Hispalensium pharmaco-poliorum recognitio

91쪽

sus. non quod ille tam absurdam unquam sententiam somnia uerit, qua cunal per aluum deiectoriam facultatem habeant, tenuius co trita eam amittere ac diureticam acquirere. Quum potius in valid c expurgantibus medicamentis deiectoria eorum vis per tenuissimam tritura non modo non deperdatur, sed validior multo cui abunde iam ostensium csto reddatur: ex in reliquis vero expurgantibus paucissima adnao-e dum sint, in quibus hoc cotingere possit. Adeob autem huiuscemodi facultatum transmutatio-

res det uerbo uti iis laus seul go. Quod si proprie significat idem quod plano seu potio, ita etia designat idequod tenuiter tero. uis ita quado votis

primitur id quod designat violo aut tero oportebit accipere ea Molitura aut tris rara, tenuem, quale exprimit verbii taxigo. vi Voces illa

Graece id ipsam figiniferat quod Mius

nem .parui pendit Galenus in expurgantibus Omnibus medicamentis,ut vel in hiera ipsa ab Andromacho ad stomachicos com posita, praemcipiat 'lib. 8. de com p. Pharm. se cito C. Omnia ex quibus componitur, nempe, iunci odorati flores,xylabolsamum,mas hichem,croc narduindicam, astarum,cinnamomum, dcat Ozin, id est, simul laevigata reponi non coni n-tus dicere τὸ , quod proprie significat trita, ut V Mάλα tenuiter trita. tametsi Cornarius haud satis apti in hoc, ut nec in multis alijs huius libri locis, trita tantum verterit. Ex quibus iam euidentissi i me constat in expurgantibus medicamelis non tanti momenti esse illum tri. xurae scopum quo noua aliquam facultate me- dic ais

92쪽

LIBER SECUNDUS. 3 Fdicamento acquiri proponitur, quin aliorum cuiusque non sit maior ratio habenda. Quod ide quoq; de ea triturae indicatione, quae a parte affecta aut oco dessumitur, similiter intellige tur. Reliquum iam est ut de eo triturae scopo agam, quo medicamenta melius comiscere studemus. quod quidem reliquis omnibus scopis praeferri debere, ac tenuissima omniti tritura eYposcere, sic ostenda. C5postoru medicam et o rum triplex tist genus. Unum, in quo quae a medicis ferme tatio dicitur spectatur, nimirum, mutua facul a tum simpliciu medicamentorucompositum ingredientium actio & passio a philosophis appellata, eo usq; procedcs, quoad alia tertia ex omnibus in ipso composito confletur facultas. cuiusmodi medicamenti sive re mistum arte factum: qualia sunt antidota illa magna a veteribus coposita: theriaca, My tridates, aurea Alexandria, & alia similia: si e &electaria dicta, 3c aliae quaecunq; compositiones, in quibus vel liquida tantum, vel liquida

cum siccis arte ac caloris ope conuenienter permiscentur. Alteruest eoru, quaret sit ita coinmode misceri nequeant ut perfecta sermenta tionem quam exigui perfecte mixta cosse quatur,aric tame ita coponuω vr diutius seruatam istio

93쪽

Lib. . Me h. c. s.

missionis rationem ad Umbrent , & quodammodo fermentationem aliquam recipiat: quae etsi non sit illa vera actio & passio facultatum medicamentorum simplicium ipsum compositu in c5stituentium, qua ex ijsdem licet diu cr-sse potentibus una tamen facultas consurgati ut dixit δ Mesues: nihilominus potentiorum medicamentorum, vires. quadam tenus aliorum eis admistorum consortio ac concursione perfringuntur .de qua fermentatione in telligebath Fernelius, quum monuit pillularum missura initio molliusculam esse deberie; ut simplicium concursione fermentatio proba feret. Huius etenim generis medicamenta hunt ea, quae in

officinis pillularum forma vel alia simili paran

tur. TCrtium autem Lompositorum medicabmpntorum gen Iasilest instin , in quibus nulla prorsus fermen latio spectatur: cuius generis sunt pulueres omnes ex rebus siccis constates,

citra ullam rei alicuius humidae misitura. O uJditam in c0mpositis omnibus medicamentis, quae vere misia sunt, ac exactam fermentationem suscipiunt,potissima si habenda ratio hu ius scopi, quo medicamenta melius commisiacere intendimus,& quod ut exactius misceantur medicamenta in exquisitum laeuorem trita esse

94쪽

LIBER SECUNDVS. 37

esse oporteat, ex ipsa mistionis natura ac ratione constat. Potissimum enim in Daistione propositum est, ut omnia simplicia quae commisse centu in unitatem coeant sui inquit 'Actua

rius) quo maxime te in ulcem amclant, & t n pos .prope initium. dem ex mutua illorum actione & passione una

in composito cui dixi facultas emerg1t. est si

quidem mistio nihil aliud cui nos docuit Ari' i , i 2 ἡ . o

stoteles j quam mistilium alteratorum Vnio, eor.e p. limo.

Sed quo subtilius in laeuissimum puluerem co- minuta illa fuerint: cum partibus suis minimisse mutuo contingant, promptius dc valentius id efficient. igitur nihil aeque eiusmodi missioni conducere valebit, atq; ipsa siccorum simplicium in mollissimum puluerem laevigatio. nec contra aliud magis eidem obstabit, quun illorum crassior tritura. Atq; ita dixerat S Galenus enihil per totum cum alio posse commischri, ni- G. a.devsup t. si prius in partes exiguas fuerit comminutum. ''Quoniam vero ab omnibus receptu est perfectam fermentationem electarijs inesse, ac Verem ista per artem facta dici illa posse: necessario iam consequitur, medicamenta sicca, illa ingredientia, quae in puluerem redigere ipsoru mandant auctores, te reda cuncta esse laeuissime. id quod etiam testatur Nicolaus ille Alexadrinus

95쪽

HISPAL. pHARM. RECOG. vetustior, cuius personam induit apud Pia armacopoeos Salernitanus Nicolaus, in pro emio sui antidotari j ita scribens: pulueris autem cribratio duobus modis fieri debet. nam in electar ijs subtilissimc cribari debet: in alijs vero medicinis crassius, maxime in laxatiuis. unde in hoc saltem culpa se excusare nostri Pharmacopoeine queunt, quod contra sui Nicolat oraculumine lectiari jς medicamenta expurgantia cras omodo terant. aod vero si militer sint subtiliter terendi pulveres in secundo composito Tum genere, quae licet Vere in ista dici neque alat, aliquam tamen fermentationem suscipiunt, ut pillulae, si eiusmodi compositiones ingrediantur expurgantia aliqua medicamenta ex malignis ac valide purgantibus, inde etiam euincitur, quod ex laeui trituratione iuxta eiu stertium scopum a Melae commendatum, ID MIitia expurgantium haud par tam subducitur ac aboletur. Deinde ut illorum malitia aliorum sibi adium horum freno compescatur, Neces

sarium omnino est, Vt omnes eorum particulae cum aliorum particulis quam minutissime fieri possit diuisis, se inuicem cotingant sperila de ac dixi necessariu esse in vera mistione)vt corum malefica vis a benigniorum miscella ac

96쪽

LIBER S ECVNDVS. 38 consortio comprimatur,&promptius in agendo ac patiendo cucta veluti fermento tur. Quicnim qu esse in scammonio vel turbit, quod in pillulis post caruco positionis annu maior milio aut sesamo repentur tale omnino quale seruatur in pixide, correctio aliqua aut repressio eoru malignat facultatis sperari poterit. quum ut hoc fieri possit, oporteat omnia sibi ad ipsorumalitiam copescenda comista eo usq; permisceri accofundi, du ex mutua eoru qualitatum actione substantia tu quaeda sit aequabilitas &aequabilis omni u unitas. vcru enim vero quamquam expurgantia illa maligna pillulas ingredietia correcta antea fuisset, ut si scamoniti in cytonio malo coctu prius est et me tuc quidem crasta illa tritura quae inter pulveru rermino Scotinetur eis Coueniret. tantu abes , ut mostrosa illa expurgantiu medicameloru coluso a nostris Pharmacopoeis in pillulis usitata ferri ullo modo possit. Quis enim ex eiusmodi tritura eam no pertimescet in medicamentis purga dis an Omaliam, quam Hippocrates & Galenus Cane peius&Angue uti dicitur) vitandam semper docuerunt. Deinde a Tisia illula ruinassa pro singulis dosibus conficiatur, quo ingenio aut arre cosequi poterit, quin in una doli plurimu, Κ r. in

97쪽

HISPAL. PHARM. RECOG. in alia vero parum aut nihil validi expurgantis ingrediatur. Quod quatum incommodum

sit nemo non videt. Atq; idcirco medicamenta talia. si non tenuissime saeuigata, saltem adeo tenuiter trita esse oportebit, ut aequaliter omnia commisceri pol sint, nec in una dosi plus reperiatur ex aliquo praefatorum valide expurgantium quam in alia. Eiusmodi autem trituram non modo in scamonio correcto, sed & in non correcto,ac alijs etiam valide expurgantibus concedimus, ne nimium morosi non ullis viris doctis hoc ita decernentibus videamur.

Quod si pillulae aut alia quaecunq; secundi ge

neris composita medicamenta, quae ad expurgandum in forma solida solent exhiberi, ex benignioribus sint composita medicamentis citra maligni alicuius medicamenti misturam: tunc quidem quae inter ea adeo tenui ac superficiaria sint praedita substantia, ut ex nimia tritura eorum vires exolui ac dissipari poste timeamus, hac tantum ratione non esse subtiliter laeviganda censere Inmon autem ea quae vulgo dici solet, ut ex maiori in ventriculo mora talicior succedat purgatio. Quippe forma solida

qua exhibentur talia pharmaca vicem crassissianae triturae gerita malo in ex hoc modo exhibito

98쪽

LIBER SECUNDVS. 39bito medicamento mora in stomacho si crari potes quam si cras e tritum de iure aliquo cxceptum in potu propinetur. Atq; ita aperte constat nihil omnino in huiusmodi medicamentis compositis impedire tenuissimam trituram eorum quae haud omnino superficiariam sortita sint substantia tenuem vero eorum quorum substantia adeo laeuissimam trituram non sustineat. Itnmd etiam vel in his maxime procurari debere, ut quantum eorum substantiae natura permittat, tenuior sit tritura, ut melius quoad id fieri possit omnia simul misceantur, atq; ita eam fermentationem consequi valeant quam ipsius compositionis modus suscipere quear. Cui etiam adde Galeni auctoritatem , cui uni contra omnium aliter sentientium turbam abunde satis ponderis esse debet. Is enim in suis de ' composit. Phar. lib. ubi catapotiorum de simili urn compositionum meminit, sicca Omnia ex quesbus componutur tenuiter laevigare maciat. At enim si medicamenta componenda in

puluerum forma seruanda sint, quale esse dixi

tertium cc positorum medicamentorum genus: tunc omnia crassius cule terenda existimarem, ubi ad ventriculi aut partium ei vicinarucurandos aliquos affectus ea de exhibere opus fuerit:

tione,praecipies res

eius copositionis sic

ternos ex Apollonio,

ubi sicca quoque λεια, quod militer uvis sata significat,a sitit

excipere iubet. Quibus in locis, ut er iii aliis multis lanus cornar. λεα-ρ crinisus qvidi in prosprie ut iam aduera inius) vertit trita.

99쪽

HISPAL. PHARM. RECOG. fuerit: quoniam Eoc modo trita maiorem inventriculo moram facientia talicius ac plenius actiones suas absoluciat : ut e diuerso si affectus curandus fuerit in aliquo ex remotioribus a ventriculo me bris, tenuius et unt iuxta Galeni praeceptum laeviganda. Demum si ex valentioribus illis ac malignioribus catharticis aliquod solum per se in pulveres hedactum propinare coveniat, crassius quidem tritu exhibendum censerem: nec modo id crasse tritum, sed informa solidiori comodius multo exhibebitur. Ita enim & innocentius purgabit, bc malo rem mora in ventriculo faciens a remotioribus partibus succos expurgandos trahet. Na quemadmodum coposita medicamenta in pillularua ut ali olida forma exhibita ob maiore quam faciunt in ventriculo moram ex remotioribus corporis partibus succos trahent, quam si liquidiori alia forma sint assumpta: ita-eadem similiter ratione maligna expurgantia simplicia quia quo crassius fuerint trita eo maiore in ventriculo moram contrahent, ipsius quid c morae ratione e remotioribus partibus humores elicient. Quaquam alioqui no tanta copia eos trahent atq; euacuabun quam si eadem tenuius

co trita exhiberentur, ut enim antea a me .Ost.2-

100쪽

LIBER S ECVNDVS. qe sum est eiusmodi valenter expurgati a medicamenta esticatius quidem trahunt &euacuant tenuiter comminuta quam crassiuS tusa aut integra deuorata. Nec vero alicui distonum aut a ratione alienum videatur, quod lautus modi medicamenta in solidiori forma vel crassiori trituratione exhibita a remotioribus partibus, sed minus, trahant &eu acuent

humores, quam si liquidiori propinentur forma, vel tenuius laevigata: Quum fere idem in

igne eueniat, qui panes quos moderatus cxistens in furno exacte tam interius quam exterius concoquit : nimium contra' accensu S, illos insta mans , exterius adurit, interius v2xo per coquit: & similiter carnium in veru externas quidem partes exurit,intimas auxiaiau das relinquit. Quoniam itaq; medicament si valeter expurgas tenuiter tritu atq; in iure aliq uo dilutum melius ventriculi calore elaboratur,

quam solidiori forma deuoratu, & iccirco magis ad suas opere exprimendas facultates suscitatur ac promouetur,&perfectius ut dici sonet) actu attici suis qui de integris viribus potentius redditu, ta quam solutis habenis, tum sv b- stantia eius tenui in corpus peruade te, tum Vaporibus largius ex ventii culo trasmissis, huma