장음표시 사용
11쪽
accepisse omnes serme antiquos philosophos; ut iure potueriti qui hoc Systema construxit, eos etiam adire, doctrinamque Zeteticam ab ipsis repetere.
I. Asterimus igitur primo, quod est apud Iamblichum in Iib. de Myst. Pythagoram, platonem, Eudoxum &c. philosophiam didicisse ex Mercurii columnis; recte intellectum ab Auctore Systematis de Mosis doctrina lapidibus, ut mos Gen vis erat, ab AEgyptiis inscripta. Quamvis enim non plane asesentiamur Vollio, Bocharto, Huetio, alijsque, qui innumeraS deorum, ac veterum heroum Mosi personas imponunt; probabile tamen putamus, ipsum sub Mercurio latere: S ex rebus ab illo gestis, atque editis, conficta esse illa omnia, ouae de Mercurio perhibent poetae, ali que scriptores exotici. kei autem hujus argmenta, di i*dicia non ea omnia probamus, ac defendimus, quae sequuti sunt eruditissimi viri nuper commemorati : sed haec dumtaxat, quae hic exhibemus . Mercurius apud Cicer. lib.3. de Nat. deor. Nilo patre natus: Moses Exod. a. in carecto Nili infans expositus. Mercursi recens nati venustatem Vulcanus Apollini praedicat in Lucian dies. mNose infantulo formae elegantia commendatur Exod. 2.2. Mercurius, ut est apud Paulaniam in Arcad. lotus a Nymphisci editur in Tricrenis: immo nascentem Horae excepisse, &aluisse perhibentur: lac suum Juno ipsa praebuisse dicitur. M ses Exod. a. s. a regiis puellis e Nilo extractus, ct a Thermuti- de ipsa Pharaonis silia educatus. Oves, ac boves vige Mercurius sibi dono datos ab Appolline, pastorumque Deus est habitus , ut ex Homeri Ilia probat Pausan. in Corinth. storalem vitam Moses egit, & Soceri sui Iethro oves duxit Exod.3. i. ac subinde praefuit Israelitis, qui ct erant pastores, ct pastores se proseis ipsi sunt apud Pharaonem Gen. 47. 3. Mercurius deorum simulas dicitur in veteribus epigram. αMereurius Ministrator in inscriptionibus: Mosesseruus, O D-mulus Domini, quasi proprio, ta peculiari cognomento dictus
stigiator fingitur Mercurius : Moses verorum quidem prodisgiorum effector , sed quidquid virtute supra hominem edidit; id eum incantamentis recisse, ac daemo
12쪽
s num vi , ethnici crediderunt . Caduceum Mercurio tribuitur, virga nimii serpentibus intexta, ac portentorum ef- lactrix : Mosis itidem virga mirifica, quae in terram dimitia Colubri more reptavit, veneficorum AEgyptiorum virgas ab sorbuit, & admirandorum operum instrumentum ipsi deinde fuit. Statuae Mercurii pro domorum foribus locabantur ad arcendos fures,& alias Iristes propulsanda qua de causa appellatus est ab Homero Iliad. s-Mosis jussu domorum postes, ac superliminaria mactati agni sanguine aspersa, eaque nota praesenti exitio exempti Ebraeorum filii natu majores . Furax habetur Mercurius, ac iuribus praeesse dicitur: id ipsum, ut videre est apud Justinum lib. 36. c. a. de Mose tradiderunt Scriptores ethnici, qui AEgyptiorum jura, prius etiam, quam res msas, ad Ebreos transssisse nesciebant. Mercurius itinerum praeu:s existimatus, Deusque semitatis, uius , &-dius apud Phornutum de Nat- deor. Moses per annos quadraginta , desertis, & avsis in locis Israelitis viae ducem se prς-buit, ut est in sacris libris. Mercuru statua, Pausaniae testimo nio, in Phocic. Priap. erat in Troade, ad sepulchrum Hier philes sybillae in luco Sminthei Apollinis, α aquae ad Isuam emicantes e silice, & in subjectum Iabrum desuentes : statuae onmitae similes huius Mosi positς, aquς monimentum rupe quondam ab ipso eliciis. His omnibus illa etiam accedunt, quod deorum , hominumque nuntius, interpres , sequester , S alia ejusdemmodi, quae pallim audit Mercurius apud prophanos Scriptores; conveniunt eadem in Mosem, eique quam apti ilinae quadrant: quippe qui a Deo ipso toties ad homines est allegatus, rerumque tam grandium transactor, atque administer fuit: quique propterea S ab Apost. dicitur Galat. p.ry. & ipse de se testatum reliquit in Deuter. s. s. Ego sequeser, medius fui inter Dominum , vos in tempore
illo, ut annuntiarem vobis verba ejus. Immo vero, propte rerebra colloquia, secretosque congressus, quos cum Deo m Sinς montis fastigio habuit Moses, eaque, quae descripta inde ie- tulit; factum putamus, ut Saturno charum, atque inti in una Mercurium, cuique consiliarum, & scribam , dixerit Sanctioniathon apud Euseb. Prsp. l. i. e. io. Prsterea, quod est Exod.
13쪽
Exod. 34. 3 Mos Em obuelata lacie circumfusam multitudinem alloqui solit una, ne contuentium oculos indito sibi Divinitus fulgore perstringeret; aEschylus in Mercurio poetice
ex prcssit, cum ait Choep.v. 8 i s. eum noctem ante ocatos, ct tenebras ferre, Atque hoc illud esse putamus, cur media quidem parte albus , media vero niger Mercurii petasus fuerit: ejusque essigies partim atra, partim aurea facie ab AEgyptiis pingeretur. Cornua quoque, quς Mosi ex verbo p , quod habetur Exod. 34. 29. 3o.3 s .appingi solenti,Mercurio fecerunt: eaque de causa a Lycophrone, & Harpocratione est appellatus: ac subinde ad ipsius, seu verius ad Mosis similitudinem Zaleueus, Charondas, Zamoixis, Lycurgus , Draco , aliique Iegum conditores, quod apparet, atque extat in vetustillimis nummis, pingi voluere cornuti: ut tibi quidem majestatem, praescriptionibus vero sitis auctoritatem conciliarent: quemque in legibus serendis imitari studuerant, eundem vultu quoque, ac specie ipsa referrent. Tandem , alijs omnibus piscissa , quς multa promi Passent e sacris, prophanisque Scriptoribus, simulque conferri; quo Mosem in Mercurio clarius agnoscas, ac iuria ethnicorum manifesto teneas; ille est Mosis caracter niaxime illustris, ac certa quςdam veluti nota , & insigine , omni na doctrina, ct sapientia : Pentateuchus ab qilb conscriptus, queque Pentateucho prccipue studebat, & allaborabat, Schola utraque , & nzazΠInvestigationis, & Congregationis, si ve Content sis ab ipso instituta . Porro eadem serme a prophanis scriptoribus attributa Mercurio. Is literarum repertor , scholarumque auctor , ac
primus historiae, & Commentariorum scriptor habitus Platoni tu Pςdr. & Phileb. Ciceroni lib. a. de nat. Deor. Diodoro lib. i. Plutarcho sympos lib. 9. q.ῖ. Quid quς de Nercurio scripserunt Philo Biblius , R Porphyrius apud Euseb. Pr par.
Evang.lib. i. eum , quς ad Dei cultum pertinent, in literas retulisse primum ; ejus lucubrationes secras esse , ct maximae apud Ebreos auctoritatis; nonne Mosi plane congruunt, ac de ipso dicia omnia videntur Quid,cqm apud eundem iidem, Sanctioni athonem Berytium Mercurii sommentaria, atque
14쪽
Deo cepisse, multaque inde , Iudς is cet tissima, memoria prodidisse , testantur 1, dubium ne est , quamvis de Mercurio loqui se dicant, quin Mosem ipsum significent Z Jerombalum certe hunc, ipsum Gedeonem fuisse censemus, auctore Suida in Ierοτὰalde , quς modo superstites sunt Sanctioni athonis reliquis Mosis doctrinam , ut videre est apud Bocilai tum Cban. l. 2. c. g. & Scaligerum Fragm. p. 48. passim spirant, ac repraesentante planeque in locis, & nominibus e sprimendis, vel ipsis Porphirio teste , consentiunt. Super hςc omnia Mercurium philoiphis auctorem laciunt Strabo l. 1 .Manilitta l. r .
Arnobius I. a. adduntque, Syderum cursum ab eo observatos , certamque anni normam descriptam , ad quam certa , nec aberrante periodo stati quique dies revolverentur . Geo metriam quoque,omnemque Mathemat rcam disciplinam adisecit ipsi Plato in Phςdr. Musicam Plutarclaus de Isid. Rhyimi cam , &Metricam Plauo de vito Mos. l. i. Denique rerum Omnium inventionem Mercurio , apud ipsos nato tribuisse AEgyptios, auctor est Iamblichus in lib. de Myst. Cyrillus adv. Julian. L i. Joha TZetZes chil. 4. His autem omnibus notis, Acaracteribus in hoc fabuloso omnium sere gentium. magistro manifeste se prodit, atque explendescit Mosesi, Schois Zete tiες caput, librique ab eo relicti: in quibus , sicuti descripta sunt rerum; ita scientiarum sunt possita initia. Hi enim , ut diserte notant Bellarminus de Script. Eccl. & Huetius Dem.
Eva Prop. q. primordia comprehendust, non solum mina di, &nature ; sed religionis etiam , ct theologiae r historis quoque humani generis, & animalium : geographie, politicς scientiς, castrensis disciplinae, equi, bonique , ac legum ferendarum doctrinς, static ς artis, & architectonice, labrilis, fusoriς ,
sutoriς, baphice , coriarie , phrygionico, aliarumque com plurium . Sanxit ibi se crificia, ac perpetuos ritus sacrorum et
annum sacrum, & civilem sestis distinxit quibusdam : spatia
temporum in certas di screvit periodos : ut merito. scripturn reliquerit Artapa aus apud Euseb. I. 9. c. et . Mosi armorum , Navigiorum , anili limina , tollenonum , sacrarum literarum ,
ct civilis disciplinς inventionem AEgyptios, nationesque Omnes debere. Quare locum hunc ita concludimus : in eo. , qui
15쪽
vrimus, ac vetustissimus cuique genti habetur , humanarum . divinarumque rerum doctor, Thoyth, vel Theum Taautus Phoenicibus , Tao Indis, Teuti Mexionis , Tat Hispanis, Tautates Gallis, Teves Anglis, Tius Danis, Teum item, stu 'Mordan Germanis, Imbramus Thracibus, Hermes Grecis, Mercurius Romanis, ali, alio nomine nuncupatus ἔin xo, inquam , Mosem ipsum laterer qui tametsi non ubiqffitu; ex illo tamen profestum quidquid ubique eit Rientiς,& doctrinae r ex cu ue libris, & Schola ab ipso in tuta, ut
notat Auctor Systematis p. i. n. s. tanquam ex fonte biberunt, asportaruntque, prςstantissimi quique orbis terrς magiitri. Qua de re hactenus generatim, atque universe : dein ps vero particulatim , gradatimque dicendum' b , , II. Primum id sacris Ebraeorum codicibus, ac bcliolae se teticae antiquos philosophos debere contendimus, quod in penitam in hominum animis Dei nolionem affirmarint, zΠ-demque in rebus creatis, tanquam in si eculo cerni. Ita 1 rinsmellistus Poemanti. par. a. ser. i. itidemque in Asclepio et quae ol era, tametsi nobis adulterina, ct supposititia habentur quod tamen alliter existimasse videntur veteres aliqui Patres,
ct nominatim Augustinus ; isque Trismegistum Mose posteriorem facit i. i8. de Civ. c. 39. idcirco tereunda esse duximus. ita praeterea Homerus Iliad. II. qui Deum valde notum appellat: Plato io, de LegiD. Cicero l. I. de Nat. deor. aliique: quorum dicta ex eo expressa videntur, quod est dob. XXXVL 2s. Deum omnes homi s Quient. Et Psalm.IV. 7. Signasum est super nys lumen Oc.
Ill. Id eos secundo libraeis , eorumque Scholae 'bere asserimus; quod nihil de natura ipsa Dei a nobis vere cognosci
posse censuerint, sine ipso Deo . in quam sententiam Ti is megist. ad Tat. Deum, aliquis radius intellirantiae tua benignὸ refulserit: Pythagoras , i Iemo de Deo , sine lumine loqui audeat. Eamque ob Deus a Platone comparatus est soli in sexto de Repub. Quae ducta sunt ex Psalm. XXV. 1 o. In lumine tuo videbimus Iumen. IV. Ebraicum pariter est , & ex ipsamei ductum Zeletarum Hypothesi, quod Deum solum vere, di proprie esse de
16쪽
9cant: eumque,ipsum Esse, des niant. Sic Trimegist. in Asclep. Solus Deus est : er meritὸ solus ipse in D, O ase , O circum se
totus , plenus, atque perfectus inc. Extra Deum nihil, extrα nihil Deus: in eo omnia, in omnitus Uye es. Eadem serme Parmenides apud Simplicium et eadem Melissus apud Laertium eadem Heraclitus apud Plutarchum : eadem Plato , ct Pluia Iarctius ipsemet, aliique citati ab Auctore Systematis p. i. n. . Quae omnia, ut ipsa etiam Zetetarum Hypothesis tribus Dei nominibus nituntur Π'n', n), Π'i , ipsum Esse significantitari a V. Iisdem ex sontibus haustum, quod Deum, Veritatem ipsam appellant. Cum enim solus Deus fit veri, propria, M- quaquam in terris, o Tati, veritas es, ait Trismegist. P. a. Poemand. ser. r. ad Tatium: & apud Stobeum ser. Io. tom. i. Itemque Plato s. de Leg. apud Plutarcta in lib. cui titui. amicus ab adulatore dignosci qui possit. Eadem docuit Menander in Nan. Simmias apud Laert. Iamblichus apud Stob. &ut Stobeus, ct Laertius iidem referunt; Magi ipsi, quippe qui deorum maximum, quem Horomasdem, seu Oromatim vocant, eorpore quidem asserunt esse lues smium, anima Φθὸ Veritati. Mirum autem prae omnibus est, quod habet Plato s. de Legita Neminem fore beatum , nisi ab initissatim Veritatis particeps sat . In quo aliquo modo illud agnoscas Christimini apud Johan.XIV. 6. Hosam via, ct Veritas ctc. nemo venit ad Patrem, nisi per me et cui consona multa in Test. vet. VI. Iisdem auctoribus, ct magistris , scripserunt antiqui philosophi, in Deo , modo quodam exempto, esse omnia rsic, ut Unitas, ac Centrum dici pollit rerum omnium t Totumque extra Totum: quae Dei notiones sunt Zeteticae, stab Auctore Systematis asseruntur p. i. n.I. illustranturque in toto deinceps opere illo. In hanc sententiam Trismegistus in Asclep. Omnia Deus, ct a Deo omnia ... Omnia ab eo , er in ipso, ct per ipsum. Ser. . Poemand. Deum Monadem appellat.
tum fer. s. Dibiles, inquit, in omni natura , quod ille ipse non sit. TR ille siquidem quae sunt , es ea etiam , quae minimὸ sunt ore. Et aliquanto post Deo hymnum concinens ait : Ipse profecto σι quidquid ego Am , ipse es quidquid agam , ipse es quid-
17쪽
quid denique Leam. Ipse en7m es omnἰa , neque aliud, praeter te quidquam . md sane non es, es Ipse et Ipse omne quodcunque genitum . Ipse omne , quod nunquam genuum o e. Quae Catholice explicat Auctor Systematis cum in tota Hypothesi , tum etiam Prop. VII. & VIII. In eandem sententiam loquuti Xenophanes apud Plutarch. sive Galen. lib. de hist. philos &apud Theodoret. qui id ipsum confirmat dicto Parmenidis . Quibus accedit Plotinus : is enim l. 2. En n. s. Ipsum Unum, in quit , est omnia , rursumque nullum est ex omnibus. Haec autem omnia e X eo nata ridentur,quod est Exod.XXX. 19. ubi Mosi Deum videre cupienti respondet Deus ipse; Ego ostendam omne honum tibi. Cuius non dissimile est, quod est dolian. i. q. mos factum est, in ipso vita erat . VII. Tametsi Deum existere , atque unicum esse natura- Iis ipsa ratio satis ostendat; ex Ebraeorum tamen disciplina profectum Credimus, ut Deum unicum, singularemquo , tanto consensu, agnoverint, ct confessi sint haudquaquam obscure omnes ferme antiquitatis Sapientes . Quod primum defendimus de Poetis: de Orpheo, ex eo, quod habet apud Justitium M. in Cohori. ad Gentes . Intuere solum mundi Regem tmur est ρεrsegenitur, O ab eo uno euncta prognata sunt .
Et apud Eusebium 3. Praepar. Cap.3. Principium, atque ortus rerum vis una, Deusque Unus, Omnipotens edic.
De Homero, qui secundo Iliad. vanae deorum multitudini illudens Ulissem ita loquentem inducite
Haud profectis singuli praee sse posumus , o Acbisi et
Ision est bonus plurium principatur et Unus sit princeps, unursis rex . De Hesiodo , qui ad Fratrem , haec scripsit rSunt homines, diique una ab radice errati :Itemque apud Clem. Alex.
Ipse etenim rex cunctorum , dominusque gubernat Numina e non Deus huic alter contendere possit.
Praeterea de Sophocle,ex iis,quae apud Justinum in lib. de M narch. Tandem de Pyndaro, qui Od.6. stroph. i. ita cecinit.
18쪽
: . Duam Patre, creato 5 optisa arti e habemus, eui progre1bus singulis inersu secundum merita praebet. Qui Poetae, sicubi innumerabilium penu deorum turbam videntur adstruere; ibi seu totidem Divinitatis ipsius essicientias adumbrari, ut est apud Orpheum, Omnia βnt unum , sint plurima πο-na quamvir; sive Angelos , Dei administros, sive etiam aliquando Daemones, ut saepe apud Homerum, di Hesiodum, significari
Ulli. Mirum quoque hac in re, Ebraeis iisdem praecepto
ribus , extitisse amrmamus veterum philosophorum Consen-. sum a Trismegisti primum , qui a. p. Poemand. l. I. Haec autem omHa , inquit , in unum eouredi , absque congregantis virtute. Ossibile es. Oportet igitur , . aliquem esse talem , O penurus σππω . I iam , eum multi, .variique sint motus, di ilia cc pora, unas autem ordo velocitatis is omnibus ; Impo iis es, duos, aut plures esse factores , πeque enim ordo uπur servareturis madiis. Praeterea , qui inter illos imbecillior esset, potentior nimiam invideret: ex quo Jeditio quaedam exoriretur. Et Paulo post. Me itaque horum omnium unum auctorem, prae caeteris esseo picuum ... vos igitur'galafain is multis o e. Thaletis
deinde , & Anaxagorae , qui irintem unam , rerum omnium opificem ambo agnovere: S ille quidem ex aquis , is vero ex simillibus particulis ab ea res omnes eflectas docuit. Prae-.terea Pythagorae, qui cum maxime Monadem praedicat apud Eusebium , ct Cyrillum, qua , tanquam Symbolo, Schola Zetetica utitur; tum vero apud Justiniun il lib. de Monar. ita
di quis dicet ;s Deus sum praeter unum , is delet
Mundum huic parem eoudere, direre .: Hic meas es et i
e seliin condere, O dieme , hie meus est . sed habitare se in eo, quem feeerit , me autem ab eo factus est. Philolai etiam, eius discipuli , cuias illa extant apud Philonem : Princeps , O dux omnium Deus Dor, semper existens , singularis Oe. Euclidis, qui pariter auctore Laertio, Numes
Unum , naturamque sonitatis Unam agnovite eamque multis nominibus mod)-mo Sapiemiam , tuterdam Men- Ba tem
19쪽
tem nuarevavis . Empedoclis , de quo haec in I. de Mundo rab ipse uno
simi , qua fortat , qua mox ventura trahantur , Et Planta viruere, Marer, O memina quaequo Atque Ferae . Volucresque ore.
Ignis , Aqua , O Terra , immensi Oisque Aeris isgor. Praeterea Xenophanis , apud eundem Simplicium , Parmenia dis , Metilli , maximὲ vero Socratis , qui Genios , ac Do mones , quorum facinora poetae decantant , a reputa. exigendos docebat , supplicioque assectus dicitur , quod Deos d strueret et quo nomine maxime laudatur ab Iustino in Apolog.lX. Platonem quoque de Deo , ejusque individua , sin gularique natura sensisse defendimus r de eaque cum aliis in locis , tum praecipue in Timeo ita loquutum ; ut dubium eje non possit, quin alicubi viderit, quod est Exod.III. i rims, n)ruit qui locus Zetetici Systematis veluti fundω mentum ab erudito Interprete positum est. Quod si Plato alia quando ea de re laboscure , atque ambigue disserit , divini ratemque aliis etiam a Deo videtur tribuere; Coelo scilicet
in Epinomide, syderibus in Legibus , Terrae , Marique in ipso Timaeo; Veners in Philebo; Zamoisi in Charmide; Tr smegisto in Phaedro; aliisque pluribus alibi; eum ibi poetice ,
atque allegorice loquutum censemus: Socratis enim supplicio absterritus , quae de Deo sentiebat , in vulgus aperte Proloqui sibi minus tutum existimabat X. Hic vero eorum sententiam plane reiicimus, qui inta antiquos hosce philosophos referunt impium dogma Manetis , qui duo statuebat rerum Principia, Bonum, & Malum : Lucem , & Tenebras et Deum, K Materiam . Quod enim Pythagoras , quem primum in crimen vocant, duos rerum ordines poneret , Unitatem , & Binarium; id inreuigendumibadicimus , non de duobus Principiis, Bono , & Malo; sed de iis duobus veluti statibus , quos, ut habet Systema Zeteticum
P. I. u. I. creata quaequae res obtinet, Unitatis, ac Simplici
tatis in Deo; Ditinctionis , ac Multiplicitatis in se ipsa . Vel
20쪽
certe de habitu , & privatione, ut velle videtur Aristoteles,
ct ejus Comment. Averro. Physic. teX. Com. I nec non
Simplic. ibidem . Quod vero Empedocles , qui alter impii dogmatis auctor habetur , duo constituerit rerum principia , Odium, & Amorem ; seu Litem , & Amicitiam ; id ab eo
laetum interpretamur non ut Deum bonum , & malum induceret ; sed , ut rerum naturalia principia , seu elementa sinter se contraria demonstraret; seu , quod 'verius putamuS,
Simplicio interprete i. Physic. ut Mundum intelligibilem ab eo separaret , qui sub sensus cadit: in statu enim Veritatis, quem Schola Zetetica Mundum intelligibilem vocat , ut est in eius Systemate p. a. Prop.VII. & VIII. quique idem est Centrum , atque Unitas rerum omnium; distinctio , aut divisio non est: 1ecus vero in statu adumbrationis ; qui mundus hic est , extra mentem Artificis et idemque , Zetetarum sententia , radii instar , & numeri habet: quae progressiones sunt clividuae principii individui. Quod tandem Plato visus sit animas mundi duas comminisci beneficam , & maleficam ejus rei interpretationem quam commodillimam habes ex Ammonio Alexandr. Phylopono, & Marsilio Ficin. Caeterum quam Ionge abhorreat a Manichaeorum dogmate Platonis doctrina, documento tibi sint libri de Repub. in quibus bona resert in Deum ; mala vero , quae quidem culpam habent , in pravam hominum voluntatem; quae autem poena sunt,in Dei justitiam, scelerum vindicem , Universi hujus , atque eorum ipsorum , qui puniuntur , bono consulentem. In quam sententiam explicanda esse contendimus , quae de Uriiove , laevisque Numinibus dixerunt Gellius , ct Virgilius , aliique Latini , ut non duo statuantur dii , quorum alter bonis praemia rependat , alter malis poenas infligat: cum utrumque ab uno , eodemque .ino polist commode proficisci . XI. Aristotelem quoque cum Ebrςis in eo consensisse defendimus, ut, etsi multis quamdam Divinitatis similitudinem ;uni tamen , a quo omnia sint , di administrentur , veram Divinitatem tribuereti sic enim habet 8. Phyc & ia. Metaph. Iunx entia male disponi r nec honum plures principes. Unus ergoprincept. Tum saepe illud usurpat: Deus , O natura nihil