장음표시 사용
281쪽
s ToEFLERI I v s T I N G E N. e o M M E N T A R I V s. 13, A taurus. Hoc oriente qtu natus fuerit , aut erit auriga , aut equorum nutritorec cultor,uel eoru exercitator , aut mutomedicus aut equinarius . Si uero Mars hunc Iocum prospera radiatione respexerit, faciet inter equites militare . Quod si Μercurius hunc locum uiderit,herbarios faciet,qtii. cherbas solerti artes cotilectas ad medelam laborantium seruent . Marcus Mancinbo.ca.quarto. M KΜani.
Et duplici centaurus imagine fulget Pars hominis tergo pectus commilitis equino. Germanis k. . 'η ς δ cus de eodem,aliqui eius uersus supra expositi sunt . Rufus quadrat cu Arato.
Ptolemaeus dict.8. Almamumerat Centauro 3γ.stellaS,in prima,secunda,ler Ptolemaeuo. tia, quarta Zc quinta magnitudine, suo tempore omnes in Libra, nostro in Lishra re Scorpione.Stellae costitutae in forma hominis Veneris oc Martis gerunt similitudin Et q sint in figura Equi,quemadmodu Iupiter θc Venus operant. Hic pulchra occurreret allegoria moralis de Iustitia, de qua in superioribus in signo Persei dismeruimus.Missam etia impraesentiaru facimus ipsam pietate. s E Q v IT v R sera quam Centaurus tenet.
GEstat in manibus Chiron ille,cuius iam supra mentionem fecimus,Hosti, PLER tam super altare offerens & β θαμ.i.utrem uini plenum in quo libabat dijs β R P R E in sacrario. Hostia qua manu dextra tenet a pleris p Bestiola appellatur. Eam B si tu. graeci θκriose nominant,ab aliis bestia,fera.A uetustis tralatoribus Alma. oc quas Thihion dripartiti Lupus.Ptolemaeus quippe 8. Alma. Lupo assignat is. stellas,tertiae, Bestia. quartae&quintae magnitudinis, sua tempestate in Libraec Scorpione, nostra LUPU3. Omnes in Scorpione.Ιulius Fir.lib.8.ca.is. In ore Lupi qui nati fuerint jaltatores erunt,sed Marte aciestante,miserabiliter a canibus comedentur. Terrestriu Luporum tria sunt genera . Est enim Lupus herba, de qua Plini. Terrestres lup lib.ai.ca.is. de herbis sponte nascentibus quibus plersi gentium utuntur in cis Lupus herba
his S c,Est 8c Lupus Piscis clarissimus a voracitate dictus, & quod solus natet, LUPU Pisci .
ait Aristoteles,leuis ac mollis, cancrorum marinorum maxime assectato lapisdem quenda in capite gerit. Fluviatilis marino praefertur.Et ut Plinius lib.s.ca.s .refert, capitur Romae laudatis imus in Tyberi amni inter duos pontes . De eo legito Plinidib.s.ca. i .s634.&61.5s lib.31.ca.8.dclib.32.ca.2.Hunc hodie ple ri eruditi Storionem uulgo appellatum esse putant,nam Nin Tyberi capitur
re praestantissimi saporis est.Est praeterea Lupus animal noxium voracissimo, LVpv Rhin Ripraedam comedit sine masticatione, ita ut in tres dies sufficiat Taurum a tergo aggreditur,cornua cauens noctibus grassatur. Flumina tranant seriatim, quoslibet eoru praecedentis caudae mordicus apprehensae innixo. Ex Grsco nomen sumpsit.Is enim graece dicitur. Ιn Olympo Macedoniae monte oc Creta insula nullus reperitur.In Italia catillioribus Plini. lib.8.cap. 11. 5c Solino ca. g. PiliniuM quoque ut creditur luporsi uisus est noxius,uocemque hominis quem priorem contemplentur adimere ad praesens.Accedit diuus Ambrosius 6.Hexam. Luis Ambrosius.
pus inquit si prior hominem uiderit,uocem excipit,5c despicit eu tan* uictor uocis ablatae.Idem si se praeuisum senserit, deponit ferociam 8c non potest curarere.Ex hac lupi proprietate sumptum est adagium, apud Terentium in Adelσphis Lupus est in fabula.Cum quempiam,ob eius praesentiam,in quem Ioq ui Lupus est inmur silendum esse significamus. Inter animalia uix lupo alterum magis homis fabula. nibus noxium reperitur. Vnde apud Atticos cautum lege fuerat, ut ei qui Limpi catulum peremisset, talentum daretur. Ei uero qui adultum necasset, talenseta duo fuerant instituta. Hunc quippe morem etiam nostra tempestate plurismae seruant urbes,ut qui uel Lupos adultos uel catulos urbiu rectoribus defes
282쪽
Lupi caput cur portis assigitur. STOEFLERI iNTERPRE.
rant,praemium quodpiam inde deferentes recipiant. Caprae lupol splendent Docuit,lucem iactitantur lupi dexter dens caninus in magnis habetur operishus ut homini in passione sua qua lunam senserit opituletur . Veneficias rostru Lupi inueteratum resistere aiunt Zc ob id uillarum portis praefigunt. Reliqua de Lupis legito apud Plinium,Solinum alios. SE Q V IT VR, Thyrsolochus quem Centaurus praefert. ADnotandum Thyrsolochi aut Thyrsi hastae sunt aculeatae,pampinis aut hederis obtectae)ornatae, quas olim in orgiis Bacchicis quatiebant re Bacchi sacerdotes gestabant. Ouidius quarto Meta.Fabii. prima Baccharu has hilus describens sic ait.
Immunes operum famulas dominas suorum, Pectora pelle tegi,crinales soluere uittaS, Serta comis,manibus frondentes sumere thyrsos
Et idem libro i Fabii. i.De Threissis mulieribus Bacchis, in Orpheum uatem Efurentibus ac impetum facientibus,sic canit. Vatemque petunt,& fronde uirentes Conticiunt thyrsos non haec in munera factos. Hae glebas,illae direptos arbore ramOS, Pars torquent silices A c. Diodorus siculus lib. quarto,de Dionysio tertio sic scribit. Hic specie decorus primo in choreis 3c muli arum thyrsis summa in uoluptate ludocynutritus,ataque educatus est Tum forminarum exercitu,quaS thyrsis armauit,congregato orbem terrarum circuit. Assacrobius etiam libero patri thyrsum adscribit. Praeterea sciendum qiaod haec imago Thyrsolochi quae particularis pars centauri est, non reperitur apud Aratum,Ptolemaeum,Germanicum,Rufum 8c Hyginum,de ea tamen Ioquitur hic author noster.Et Bassus de centauro cireius supputat stellas.In Thyi so inquit tres habet. Verum ex descriptione fors Centauri ipsius Ptolemaei haud dissicile esset coaptare stellas pro formatiosne huius Thyrsolochi aut hastae. Vt sunt λ. 3 3 FH in Z' . - - λ. Hic paucis adiicere libuit,Hastaru inventores fuisse Lacedaemonios estis FPlinius libro γ.ca. 1 o.In ueterum memoriis legimus hastas regu fastigii insigne Θc diadematis loco fuisse re summa arimorum.Qua ob causam uiri fortes ea dos nantur oc captiui sub eadem ueniunt . A rerstitem origine deorum immortali ium uice cultas,obseruatum est.Ex cuius ritus memoria diu quom custoditum ut deorum simulacris adderentur.Ιnde fertur in Sicilia fuisse urbem,cui nomeAegion,uetustissctimam,dearum religione celeberrimam,quaru simulacris tum Metiones tum Vlysses hastaS affiXerinx . . . 'L.Sicinium Dentatum,Plinius scribit libro γ.ca. ag.propter egregia bellinacinora fuisse donatum hastis puris duodeuiginti. Hastam puram nonnulli in relligunt sine ferro.Id enim fuissae praemium apud maiores eius qui tunc prima uicisset in praelio.
HAec coelestis effigies usitato appellatur Ara, uel Altare,noniiqua Sacrarisus,Lar,ec Thuribulum. Cui haec datur fabula . Ara est in qua primum dii existimantur facra ec coniurationem fecisse,cum TitaneSOppugnare conarentur.Eam autem Cyclopas fecisse,ec in memoria facti stellificata,ab eo ritu hoM
283쪽
ST OE FLERI I V s T I N G E N. c o Μ Μ E N T A R 1,s A mines dicuntur instituisse sibi, ut cu aliquam rem efficere cogitarent, prius crificarent,quam agere coepissent.Huic fabulae alludit Tho.Radi.sic. Ara haec syderibus nitentiorem Aratus de Ara.Et sub flagrante aculeo AratuuSortita auxilio domum deorum monstri magni Scorpii, prope austra, Splendet luce perenni. Ara in coelo pendet. Quam certe mos Et cur prima fuit sacris referta dicit quidem ad tempus in alto existen Firmo k foedere cum deos gigantum te senties di c. Arato prope accedit Rus Vrgebat furor effrons sus Femultis metris. Iuli. Fir.lib. 8 .ca. Concordes animos fides revinxit 26.Ιn Ara qui nati fuerint, sacerdotes
Vt mentes hominum graues tumore erunt, habentes tantu ex sacrificiis uis Numen frangeret unum tae subsi dia, sed mala morte pereuntes.
Et idem eodem lib.ca. α9.Ιn Ara qui nati fuerint, de sacrificiis uitae subsidia consequentur, sed tamen exusti igne peribunt. Neque sibi ipsi aduersatur cu ca.13. octaui sic scribit.In prima parte Scorpii oritur Ara.Hoc oriente sydere,qui nati
fuerint, cum beneuolaru stellarum testimonio,erunt sacerdotes,prophetae,nesocori ac sanctissimae cuiusda religionis antisi ites,ec diuinas quasdam artes, stu, diosis,ac sacris quibusdam interpretationibus explicantes. Hic enim Fir. loquiri tur, de Ara adiuta felicibus radiis beneuolarum stellaru,alibi simpliciter.c sine Mari Mah .
Ipsius hinc mundo templum est,uictrixqtie solutis Ara nitet sacris, uastoS cum terra gigantes In coelum furibunda tulit,tumidi quoque magnos Quaesiuere deos,dubitauit Iupiter ipse, Quod poterat non possJe timens,cum surgere terram
Cerneret,& uerti naturam crederet omnem, Montibus,atque alios aggestos crescere montis,
Et tam uicinos fugientia sydera collis
Arma importantes,5 rupta matre creatos, Discordes uultu,permixta Ie corpora partus.
Hostiferum nec dum sibi quenquam numina norant Si qua forent maiora suis,tunc Iupiter Arae Sydera consi ituit,quae nunc quoque maxima fulgent. Et idem lib.s.e Ara ferens thuris stellis micantibus ignem, Ptolemaeus dict.8 Alm .asa Ptoletnaeuo. In qua deuoti quondam cecidere Gigantes gnat Lari septem stellas, suo tem Nec prius armauit uiolento fulmine dextra pore omnes in Scorpione 4.oc Iupite ante deos,* costitit ipse sacerdos ct c. magnitudinis,nosi ro in Sagittas rio,similes sunt Veneri re aliquantulurn Mercurio. Incidimus hoc loco in Aram 5c facra siue sacrificia,quare paucis cognoscen sacra uetera.dum.Initio rerum quae coelestibus authore Porphyrio oblata sunt sacra, non
Myrrhas fulise,non Casias, non item Crocum,sed herbam uirentem,ueluti terrenae potentiae prsgerminantis primitias quasdam manibus offerebant.Quipspe constat arbores ante animalia fuisse a terra productas, herbas etiam ante ars hores ipsas. Ex herbis igitur integras quasdam sumentes cuiath S radicibus Herbi. ac fructu simul concremabant eaque exhalatione,ac fumo diis litabant . Ex his
propagatum crediderim, ut arbores quoque ueluti numina censerentur terris Arbores. pla. Et simplicia rura deo praecellente arboreindicarent,nec auro uel ebore fudi gentia simulacra uenerarentur magis quam lucos,in quibuS silentia adorarent λ . ci
ipsa, quia Summatem deu sissentio adorandum prisca censuit Theologia. Eb certe res progressa est, ut tum numinibus suis dicatae arbores ppetuo seruarentur, tum alicubi ut apud Indos numinum colerentur uice. Qtiin Syl uanos Fau*
284쪽
nosm 5c id genus numina alia sylvis perind e ac coelo attribuerunt.Apud Athes Dnienses quot Aram fuisse Pausanias scribit, quam uocabant Iouis eximii, ubi
animatu nihil sacrificabatur.Sed modo bellaria apponentes, uino prorsus abs
stinebant.Deinde proditu est, Animal occisum a Martis filio Hyperbio Boue a Prometheo sacrificatu. Hinc uti ai let uictimaru enata superstitio & suae sacris ficantibus dieis leges.Et addita Libatioa. uini effusio in id quod immolabatur. Sed his missis,hreuiter dicemus quid DEUS OPT. MAX. de his rebus Iudaeis in lege praeceperit,quibus Exo.αo.sic loquitur. Altare de terra facietis mihi ec offeretis super hoc holocausta, 8c pacifica uestra, oues uestras θί boues in omni loco in quo memoria fuerit nominis mei. Venia ad te di benedicam tibi.Qubd si altare lapideu feceris mihi no aedificabis illud de sediis lapidibus.Sun.leuaueris culstrum ritu super eo, polluet. Et Exo.Q. Praecepit dominus Moysi dicens,facies 8c altare de lignis Sethim ct c.Et Exo.3o.facies quom altare ad adolendu thymisama de lignis Sethim ct c. De altaribus oc sacrificiis plura in utrol testamento. Distis Austria strvR Austrinus Piscis.
Ic piscis inridianus,Notius aut Austrinus notatur &Magnus,cuius no Epotes dicunt Pisces qui in circulo zodiaci constituti sunt . Est aut hoc signuin parte australi,uidetur ore aqua eXcipere a signo Aquario. Dicit ur is piscis in astra collocatus,eo quod decidens in Boeth stagnu Phacetis filia Veneris in pisscem sit transfigurata,qua Syxideam nominarui. Qtiidam aut dicunt Upiscis pisti,th iEm instagno filia VeneriS saluauerit. Vnde usq; hodie Syri pisces argenteos in temusto Syrorum tasacrauerunt. Quapropter complures Syri pisces non comedunt. De eo Aratus,infra aut Capricornum sub flatus austri Piscis contra Cetum uersus in alto natat. Vniciis praeter prioreS,austrinum autem ipsum appellant. Marcus Μanilius libro i. ca. . De eodem Bassiis in comen.
Tum Notius piscis uenti de nomine dictus Tullius infra. Et R usus. Ptole,
Exurgit de parte Notio cui cuncta feruntur maeus dict.8. Almage. numerat Flexus per ingentis stellarum flumina gyros huic Pisci ii. stellas i. .8c s. qua Alterius capiti coniungit aquarius undas litatis , sua tempestate in CasAmnis,& in mediis coeunt oc sydera miscent. pricorno & Aquario, nostra osmnes in Aquario. Lucida in eius ore habet uim Veneris & Mercurii. In corpore eiusdem locatae Saturno aequiparantur. De piscibus signu zodiaci constitus Fentibus diximus in superioribus ociatis abunde. Piscis capienα Recens tempestate nostra fatis mira articula inescandi pisces inuenta, ex di λς - speciebus quippe nonnullis praeparant ac condiunt globulos,quibus aut flum1nibus aut stagnis iniectis, pisces avide deglutientes,littus mox petunt,oc manishus capiuntur. Res uulgata est,quare transeo.
HAnc imaginem alii nominant Pistricem,Pistrim, Bellua Marinam, Leos
nem marinum aut Vrsum. Est autem Cetus sub Ariete Piscibus superfluuium in coeli regione collocatus, de quo diciturqubda Neptuno missus sit ut Andromedam interficeret, sed a Perseo acerrima pugna interfectus 8c Ansdromeda liberata.De his fusius diximus supra in Andromeda 8c Perseo Et a Ioue Cetus propter immanitatem corporis, e memoriam actus astris illatus est. Huic fabulae Tho. Radi.carmen accedit. Olim qui deus est caerulei maris
Cetum qui Andromedam deuoret impulit Anxia
285쪽
IT OE FLERI vsT1NGEN.Anxia quae vinculis Constricta perhorruit. At Perseus properans affuit ensibus Hunc fodit redimens morte iuuencula. Ignibus hunc attamen Cetum deus induit. c o Μ Μ E N Τ A R I V S. a34
Aratus de Ceto, Caeterum ex si ad ρ Afatuo.
modum eminus uolitantem Andromedam grandis Cetus adueniens uraget. Porro haec Thrati j sub uentum
Boreae inclinata fertur,at ei auster inu
festum circumagit Cetum, sub Arie ite&Piscibus ambobus, paululu superfluuio iacentem stellato.De eo Germa: Germa. nicus oc Bassius in comen . Et Tullius in fragmen. Et Rufus ferme cum Arato Bassus. Iulius.Fix lib. 8 .ca.3o. In cauda Ceti Marte praesente quinati concordat. Tullius. fuerint,a bestiis lacerati,crudeli morte uitam amittent. In duabuβ p xtibu Ce tuitu, ps ti intellige de eius pectore Zc uentre) praesente Venere& Mercurio qui nati 'fuerint,viris potentibus subiacebunt,& inde proficientes, uitae consequentur augmenta. Alii autem serui erunt sed ad grandem dignitatem, honesto liberali feruitutis merito, patronoru indulgentia deducentur. In tribus partibus Ceti accipito de capite eiusdem qui nati fuerint,nauigabunt oc plurimas terras cirscundabunt. ubd si Mars in ipsa parte fuerit inuentus, a pyratis interfecti mos
rientur.Marcus Manilius libro primo capite quarto. Mar.Man . Quapropter Ce tus conuoluens squammea terga,
orbibus insurgit tortis,ec fluctuat aluo ct c. Et idem lib.1.4o.metris pulcherrime describit pugnam Persei cum Ceto,& eius
Ad littus remeat,grauidus iam surgere pontias Coeperat Scc.Legito. , Ptolemaeus lib. s. Alma.adsignat Ptolemaeus. Ceto az.stellas,tertiae,quaris & quintae magnitudinis. Dum uitam egit in Piscibus oc Ariete constitute.Hodie in Piscibus, Ariete Tauro. Et sunt de natura Saturni& Veneris. Alias Saturni tantum Quaerit Aristoteles in propiematibus.Cur animalia maris maiora, uegetis AristoteIes.
raque sint,quam terrae Respondet,qubd solis uis consumendo, quae terra ams maris animas Nunt,copia detrahit nutrimenti. Qtiam obrem quae abdita uitam agunt,ueges: R Lur maioratiora sunt.His igitur omnibus incomodis cium genus marinu sit immune, meri xςxi ς tribu
totum adolescere potest corpore amplioriα uegetiori.Assimilia scribit Plinius
sE Q ΙΤ v R. Aqua quae ab Aquario funditur. Aqua Aquaorij. C Vpra cum particulares effigies zodiaci, ut Plinium illustriorem reddere O mus,supputauimus,de effusione,fluxu aut decursu aquae Aquaria abunde diximus 8c illustribus authoribus insigniorem fecimus. Quocirca ad eundem locum lectorem remitto,pauculis his additis. Aratus de ea Aquarii aqua sic scrihit.Dextera a manu splendidi Aquarii quasi quaedam nis1o aquae huc 5c illuc spar*γ uisui gratiosae ct debiles circumuoluuntur. Inter ipsas duae magis firmsferuntur stelis nec multum distantes neque admodum uicinae,una quidem sub ambobus pedibus pulchraque magnaque Aquarii. Altera uero obscuri sub Ceti cauda,quas omnes uocant Aquam, partiar profecto aliae. Scito candide lector,cum Aratus dixit. Vna quidem sub ambobus pedibus pulchraque magnaque.His uerbis indicat, Vltimam stellam effusionis aquae,q est in ore Piscis austrini. Est enim authore Ptolemaeo praefulgida primae maσgnitudinis 5c in ordine stellaru 4,. Cum aut subiungit. Altera uero obscuri sub Ceti cauda,denotat stellam quadragesimam tertia, quae secundum Ptolemaeuest extra effusionem aquae . Iuxta Aratum intra est quartae magnitudinis, omnes autem aliae stellae in eo loco sitae suot in quinta magnitudine.
286쪽
IN PROCLI DIADOCHI SPHAERAM IOANNI ss E Q V IT V R Flumen quod ab Orione defluit.
Ptolemaeus. Eridanus, PaduS. Mons S.Berznardi.
Hoc flumen ab aliis appellatur Eridanus, qui oc Padus, ab aliis Gyonsue
Nilus,nonnulli oceanum esTe dixerunt. Sunt autem de eo flumine gemis nae fabulae na ab Ouidio lib. 1. Fab. i. de transla.compluribus metris destrinpta,in hanc formulam deflorata. Clymene Oceani ct Tethyos filia,cum Phaeo rhontem ex Sole conceptum genuisset, sc in adultam perduxisset aetatem,mosnuit ut patrem cognosceret.aui infeliciter progressiis ad orientem Solem persuenit, agnitusque est.ab eo per connubii indicia, accensusque agitandi currus amore, que quatuor equi Pyrous,EouS,Aethon ct Phlegon per orbem assu uerant trahere,diu uero petitum currum accepit,& instantibus horis ascemit. Monitis itaque patris instructus, per iter ignotum cum equis obniti nequisse, equi i noto agitatore conterriti, mundi pronam partem petierunt . Quamohs rem cum cuncta ardore subito proflagrantia incenderentur, a Ioue opem imo Plorantes petunt,ne orbis terrarum conflagraret. Phaeton fulmine ictus in Eridanum praeci pitatus est,atque ita liberati equi uinculis, agnito itinere ad suam
stationem reuersi sunt.Et ob memoria facti Eridanus astris illatus.Altera adest Efabula Nilus qui Gyon existimatur, ob eius magnitudinem ocutilitatem dc . cursum suum a meridie in mare siue septentrionem diri t,ea propter plurimis in coelo stellis adornatus Huic accedunt uersiculi Thoniachi. Qtii magnis ut Nilus inundat Terram ditans sumptibus,alto Fulget stellis aethere claris Et sortitum flumen Olympum Quod sit cunctis largius implens Donis Aegyptum omnibus ampi m H Aduertendum,utranque fabulampulchre describit Rufus Festuo.Qtiin inquit ec caeruleo flumen quoque gurgite manans, Astra inter sedesque deum pars aequoris esse Credidit, Ausonii namque hune dixere priores Eridanum. Et infra de N ilo. Pharium pars altera Nilum . Comemorat argo segetes quod nutriat amni FArentisque iocos unda foecundat alumna,
Vel q ubd de medii prolapsus parte diei
Vastu; in aequoreas pelagi sese inferat und c, Aratus in Eridano. Mirum namque quales etiam illae deorum Iub perimus ferantur reliquiae Eridani luctuosi fluu 3. Etiam hic quidem Orionis sub sinis strum pedem tendit Zce. Id flumen similiter Germanicus nominat Eridanum, Bassias autem de Eridano Nilo loquitur. Ptolemaeus dict.8.Almageaeonat flumini μ. uolas primae erilae,quartae ecquintae magnitudinis.Suo tempore in Ariete 5c Tauro,nos o in Ariete auro Geminis. Ultima 34. inordine primae quantitatis Ioui assimulatur,reliquae
Hic obiter sciendli,de Eridano qui Padus dicitur plura scribit Plini. lib. .ca. as. aliis locis ex quibus haec paucula excerpsimus. Padus e gremio Velisi monatis hodie Sancti Bernardi fonte profluens, nulli amnium cIaritate imerior,a Graecis dictus Eridanus, ac poena Pharionis illustratus, plures perleens no hiles urbes, .recipiens flumina,in Adriaticum mare sese exonerat. Nec alius
amniu tam breui spatio maioris incrementi est,Nilo similis, Aurifer. Ligurum lingua
287쪽
sTOEFLERI IVIT INGEN. COMMENTARI VI i3s A lingua amnis ipse Bod nicus uocatur,quod significat fundo cares.Metrodorusiamen dixit,quonia circa fontem arbor multa sit picea, quae Pades Gallice uos cetur Padu hoc nomen accepisse. De eo Cato in originibus. Lucanus α. Phar. Non minor hic Nilo dcc. Solin.ca.8.Pompo.lib. 2. Strabo litas. Ptole.lib.3. Nilus Hebraeis dicitur Gyon,de quo fere innumera aus ca.a.tab...Euro. thores scripserunt.HomerusLAristoteles.Strabo Iib.ir.ec ultimo.Seneca.Diodorus Sicu lib. i.& E. Victruuius lib.8 Ptolemsus lib. .cap. .iab.3.Afri.ec cap. 8.tab. .Afri Pliniuia pluribus libris,praecipue tamen lib.1.ca. s. Solinus in mullis capi Pompo.lib.i. Claudianus,Lucanus in S.& ao.Tibullus in primo.Vir σlius 9.Aenei ec 4.Geor.ec alij.Ad nostrum propositis,eius magnitudo haud disi sciliter ex Diodoro Sicinin cconcluditur his uerbis. Tot Nilum insulas cotinere,ut ferme sit incredibile.Nam praeter eum locu quem a forma Deltam appeIMlant, ferunt alias quom in eo insulas circiter septingentas. Et Solinus ca. 4γ. de Nilo.Μultas magnas* ambit insulas, quaruplers 3 sunt tam diffusae re uastae magnitudinis ut uix eas dieru quin* cursu praetermeet,quamuis cocitus ibis ratuLNobilissima est Meroe Pulchre accedit Plini lib.s.ca. .Legito. Nili uti ilitas ex fertilitate cognoscitur,oc id primu quo ad hominum partus plures.Sos B linus capi 3. teste Trogo affirmat in Aegypto septenos uno utero simul gigni. Quod ibi minus mirum, cum foetifero potu Nilus non tantum terrarum, sed etia hominum foecundet arua. Concordat Plini. lib. . ca.3. Aristoteles lib. . de naturis amaltu. Ait in terra Aegypti mulieres saepe parere tres,interdu quatuorec quini cu plurimum nascuntur Idem comperta est authore Strabone re Pompo.in anialibus magnis, quae producit Nilus ipse, ut sunt Hippopotami. crocodili,Delphini,&iu genus plura.Ad id accedit, v Nilus costituto iste sumit incrementa,ripas excedit, Aegyptum irrigans,& ea mirabili replens ubertate. Maiora incremeta maiores prouentus denuntiant Austum incrementu inquit Plini fidis. ca. s. cubitora est sedecim. E undem l egito ec Strabo lib. ultimo, de Nilometriis.Qubd ut prsdiximus Nilus cursum suum dirigit a meridie in mare tiel in septentrione,clarius aliis refert Diodor. Sicu lib.i. Nilus inquit ames ridie in septentrione fertur,ortus ex fontibus in extremis Aethiopis finibus. Id plane indicat Tab.4. Afri. s E Q V IT v R Australis Corona, quam nonnuli Uraniscum uoca uere, ac si a coelo diminutivum declines.
Contuendum,imago haec caret fabula,paucos enim habet scriptores, qua tamen Aratus breuibus indicat Partis inquit profecto aliae ultra Sagitσtariu sub prioribus pedibus uolubiles coronae eircva 'ae uoIuuntur. Et Germa. Est 5c sine honore Corona. Hyginus lib Σ.de Sagittario,sic. Ante huius pedes stellae sunt paucae in rotundo deformatae, quas Coronam eius,ut Iudenstis abiecta nonnulli dixerunt.Ptole.dict. 8. Alma.recenset Coronae i3. stellas 4. s.&5. magnitudinis sua tempestate in Sagittario omnes, nostra in Sagittario Capricorno, de natura Saturni ec Martis. De Variis coronis nonnulla alia notatu dignasuperioribus disseruimus, cum de Septentrionaria Corona mens Cum Proclus hic addit,qua nonnulli Vraniscum uocaues tione fecimus. re, per Uraniscum non mediocriter eruditi palatum intelligunt,oi I ίσκος enim Graece palatum significat. Est quippe haec Corona deformata in modii palati,q uete est cocaustas supra linguam. Et addit. Ac si a coelo diminutivum declines. Coelum hic sumitur pro palato a similitudine coeli superioris. Testis Plini. Iib. xx.ca.3γ. Cerebrum,uiscerum excellentissimum est, proximum coelo capitis, sisne cruore,sine sordibus.Est igitur haec corona quasi paruumpalatum.
288쪽
Caduceu . T TAec est effigies nostri Procli austrina 8c ultima, quam ab Hipparcho Nioli Iceo astrologo a Plinio maxime laudato assumpsit. Ne ab alio quopiam
Caduceus Od.'coelesti imagine deformata. Cognoscendum paucis.Caduceus apud Graecos it κοῖγ,uirga aut lignumerat rectis, utrim cotinens duos serpentes implexos inuicem, ita quod semus tuo ec ex aduerso intuerentur. Est sane pacis insigne, quo bellum dirimitur. Hinc legati pacis Caduceatores dini, quod caduceos ferunt, & illis iniuriam intulisse maximum habebatur nefaS. mercurius der Aegyptii Mercurio dant caduceum. Nam quia Mercurius orationis deus OrVm Caducς est,deorum nuntius,merito a diis mittebatur ut dissidentium animos sedaret. Causam autem cur exterae gentes Caduceum in pace traetanda circundata anguium effigie fecerint, quidam cui ex Hygino libro α. excerpi posset hanceste tradunt.Cum Mercurius Lyram in Cylleno monte Arcadiae septicordem ad Atlantidum numerum instituisset,qubd Maia mater eius ex illarum numesro esset. Ac no multo post deprehensus ab Apolline fuisset,boues suas abigere, quo facilius ueniam ab eo impetraret, Apollini traditur concessisse,ut Lyram a Ase primum inuenta praedicaret. Quapropter Apollinem ferunt uirgam quano Virga bellum dam Mercurio dono dedisse, quam cu manu tenens in Arcadiam proficisceres dirimitur, tur,inuentos fuisse ab eo Dracones duos simul litigantes N inter se mutuo pu gnantes,quo uiso uirgam interposuisse,ec dicto citius praelium diremisse.Eo facto huiusmodi uirgam pacis gratia dixit esse constitutam.Et huius rei exemplo . Virgam postea duorum Draconum similitudine finxerunt,ea' ec in palestra Θc in reliquis certaminibus usi sunt ad proelium dirimendum. Aliam causam forte magis historicam elicies ex xcap. α s. Plinij. . Ouorum genus ecc. De caduceo macro, Macrobius primo Satur. De coelesti Caduceo dignoscendo ex stellis a Ptolemaeo obseruatis duae sui
coiecturae. Una quae sex stellas coronae iam memorate,scilicet r.et. 3.4. 6.In
directum ferme positas,Caduceum appellat.Et hoc pacto hae stellae,5 coronae8c caduceo communes sunt atΦ adaptantur. Altera ex s.stellis Eridani aut Nisti fluuij sciliceta 8.α9. 3o.3 i. ct 3 . secundum rectam lineam sitis caduceumfacit. Hactenus de austrinis signis.s E v IT v in iis quois stellae quaedam propria sibi nomina' uendicauere ec reliqua.s ToppLERi Λ B solutis imaginibus austrinis, Proesus ex his recenset nonnullas stellas INTER DRE tari tanquam nobiliores,fulgentiores θc propria sibi nomina uendicates. Et Procyon. sunt tres,Prima est ipsius Procyonis,id est,canis minoris siue Anticanis,de quo insuperioribus diximus,ct est secuda in ordine, illustris,primae magnitudinis 5c recipit nomenclaturam totius imaginis scilicet Procyon, Arabice usitato Alagomeis .Secunda est in ore canis maioris fulgentissima,Syrius appellata, quae Canis canis nome prout tota effigies recipit.De quo supra cum de cane maiori disi seruimus,abunde diximus ertia canopus aut canobus,Supra cap.de circulis Canopu sphaerae se deinde,de multis diximus canopis . Quibus missis solumodo de casnopo stella nostri propositi loquemur. Quς sita est in extremo gubernaculi tesmonis aut remi sequentis ipsius Argo nauis,quae authore Ptolemaeo libro i. ca. γ.Geo. ab his qui maniam regionem habitant,appellatur Wπος,id est, equus. Arabes uocant eam Subhel uel Suhel,quasi incendium, ob radiorum magnitudinem
289쪽
A dinem Sc multitudinem,quasi stella crinita hoc est cometes. Ea tempore Pibi
maei fuit in Geminis i .gradu 1o.minu.habens latitudinem meridianam γ3.graduum, declinationem autem austrinam stigraduum & 41.minutoruma pore nostro est in Cancro r. fere gradu. Cum latitudine meridiana γs . graduum re declinationein graduum 3 . minutorum. Scito etiam optime lector, qubdin Rhodo insula Are ictis polus attollitur teste Ptolemaeo lib.s.ca. a.tabu. i. Asiae 36. ferme gradibus. In Alexandria aut Aegypti eodem tradente libro Cca.3.tabu.3.Aphri. 31.gradibus. His praecognitis ut uerbis Procli adsit periculum imponito sphaerae uoltis hili aut Astrariae canopum nostrum iuxta longitudinem,8c latitudinem siue declinationem,aut ad tempus Ptolemaei aut nostrum,& utrum feceris,nihil sensis lis erroris se ingeret. Deinde meridianum sphaerae uolue ad latitudinem Rhos diensem scilicet 36.ferme graduum, oc circumgyrata sphaera uidebis Canopum oriri,ct aliquantulum supra horizontem attolli,5 confestim occidere,aim diffficulter sub visum cadere. Quod Plinius ca. ro. lib. a. his uerbis indicat. Canos p tis intuentibus uidetur a Rhodo terram quodammodo ipsam stringere,id est, fere radere.Et id uoluit Proetus cum dixit.Hic in Rhodo aegre conspicitur, aut B certe in aeditis,id est,altis locis. Rursus siste meridianum sphaerae circulum pro latitudine Alexandrina 3a. graduum re ut Plinius docet,uidetur canopus supra terram eminere quartam fere partem signi unius,hoc est canopus eleuatur supra horizontem quasi quarta parte unius signi,id est, γ.gradibus &3o.propemodu minutiis. In ea sentenstia est & Proclus cum dicir. In Alexandria uero prorsus non cernitur, utpote uix quarta signi portione supra horizontem extante. Hic prorsus adverbium haud pro omnino accipitur,propter contractionem uitandam, sed pro no cerste aut non uere. Ita prorsus non pro uere sumitur, ac si diceret. In Alexandria
uero uere cernitur,utpote uix dcc.
Ad postremum ne mutilatum aut detractum quidpiam in hoc libello offenodatur, quodque Pliniana signa siue imagines complementum acquirant, col libuit ex austrinis uniuersalibus imaginibus Ptolemaei quas etiam Proclus osmnes,paucis additis recenset,iam supra expositis, partiales quasdam excerpe rean primis offert se Orion quatuor partialibus donatus .Qtiarum prima est, Cingulum aut Zona eius, tres habens stellas praeclaras, secundae magnitudis nis,in ordine stellarum Orionisiis. 1 .&28. De cuius ortu Plinius libro i8.ca.. ,g.Bassus in commen. .asolstitio.Et Ouidius o. st. Secunda est gladius aut ensis eiusdem 6.stellis 4.magnitudinis ornatus. In ordine z9.3o.31.3ι.33.Zc 34.De huius occasu PliniuS libro 18.ca. 26. αγ.5 3i.Ite Bassus in.β. Aequinoctium uernum.β Vergiliarum exortu a solstitio. Tertia est collorobus aut claua,quam cum Tauro pugnaturus manu gestat dextra,quatuor possidens stellas, 5. magnitudiniS.In ordine s. io. H. θc ta. Et sunt de his s.&ioa n dextra.
Quarta est Cotium Bouis in quod dii minxere,habens 9. stellas. 3.&4. mas
Praeterea ex Centauro primo excerpitur Thyrsosochus, quem supra Prorcius recensuit.Secudo Clypeus, Scutum aut cetra eiusdem,quatuor tenens stellas,quartae magnitudiniS. In ordine 8.f. ro.& M.Caduceum item supputat Proscius authore Hipparcho, de quo iam supra diximus. Collectis igitur austrinis his imaginibus cum uniuersalibus tum particularibus,c5gregabis uiginti duas quibus si addideris huius farinae M.ipsius zodiaci, &25 septentrionarias, crine Berenices connitinerato,iuncto etiam Lacteo circulo,colliges γα.quot num Zona Orionis Gladius.
290쪽
rat Plini. ca. i. libri secundi, cum inquit. Patrocinatur vastitas coeli immensa discreta altitudinem duo atque septuaginta signa. DEDIT DEUS OPT. MAX.
Folio.1.4.linea χ.lege AXis eAtrema so. s.c.li. 9. lege horizontem, minor infra. so. 6. b.Im. ultima lege ut nouitii nonnihil habeant. λ. 8.b.li. 2. lege Quaedam orientalis. Et linea sea quenti quam corpora. 9. c. li. t . declinationi Sab ipso Aequatore. Io. e. li. 9. lege, Unda die gelida est .so. i et . f. lin .ultima sic lege. His quatuor accidunt solstitia, duo alta & duo ima, binae aestates&binoe hyemes, perpetuum S c. 13 . d. Ii. 6. lege Aequator sane diei. iq. c.li. 3. lege,per Rhodum cognosci non Potest. Et eod. m. d. li. i 3. lege, punctus uerticalis. i6.c. ii. 8. lege. id est, 17. die Septembri S. i8.d.li. 9 lege. Quae prouiderecta dicitur. Et li. Ultima, lege, aequinoetialis circuli,quae una cum signo. Ese. li. i . lege in sphaera recta 27. gradus&sq. minuta, dcli. i. lege i .gradu S& 3t .minuta sunt ortus. G. d. li. Penuit. lege ubi sunt montes. λ. ii .statim a principio haec destini Uerba. Incidimus in Aethiopes,quare de his pauca annectere libuit. Aethiopiam Plinius lib. 6.ca. N. ante Etheriam 8c A clantiam notaminat. Et sunt haec eius uerba. Vniuersa uero gens Etheria appellata sed deinde Atlantia,' mox a Vulcani filio Aethiope Aethiopia . Animalium hominumqρ effigies monstriferas
circa extremitates eius gigni minime mirum. Et Post Pauca. Ferunt certe ab Orientis parte intima gentes esse sine naribus, aequali totius oris Planicie. Alias superiore labro orbas, alias sine linguis. Pars etiam concreto & naribus carens uno tantum foramine spirat polium. calamis auenae trahit, dc grana eiusdem auenae&c. Eodem λ. alin. lege lib. i. de Antiqui. 22.a.li. Ii .lege, si hominum habitatio. 23 .a.li. H Aege,Consi milem instituo operrationem. 26.c.li. 3.lege,addo Iulium Firmicum. 2 ai. Ult.pro Es.facE 3. 26. Lli. ult. lege manifesta sunt accedere. Aristoteles. 27.a.li. 6 lege uir consularris, S eadem lin. lege, Debet tantum i S. 26.e.li. 6.lege, ad animante ad Plantas. 3 .a.l1.4. lege, ortus ablationis. 37. h. Ii. 7 lege,id est, proprie.Estq; princiPalis. 38. Lli. Penui .lhe,inflatio est. si .e.li. 3.lege, omne terram ab hominibus. 6 2 .e.li. ia .quia opinati sunt. s 3. s. lin. Ult. Quemadmodum in Geola metrica. 6i .d.li. q.lege,planicie.Eadeli .lege.utroSq; Horizontes. Eodem fol.e. Ili. ia Iege,dcimaginatur.Eodem fol. Lli. ult.lege Et stella in ancha. 66.b.li. .lege,catam rationem.TI. a. li. q. lege iustitiam.Hanc 72. d.Ii. 32 .lege,quae distinctae uidentur. 8i .a.li. penult. lege, traσctu terrae interfluuios hos.81 .Lli. s. lege ξυγοκῆyος. 8 3,e. li. T. in margine lege, Animae i2.1nsignis i 2.9i .d.li. 12.lege IVγὸμ98. Llin. is lege.Fulget spica. 99.d.li. io.lege,Oritur sipiaeca. IOD. fili. 8. lege,Et rutilo. iO8. Lli. q. lege,medio uiro. Eoli. i. lege,uariis instruisti dolis. i it .c li. . lege, node facto. 127.Lli. Π .lege,diametrum uideri fugitiuOsfacini 28.b.li. iege,genus numismatiS. I 4.Lli. O .lege,omneS Saturno.