장음표시 사용
411쪽
Secradu tenu humili,non ne nerun ac uiritas. retiam mediocre,moderatum dicitur,quod laudabili mediocritae costat. Dicendi genus graue est,quod costat uerboru grauium magna et ornata constructioiae. Mediocre,quod magnifica ita orationis specie paulo est humilia eque tamen ad infimam strinam descendit Humile,quod quotidiana sermonis illinu Ur. Uberi dignitus atque amplitudo: gracili uenustas, subtilitas moderata utriusq; particeps est. Sublime in Pacuuio: gracile in Lucilio medioere in Terentio. Apud Hori merum, magni sicum in Virilesubtile in Menelis deratu in Nestore. Et Ver Bucolica tenui ila secripta sunt: Georgica mediocris Aeneis sublimi. Traguladiae graues sunt. mediocres comoedit: Bucolica humilia. De tragoedia Cuidij carmen est in tristibiu: Omne genus scripti grauitate tragoedia uincis. Hic Dos materium semper amoris habet. In comoedia quandos sublimitas quae in competariae apud Terentia in Adelphis tragica o exclamatio clunis terra. maria Neptimi. In Eunucho Thrast magnifica, ex militaria Derba habet. Prima Plauti comoedia caeteris est Iublimioriquia personu deorumer ducum describit. De hac re Horatius:
Interdum tamen er uocem comoedia tollit,
Iratasis chremes tumido delitigat ore, hoc est, more
412쪽
Αia Io. FORTII RING. tragico. Alius comicus alio est sublimior. Quemadmodsi tria sunt officia oratoris ut probet, ut delectet, ut sectat: sc totidem dicendi genera sunt,subtile in proibando, modicum in delectando, uehemens infectorido. In docendo acumen, in delectundo lenitas, in mori velo grauitas requiritur. Exordium dicedi genus modestum requiriti narratis,confrinatio Cr confutatio
pro rerum natura aliud: peroratio vero amplum, magnificum, acre,ardens,vehemens,concitatum. cim
cero ratior in reddit quur tam diuerse scribendi πα- extiterint. Cum oratio,inqui mollis est er teneram ita flexibilis, ut sequatur, quocunq; torqveas, trum Matris Cr naturae er uoluntates multum inter se diis pantia esstcerunt genera dicendi. Flumen alijs Re borum Cr uolubilitas cordi est, qui ponunt in oratioranis celeritate eloquentiam: alios interualla, mors ac restirationes delectant. DE GRAVI ORATIONE. GR ue dicendi genus, quum res magnuS,ampla, graui,σ magnifica ueriam compositione deis
scrib M. Vt quis est uestrum iudices qui satis idonea posit in eum poena excogitare, qui prodere hostibus patriam cogitariis Quod huic sceleri dignum supplicii; potest inueniris in que qui uiolassemi ingenuum, ma
ir similias consti prassimi, pii assimi aliquem, qu
413쪽
seumpserunt. Huic truculent imo,ac negris ficinorisngularem poena non reliquerunt. Atq in alijs malefici' adfingidos,aut ad paucos ex alieno peccato iniuria peruenit. Huius sceleris qui sunt affines,uino comstis,uniuersis ciuibus,atroci invi calamitates machinantur. Ο bros ammos. O crudelis cogitationes. o derelictos ab humanitate holes, qui id agere a sint,a tcogitare potuerunt,quo pacto hostes reuulses maiorusepulchra,driemis moenibus ovantes irruerent in citi uitate.QDmodo deu lictus teptis, timatibu3 trucidatis,ae' arreptis instruitutem matribus Metiliis Cr ingenuis iam libidini subiectis, urbs acerbissimo concidat incendio conflagrata. Quise non putant id, quod uoluerint ad exitu perduxisse, nisisanctifimae
patriae miserandus elerati uiderint cinere. Haec oraratio est acris,uehemens,concitata. Res tractat grandes nempe pericula ac proditionem patriae, Cr commune reip.metum. Graues halet amplificationes, interrogationes,exclamationes: etia contentiones, ubi scelus de
quo sermo est,malefici s alijs comparatur. Huiusmodi forma est heroici cominus, liquod orationum ciceronis ac Demosthenis. Velut apud Vergil. Am virumq; cano Troiae qui primus ab oris
414쪽
L Vi multum ille cr lanis iactatus,er alto 'Visuperus euae memore Iunoitu ob ira. Honiti O Issum Er tenacem propositi virum
'Non uultus instantis Grunni tur :umente quatit soluinnes Hauster Dux inquieti turbidus Adriae. '. o . . . Sistactvi illabatur orbis, ..
pauidum frient ruinc. Vtrobiq; ampi grauis, plei ita, ac magnificu uerbara constructio est. Hoc genus dicendi ad mouendos in perturbaridos animos est accommodatum. Et,ut Fabio, placet, hoc saxa deuoluit,er pontem indignatur, bo ripas bi Acit: hoc iudicem ueInitentem contra Ieret, cogetq; ire, qua rapit. Sublimitis cosistit in rebus et coitextu orationis An rebus, quum terrae motus,res deo rum,regum,ducum patriae describimus. In contextu orationis,quando grauis,ampla,m magnifica uerbarum copositio crebris habet metaphoras,t Lmatio ries ne nationes, atq; id genus exornationes alias.Figurae ad grauitate pertinetes sunt membra articuli repetitiones liter rogationes, dubitationes, amplificatio.
nes, exclamationes, contentiones, conrorationes,metam
phor prosopopoeiae,apostrophae, Cr demonstratis nes,quae rem oculis ub c t cum exaggeratione. i
415쪽
Q UAE ORATIONI GR Auariis grandis quinq; semis cotinetur: digniate increpatione maiora uel iudicum, incredi Parione minorum aut aequaliubvehemen ta,comoratione. Dignitas est,qua de rebus magnis, magna Cr oma constructione consci ur oratio. Ut quum de deo,ac diuinis rebus,non Abulast,neg ut hominibus, sed uerun,C ut dijs quada cum religione sequimur. Quippe suae ut hominibvi dijs pleris accomodant, ut an res, coplexus connubia,ea longe ab ruit a dignitate. Digni utem stas habent quae dicuntur de deo, de religione, detuli cs,de pietate, defrtituda:e. Item quaestiones. Sint ne plures mundi,ura unus. Quaesit solis magniturada. Qua ratione crescat decrescat s luna. Vnde nasα uo mina,ac tonitrua.Qv jduebos inducat Quid proce2M,'limbos,grandines, tempesta cis instrat. IImrepatio maiora ist,qKum ne correctione superiores vel iudices increpamus. Sine correctione tamen id raruriu3'. correctio enim mitigat ea, quae apertius dicta sunt,hoc modo hic ego vestra prudentia requiro,pri scam cosuetudine expostulo patra uestrorum uestigia imitanda censeo. Increpationis exempla est apud ciceronem in Philippicis . Legatos ad Antonia mittere equo arui simum iudici 'istis, non leuitutis est,
416쪽
uel aequalium increpatio est,quii aequales,vel inferiores aperte carpimus. cicero in Verre: Haec est istius praeclara tutela.En cui tuos liberos commutassen mentoria mortui sodalis, en metus uiuora. Quum tibi se
tota Maspoliandum ac uexandum tradidis , quum tibi exposita esset ad praedandum omnis Pamphyla, contentus bis tum opimis rebus eius non β ι. Manus a tutela,manus a populo, manus a fodalis filio abstinere non potuisti. Idem. Homo auarisime er sturciserime redde bona sodalis filiosue quae abstulisti, atq; casissis es. Ad hunc locum pertinent schemata apostrophe,interrogatio,dcinonstratio. Auerso.Vt apud ciceronem in catilinam. O d immortales ubinam gerimitum fumus s Interrogatio . cicero in Verre: Haec momniam morta iam profligatissime ac perditifim quuscires,quum audires quotidie,quu uideres, finetas maximo qM.Uuferent,o tanto periculo tuo feripaterere,atq; concederes Demonstratio. Vt apud ciceronem,ubi ait Antonium stinis esculentis uini; reo dolentibus er sinum suum, cr totum tribunal impleαulisti Haec increpatio requirit membra brevia,com tu crebra,ta caesam orationem. Vehementia est quae dam in loquendo comotio siue perturbatio. Unde oratores, qui hac dicendi forma gaudent uehementes Cr
417쪽
DE FORMIs D IcENDI. Oi res appellamus. Hae Prus requirit reticentia,ex imauom,interrogationes,Vγndeta,crebra commutti Cr caesam oratiostem. Vergilius: Citos ego e motos praestat componere sectus. Et Heu fuge nate dea,tes bH,Et eripe summis, Hostis habet muros, ruit alto cxlmine Troia. cicero in Verrem: Putasne te posse se maximis acer
reris,tot res,ta grauesdam uaria uoce mem0ria,costis,ingeniosustinere riusne te possliquaec. Verres in quaesturiis, quae in legatione, quae in praetura, quae Romae,quae in Italia,quae in Achaia, Asia, PampΘαitas peccauerit, ea queadmodum locis temporibvis diuisa sint, c criminibus, cr oratione distinguere sntune te possi, id quod in eiusmodi reo maxime nocessirium est, lacere, ut quae ille libidinose,quae ne βατὰ, quae crudeliter fecerit, ea aeque acerba uideantur esse bis,qui audient, atq; illis usi sunt,qui senserunt Ad uehementia etiam spectat epinione,hoc est, eiusdesecti ne medio geminatis cu impetu pronunciaticis. Tςrent.O Thais Thais. Cicero pro Idilone:Vos,vos oppello fortifimi uiri, qui multu pro rep. sanguinei effudistis comoratio est,quum in loco aliqua commoramuriet una eandes rem alijs atq; alijs uerbis expriA s manu .
418쪽
Moderatum dicendi genus est, quod subtili pla
nius et vehementi rem ius est,hoc cst,in quo mediocres sententur, uerba propria,ac decentis,et copo itis plana est c ut tam uerba,quam copo filio paulum ut ira quotidiani sermonis Hum ad urgit. Vt quι cum botam gerimus iudices uidetis. cum 'ci' qui pro nobi pugnare, Cr imperium nostrum nobi=cunt simili uirtutesit industria cUeruarabolitisunt.Hi qua deliber smi nobscum bellum gerere,quaeso quae reserat,qua steti bellum pusipere conarentur. Q uti multo mormam sociorum parte in licio manere inlaesita gerent. Cnum binon militum multitudine,non idoα mos imperatores, no pecuniam publicum praesto esse viderent,no deniq utam rem,quae pertinet ad bellum
administi aduras Adde quod rem imperiti,qui unius cuiusque rei, de rebus ante gestis exempla petere non pollui: per imprudentiam licite deducunttir instar idem It ij,quisciunt,quid assus accidcritfcile ex alioru euentibussuis rationibus possunt prouidere.Nusta igitur re inducti,nullastesteti arma sustulerutra nishoc credat tantam amentiam quenqua tenuisse,nt λα perisi populi Romani tentare audere nurus copijssteres s Haec oratio quanq res magnus cotinet, tamen ιρα
419쪽
4io IO. FORTII RING. de quo supra mentione dicimus.Hoc modo cicero De
DE SUBTILI ORAα tionis genere.
ORatio humilis est quae simplicem rei e sa
tionem completitur,er ad intutifimam puri sermonis consuetudine descendit. Hoc genus uerba habet omata,non exquisita,er ad docendum est accomodatum,hoc modo: Na ut forte hic in balneas uti nit,coepit posts perfisus est defricari Deinde, i uia sum ut in alueum descenderet,ecce ibi iste de transuerso,beus inquit adolescens,pueri tui modo me pulsauerarant, satis fici s oportet. Hic quod ab ignoto praeter
consuetudinem appellatus esset,erubuit. Hanc laquendi forma tenvem nucupamusquonia balnea,contentiones,negocia puerorum, ac res humiles tractu et humili constat uerborum contextu.
IOB VITIUM VITANDUM in figura graui. IN tribus his dicendi generibus uitanda ctunt propinquavitis,in quae nonnunquam incidunt scrip ores,q is enumero pro uberibus 9ufati,dis tumidisret
pro mediocribus, incerti Cr ambiguepro gracilibus, squalantes Cr ieiuni. Hac de re Horatius:
D cipimur sterierecthbrevit eis: laboro, o cum
420쪽
4 a Io. FORTIOONG. ob curus',siectantem leuia,nerui Deficiunt, ita j,pro susuraridua,t get. Serpit humi tutias nimium,timidusj procellae. Idem infra: In uitium ducit cuilpae fuga,si caret arte. Grauitati affine est uitiosium genus,quod instar aut tumidum appellamus . Nam ut corporis habitudinem tumor imitatur saepe: ita grandis oratio sepae imperitis uidetur ea,quae turget et inflata est,qua aut noxisaut pristis verbis,m duriter aliunde translatis aut grauioribus, quam res postulat, aliquid dicitur, hoc naedo. Nam qui perduellionibus uenditat patriam non
satis supplici dederit si praeceps in Neptunias depuia
sus erit Iacunas. Poenitet igitur istum, qui montes belli composivit,campos sustulit pacis. Hic de periculo paratri hoc est,re grauisermo est: verum orato ipse tumida, ac inflata est in hoc dicendi genere pleris, lecte grauitate Alluntur, nec prospicere possunὶ orationis
Vi mediocri Iorma consistere nequeunt,decidere solent in confine gens qMori appellaretur dissolum,incertum,ambiguum. Id est huiusmodi: Acij nostri,quam belligerare nobscum vellent,proin