Specimen experimentorum naturalium quae singulis annis in illustri Pisana Academia exhibere solet Carolus Alphonsus Guadagnius ..

141쪽

EX P ERI MENTUM I. 336. Radius hori Eontalis dirigatur per tabulam C, ( Tab. VI. Fig. 3'. in

cujus medio sit verticalis lens convexa A; excitetur pulvis albus, ut radiorum iter perspici postit: omnes in unum punctum

B concurrent.

gs . Exposita ad radios solares ma- ima lente convexa AB, (Tab. VI. Fig. gi.)in foco ipsius C corpora in calcem redigentur, ac deinde vel in vaporem abiis bunt, vel in vitrum evadent. 338. Radii paralleli, qui transeunt per lentem concavam, divergentes fiunt. , , EXPERIME NTUM.33y. In medio capsulae nuper descriptae collocetur verticalis lens concava

A , (Tab. VI. Fig. 38.) se icto ut superius

experimento, radios divergentes , adspicere licebit. 36O

142쪽

(ira -,gso. Per quaslibet convexas lentes radii sese versus mutuo inflectuntur 3 ac major inflexio eorum est, quo major est lentis convexitaS. 36 i. Per lentes concavas quascumque radii a se mutuo deflectunt, ac pro mamjori lentium cavitate, major quoque deflexio fit. 36 a. Radii convergentes, aut diveris gentes, pro diversitate medii, magis, vel minus convergentes , aut divergentes fiunt.

Id apparet si transeant per aerem , & percubum crystallinum AB. (Tab. VI. Fig. 3I. Fig. 32.) 363. In candelam C sTab. VII. Fig. g.)obvertatur vitrea lens convexa L, & radii candelae per vitrum permeantes excipiantur charta MGN oleo illita: in eadem charta repraesentabitur imago candelae inversae , adeo ut flammae cuspis terram

respiciat. 36 . Si lens illa vitrea opponatur fenestrae , veluti depicta fenestrae inversae imago in charta observabitur.

143쪽

. . , . iis oeulo hominii AL 'd

(Tab. VII. Fig. a. alteriusve animalis inter humorem vitreum S , & aqueum p reperitur humor quidam c fere instar lentis vitreae valde convexae, concretus, & pellucidus, qui humor crystallinus appellatur. Si hic ex oculo ex: gr: bovis extractus loco lentis

vitreae L (Tab UIL Fig. g. ) in capiendo

nuper dicto experimento adhibeatur, idem orietur effectus. 366. Recte hinc deducitur, per lucis radios in oculum incidentes , imaginem rerum , ex quibus iidem radii proveniunt, inversam in retina depingi. 36 . Si adhibita lente, quae diametrum convexitatis valde exiguam habear, vel adhibita lente, quae omnino sphaeram parvam referat, parva objecta inspiciantur, eorum partes omnes distincte discernentur. Hujusmodi lens, vel sphaera Microscopiis adpellatur.368. Si lens una objecto satis amplificando non sufficiat, duae vel tres adhibeantur 3 unde & Microscopia composita di

144쪽

ctima dicitur , reliquae omneS oculares V

cantur .

3 o. Refractionem ope microscopiis actam exhibet Tab. VII. Fig. El.

EXPERIMENTUM.3 I. Objectum diaphanum A (Tab UIL

Fig. II.) inter Solis radios F, & vitrum dioptricum B positum, apparebit una cum coloribus suis extra vitri focum , si charta munda MN, aut albo pariete excipiatur: etenim radii lucis per obiectum illud transeuntes colore ipsus obiecti determinantur , & post refractionem per vitrum factam propagantur. Instrumentum hoc Micro copium Solare vocari solet. Refractionem ope ipsius factam exhibet Tab. VII. Fig. 23 3 a. Plurium lentium combinatio obiecta etiam remota dii incte, multumque amplificata ob oculos ponit. Si huiusmodi lentes sus a ratione inter se distantes tubis

145쪽

EXI ERI ME N TU M. 3 3. Si tabulae horiχontali A B( Tab. VL Fig. ag.) justa ratione aptentur verticales tabellae CD EF, in quarum singulis foramen habeatur telescopii lent iocclusum , in alia tabella G verticali duo sint foramina, quorum unum occlusum sit vitro unius coloris, aliud vitro alterius coloris 3 per utrumque vitrum, & per lentes ipsas ope machinae Helio statae HI tran mittantur Solis radii s albo pulvere excitato, refractiones lucis manifesto apparebunt. 3 g. Angulus Reflexionis aequalis est angulo Incidentiae.

3 3. In obscuro cubiculo radius per cavitatem cylindri AB (Tab. VII. Fig. g.)obliquam transmittatur ad speculum planum C D positum in lignea tabella. Si

haec transponatur, radius reflexus per eam

146쪽

aptetur semicirculus F G gradibus dis inctus. Si transmittantur radii ED, ut insuperiore experimento, angulus CD A erit aequalis angulo B D E .get . Si radii paralleli cadant pera pendiculariter in speculum planum, re-hectuntur paralleli. EXI ERI MENTUM.8 8. Transmittantur radii paralleliin capsulam vitream AB trab. VII. Fig. ig.)aqua plenam , in cujus medio habeatur speculum planum C verticale: radii reflectentur , eumdemque parallelismum ser

vabunt,

3 ρ. Objectum post speculum apis

paret in eo situ, in quo revera est ante speculum. 38 o. Plura specula eamdem imaginem multiplicant in medio positam.

147쪽

EXPERIMENTUM.ggi. Si duo specula ABC (Tab. VII.

Fig. IJ.) collocentur verticalia supra duo latera trianguli aequi lateri 1 hexagonum in iisdem conspicietur. Si in medio trianguli collocetur candela accensa, sex imagines candelae apparebunt. 38 a. Si in speculum convexum Cadant radii paralleli , reflectuntur di

vergentes .

383. In capsula vitrea AB, Tab. VILFig. rg.) quae aqua plena sit, speculunt convexum C (Tab. VII. Fig. 6.) verticale collocetur, radii, qui in speculum incidunt, reflectuntur divergentes. 38 . In hujusmodi speculis convexis imminuta apparent objecta, quum punctorum omnium apparentiae arcto in campo includuntur. Si oculus moVeatur, etiam objecti apparentia, & figura movetur.383. . Si in speculum concavum cadant radii paralleli, reflectuntur convergenteS.

148쪽

386. Id facile apparebit, si in vitrea capsula non convexum, ut superius dictum est, sed concavum speculum G (Tab. VII. Fig. s. ) collocetur . . 38 . Exposito Solaribus radiis speculo A B, ( Tab. VII. Fig. io.) sive ex metallo, sive ex vitro, cujus posterior pars hydrargyro operta sit, radii in puncto C colliguntur, ac violenter urunt. Ac si duo

collocentur invicem parallela, quorum unum ab altero sex pedes distet, posito in foco unius carbone ardente , in foco alterius pulvis pyrius accendetur. Similis accensio contingit ope radiorum Solarium,

si plura specula plana ABCD (Tab. VII.

Fig. 18.3 ita disponantur, ut eorum quodlibet in idem punctum E Solis radios reflectat. 388. Speculis concavis metallicis,& lentibus crystallinis construuntur telescopia catadioptrica. Refractionem , & reflexionem ope telescopii catadioptrici faciam exhibat Tab. VII. Fig. aa. Externam hujusce telescopii

149쪽

- (ia 8 telescopii structuram repraesentat Tab. VILFig. I s. 38 p. Luminis radii , qui nos circumdant, atque inter se colore disserunt, etiam gradibus refrangibilitatis, magis, vel minus inter se disserunt.

EX P ERI MENTUM.

3yo. Parallelogrammum chartaceum

AB, (Tab. VII. Fig. g. ) in duas partes

aequales ita distinguatur, ut una pars rubro colore tincta sit, altera caeruleo. Serici nigerrimi tenui filo saepius parallel grammum ipsum circumvolvatur , quod clarissimo candelae lumine C illustretur. In lentem convexam D, chartae parallelam, quae lumen recipiat, radii rubri ad distantiam unam E, ad aliam F caerulei concurrent, quod facile erit dignoscere ex umbra filorum, quae prout diximus, di polita sint. Si vice lentis convexae D collocetur lens , quae constet crystallo plano se concavo, & lente vitrea viridi convexo convexa, radii rubri, & caerulei in idem punctum concurrent. Materia dua-

150쪽

- (rro rum ejusmodi lentium, quibus lens praedicta constat , diversam habet vim refractivam, adeo ut aberrationes ex diversa radiorum refrangibilitate oriundae sese mutuo corrigant. Telescopia ita constructa dicuntur telescopia achromati a. 3yI. Quilibet radius, ut a Sol profluit, heterogeneus est, atque ex innumeris constat minoribus radiis, qui juxta omnes gradus refrangibilitatis refrangibiles sunt. Radii, qui refractione minus a via deflectunt, rubri sunt: aliorum colorum ordo hic est , aureus, flavus, viridis, caeruleus, Indicus, denique violaceus , hujus radii maximam habent refrangibilitatem.

EXI ERI MENTUM.

gya. In obscuro cubiculo admoveatur prisma AB (Tab. VII. Fig. I. foramini in fenestra C existenti, per quod Solis lumen transeat . Si oblongam radiorum imaginem FG albissima charta DE excipiat, praedicti colores F G conspicientur.