5 mendo: neque aliquid ei contra dico cum in electarijs aut pillulis omnia laeuissimo teri praecipio. pillularum enim massa,& elecha ria etiam ipsa, si1 ad solidam formam reducantur ut in bolo devorentur, maiorem moram in ventriculo faciunt , quamvis Omnia simplicia ex quibus composita fuerint sint mol- Iissime laevigata, quam quivis pulveres perso
exhibiti. Quod autem de scammonio expressis verbis scribit Me sues, de trituratione modicum sustinere : & ego de Rha barbaro concedo , tenuissime laevigatum urinas mouere, crassius ycio trixum per ventrem expurgare. Haec
109쪽
HISPAL. PHARM. RECOG. Haec quidem tenuius cribrata nullum omnino negotium mihi facessent. si enim Mes es per verba illa a me citata sentire voluit scammonium nullo modo subtiliter laeuigari posse, citra eius virium dissolutionem ac iacturam: falsum id esse ex his quae iam demonstraui apparet : atque iure optimo in eo a Manardo reprehenditur. Sin potius nihil ille tale intelligit, nisi tantum scammonium longam trituram non ferre sui ipse se ipsum apertissime declarat, cusubdit quare oportet ut in eius contritione non nimium insistatur j vel quod contusionem quae violenta manuum pulsione fiat non sustineat sui Ioannes costaeus & alij docti viri
interpretantur in argumentum sane ipsum eua nidum. non autem scammonium, relinquitur.
Adde quod Me sues ipse hoc de scammonio
Antiocheno & optimo dixerat, non autem de cra ac deteriori, quale id omne est quod ad nos nunc affertur, de quo ita dixerat: verum in grossa scammonea expedit ut plus in tritura doinsistas. Quod autem dixit Avicena destrui virtutem scammoni j propter contritionem: ex eius verbis statim subiunctis constat, per contritionem intelligere validam illam in triturando pistilli plagam: quam cum stamonium
110쪽
LIBER SECUNDUS. snon sustineat, friari illud clementer oportet.&hoc est quod ille dixit: utvltima facilitate con a teratur, ne ex contritione caliditas illud consequatur. Quod vero de Rhabarbaro concedo ncrassi ustule tritum per ventrem euacuar , t nutus verb,vrinas mouere:hoc quidem non est
cultas eius est humores sib1 cognatos expur- lgandi. Quos aut per alaum,aut per ve sicam . lavrinis iuxta eius triturae modum pellit. Dein do cum urinas illum mouere dicimus tenuiter lae-
uigatum,intelligendum est, si illud solum aut cum alijs in pulueremi redactum in potu praeberetur: at in electarijs cum alijs simplicibus
medicamentis mutuo unitum,ac solidiori forma propinatum,cum in ventriculo motam a-ciat,perinde ac si persecrasse tritum exhibere- tur, per aluum magis quam per vesicam quocunq; modo tritum euacuabig. Vt igitur me ta-dem recipiam, ac sententiam nostram in summam colligam , pro uniuersali praecepto sta- Sis tuendum censeo, in omnibus medicamentis perfectam fermentationem recipientibus,perpetuo umnia trituram exigentia quam tenuissime esse laeviganda: in reliquis vero , si exco-M rum