Roberti Welsted De Adulta Aetate liber ad Richardum West Armigerum

111쪽

De istate Adulta. IO3

Item ' in aquam mittunt aegrotantium sputamina, quae quidem subsidunt. Quibus

sane notis phthisis Graecorum, a tabe in genere, secerni potest. Tertio, febri acuta laborantem intuemur ; ubi febris Vel continua est, aut qualis se intendit, & remittit. Interim, he sticae genus est, quae t clim satim ab initio inΥadit, primam originem diarijs smilem, ex maerore, ira, lassitudine majore, und cum emustione in sole, sortita est. Haec absque dolore consistit, qui ed dorinentur, nequaquam febricitare se existimant: Neque enim calorem percipiunt, cum Misersae ipsis particulae in un ersum excalfacitae sunt. Hisce, igitur, cognitis, facile sebris acuta, ab hectica, dignoscitur.

Quarto ; Comitialium accessiones, pariter atque febrium quarundam acutarum, habent ; ac postea, remissiones : t In quia

Cael. Morb. Chron. L. II. c. I . t in. L. II. c. 32. veri. Guint. Φ 2 in. L. m. c. I 3. Vert. Guint.

112쪽

bus acutigonus est osse tu , qui satini Jugu

lat, ct accessionum continuatinae, symptomatis Tehementia. At eximia, peculiariique admodum nota exsit, oris spuma. Aliter, ab incubone, non nisi gradu di seri comiti lis ; unde & vulgo accessiones huius, intuitus dicuntur ; qui magis proprie ad illum referuntur : Ea scilicet de re, ' quod hoc malo corrcpti ceu insilientem aliquem imaginens ur. enim comitiales interdiu, eadem ephialtici nocitu patiuntur. Neque etiam lethargo per omnia similis est comitialis morbi accelsio, propter se-brim, quae etiamsi illi, minime tamen huic conjungitur. Quapropter, Cilius ' de lethargo scribens, quenladmodum nonnulli-

diffiniunt ι s cum febribus e se non ad lung rent, inquit, comminis esset cum epilom difmitis. Progrediendum hinc ad alterius classis morbos ; quorum primo, scilicet anhelotioni, consutiles sunt, hinc spirandi difficul-

113쪽

De istate multa. Ios

ias, illinc orthopnoea. Ast a priore quidem satis notis sequentibus secernitur : ' SL quidem anhelatio cum stridore atque praefoca tione asperatur ; & ab orthopncea ; siquidem haec cum thoracis eTersione atque δε- gustu, aliquando etiam cum sanguinis suore. Haec itidem secundum aliquos magnitudine discernitur. Rursus, differt anhelatio a peripneum

nia, t quod neque cum febribus necessario ct semper tarda esse Uideatur. Pleuritidi i necessaris febris adest, eaque acuta, ut & dolor, qui '' punctorim est ι

quibus ab anhelatione secernitur, quae fi quenter pleuritidem consequitur. Lethargus ad phrenitidem tam prope aliquando accedit, ut i t complexae duae pvitones Tideantur. Ac, prout fines utrique affectui adjacent, nonnunquam alter in alterius ditionem trans

Cael. Morb. Chron. L. III. c. I. ' Idem ibid. Φ Cael. Acut. Morb. L. Dc c. I 3. Egin. L. III. c. 33. Cael. Acur. Morb. L. II. c. I 4. 1 Cael. Acut. Morb.

L. c. I.

114쪽

it: Qui fit, ut aliqui, alienatione mentis recedente, pressurd lethargica tententur. Tune etiam pullis humilior ac densior fit. Aliqui denique e lethargo liberati, absolutam phren

tin incurrunt.

Cholerae, ' autem, Ditis ac Cicina es diarrhaea ; si Tentris suor fuerit, rursum

domuu non attestante, appellabitur diarrira In cholericά Tero passione uti que concurrit, hoc es, Tomitm ac Tentris suor.

senteriam ' appellant cruentam, climmultum banguinis seorsm ex ernitur. Est etiam, ubi ab exulceratione intestino=um, cruenta sercori commisa desci cum dolore Ortor onibus cernuntur ; uti etiam, ubi θnce-rmn stercus descendit. Interdum & hu semodi descendunt, ut recens in eis caro lota esse Cideatur. Atque hanc jecorariam Tocant dysenteriam. Lienteriae duplicem esse speciem docet Paulus; t unam sane ex stupos iaria intestinorum exulceratione, secundum quosdam Tero

115쪽

etiam ex cicatrice ; quam δε ienteria magna ex parte, Tel alia fluxiones excitant: Ast ram, ex facultatis cibum in Centre continentis

imbecillitate : Secundam opinor ait ille) disserentiam cum coeliaca dista asse tione commiasceri con marique. Etenim in hB, cum Tenter prae imbecillitate nequeat cibos ct conc quere distribuere, laetia, cruda pertia quida redduntur, ario in omnibus suidd. Verum, in Lientericis celeriter, quae assumta sunt, egeruntur ; t que intensia est crudiatas, ut alimenti assumti genus aperte cognoscatur. Atque ba nos potissimum d Caeliacis

discernuntur. Haemorrhoides quaedam superius exia sunt, non apparentes. Caecae autem nihil excernunt, sed dolorem mment acriorem. Proinde obcaecatis sanguis non manat ; unde, eodem impedito, interiores intestini partes saevius dolere consueverunt.

CAP.

116쪽

1o8 De AEtate Adiata.

De asse tu hujusce atatis

medendis.

E primo medici munere, quod in morbis internoscendis versa tur, supra agebatur ; nunc dispiciendum, quali ratione adhibere par sit remedia ; quo auspicatius, malis e medio sublatis, sanus corporis habitus redintegretur. ocirca, illud ante omnia servare licet ; quod, nisi tempori hoc operis inceptum fuerit, incerti plerumque exitus f turum sit ; idque propter vehementiam in ipsis fere affectibus notatam. Unde satius est, res aegrorum tanquam ancipites habere ;&, donec constiterit, a natura vim morbi posse vinci, haerere, atque selicem minime

117쪽

eventum promittere, omnino experti ac non incauti oscium est. Profecto, tot sunt remm discrimina, per

quae vehementeS transcurrere consuerunt

affectus, usque dum ad judicationem lamdabilem perventum fuerit ; quae quidem saga citas diffcilibus istis satis exercita penitus perspicere tandem addiscit; quot evincant, quam inepte de iuturis, tanquam praesentibus, sententia, feratur. Proinde, ante omnia tutius videtur de aegris talibus cogitare, tanquam gravius, quam res ipse cumprimis loquitur, laborantibus : Idque, ne leviora, aliquatenus neglecta, in gravissima ultimum desinant. Siquidem ita res habet, ut, iub levior,bus primum visis, frequenter delitescant pessimae notae mala : Quae, deinde, non intellecta obrepunt, subitoque veram speciem induentia ex improviso opprimunt. Quocirca, magni est momenti ex veritate, non ex astantium opinione, morborum gravitatem aestimare : Qui fiet, ut liber medentis animus rem ipsam, qualis sincere

118쪽

IIo De AEtate Adulta.

sincere sit, apertam cognoscat; utque, nec metu omnium in deterius ruentium eo usque praeoccupetur, ut praesentia minime adhibeat remedia ; nec spe meliorum inani erigatur, adeo ut impraesens effcacia omittat, atque intempestive in crastinum, instantis diei opus, differat. Ut, vero, quae sit morbi conditio, ac- curatius dijudicetur, utile Caelianum ' hoc

futurum est ; Illud semper in aegritudine magis ascit, quod d natura plurimum reces.serit.

Quod, sane, quamvis autor laudatus ad phrenitidem privatim accommodet, in universum tamen ad morbos reliquos aeque pertinet : Qnippe quibus indoles est, novum atque alienum a natura morem inducere ; qui ideo ab eadem longius abest, vel propius ad hanc accedit ; quo major minorve sit affectus vis; quoque latius vel angustius istius imperium super vitae sensusque sontes proferatur. Itaque, ex hisce moribus, quibus naturarvis inferri solet, nonnulli magis, nonnulli

' Acut. Morb. L. c. 3. minus

119쪽

De istate multa. III

minus exitiales sunt : Inter quos hi moris mali esse dicuntur ; prout isti, pessimi, qui ad perniciem certo, nisi perdomentur, mortales devocant. Hosce, interim, atque istos perpetuo notat ille, qui assiduo bonis aegrorum consilio prospicit, &, veluti gubernator expertus, istiusmodi tanquam brevia aut syrtes explorat ; quae, dein, quantum in se est, devitat. Quin, & ex repetitis ejusmodi casibus, favente ingenij solertia, fit oculus ille medici peritus, qui ' in Titijs morborum tam acutum cernit, quam quod exinde in proverbium abijt serpens Epidaurim ; quique unico pene obtutu eadem mala perTidet. Quomodo subinde accidit, ut istorum opera, subtilitate sua celata, retegere, ipsorumque vim minantem tempestive et dere queat.

Ηorat. Sat. III. Notissima est anguis historia, pestis tempore, Epidauro Romam transvecti, cuius sub specie aesculapii numen praesens esse R manis videbatur: Unde de natum est Proverbium.

120쪽

IΙχ. De AEtate Adulta.

Ad haec accedit, assectionis ipsius morem nosse, qualiter ea habet, quum selicissime evenire soleat : Quoniam . siquis eundem peripectum habeat, normae instar eidem observanti stiturum est ; a qua, quandocu que vel minimum deflectat morbus, mali aliquid subesse denuntiet. Hinc, autem, frequenter evenit, ut, quae medicum terrent, qui aegroto noti sunt, hi negligant. At vero, minutissima esse solent symptomata, ex quibus rite perpensis periculum imminere colligitur. Neque

enim aegri salus in vellementibus morbis, ex hisce, quorum magnitudo apparet, quae que mentem sere rudium atque inexercitatorum sertiter Percutiunt, intelligitur ι verum ijs, qualia, crassa minerva reputa res, vix observata praeterlabuntur, ast, pectori erudito subjici consuerunt. Quaedam, autem, diversitas in morbis o servatur, eo quod vehementibus natura

diutius obsistere non valeat ; qui exinde eVenit, ut vel remissuri sint isti, aut, si ' ita' cilc L. III. c. I. us