Statutorum magnificae civitatis Belluni libri quatuor. Quibus nunc primum accessère decreta, partes, ac terminationes pro bono regimine civitatis numquam ante hac impressæ. Unà cum indicibus locupletissimis

발행: 1747년

분량: 701페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

188 STATUTORUM BELLUNI

moventibus , sive etiam nomina seu jura alicujus hominis civis nostri, seu alicuius habitantis in civitate Bellunt, vel districtu quod Rector Bellunt , & ipsum commune expensis requirentis represaleas sibi concedi requirere debeant cum litteris Bellunt Rectores locorum, in quibus habitant illi, qui alicui civi nostro, seu alicui habitanti in civitate Bellunt, & districtu praedicta, vel aliqua praedictorum tenent , Vel non restituunt , ut facere debent reddi , & restitui civi nostro , seu alii habitanti in civitate Bellunt , & districtu bona sua, sive terras, & possessiones, & jura, &quod de praedictis , & quolibet praedictorum faciant fieri summarie plenitudinem rationis cum omni expeditione. Et si civi nostro , vel alicui habitanti in civitate Bellunt vel districtu , non fuerit facta plenitudo rationis de praedictis , seu aliquo praedictorum per Rectorem illius loci, in quo habitant illi , qui tenent civi nostro aliquid de bonis

suis, seu juribus quocumque modo ; tunc Rector, vel Uicarius communis Bellunt suo lacramento teneatur , & debeat praedicto civi , vel habitanti praestare toto suo posse auxilium & savorem, ita quod sua bona , & iura sua , possit omnino recuperare, & habere . Et quod Rector Bellunt de voluntate consilii , dc ipsum commune , dent & dare debeant praedicto civi , seu habitatori nostro pignora,& repres aleas contra illos , & super bonis Sc rebus illorum , qui bona civis , seu habitatoris nostri , seu jura ipsus occuparent , seu

quocumque modo tenerent. Et concedantur etiam represaleae, & pignora contra cives , & de bonis concivium habitantium in loco,

unde sunt, seu in quo habitant illi, qui civem nostrum, seu habutatorem damnificant , seu de bonis , & juribus dicti habitatoris nostri quocumque modo tenent, & eidem civi nostro , seu habitatori non restituunt , neque integre satisfaciunt. Et sit praecisum, & intelligatur habitator , qui cum dicto communi subiit onera , & Ω-ctiones, vel habentes privilegia ex forma Statutorum. Quod ille, cujus causa Represaleiae datae fuerint, illas removeri faciat. Cap. CCXLIX. STatuimus , & ordinamus , quod si per aliquam civitatem , commune , vel castrum, Vel locum , dominum , vel singularem personam ad petitionem alicujus personae ipsarum jurisdictionum represa leae licitae datae sint contra cives, & habitatores Bellunt occasione alicujus debiti , in quo aliquis civis , vel habitator Bellunt esset alicui forensi obligatus , quod dictus civis , vel habitator Bellunt omnibus

suis expensis teneatur, & debeat infra unum mensem computandum a tempore , quo venit in notitiam communis, seu Rectoris Bellunt di-cὶas repres aleas sacere removeri , poena tanti , quanti erit quantita S

232쪽

LIBER SECUNDUS. I 89

propter quam concessae fuerunt dictae repres aleae . Et nihilominus di Has represileas removere teneatur , & dicha de caussa banniatur de civitate Bellunt si fuerit absens , eo tamen ammonito , & citato per Rectorem Bellunt , & bannitus communi existat , donec dictas repres aleas removerit . Si autem praesens fuerit , in carceretur ad petitionem pasti damnum , seu communis . Et tamdiu in carceriabus stet detentus , quamdiu fuerit in concordia cum communi Et si contingeret aliquem civem, vel habitatorem Bellunt pati aliquod damnum occasione praedictarum represalearum, ipse cujus caussa datae

sunt, teneatur eidem omne damnum restituere.

De res te non facienda forens per Cis . Cap. CCL. ITem, quod nullus civis, vel habitator Bellunt audeat, vel debeat cedere alicui forensi aliquid jus in aliquo debito , in quo csset obligatus aliquis civis , vel habitator Bellunt ipsi cedenti . Et si pro-lterea ali irae reptas aleae concederentur habenti jus cessum , vel ha-eirii caussam ab eo , tunc ipse cedens condemnetur in libris viginti quin que parvorum . Et nihil ontinus ipsas repres aleas teneatur lacere remo cre, sub poenis superius contentis in superiori Statuto. Quod Represalea concessa alicui Ciυi non rem eatur sine ejus co seu .

I Tem statuimus, quod postquam datae sunt, & concessae suerint repres aleae alicui c1vi, seu habitatori Bellunt per Rectorem civit, iis Bellunt de voluntate consulum ; ipsae repres aleae seu repres alea nullo modo revocari possint nec debeant sine voluntate illiust, qui repres aleas habuerit . Excepto quod si eidem erit plenarie s at istactum de omnibus suis bonis, expensis, & interesse. M si aliquis de civitate Bellunt vel districtu habens aliquas repres aleas, aliquid habuerit, seu receperit occasione aliquarum represalearum , illud teneatur consignare Rectori &Consulibus, &in cancellaria scribi facere infra octo dies postquam receperit, poena sol. centum parvorum , & admittendi res, & cassandi iura repres alearum. Et sit praecisum. De locis' prohibitis propter Represaleas non adeuudis .. p. CCLII.

SI aliquis civis, vel habitator Bellunt i verit ad locum prohibitum post clamationes praeconis factas publice in civitate Bellunt, quod

aliquis non vadat, nec portet, nee conducat res aliquas ad locum iulum . Et ipse civis , seu habitator noster aliquod damnum vel inj

riam

233쪽

mm passus fuerit occasione ipsius damni & injuriae , nullae reprelais leae concedantur sibi. Et hoc locum non habeat in illis, seu pro illis rebus , quas noster civis sev habitator habuerit , vel haberet in illo loco ante proclamationes, seu cridationes praedictas, de loco pro-.hi bito factas. De Represalais indebite ciscessis , reinet endis. Cap. CCLIILI Tem, quod si aliqua civitas, locus, castrum, universitas, seu singularis persona dc derit vel concesserit reprelateas contra commune dc homines civitatis Bellunt injuste di indebite, & facta requisitione per commune Bellunt dictas repres aleas non removerint , quod simili modo represaleae cujuslibet habitatoris civitatis Bellunt & districtus, & solventis collectas , & facientis saetiones cum commune fellunt ipso jure intelligantur esse concessae contra commune, & hΟ-mines illius civitatis , communis , vel loci usque ad illam eamdem

quantitatem , ad quam concesse suerint repres aleae contra commune

di homines civitatis de districtus Bellunt. Et sit praecisi . De Aspictibus Fumorum Domini Discopi. Cip. CCLITSTatuimus, quod quilibet habitans in aliquo furno, & habens partem aliquam in ipso surno, de quo furno debeat dari vel lolvi

aliquas affistus seu responsio D Episcopo, possit & debeat compelli realiter & personaliter ad solvendum integrum assidium. Et quod ibi venti eodem modo fiat , & reddatur contra suos consortes jus, quousque ei satisfactum fuerit de toto assictu, quem solvisset . Et quod ad petitionem illius qui solvisset dictum amehum parvorum per Rectorem inhibeatur aliis consortibus dicti surni ne laborent in dicto furno , donec satisfecerint ei partem eis contingentem cum expenss. Poena cuilibet contra facienti librarum decem parvorum, pro qualibet vice , & qualibet die . Cujus poenae medietas sit comm nis, & alia medietas sit illius, qui solverit dictum affictum, seu responsionem. Non obstante quod plures essent obligati ad dictum affictum

HAEC SUNT STATUTA DE ARBITRIS, ET COMPROMISSIS

Quod Casaidiones nequeaut recipere arbitrium , θ' quod sententia per ipsos lata nulla sit. Cap. CCIAS Tatuimus & Decernimus quod castaldiones alicujus plebis & districtus Bellunt non possint in se aliquod recipere conpromissum

234쪽

LIBER SECUNDUS. I9I

vel arbitrium per modum arbitrorum, Vel arbitratorum, seu amica.

bilium compositorum, sub poena librarum Vigintiquinque parvorum, tam eis, quam illis, qui se compromiserint in eos. Et s data sue rit aliqua sententia, seu laudum per ipses, non valeat nec teneat , nec executioni mandari possit.

Quod a sententiis simplicium Arbitro non apperitur Cap. CCIVI. STatuimus quod a sententiis arbitrorum simplicium non possit appellari vel reduei ad arbitrium boni viri, nec dici etiam nulla. Et si quis contrasecerit, non audiatur, sed executioni mandetur. Qui possunt se compromittere. Cap. CCIVIL

Tatuimus, quod siquae persbnae, vel collegia, aut universitates ino ter se & cum aliis habuerint , vel habeant quaestionem aliquam, possint se compromittere in arbitratores & amicabiles compositores ,

unum vel plures , qui de facto & sine solemnitate juris possint co- gnoscere & di finire inter ipsas partes . Salvo quod si pars aliqualenserit se gravatam , possit petere reduci ad arbitrium boni viri , scilicet , judicis & Vicarii specialis constituti pro jure reddendo in

civitate Lellunt, & coram ipso Uicario formetur libellus reducti nis, citata alia parte, vel praetente ad haec acta videnda. Salvo quod si per solenne pactum dictae partes permiserint inter se non reducere, nec petere reduei ad arbitrium boni viri sententiam seu laudum serendum per talem vel tales arbitratores, tunc non possit peti reduci , nec reducere valeant, nisi caussa evidentissima iniquitatis apparuerit , sed sententia firma permaneat . Hoc salvo, quod si obicuritas esset indicta sententia, seu laudo, quod tune ipse arbitrator, vel arbitratores Valeant declarare. Quam declarationem facere teneantur usque ad decem dies, a die querimoniae factae de obscuritate, & postea illis diebus decem elapsis, minime se possint impedire, & sententia sua ex tutioni mandetur per Rectorem Bellunt. De executioκe sententiae arbitratis. Cap. CCLVIII. II em, quod sententiae & lauda arbitratorum mandentur executioni per Rectorem Bellunt, transacto termino in talibus sententiis, sicuti fit de sententiis Rectorum. Salvo quod supra dictum est de reductione ad arbitrium boni viri , quia pendente dicta causa , nil novi fiat per aliquam partium, sed expedietur decilio reductionis arbitrii

boni viri. De

235쪽

ΙTem , quod quaestiones reductionis ad arbitrium boni viri coram Vieario speciali reddente jura in civitate Bellunt agitentur & di L

finiantur per ipsum usque ad tres menses continuos, & non computatis solemnibus festivitatibus, datis ex serma statuti. Et quod omnibus diebus aliis possit procedi in tali quaestione, non obstantibus seriis re pentinis &aliis clamationibns terminorum. Et si contraiactum fuerit sententia si ve laudum remaneat firma & firmum , & executioni manu detur . Hoc salvo quod si poena suerit apposita in compromita , &una pars voluerit petere poenam contra partem, quae fuerit negligens in servando sententiam sive laudum tam arbitrorum, quam arbitratorum & amicabilium compositorum. Tunc super poena petenda, servetur ordo judiciarius , quemadmodum fit in aliis quaestionibus ordinariis, si hoc placuerit reo vel reis.. Quod compromissum simpliciter factum, habeatur pro solemni. Cap. CCLX.ITem statuimus, quod si contigerit aliquas personas se compromitistere in aliquos vel in aliquem, tam arbitros simplices, ut puta si dicatur : Stemus dicto vel facto talis persbnae , quod in arbitratores sine poena, nihilominus valeat tale compromissum, ac si esset factum& stipulatum 1blemniter cum additione poenae , dummodo inde fiat instrumentum publicum per notarium bonae famae & opinionis de

civitate Bellunt & distri diu , vel probetur per duos testes . Et de praedictis cognoscatur summarie, sine strepitu & figura judicii. Quod tiuus ex Arbitris procedere ρο sententiare possit, hoc donuntiatio soriis. Cap. CCLXLSTatuimus, quod si in plures, scilicet, duos, vel tres, Vel plures fuerit compromissum sive de jure, sive de facto super aliquibus quaestionibus, quod unus ipsorum audire & examinare , & sententiam & laudum ferre possit, dummodo in sententiando vel arbitr ndo denuntiet aliis suis cons iis , ut sint in tali loco causa sententiae & laudi serendae , vel serendi . Et valeat & teneat quod per maiorem partem fuerit sententiatum, dissinitum , & arbitratum, ae s omnes concordes fuerint , & unus arbiter vel arbitrator possit committere ruices suas alii vel aliis de consectis suis tantum in cognoicenuo, sed non in diffiniendo. Quod

236쪽

LIBER SECUNDUS.

Quod Compromissum in laico super Uuris , derimis . oe Gribus valeat . p. CCLXILSTatuimus, quod si compmmissum fuerit super usuris vel super decimis , vel ruper dote, Vel donationibus caussa mortis, & propter nuptias in laico vel laicum valeat compmmissum, & vigore ejus possit sententia fieri . . De mercede, di falaris Arbitrum . Cap. CCLXIII.

Oniam scriptum est , quod quilibet mercenarius est dignus sua

mercede ' Statuimus, quod licitum sit, & esse debeat impune arbitris 3c arbitratoribus accipere a pariibus, quae compromiserint se in eos sportulam sive judicaturam , scilicet , sudum unum pro lubra , dc in ratione librae a partibus , scilicet, denarios sex pro qualibet parte, pro eorum labore dc salario. Nec cogi possint serre sententiam vel laudum, nisi . habeant dictas sportulas live judicaturam si v

luerint accipere , dummodo non excedat summam quinque ducat

rum . Quod statutum locum non habeat in Vicario speciali civitatis Bellunt , qui reddit jus . Qui Vicarius civitatis Bellunt teneatur &debeat omnes sententias sine aliquo salario diffinire , & sine debito terminare secundum sormam sui iuramenti & statuti positi in primo libro sub rubrica de sacramento Vicarii specialis , & ejus ossicio . Et si aliquid perciperet contra praedicta ratione praedictorum , quod tami ple Vicarius , quam ille vel illi qui dederint , eadant ipsis facto in poenam librarum quinquaginta parvorum quolibet & qualibet vice , absque aliqua sententia serenda. Et quod omnis sententia lata per linsum D. Vicet rium, de qua salarium aliquod pro ipsa serenda, vel pro labore in videndo processum, vel quoquo alio modo directe, vel per

obliquum perceperit , ipsb jure sit nulli, & nulla diei possit omni

tempore. Non obstante aliquo statuto vel lege loquente super tempore nullitatis.

De Arbitro eligendo loco deisucti ArbisH. Cap. CCLXIV. STaxuimus , quod si unus vel plures de arbitris electis vel arbitratoribus fuerit mortuus , vel absens , vel alia justa de caussa linpeditus , cosnoscere vel diis nire teneat persona illa pro qua electus fuerit talis eligere alium loco impediti vel mortui. Et tales surrogari loco mortui, vel impediti, possint inchoata coram aliis prosequi, &finire , aut de novo inchoare , prout videbitur electis novis & antiquiso hoc addito , quod si talis mortuus vel impeditus fuerit electus

237쪽

1M STATUTORUM BELLUNI

de communi voluntate , tunc ad instantiam alicujus paritum Rector teneatur loco impediti vel impeditorum aut mortui vel moriuorum tot surrogare, quot moriui aut impediti fuerint. Quod Arbitri intelliga-ur , quibus periris Rector rimamiserit quaesionem .

p. CCLXV. ITem statuimus . quod si Rector de voluntate partium commiserit quaestionem alicui vel aliquibus sorte peritis in facto , talis , vel

plures dati a Rectore ut arbitratores & compositores amicabiles intelligantur , nisi sorte sapientes , cui ut prudenti quaestionem commiserit consulendam. Si quis Arbitre inripit cognoscere , non propter Me reducitin ad formam juris. Cap. CCLXVI. ITem Decernimus , quod si arbitratores & amicabiles compositorescosnoverint , vel incoeperint ccinnoscere ut arbitri , non propter hoc v1deantur ad formam juris redacti. De auctoritate Arbitrorum, de forma, qua fumi compromissa. Cap. CCLXVαITem Statuimus, quod si quaestio verteretur inter attinentes, videlicet , inter ascendentes & collaterales usque ad quartum gradum ex utraque linea, quod Rector civitatis Bellunt, coram quo mota suerit, seu incoepta dicta quaestio, teneatur constringere diseas partes ad compromittendum se in arbitros , arbitratores , & amicabiles compositores eligendos per paries . Qui arbitri possint & debeant dissinire,& arbitrari, & sententiare de jure, & de secto inter ipsas partes, solemnitate juris aliqua non Obstante . Et quod sententiatum fuerit per ipsos arbitros vel arbitratores valeat, & observetur per partes , ac si esset sententia lata per Rectorem Bellunt . Et si dicti arbitri coneordes esse non possent in dimniendo , tunc addatur eis per Vicarium una per na amica communis utriusque partis. Et secundum quod per majorem partem ipsbrum dissinitum fuerit , habeat firmitatem . Et quod praedicti arbitri teneantur dictam quaestionem dissinire infra quadraginta dies a die compromissi facti, sub poena librarum viginti quinque parvorum pro quolibet, applicanda communi Bellunt. Et nihil

minus teneantur quaestionem di ire, aut remanere carcerati, donec

dissinierint . Et quod in dictis quaestionibus non fiat processus aliquis , nisi solummodo petitiones hinc inde produci possint , & exceptiones contra eas , 3c super ipsis testes examinentur absque positioni-

238쪽

L I B E R SECUNDUS. Ips

bus, sive ea pitulis, sive interrogatoriis, quorum dicta scribi possint,& in seriptis reduci ad voluntatem arbitrorum & arbitratorum sume dictis petitionibus per Partes produms . Et similiter sententia orete. nus , & in scriptis fieri possit ad voluntatem dictorum arbitrorum &arbitratorum in actis Notarii de medio scribi . Et quod lententiare possint dicti arbitri & arbitratores omnibus diebus seriatis & non seriatis, etiam introductis in honorem Dei. Quod etiam iocum habeat in omnibus compromissis, factis etiam inter diversas personas, nedum inter conjunctos & affines.

HAEC SUNΤ πψUTA DE VARIIS IURIBUS.

De bis , qui emerum Rem mobilem ἰ qualiter ad solutionem vergatur . p. CCLXVIII. STatuimus, & ordinamus, quod quandocumque contingerit aliquem vel aliquos vendere aliquam rem mobilem, vel res mobiles in ei. vitate & buisis , sive districtu Bellum secto mercato , Emptor aut emptores teneantur stati m ibi vere praetium ipsarum rerum per eum , vel per eos emptarum eidem Venditori , aut venditoribus , ad voluntatem venditoris aut venditorum . Quod praetium si non set verit , Rector teneatur & debeat ad voluntatem ditii venditoris , & venditorum constringere & compellere realiter per pignorum captionem, &eorum subhastationem fiendam ad voluntatem creditoris , ac personaliter detineri sacere dictum emptorem vel emptores pro dicto praetio solvendo, donee selverit: salvo, quod si in dicto mercato suerit positus terminus de Voluntate contranentium , quod tunc venditor aut venditores teneantur stare termino & experure emptorem aut empto. res usque ad terminum conventum inter partes. Et si emptor aut eminptores non solverint ad terminum praedictum, tunc transacto termino similiter Rector ad voluntatem crmitoris teneatur & debeat conveniare & constringere dictum debitorem ut supra . Et hoc etiam locum habeat in fidejutare & constituente se soluturum caussa praedicta , etiam nulla excussione ficta in princi Plem. Et hoc salvo , quod si de dicto mercato , seu praetio fuerit stipulatum & factum instrumentum, ut praesa , seu scriptura ; tune Rector debeat agere & consequi jussuum contra dictum debitorem vel debitores secundum somam stat torum loquentium de praesis & instrumentis, & aliter non. Quod statutum etiam vendicet sibi locum in mercatoribus dantibus Vinum tabernariis ad vendendum , & in tabernariis similitur vendentibus ad

minutum.

239쪽

STATUTORUM BELLUNΙ

meo, qui consumit se Muturum pro aliquo Detento, va Careerato. p. CCLXIX. STatuinius insuper, quod quicumque fideiusserit , seu se soluturum constituerit pro aliquo carcerato, vel detento in quolibet loco districtus Bellunt , ad petitionem alicujus perlbnae pro aliqua re , vel caussa talis fidejubens , seu constituens ad petitionem illius , penes uem fideiusserit, seu se constituerit eodem modo , & de facto valeat et ineri , dc de ejus bonis capi ad voluntatem illius , penes quem fi- dejusserit , seu se constituerit soluturum, sicut erat ille, pro quo fide iussit.

De Debitis communis Solvendis. Cap. CCLXX.STatuimus, quod omnes, qui debent habere aliquid a commune Bel. luni cum aliquo proficuo , vel in futurum habere debebunt , vel ab aliquibus singularibus personis obligatis pro communi, possint, δε debeant recipere a dicto communi , etiamsi de dicto proficuo non haberent aliquam praesam vel instrumentum . Et hoc cum toto illo , &tali proficuo , quod proficuum ordinatum esset , seu primo positum fuisset in primo instrumento seu praesa , faciendo rationem in capite cujuslibet anni a termino in antea contento in prima praesa , seu instrumento . Et quod deputatores qui emerunt deputati ad rationem faciendam , sive deputationes faciendas pro solvendis dictis debitis pro commune Bellunt teneantur & debeant dicthim proficuum post dicta debita eisdem debitoribus ponere modo simili in dictis deputati nibus . Non obstante, quod de ipsb proficuo, praesa , vel instrumentum sit poena sold. centum parvorum cuilibet deputatori contrafacienti, seu non adimplenti praedicta. Et sit praecisum . De Ingyrumentis Communis regi randis. Cap. CCLXXIS Tatuimus, quod omnes locationes, affictationes, emptiones, Veninditiones , omnia mutua , omnesque solutiones debitorum ex muis tuis, qui, Vel quae pro communi fient, vel recipientur, debeant poni δc seribi in registro communis Bellunt infra octo dies , postquam dicti contractus fuerint celebrati. Et teneatur Rector facere registrari dictos contractus 3c omnia alia , quae videbuntur registranda . Et quod cancellarius teneatur ipsa registrare infra dictum tempus poena sold. viginti parvorum pro quolibet instrumento 3c praesa registranda . Et sit praecisum.

HAEC Disiligod by Corale

240쪽

Cap. CCLXXII. STatuimus, quod ille, qui suerit deputatus ad ossicium infrascriptum , esse debeat absolutus ab omnibus angarijs , & peranga-rijs. Et ipse teneatur tenere & manutenere inconcio & coperto sedilia aedificata in contrata S. Stesani de suo . Ita quod omnes possint ad dicta sedilia ire ad suam necessitatem. Similiter debeat esse,& sit absolutus ab omnibus oneribus, angarijs, & perangarijs conbmunis Bellunt ille , qui deputatus fuerit ad custoaiendum pontemPlavis, & ipsum mundandum a Zoschis & lignis , & denuntiandum si plueret domus , ita quod cooperiatur si detecta esset in alisuo . Et si praedicta non saceret , puniatur arbitrio Rectoris & consulum Bellum , & alius in ejus locum constituatur . Et teneatur ille talis deputatus tenere claves pontis Plavis , & claudere , & aperire portas dicti pontis die , noctuque , secundum , Quod ei fuerit injunctum per Rectorem communis villuni & consules . Et idem observetur in Iurato de Agrono , qui teneatur pontem positum sispen aquam Cordubii de Agrono , tenere & custodire modo prinlicto mundificatum a zoschis , & repletum de sablono , ut esse solet , &facere illum esse coopertum per illos , qui hoc sacere debent . Eequilibet praedictorum non adimplens praedicta , condemnetur in solis centum parvorum qualibet vice, & quilibet possit accusare , & h beat medietatem banni . Et praedicta etiam habeant locum in qu libet deputato ad purgationem & aptationem sontium communis. Bellunt . Et in deputato ad purgandum palatium , & loca communis Bellunt ..

Od Medici, er Cbirurgita salariati, edi non falariati sint excepti .. p. CCLXXIILSTaxuimus , & ordinamus , quod omnes medici physici , chirumgici civitatis Bellunt salarium habentes a commune Bellunt vel etiam non habentes , sint exempti & absoluti ab oneribus , collectis, custodiis, sthimisitis, itineribus, & aliis publicis factionibus

per commune Bellunt fiendis . Et hoc idem observetur in quolibet magistro docente grammaticam in civitate Bellunt: salvo, quod teneantur solvere datia & mudas , sicuti faciunt alii cives & districtuales Civitatis Bellunt. Quod

SEARCH

MENU NAVIGATION