장음표시 사용
311쪽
Martio operi deputandus, vigilantibus oculis, erecta ceruice,lato pectore,humeris musculosis, valentibus digitis, longioribus brachiis, ventre modicus, exilior cruribus,suris,& pedibus, non superflua carne distentis, sed neruorum duritia collectis, nec magna statura
laudatur, sed sortis, ut senos pedes non excedat,ut diacit Veget. lib. I .c. s.& mediocris caeteris magis laudatur,ut ait Liu. lib. 7. remota obesitate, cum noceat v
locitati, ut idem Ueget. ait lib. I. e. .& 6. & Tac. lib. i. hist. omnes tamen usui esse possunt in bello, exigui corpore,tormento minori gerendo, mediocres maiori, proceres hastae, qui biis fraenum disciplinae relaxari non debet, ne fiant petulantes, di inobedientes , ac inde tumultuantes . Quarto, requiritur in eis animus acer, praesens, ecacutus,sagax,c si audacia,vel sortitudine, & considentia militari, quibus sudor, puluis,& huiusmodi iocunda sint,& nil metuant nisi malam famam, ut idem ait Veget.lib. I .c. .& S. Cic. 2. de orat Sallust. in Iug. Lucan. lib. I. non enim debet timere miles quantumuis superbos,nec ab eis fugere, sed illos adoriri. ut de Lu-tio Minutio, ait Ualer. Max. lib. 2. tit. de discipi. milit. .&Sen. ad Lucillum. Generosos animos labor nutriti nec sciunt timere sudorem . Quinto, in militibus animi virtutes requiruntur. Heommendabiles sint, nempὸ eastitas, unde stationes militum castra dicuntur, quas castrata, vel casta, Quia inde abelsed:bet libido, quae vires eneruat; unde Deuter. 23. mulieres castra ingredi prohibebantur; & Va-Ier.lib. 1.tit.de disciplina milit. refert, qudd Cornelius Scipio ἡ castris duo millia scoria expulit,quo acto Namantiam solo aequauit; obedientia praeterea tu iis r quiritursatis enim militiae in obedieti a pr cipue consistit. c. summa.c. quid culpatur. cum seq. a . q. I. Vnde Manlius Torquatus ob inobedientiae crimen propria
filium occidi iussit,ut ait idem Valer.d.th. in quo tamen
312쪽
men aequitas, ut supra est dictum, est adhibenda. Selautia praeverea, vel experientia militaris in militibus r nutritur. l. unica. C. de castr. Onan. palat. pec lib. I 2. caicienti. militaris nutriat audaciam, i ait Veget lib. I. c. I. S. l: b. a. c. I. & χ . & usus armorum magis pro lit,
quam vires, ut ibi dicit. Vigilantia etiam in militibus requiritur ne dormientes invadantur ab hostibus . l. pen. ρ de ossi c. praef. vi g. vi Macrobius Carthaginensium dux Allirios, vino & mandragori, inebriatos, interemit. Patientia etiam in militibus requiritur in aduersitatibuS, S malis belli, ut tolerantia satis, iam is frigoris, caloris, vulnerum,& huiusmodi, aequo animo tolerandis. l. unica. g. I.C. de caduc. toll.& probat Cicclib. 2. Tusc. q. Fortitudo etiam in militibus requiritur, quae facit hominem stabilem, & coliantem in arduis, ut habetur in cap. de sortit. ciuis.& proprie militi congruit, cum in periculis mortis assidue versetur. tex. in s. sortissimi. C. deeros init ann. lib. . Strenuitas etiain milite requiritur, quae eum audacem reddit, ut pro gloria Dei, non vereatur mortem subire, unde etia bonum nomen acquirit, quod sine termino durat. l. qua. actione. g . si quis in colluctatione. U. ad legem Aquit.
S talis dicitur semper vivere. d. l. Devotio etiam in militibus requiritur. l. tam collatorcs. C. de re milit. deuota enim oratio plurimum valet ad fortitudinem, quae de calo eli. I. M achab. 3 & II. unde Ionathas post orationes hostes in fugam vertit. d. c. I I. &dum Moyses Id codilum manus eleuans orabat, vincebat populus. Exodi i . Disciplina praeterea militaris militibus summe est nec ei laria, ut scilicet mulieres procul abe-. xercitu absint,& impedimenta, vehicula supes sua, &milites in armis exerceantur, duci ad nutu obediant,
feroces in hostes sint, in ciues humani, & huiusmodi prae sient de quibuς hic. Fidelitas etia in militibus requiritur cuin primum sunda metum iustitiae sit fides: ut dicit Cic. lib. I. ostic. A maxime in militibus requia,
313쪽
ritur,ut ait Veget. lib. I. c. 2.de quo dixi sub cap. de Fidelitate ciuis. Perseuerantia etiam in militibus requiratur, cum decorarus praedictis virtutibus no sit renortaturus victoriam, nisi in i 3 perseuerauerit. Unde Romani, qui contra Carthaginenses in bello perseuerauerunt, eos penitus deleverunt. Charitas etiam mutua in militibus requiritur, aliter desolabuntur, quod etiam conuenit, cum socii sint,& maior ei infit soci tas quam inter eos qui sunt en sdem famili. e. t milite. C de procurat. sib inuicem auxilium praeliando. Sapientia etiam in militibus requiritur. cum vir sapiens di fortis sit. Prouer. 24. Sc fortitudo valde destituatur, nisi per consilium solidetur,& parua sint toris arma,si non est domi consiliu , ut ait Cic. i . de ossi c. & turpe siemiliti dicere, non putaram,& non viribus,aut velocitate corporis re S magnae gerantur,sed consilio, auth ritate, dc scientia, ut idem dicit lib. de senectute; unde Alexander victorias magnas obtinuit, quia cosilio gabernavit exercitum; quod & probat Hom. lib. 2. Iliad.
Nestoris consilium plurimum Graecorum prosuisse victoriar. Ultim b, is licitas facit milites commedabiles, ut ait Veget lib 3. de re milit. in princ. quae prouenit, vel ex virtute antini,diuitiis ,rerum cognitione, & huiusmodi, vel ex diuina permissione, aut prouidentia, qui laudantur etiam si habent cicatrices in facie ex vulneribus.in praelio sibi illatis remanentes, quod fgnum sint virtutis bellicae . Et cum milites triplicis snt speciei, subditi, externi sub mercede conducti, dc auxiliarii a Principe amico, eius expensis in au vilium missi, primi ex hi, pluris faciendi sunt. D mosili. Phili p. I I. nu. 6. Polib. lib. s. nu. et . cum ij magis Principe ament,nec timor sit, ut ab inimicis corrumpantur, &se magis norint, ut inquit Tucid. lib. I. nu. 7. post quos
Mercenarii plures faciendi sunt, cum ob stipendia magis Principi deuicii sint, auxiliarii vero pro libito re- Gedere polluat, di saepe id agunt in malo: ibus angila
314쪽
siis, unde Romani, & Macedones propriis militibus
imperia adepti sunt. Pol ib. lib. I I. num. o. qui proprii eligi debent, ut supra,& marmorum exercitio instrui, ita ut tonitum tubae norim, timpani,& signa bellica,&acIes in liruere,& disii pati reunari sciant, progredi dimicare, aggredi,&protegere, & equites agiliter equuin silire, & illum regere. Xenoph.de discipi .eq.num. 2.qui ducibus obediant, a potu,cibo,&lomno,abstinere sint assueti, ac libidine. Plato. lib. I 2. de legib. nu. 4.& inter milites veterani qui diu militarui sunt pserendi,ut & si exercitus ex subditis sit, satius ell, ut diuer-ss constet nationibus, ob aemulationem qua dimicat,&aeque Principi sint fideles, ob bona uxores, S liberos quos ibi habent, sed si mercenarijs, auxiliarijsve
conliat, satius est, ut ex una tantum natione constet Isc enim magis inter se conueniunt; ut & satius est exercitum conitare immenso numero militum, quam
mediocri, ut in arcibus eius pars locari possit, & hostium urbes expugnari valeant, in praelio vero in eum do, satius eli mediocris numerus, quam immensus, sic enim facilios nutriri potest, aptius dirigi,& in ob dientia contineri, ut & exercitus constans solis peditibus, equitibus tantum conlianti est praeterendus, nisi ubi adiunt campi deserti, & flumina longe inuicem dii sant, cum equites promptiores sint ad tibi consulendu m, & pedites ab iis cingi possint ; qui vero peditibus simul & equitibus constat, ei qui altero tantum ex his constat, est praeserendus. Xenophon Paediar Cu
a s Septimum dictum. In Duce exercitus multa requivis ore runtur. Primo, scientia rei militaris, quae acquiriturritus quib. per solertiam,vigilantiam, assiduitatem locorum, d 'raditus ef ctrinam. , a lectionem librorum de re militari, per quas o dcleas . sciant milrtes instruere, & hoties opportune aggredi, Orfp.rue caltra mouere , ea vallo, & fossa munire, vigilias cre-rem Hilo. bra. ponere, di eas per se circuire, ne utars ordine egrediatura
315쪽
diatur,nosi e diligenter quid hostes agant, scire quomodo acies instruenda, qui urgendo, trahendove bello modus, quomodo castra expugnanda, vel propugnanda,& in rebus ambiguis, & repentinis, quod capiendum consilium, qui & milites amet, nec eos temerὸ periculis exponat, erga externos maxime humanitate utendo, & erga peccantes nimia indulgentia, vel severitate non utens. Xenoph.lib. 6.nu. 6. 'Et in summa, prima cura a Principe sumenda est in bono, & perfecto duce elige do, cum tali nil rarius inueniatur, unde Philippus Macedo mirari se dicebat, quod Athenienses quotannis nouos Imperatores eligerent, cum is in tota vita nullum ducem bonum, nisi Permeniona inuenisset, qui & dicebat praestantiorem esse exercitum cervoru imperante Leone, quam leonum duce ceruo,& Caesar cum iret in Hispaniam contra Petreium,dixit non magni se eum facere, quod is iret ad exercitum sine duce,& ideo quo difficium, est bellum,eo magis curandum, ut superior, vel salte parhoitium duci dux quaeratur, qui non minor sit annis triginta, nisi virtute multum praestet, in quo sit scietiarei militaris, virtus, authoritas, & scidicitas, labor in negoti js, fortitudo in periculis, industria in agedo, celeritas in conficiendo, & experientia, ut Cic. ait orat. pro lege Manal .ingenio praulans, cautus,& prudens, constans,& fiducia repletus, quae prosunt ad victorias
comparandas, ut dicit Valer. lib 3. c. 7. noscens variis modis milites ad bellum excitare,& confirmare, leuibusque certaminibus eos exercens, ne notata in bellum suos, id vero hostes terreat, ut ait Liu .lib. 7.qui non temere cum hoste confligat, & optime res hollium cognitas habeat, non tamen transfugis temere credens,
qui & ad omnia aspera se ducem praebeat, sic tamen, ut in periculis caute versetur. Qui sc inuentus, unus exercitui praefici debet, ac continuus,cum libera potestate, qui tamen a Principe ante non sit offensus, vel
316쪽
ignominia, vel damno affectus. 1 Secundo, requiritur virtus, ut primus sit in agendo,& praeliando, ut ait Liu. lib. . &ei adsit sapientia iaconsulendo, consilium in prouidendo, industria in agendo, celeritas in coficiendo, labor in negotio, 8c fortitudo in ptriculis, humanitas, mode ilia, silauitas,sacilitas, ut a militibus ametur, temper an ia, innocclia, castitas, fidelitas, quae acquiruntur ex dignitate. Sc i,
nis moribus,& iustitia, ut inquit Cic. pro lege Manil. ec praestet ingenio sagaci, ut norit hostibus insidias
tendere, & ab eis motas vitare. Xenophon lib. P. Paediae Ciri.mi. sy dc curet nolle naturam Ducis aduerti,sc enim viam discet qua eum superare valeat, ut dicit Polib. de Annibale. lib. 3. nu. 39. & in eo etiam liberalitas adsit qua milites alliciat. Xenoph. de discipi .n. I. de facundia in persuadendo. id e lib a. P ed. Ciri ia. 22.qe norit arcana celare, ne ab hostibus resciantur. Tertio, requiritur authoritas, quae multum valet ad bella administranda, quid hostes, quid socii de Imperatore existiment,ut ait idem Cic. loco cir. quae acquiritur ob virtutem,corporis formositatem, dignitaten , honorem, potentiam, diu itias, nobilitatem,s inlicitate, hsimanitatem, clem etiam, & alias virtutes,de quibus. supra, ea enim in ossicio milites Dux continet, utendo pro tempore seueritate,cum militas viles reddat, quae tamen cum comitate sit iuncta , Sc Dux cum eis corpus exerceat, cultu corporis parum ab eis disserens, ct inopibus, ac sauci is necellaria ministret. Quarto, requiritur prouidentia, vel prudentia bel- , lica, qua nulli bi se committat eventui, nisi quarenus necessitas cogat,ut ait Liu. tib et r. cum oporteat ducumagis respicere, quam prospicere,cum praeliorum delicta emendationem non recipiant, nee liceat in bello bis peccare, ut inquit Veget tib i. c. I 3. & temeritas,
317쪽
nimis audax, unde nimia audacia Demetrii Regis eius perditionis causa extitit, ut ait Polib.libuιn. I 3.1 I. 3c Minutii, ac Terentii Varronis Ducum Romanorum, ut inquit Liu .lib. 2 Dec. s. nu. 3 o. dc ideo Dux mediutenere debet i later timorem, vel cautionem, & nimiam audaciam,vidicit Plato lib. 9.nu . . qui tamen non sit nimis timidus, cum id asserat maxima damna. Polib. lib. 3. nu. O. paratus magis mori, quam locum relinquere, ubi id in publicum bonum cedit, ut idem Plato ait lib. 3. de jegib nu. . Pol ibatb. 6.nu.r .& si duo duces extentonus nimis audax,alter nimis cautus, primus est eligendus , ubi Princeps hostes aggredi vult rsecundus, si se tantum tueri vult,& de sendere, ut solet esse, ut plurimum senes,& experti duces, nimis audaces iiivenes,& inexperti,qui & geometri ac arithme,licae, potius e sse debet, ut norit acies instruere, ac diuidere, situs opportunos capere, castra metari; & h iusmodi, ut idem Plato lib. 7.de legib.dicit.nu. 7. dc s.& Polib.lib. 9. Hum. 17.
Quinto, requiritur stelicitas, quae est a Deo, vis pra est dictum;& qui est praestatior cateris in Ducem est eligendus.c.licet. 3. q. I. & qui ante fuerit miles, dein dubio debet eligi magis de Regno Principis,quam extraneus,& qui assidue militauit, & maiora stipedis obtinuit,est praeferendus, dc ubi differentia sunt meriata,spectatur primo isticitas, tum scietia rei militarincertio,virtus,vel praestantia,quarto,authoritas, qui to, dignitas,& honor, sexto,aetas,& tempus, septim nobilitas,octavo,natio,vel origo,nono, diuitia ',ut scialicet is eligatur, qui pluribus qualitatibus ex his potalet, vel potioribus, qui etiam plus proficiet apud sum milite, comitate,quam morum asperitate, nec lentu'st in deliberando, ubi maxime iacto opus est, & in re. bus asperi, sortissima consilia seqa itur. Sexto, ad Ducem alia etia requiruntur,netuphccasilium,ut supra, cum eo plura quam vi pcrficiantur t
318쪽
ait Tae.lib. 1 hist. & Imperatoris sit non minus eonsi. Ito,quam gladio superare, ut dicit Cars.lib. r.eom.b G. cita occasionem in primis.obseruando, quae in rebus bellicis maxime valet,& magis quam virtus,ut inquit Vegeti lib. 3. c. 26. sic armatus intendendo, ne suae occasioni desit, nec Panti hosti det, ut ibi dicit c. 28. dc curando, ut bona sul fama vigeat, maxime sub initio caprimis euentibus metus, uel fiducia gignatur , ut ait Τac. lib. . I 3. An n. sc tamen, ut aduersarii potetiam ex fama non timeat, sed tantum ex iudicio. qsi dum adhuc res integrae sunt, ne minimum quidem de maiestate concedat, ne patientia,& modestia hoste, fiant ferociores, & necessitatem pugnandi luis militibus imponat, hostibus remittat, qui & exercitus consilia non sequatur, cum militibus cupido pugnandi inesse debeat, at Duces prouidendo,consultando, dc cunctati nes saeptus, quam temeritate prosint, ut ait Tac. lib. 3. hist & male impereti cum uulgu, regit Duces. ini, R securitatem fugiat, cu nemo celerius opprimatur, quam qui nihil timet, ut dicit Vell. lib. 2. & contemptus hostis eruentum sae; ε reddat certamen, ut Liuius ait tib. 2 i. Unde omnia inquirenda,& excutienda, nec eonfidat hostium dissensioni, cum cluium contentione, cessent, ubi hostes soris sunt, qui tamen suorum seditiones comprimat, oroprios, dc holt tu exercitus, locorum situs, di naturam regionis nostendo, ut idem dicit lib. 11. cu is dissicile uincatur, qui de suis, Statiuersarii viribus potest iudicare, ut dicit lib. 3.c. 26. dc maximὸ noscendo naturam Ducis,utaupra,& hostiu, . quidam enim primo impetu feroces sunt, mox langustscunt,ut ait Liuiuslib .dcfra c. lib. I 2. Ann. nectendae etiam morae, mutandi loci, & sic holles separandi, ut ibi dicit;& Veget.lib. 3. c. 9. & pugna nunqua temerEineunda, cum ibi de summa rerum, & ex illimatione usatur, unde Paulus Aemilius dixit, praelium collatis fgnis non ineundum, nisi ex necelsitate,uel occasio uc' oblata,
319쪽
oblata,' et cum maior emolumenti spes, quam damni metus ostenditur, ut dicit Suet. in eo. c. as. cu incertus si exitus pugnae; unde lente agendum est maxime aduersus hostem quem tempus deteriorem in dies,&locus alie laus facient, ut ait Liu. lib. . cui nullae ibi urbes sint, ut idem dicit lib. 22. pugna tamen quandoque ineunda ,sed cosilio,& iudicio, is res eius in arcto sint, nec commeatum, supplementum, vel pecuniam habeat, ut ait Tac lib. 1.his . Liu. lib. 11. vel hosti superuenturi sint copiae, vel timor subest ne a proprijs militibus deseratur, aut amicis, ves nouit hollem territu. esse,& scio sum timere; vel veretur ne proprii milites, nsi dimicando, animo despondeant, vel viribus host ipraestat, vcl multis acquirere potest, vincendo, & parii amittere, pugnae iactura faciendo. Deo desuper prius inuocato, & militibus sanctissimis Acraimetis refecti spe in Dei auxilio collata. Vel etiam si propria pars sit potior, quod est diligenter cognoscendum costio adhibito, proprias,& hosti uin copias cognoscendo,'& si in multis rebus se superiore agi roscat, ne disserat confictum, ut dicit Veret. lib. 3. c. 9. aliter res temere eue tui non sunt committendae; no spernenda etiam signa apparentia, &somnia, modo no sint inerstitiosa, sed diuinitus immissa, ijs tamen facile iasi est credendum, nec insistendu . Videndum etia quomodo pugnetur, captando tempora, ut imparatis, cibum capientibus, in itinere lassis,equos pascentibus,& nil tale suspicantibus su per u emat, si bellum sit iustum, cum boni Duiaces, non aperto Marte, ubi est commune periculu, sed ex occulto semper attentent, ut ait idem Veg d. lib. 3. c. 9.& Σ3. sic enim sui audent, alij trepidant; ut tamen occasio momento non omittatur, ut idem dicit sib. 11. H.necessitate tamen, vi supra,ei est inseruiendum. Lo .cus etiam: considerandus, an hostibus; vel sibi si eo in modus,loci enim opportunitas plus valet sepe, quam, vilius vi id m dicit tib 3. c.' & 16. ut si equitatus sit,
320쪽
campi aperti inueniantur, si pedite certatur, Ioca am gutta eligenda, fossis, paludibu Ν, vel arboribus impedita,ut ibi dicit, nisi pedites sint hastati, tunc enim ca- pus liber eligendus, & quandoq; expedit milites non sidere locis, si quod non prope sint moest ijs, sic enim acrius dimicant,cum nulla sit spes effugit, ut ait Tac. lib Σ. Ann.&3.hili. Acies ecia eli rei te mltrueda quoiurlurimum iuuat, Sc econuerto,ut dicit Veg.lib 3. I .rta ut equites cum curribus in principio lint, a tergosos dc robur belli, in medio ignaui, ut etiam nolentes pugnent,sic tamen, ut electissimos ex peditibus, & eqv itibus habeat dux post aciem in subsidij, praeparatos, ut idem dicit lib. 3.c. i .& quasi in insidijs,quia si ola peruem ut terribiliores hosti, quia inopinata terret, ut ibi dicit c. 26.ut repc minus clamor, vel asnectus saepe fuget exere itum, cum oeuli, & aures primi cuncta excipiant, ut inquit Tac.de morib. Germ. ex pedit etiaaciem per nationes distingui,ut contentione decertet, cu sic tortes,& ignaui cernantur, ut ide dicit li. 3 .hist. Ita ψt exteri,& mercenarii proximi sint discrimini,eos intuendo,ut ide ait in Agric. qui, Sc primus debet instruere aciem,sic enim pro arbitrio ea instruit, & aniamus tuis additur contrariis minuitur, cum plus animisi intereti perieulum,quam propulsanti, Vt Veget. ait lib. 3. c. I 8. Liu .lib. 23. qui & debςt ardorem animi vultu,& oculis prae se ferre, lic suis animus augeatur, dc Onuerso ex trilii vultu minuatur,tc ad sugam parentur,ut ibi dicit c. 22.eos verbis excitando, quod timidi mortem subeant, audaces eam effugiat,dc audacia pro muro habeatur,xt dicit Liu .lib. 12. dc spe victoriae, Schonesti, ac praemii eos comoueat. In praelio si sui insinant initio, no dissidat Dux,cum saepe id eueniat quibus victoria debetur, non omittendo aliquod ossicium constantis Ducis, de fortissimi militis, ut inquit Tacit. lib. s. hist. cedentes retinendo consilio, manu, voce,