Ioannis Luzac Oratio de Socrate cive : publice habita, die 21. Februarii MDCCXCV [1795]. quum Magistratu Accademico abiret ; Probationes & adnotationes de Socrate ac de republica Attica, praesertim Disquisitio de Epistatis ac Proedris Atheniensium, e

발행: 1796년

분량: 163페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

triae, inter sui etiam ipsius aliquando miserias , hac se

solatus recordatione , nihil jam evenire quod non olim evenerit. Fingite porro hunc eundem hominem salutis publicae studiosiissimum, sed ea indole natum, ut humanitatem caeteris dotibus praeserat, neminem lubens offendat, omnia ossicia praestanda essem ne factione existimet;&, quamvis malos cives odisse didicerit, nunquam tamen recedendum putet a perpetua illa naturali bonitate, quae nullis casibus neque flectitur, neque minuitur Necesse

iterum erit, ut in illa intueatur exempla vetera, quae ipsum, perturbata civitate , incertum regant, haerentem expediant , pene desperantem recreent; confirment.

Quaeret adsidue non Theramenem aliquem, qui, nunc potentium fautoris asseclari nunc multitudini jucundus interque homines populares praecipuus, yrannidis in do socius est, modo Tyrannorum adversarius 'ostis, quique per totam vitam aptus utrique pedi cothurnus dubiam virtutis an pravitatis famam Posteritati propagavit 'At talem perquiret ex Antiquitate Virum , qui neque temporarius, neque fortunae amicus, sed sui semper judicii, rectum secundumque, quantum fieri possit, furentibus civilibus processis , in mari scopuloso cur-

22쪽

sum constanter tenuerit, atque ita se gesserit, ut rigidus verae sapientiae satelles optimas partes nunquam deseruisse, neque tamen ullis unquam civium studiis totum sese addixisse iselut mancipio tradidisse videatur.

M 1 - quid enim dissitear, perturbatissima hac, qua Vivimus, Patriae conditione, me consolationis indigentem in hisce cogitationibus frequenter esse defixum ego vero, dum Antiquitatis memoriam recolo , duos potissimum invenio viros, dispari conditione ac fortuna , sed illa sapientia pares, ut, corruptis civiUm moribus, perdita Republic1, adflicta per paucorum dominandi libidinem S universorum amentiam libertate , sese quidem ab omni ambitione discordiarumque motibus removerent quam longissime, neque tamen quidquam temporis Caussae facerent ; sed humana cuncta placide ac moderate ferentes sibi in vita nihil praestandum praeter culpam putantes, bonorum & Xcellentium Virorum, quascunque in ciVitate partes sequerentur, usum benivolantiamque retinerent. Vere enim arbitrabatur horum

alter, Titus Pomponius Atticus , fluctus civiles nonnaagis in illorum est e potestate , qui se iis credidis ent, quam

23쪽

quam qui maritimis actarentur. Vixit igitur sibi , studiis suis atque amicis , quiete , pure, suaviter multos beneficiis adfecit multos re ope consilio juvit; neque inutile terrae pondus Xstitit , cujus ita ac mores tam diu laudabuntur , quam florebit non intermoritura Hortensii , Tullii , . Caesaris , quibuscum conjunctissime vixit . fama. Si tamen boni Civis ossicio melius pleniusque is unctus esse censeatur , qui , cum perturbatam Videt civitatem, sese tumultu non subtrahit, ac procul a misera Patria in longinquas secedit terras, ut tranquillitatem dignitatemque suam facilius tueatur, sed contra fortia constanti animo, id unum agit, ut Zulantem e nata, ii solo coneordiam monitis, praeceptis, exempla revocet, Virtutemque i Ullem cum ipso Uitae periculo, medios inter populi furores, luculenter demonstret; si denique aetas in publicum conimo dum transacta praestat otio eleganti inter domesticos parietes; -- tum

24쪽

nobis, quotquot Veritatis amantes Vivimus, omnibus, post his millenos annos, haud secus quam ab oraculo Delphico, mortalium non tantum ' sapientissimus,' sed omni memoria longe optimus, celebratur. Sinite ergo, AUDITOR Zs, me, qui ante hos decem ferme amaos ex hoc ipso seco probare conatus sum . Eruditionem verae Virtutis Cixilis Uferaltricem, exemplo jam ostendere, quomodo illa ruditio adhibenda sit, ut ex Antiquitate exemplaria petamus ad imitationem persectissima Sinite me pauca dicere DE SOCRATE OIvE.

Deo Socrate autem Cive dicturum, facile intelligitis me neque prorsus excludere illa ossicia, qtiae ad arctio rem pertinent Colligationem cum uxore, liberis, propinquis, amicis, neque tamen ea aliter spectare, quam quatenus nemo bonus ivi dicendus est, qui paterfamilias sit rerum suarum negligens, in conjugem durus, erga liberos inmitis, adversus omnes vel morosus, vel commodum suum respiciens unice Existimabat Socrates, primam' praecipuam societatem esse in conjugio liberis, eumque qui vitam socialem in ista conjunctione contemnat, ad humanitatem non esse natum.

25쪽

Longe idcirco aberat ab illorum ratione, qui, ohaletis instat, dum sapientiam adsectarent, id quod sapientis est negligerent, generi humano inservire. Duas uxores do. mum duxic, priorem Myrtonem, Aristidis Iusti sanguine prognatam eaque, ut mihi Videtur , sine liberis defuncta , alteram Xanthippe , quae aes illi filios peperio patri superstite : Nam, quae de Socrate, geminam eo. dem tempore uxorem domi habente , scripta seperiunatur, calumnia est in virum continentissimum potius quam fabula , quandoquidem , quae tanquam fundus illius ιγαμιοι in medium adfertur, ex Attica, Periclis aetate lata , ejusmodi est , ut qui eam lam in rem memorarunt Peripatetici, Satyrus, Hieronymus Rhodius, lir, igno

rare non potuerint, Ipsa haec , quae referebant . Legis verba In IVertum prorsus sensum esse interpret auda,

Legisque rationem . ex Histori Attica illius temporis facile repetendam , aliam omnino fuisse , quam ut ires inter Graecos inauditat licitum Athenis unquam fuerit, duplex matrimonium, quod legitimum esset , milem tempore contrahere. - Sed ista , quae aliena lant ab hoc loco, agemus alias Nun illud animadvertisse s

sciat , Ocratem ui dissicillima uxoris indoles instar equi

26쪽

equi erat ferocitate exultantis, ut in tu quotidiano usu disceret , homines et aenatos in gyrum rationis duce.

mi , , Socratem, inquam , cum X re riXarum amante

ssi vixisse, ut ipsa testata sit, maritum, infinitas inter Rei p. mutatione , irasque etiam domesticas , placido vultu semper domo exiisse , placida serena fronte fuisse reversum. Quinis, si in conciliandis sibi histonuptiis fortunam minus fautricem habuit vir optimus , insilio etiam , quem solum aetate Vidit adultiorem Lam- proclem, haud multo fuit felicior , indocilem expertus matrique quam sibi similiorem Et erga illum tamen ita se gessit pater mitis is prudens, ut faciles cum puero ludi Mamica parum obsequentis admonitio, quorum X- stat memoria . etiam nunc testentur , nihil esset, quot

vir sapiensis bonus non putet sibi secundum Naturam esse faciendum. Natura , inquit CICERO, praescribit, ut homo homini, quicunque sit, ob eam ipsam caus- quod is homo sit , consultum velit. Haoc etiam Socratis erat Ρhilosophia , ut felicissimum illum diceret, qui bonus es et conjuc bonus pater bonus amicus, bonus civis. Itaque nemo amicos aut studiosius quaesivit, aut In Ori cum cura legit. , aut concillatos

27쪽

sibi religiosius coluit , aut quacunque posset opera pnsiliove fidelius adjuvit. - Qui in Literis non plane hospes est , neque XENOPHONTEM ignorat, is certe a nobis dictorum exempla non requiret. Quod enim sincerae amicitiae sit pretium , quae Utilitas , quae ossicia, ex aure Memorabilium Libello, melius etiam quam ex Ciceronis Laelio, cognoscitur. - Sed DE SOCRATE CIVE, id est, ut vero Sapiente, omnibus quae ad civem pertinent, ossiciis plenissime F rectissime perfuncto

uberius est: dicendum. Atque hic contemplemini , quaeso , AUDITOR Es, is um, qui silpra vulgus sapere se credat, rerum humanarum contemtorem. Abditus inter libros , aut in agro latens , quaecunque Civilia sunt , ad se non spectare censet, neque ullam novit caritatem, quae ipsi tanti videatur, ut, relicto otio, communia cum civibus subeat Reip. onera & pericula. Haud ita Socrates. Idem ille , qui in praeceptis non prudentiae tantum civilis sed artis etiam bellicae tradendis neminem Atheniensium habebat parem, tum unior tum quadragenario major, in exercitu meruit miles gregarius &, evocatis ad arma civibus, quo uberenes duces terra marique secutus

est:

28쪽

est Labore militiae pertulit, adiit pericula, morterii

in proeliis impavidus contemsit. Peliden sinita a , mur, ipse de se apud PLATONEM ait: Ne siluris, Vivamus pondus inutile Ne quis unquam mortis fio, bis formidinem exprobret, aut periculorum I i ami)M Qua nosmet ipsi ordinaverimus aciei parte, aut quo, ab imperatore orcinati sumus loco, ibi maneamus,' , nec mortem reformidemus, neque alia discrimina, , nihil reputantes, nisi Ut vitemus turpitudinem. At- , que hae mea, o Athenienses, semper fuit vitae r

is io Quo duces, a vobis lecti, me consistere jusse, runt, prope olidaeam, ad Amphipolin, in; Delio, ibi constiti haud minus perseveranter quam, quisquam alius, .uItimum discrimen adii: Ita enim si judicabam,' nunc etiam judico, quo Deus nos Vo-

at illuc esse sequendum . Et revera longum est referre, quae de Soeratis militio summo traduntur Scriptorum consensu: Unum dicemus: Civem non bello minus quam pace utilem sese praestitisse Socratem, militem fortissimum, amicum denique vitam pro amicis ponere paratum: Et ad Delium quidem sic pugnavit, ut, si fides PLATONI, testatus sit

29쪽

Atheniensium Praetor Laches, si caeteri tald in pristiosuissent omnes, qualis unus Socrates, non fuisse futti rum, ut a Boeotis Athe ste de gradu dejicerentur. Ultimus cum ipso Lachete pugna excessit, lent gradu, animi compos insequentes Thebanos , si propius urgerent, propulsare paratus. In ipsa vero hac suo, si de Socrate suga sit appellanda, divinanti, qua utebatur, prudentiae obsecutus, multis audio salutis fuit, cavens ne via insisterent, qua in hostium inciderent equitatum: Integerrimum autem amicum alumnim dignivimum Xenophontem, equo, qui cursu se toripUerat, delapsum sustulit, periculo eripuit, ct ipse pedes, juvenem

aetate provectior humeris portavit, donec fuga siste. retUr Nam eand in salutem discipulorum alteri,

Xenophontis prorsus dissimili, utinam ante ad otidaeam non praestitisset Alcibiadem morum publico. rum corruptorem Patriae, sive amicus esset sive hostis, pestem deinde non expertae fuissent Athenae Sed nimirum nemo unquam praeceptor juvenes in disciplinam traditos castius amavit aut sincerius. Contubernalem in obsidione Potidaeae hunc Cliniae filium habe.bat Socrates, in certaminibus socium, qui latus tege et rei

30쪽

rei Dum acri pugna strenue dimicarent uterque, u1neratur Hlcibiadesis saucius procidit Iacentem tegit Philosophus, inspectante acie ab hostium servat injuria: Nec servavit tantum; sed rei bene gestae praemium, quod ipse erat promeritus , coronam civicam arma adolescenti, ut illum vehementius ad virtutem laudem excitaret, lubens concessit, quin prior omnibus testimonio suo vindicavit. Ac profecto, quamvis laborantem Patriam defendere

boni civis esse arbitraretur, bellica non erat gloria, quam maxime appetebat Socrates: Recte factorum conscientia sapienti erat pro mercede Seu militiae esset, seu domi, magistratibus atque imperatori obsequi, in iis quae Lege juberent, ipsi non prat nisi ossicium a pro Vereque ad cives dicentem facit PLAΤ , se per omnem Vitam , si1Ve publice , sive privatim, nihil egisse praeter fas aequum. Quum illius aetate adsidiis simus esset Rei p. status, discordiis civilibus mersa, a facti ossis prodita bello cum Lacedaemoniis consato pessumdata Civitas, ipse neque seditionis, ne- Ue proditionis, neque mali cujuscunque XENO, PHON Tas verba refero, Patriae auctor , exstjtit V

SEARCH

MENU NAVIGATION