장음표시 사용
321쪽
heat eos, nec nimis distandat,saepe enim lasa acies duam spersim sequentes interimit, ut ait Veg lib. 3. e. et cum 7 ex aesperatione animus crescat, ut ibi dicit; & necess- tate compulsi pugnent; sed via hostibus,qua fugiant, in munienda, ut idem Veget. dicit cap. 2I.qui ct a praeda.: I. sunt cohibendi, ut inquit Tac. lib. . hist. dum pugnat, pi nisi ea consummata, aliter saepe vincentur vincentes, quod set si ante diem praelium incipiatur, & Dux iu- libeat,ut nemo praedetur; vel,& tutius, ut omnes ei prae aidam consipnent;quam is postea inter milites pro eo rameritis diuidet, dando aliquam eius portionem iis r p tiam qui sarcinas custodierunt, ut ibi dicit, &Polib. . lissi. io.nu. Is .Quδd si Dux occidatur,praesentes id colo 4 lent, & corpus abscondant, ne milites animo despon-iba deant quod ne cotingat, fortissimis exercitus stipatus incedat; Quod si in praelii initio proprii milites retr iis cedant, id indicet Dux eius ivllu effectum,quod & Καο endum si qui ex suis in proelio ad aduersarios diuer- Ξ tant, curans, ut& hostes ta norint; ut &s Dux initio am terga vertat terrore correptus, id studiose effectu ni indicetur. Et in summa,in praelijs iustis Dux quamcunt ira que praerogatiuam procuret , &superioritatem, quod illa fit strigilantes tota nocte hostes armatos detineat, si- gna bellica pulsando; vel primo mane proprios milia ἴlo tes, ut praeliaturos disponendo, qui iam arserint, sc .n. ieiunos fatigabit. Liu. Dec. s. lib. 8 .nu. q. ut distumati; . tiorem eligere debet, ut maiori impetu inimicum op- tu primere valeat;& si praestat numero militum,locu spati a tiosum eligat,ubi eos extendat, si minorem obtinet, tallti cum angustum secernat. Liuius lib. s. Dec. I. qui & sicii l suas copias extendat ut a tergo Solem, & ventum h te beat, qui facies hostium conturbent; qu i & si prastaeo x 'armis, quibus prope certandum est,quόm primu quε-
tat cum hoste colungi, ubi inferior est ijs quibus pro
Ur, quod Dux hostium occilus sit, ut dc prodest v I
322쪽
emittere,quod copiae sibi superueniat, & maris s geo
tes inutilet, exercitus iubeantur,vda inge cum arun
dinibus in manibus detentis, se prodant, sic enim hostes terrentur, & eo magis ii copiae sint verae auxili j superuenientis, ut ait Xenoph de discipi. Qui,&si proprii milites seruat vigorem in initio praelis incoeptum, primus aggredi hostem debet, si secus, si praeliantiu est cum hostibus, qui in initio tantum viporem scrvant, satius est eos expectare, qudd si pares sint naturae, potius est eos aggredi; & idem dicendum si hostes sunt animi pusilli, uec armis paucis muniti; se tame, ut proprii milites ita a longe aggressum non incipiant, ut acies dissipent, & vigorem amittant, acies disponendo,
modo, ut supra, eu in tamen ordinem variando quandoque prout expediens videtur, pro diuersitate suus, armorum, quibus est dimicandum,& numero mia ditum,& hostium qualitate; Unde Dux, qui hastas utitur, aciem densam, εἰ crassam instruere debet, curans, ut omnes hostes a fronte aggrediatur, ea uens ne in loco aspero,& inaequali, angusto ve dimicet, sed plano,&aperto, ut ait Polib. lib. 17 maxime si cu hoste pugnat, qui armis breuibus,& magni ictus utatur, & undique airmis cincto, se enim si uniti dimicent hastarum cu-apidibus aciem hostium facile penetrabunt,& eam dispergent; cauens tamen ne exercitum tergo fluminis ripae vicinum aptet, ne si ei pedem re errε opus sit, in .sumen decidat quod si peditum numerus inferior nu
.mero hostium sit,ordancs exercitus raros ex tendat, vehostem terreat, ne se aggrediatur, si equitum num Tus vero minor sit, densis eos accommodet, sic enim .b equorum magnitudine maior numerus videbitur, vel iam talos cum a rudinibus, cum militibus misceat, quae tamen agenda sunt dii hostes procul sum, ne fraudem agnoscant,qui si, hoc non obstante, accedant, acie uniat, & curet ut a fronte tantum expugnari valeat, sistus id patitur, nec a lateribus.cingi se patiatur, ut ita
323쪽
dicit Xenoph.de discipi. n. 3o.Qbod s Dux praestet nuinem milito, eos magis quam fieri potest sta ut uniat,
ut minor numetus videatur , equites Uerd in plures acies dispergat, iubens, ut primi lanceas erectas detineant, posteriores demissas. Xenoph. de discipi. nu. 32.& tunc cum est praeliandum, acies extendat,curans, ut undique hostem cingat, cauens tunc ne in loco angusto aciem ex tendat, sic enim benescisi maiori, numeri amittet. Xenoph. ibid. nu. st. cum in locis angustis eque pauci, ac multi polleant; Quo vero ad ordinem aciem instruendi, id est variandum, prout hostis suos variabit, si enim ille sortiores milites in cornu bus collocabit, is etiam idem praeflet, & si in corpore 'idem agendum; debiliores in loco tuto ponendo, & si ignoretur quid hostis agat, tutior via est, ut sortiores in medio, di debiliores in lateribus collocemur; Quod si Dux hostes a duobus lateribus ante se habeat , aciem suam bifrontem instruat,ut eum utroque absque confusione dimicet. Pol ib.lib. 2.nu. 6.& 7. & dum manus conserendae sunt aciei forma non est mutanda, ne exercitus perturbetur.Xenoph.lib. 6. Paediae Ciri. num. 8.ut & cauere debet, ne dum pugnatyr, ordines mutet, vel si hostes fugam arripiunt, ut supra, ne absq; ordine eos insequatur,ne. uniti resistentes consulos vincant,vesaepe contigit,ut ait Tucid. lib. 2 n. 6s .& lib. 7. n. 6.oug semper intelliguntur, dummodo bellum si iussum. Obseruare vero summopere Dux debet, ut milites armis tum defensi uis , tum ostensi uis optime sint instructi; Vt scilicet pediteti quod attinet ad arma offensua, galeis,& loricis ferreis, quae brachia, pectus, caput coxas tegat, muniti sint, quae tamen ii tantum, qui hastis,uellarisiis utuntur, deferant, alii etiam galeam tantum deserant: Equites grauioris armaturae,
totum corpus etiam cum facie contegant,& totum e
324쪽
. sensua attinet, Dequentiori in usu fiant tormenta muralia,& m Inora, arcus, sarissat, & enses ad usum peditum, pro equitibus vero haliae,&enses; Ex quibus tormenta muralia paru prosunt, nisi ad urbes expugnandas, minora vero ad insidias hosti tendendas, locum aliquem custodiendum, transitum fluminis hosti impediendum, ut & prosunt in priliis ineundis, iis enim iam coeptis paru prosunt, nisi ab hoste studiose se cireuincingi quis curet, se enim prosunt, ut & muralia tormenta, enses,& pugiones eum clipeis utiles sunt ad aggressiones ineundas,& sarissae, pugiones,& enses in praeliis apertis,&haec armac teris sunt utiliora, dummodo hastati galeas, loricas, pectus, ic brachia.& co-. xas tegentes, habeant, enses breue s. acutos, & validos,quibus caedendo,& pungendo serire possint, ut te expediet clipeum deserre, quo prope venientes hastis eonfractis,se tueri valeant; Equites quoq; praeter laneeas, enses magni ponderis habeant, sed breues, ut de tormentis uti poterunt, breuibus tamen. Is quoque,ut insidias liostis de uitet cautus, se uigilans esse ualde debebit, semper suspicando cum quid inconsuetum eius naturae peragit, uel numero milito quos habet, ut si numero militum inferior uult dimi- eare, uel fingit se minorem militum numerum habere qua in habeat, ut ait Liu .lib. s.Dec. I .lib. 2 Dec. 3. Vel D uidet hostem animalium, uel aliae praedae ei copiam Lacere, dum in tuto ea deberer reducere; qui &ut no- έturnas aggressiones euitet, uigiles habeat intra,& e tra urbem, uel castra; intra ςxtantia tape reuidendo, di milites emittendo qui explorent quid hostes agat; Sui, di in urbibus muratis duplices portas disponat, amam ab alia remotam,& fortissima , a quarti una ad Alliam v ia retorta,& sinuosa sit gressus, ianuis quoque pontes ' nsilas, S minores quoq; graues adhibendo, qui sacit 'deprimi, dc eleuari ualeant; Et ubi sentit ho- accedere,ira milites disponat ut omnia latera uno
325쪽
eempore custodiant, etiam quae difficilioris aggressus existunt,ut totam ciuitatem curet, non partem,ne aliae desertae relinquantur, ut ait Cie .lib. I. ossi c. l. bello. Ede excuctui. Qui,& vllaturnis aggrestionibus obvier, Artes vigiles in portis,&extra detineat, em me do exploratores, qui inspiciant an prope adsint hostium ip-sidiae, & interim potem maiorem eleuatum detineat, miriore vero dem illum, donec exploratores redierint. Qui, & ut euitet insidias militum alieno habitu indutorum, observet diligenter urbem ingredientes an armis sint cincti, nec plaustra admittat; nisi prius hastis tentarit an intra scenum, vel aliud milites lateant, α ubi flumen per mediam defluit urbem , pontibus duplicia instrumenta elevanda,& emittenda apter, quorum unum tantum, unaquaque vice eleuet ; ut & p . tardi usus cauendus,qui portas frangit, ubi ad eas a cellus adest , si enim fovea, & pons pensilis sit interin medius, vix usui esse potest. Nec minus studium strenuus quoque Dux adhibere debet, ut norit tuto castra metari, ne perieulum a Ii- quod exercitui occurrat, maxime si in eodem loco, ubi hostis adest,sint castra metanda; Unde curet strenuus Dux,quoties id est agendum, praesertim si diu ibi est permansurus, ut seligat locum qui coelo salubri
fruatur,& aquis fluentibus abundet stagnantibus remotis, nec inundationibus sit obnoxius, ne milites iu- .srmentur, ut ait Xenoph.lib. 2. Paed. Ciri.n. 3. Veget. lib. I. c. . st ne exercitus deleatur,& ubi commeatus aliaq; nece ilaria non impediatur. idem Xenoph. lib. s. Paed Iae. nu. 3. sic tamen, ut delitiis nimis non abundet, ne milites enerventur, ut contigit Annibali dum Capuae castra est metatus. Liu. DecH.lib. 3 num. 27. Et si exercitus equis abundar, eligat locum Q at pascuiss Iubribus abu:idet.& castris, ac aliis praesiliis sit munitus ; & haec castra munienda lunt, prout temporis,. di
laci qualitas postulat, euasi Ina tantum nocte
326쪽
permanendum, foueas circa ducendo, & aggeres erigendo , ut dicit Polib. lib.f. castra bene cuilodiendo. ILlu. Dec. I. lib .nu. 23. unde milites dimicaturi commode egredi pollini,& tuto reiugere, ac consistere,cauendo ne habitationes conitrualitur, quae facile incendi possint, maxime si sotiet, proximae sint, unde ii e rant qui ducunt exercitum intra rura dispersum,vel in campum foveis non munitu,& trincertis, quae fouis tantum spatij complecti debent, ut sussiciat diuisoni habitationum, viarum,& platearum exercitus,senim nimis anguitum sit, facile exercitus peste consumeretur, si nimis amplu vix defendi posset, nisi magna ibi
militum multitudo,& loco coaequata adesset,unde locus numero militum respondere debet, ct fi exercitus minuitur,lccus quoque angustindus est,& si ampliatur exercitus,ob noua auxilia, locus etia est ampliandus,n isi ai te id agatur, ut hostis ad praelium inu itetur,
dummodo id non resciat, ne acies extendendo confuso in loco angusto fiat; quae castra unius quoq; sormae esse debet, ut quis'; miles proprium norit holpitium, quae & ab ij idem militibus extrui debent, ne agricolas 'ducendo,qui id eis ciant,exercitus fame colam matur. Non minus pariter studium debet Dux adhibere, ducastra mouet, vel ab obsidione longa recedit, ne exemcitus animo dc relictus diliolitatur, vel ab hostibus co- . teratur: ideo cutis opus est ab obsidione recedere v bis, in qua magnus militum numerus adsit, vel propὰ habet hostem potentem, castra relinquere debet in noctis tenebris, fragoribus omissis, sub silentio, lumina extinguendo, vel in tentori is ea incensa linquendo, ne hostes agnoscat se recessi se Liu .lib. . Dcc 3. Sed cum recessus periculo non careant,dum hostis prope est, idata agendum est, ut non credatur fugam arripere, aliter permanendum es cum aliquo etiam incommodo, S ubi castra relinquit, Dux apud milites animum in-
rrepidum ostendat, eis persuadens id studiosὸ ob eorsi
327쪽
maius seri bonum . nec gresu ita celeri recedat, ut exercitus confundatur, locans in posteriori ii arte exercitus sortiores millie, ut sustinere pListit impetus hos i siqui eum insequi vellent. Tucid. lib. q. nu so.qui S 2nte discessum,quicquid secum auferre nion potest consummat, ne inra ostium maneat potestate; & si potest, tentoria quoque igrae consummat. Is quoque dum exercitus progreditur, inuigilet ne aliquod ei pcriculaeueniat, maxime dum pertransit per loca inimica, vel suspecta, flumina, locos arduos, & dissiciles, an pusios, siluestres, vel vicinos urbibus inimicis: iccirco dum iter exercitus facit, curet Dux , .ut coniunctus sub signis incedat, ne dissipetur, vel praedae pateat,& caueat ab in dij, incolarum;& si hostes prope sint, vel locus suspectus, milites etiam armati, εο acie instructa, ut simul progredi,& dimicare possint ,. incedant: ut inquit Polib. lib. I r. nu . . aliter si hostibus obuiam serent, facile fugam arripetem: Sc ubi impedimenta secum ducit,ea in medio locet. Xenoph. Paediae Ciri. lib. 1. n. 3. et si die incedit, natura regionis se aptet, si nocte, a mis magis onustos in anteriori parte Acet, ne retr manentes relinquantur a primis, & acies dissipetur, idem Xenoph. Paediae Ciri. lib. s. uta. et s. silenta una indice aD dc aliquos semper praemittens , qui vias praeuideant, qui pedites sint magis. quam equites. Xenoph.
ibi. nu .io. α Dux huc tibicque discurret. ut videat an ' man data executioni mandentur, ut Cirus agebat, bonos commendans. ut idem Xenoph. ibi. n. 3 I. sc 31. Et exercitus equitibus abunddidi, per . loca lata ,. A plana incedat, si psae ualci peditibus; equitibus velo superetur, per loca ardua,& irripedi a gradiatur. Liu. Dec. I. lib. i. n. 2 . Et si dum progreditur, hostes a tergo eum aggrediuntur, Sc vult ulterius, absq; prael io, progredi, insequcntes sustineat,& repellat, ordinibus firmis manentibus,&dum hostes recedunt, progrediatur, de senses in medio agminis reducendo frequenter, A recei tes
328쪽
tes emittendo, qui hosti se opponant;&s longum iterest peracturus, prima die breue iter eo ficiat, ut milites res oblitas,vel relictas recipere plissint,vi dieit Xenoph.lib.6 Paediae Ciri.n. I 9. Et si opinatur in via hostem iuuenire,saepὸ consistat,ne milites destili reperiantur, Xenoph. ibi. lib. . num. I. Et si progreditur animo non dimicandi,si obuiam si hosti, non ostendat timorem, sed a via egrediens signa det, & castra metiatur. idem ibi. lib. 2. nu. 3.Et si per regionem incognitam incedit, licet si vitandum, ut dicit Poliblib. 3.nu. . & lib. s. nu. I . aliquos praemittat, qui si inueniant Ioca inae- cessibilia, reuertantur,& moneant;& incolis loci, qui eum ducant,utatur,dummodo fideles extent, vel quia snt inimici hosti,vel spe praemii, vel metu poenarum. Posib.lib. s. num. 13. cauendo transitum per loca ubi commeatus penuria sit habenda i & si longum iter sieperacturus, ac dissicile,hostibus insequentibus, homines inutiles prael io, & impedimenta non necestaria alio dimittat, ut milites simul dimicare,& progredi possiat. Xenoph.de expedii. Ciri in in lib. 3. quod faciet &quado expedirio magnam exquiret celeritarem. Liu. Dec. I .lib. 3.num. II. extra quos casus carere impedia . mentis, damnum afferr, eum milites, ne ea amittant,
ordines derelinquant, & animo despondeant,& hosti
bus animux augeatur, unde tutius eii ea incem re,
. dano militibus refecto: Ft si dum progreditur timet ne aliqua acies militum ordines derelinquat, ea in m dio eoru , quibus magis fidit. locet, ut ait Pol ib bb 3. . 3 3. 4nnibalem fecisse, & si ad hostes vult peruenire, equites leuis armaturae praemittat. qui eos detineat dimicando. Liu. Dec. I lib. 8 .nu Is. &: econuersos hostes eum insequuntur,in posteriori parte exercitus sortiores socet, & si nescit qua nam ex parte hostis iam proximus eum aggredi velit,consistat,ut se vergat,quo opus sit, & ita ut Dux ipse in medio exercitus cons-
stat in praelio, di eius uicta leaena generalis, in parte
329쪽
teriori, Magister vero agminis in posteriori. Quo vero ad transitus exercituum. ii cum periculo sunt qui fiunt per lucos densos. locos arduos dc angu-sos, maxime si in campum latum aditus sit, & denuo angultus locus reperiatur, vel ex utroque latere flumen sit,uel rapidus torrens,vel proximae ciuitates ho- siles militibus copiosae, quia siluae impedimentum m. quitibus afferunt: dc insidiis expositae sunt,loca ardua, di angusta a pauco militum numero pollunt prohiberi,ne inde transitus fiat. Liu. Dec. .lib. 6. & si in campum latum inde fit transitus, di post angustus inueniatur,ut retia sunt exercituum superandorum. Liu. Dec. I . lib.9.nu. 272. Τransitus quoque fluminum,si hostis adsit ex eodem latere, periculum afferunt, is enim e X-pectare potest,ut pa , pertransierit,& aliam expugnareμ si in ripa aduersa ut positus, transitum facile impedire potest,uel ubi una pars pertransierit,eam opugnare, antequam alia pertransierit; Si etiam prope ciuitates hostiles transitus fit, cum ij recessum tutu habeam, multa ei damna asterre potςrunt,& nultu pati: Vnde si per fluas transitus sit fiendus, praemittat ex ' ploratores, & ped tes, qui ex omni latere eam explorent,viam, in bello iusto,dilatando, arbores caedendo, quibus loco aggerum utatur,qui s equites tantum habeat, nisi necessitate urgente per liuiusmodi loca ne transeat, hostis enim paucis peditibus cum tormentis hellicis,varijs,& tutis locis locatis, equites facile consumere poterit;& si transeundum si per loca ardua, id sat cum flentio,ab aliqua ncbula adiuti, inermes sub armatis tege ido,& celeriter id peragendς, & idem gendum Vbi per angusta loca sit gradiendu, & si transitus a loco angusto in spatiosum sit alio angulio iter si inuento, in prima angusto praesidium calidum locet,
quod ibi permaneat, donec exercitus alteram angu-niam pertransierit, εἰ ubi flumina sunt trananda ,hoste
sesequente, fi Duci non desunt pontes, vestiori dii,
330쪽
eastra moueat,& pertranseat, & si die id est agendum,
hoste sciete,opus est Duci ciuitas proxima quae a te go eum tueatur, vel ut se propriis castris tueatur, in illis relinquen, numerum militii, qui ea protegant, donec cum viribus exercitus pertrauerit; Quod si hostes ex aduersa ripa consistant transitum prohibentes, indieet Dux se velle pontem extendet ei vel certo in loco pertransire , & in alio id agat, .vel secus flumen, hoste spectatate; incedat, relictis iis qui pontem construant, mandando illis ut transeant, & in alia ripa se muniat
ut toto exercitu reuerso, possit transire, quo casu duo pontes sunt construendi,ne odi magnum pondus unus tantum extans frangatur,vel dum in eodem Dux con. sistit, iubendo, ut alia pars in alio loco pertran eat, ω hostes adoriatur, ut teribi permittant reliqui exercitus transitum , ut Innibal fecit. Rhodanum transiens, ut ait Polib. lib. r.nu .eto. prius tamen experiendo vadum fluminis medio equitum an transri possit,ubi vero aqua est prosunda, naues in parte superiori locando, quibus cursus aquae frangatur, pontibus deficientibus, & ip aliis ratibus inferius homines & equos in aliam ripam ducat. Poli, lib. 3. & etiam si flumen sierapidum, licet transnatabile, optimum erit,ut equites aquae cursum perfrang. at, ut pedites inferius tuto tran sire possint. Caecde bello Gall. lib. . num. 3 o. & dum transitus paratur, equitum ala a latere peditum coms stat, ut eos tueatur.
Quod si transitus prope ciuitates, vel tentoria li silia plena militibus sit fiendus, si Dux viribus sit superior, densa acie armatis versus hostes locatis, incedat, sin inferior sit, tenebrarum beneficio, silentii &celeritatis fruatur. Tuc id lib. 3. nu. . quae si non suis ci ut, imp dimenta proiiciat, ut hostes ijs praedandis intenti, spatium transeundi ei concedant. Post curam praelijsceliciter ineundi, ii, quod esumma rerum agitur, di deuictum magnam ducibus glo