장음표시 사용
71쪽
Saracenorum incursu fuere , qui tunc temporis Romam usque per
υ erant, ct SS. Petri , O Pauli basilicas occupaυerant γ) . Huius miserae direptionis damna Leo Iri, qui Sergio successis, pro υirili parte sarcire adnixus es bὶ ; ac ne iterum barbari Vaticanae bas licae mim possent asserre , opus a Leone III. inchoatum perfecit , validis undique muris Vaticanum cingens, O Romaestiburbium eo pacto adiungens , quod Leoninae Civitatis nomen accepit 9 . . Pos Leonis IV. Pontificis tempora nullos Confesso casus , aut variationes pertulit; verum quia sacris monumentis interdum scit immodica, ct parum considerata devotio , Innocentius III. itatus Hadrianum L, qui cancellos ante . . . . Confessio
ne in f S. Petri J ex auro puri Mino, pensantes libras LVI. Iu-tuit γ , Confessisnem eamdem, ne cui damno in poserum esset ob
noxia , . Annalista Metensis ad an. mannus Contractus in Chroni c. 8 6. scribiti His temporibus Maia- an. 8 6. Liber vero Pontificalis ri sic appellat degentes in Afri- in Sergio Il. 13 t. 63 , & Leo ostiem
ea Saracenos , quorum nomen sis lib. I. cap. 19. ronic. Casin. , de-
ex Arabo Sarati praedari, & H- praedationem quoque basilicaerari, Scaliger accersit Romam S. Pauli commemorant. cum exercitu venientes, eum non posi b) Tom. 3. Lib. Ponti f. p. 83. sent urbem irrumpere , Ecclesiam, 86. 88. io . N IO7. S. Petri vastaverunt. Quod toti- cὶ Lib. cit. p. II 3. Sidoniusdem verbis habet Annalista Ful- Apollinaris saeculo v. , obiit enim densis a Baronio m. 8 6. num. 3. circa an. 487., S. Petri basilicam citatus. Hanc Saracenorum ir- sitam extra urbem indigitat lib. r. ruptionem fusius narrat Annali- ep. s. ad Heroniumr ubi pri quam sta Bertinianus t Menste Augusto S vel Pomoeria contingerem, triumph raceni, Maurique Tiberi Romam ag- libus Apostolorum liminibus afusius, gressi, basilicam B. Petri Apostolo- omnem protinus siensi membris malerum Principis aevoantes , ablatis fortibus explo ι 43ὸ languorem . Decum ipso altari , quod tumbae -- aedificio Leonis IV. Hermannus morati Apostolorum Prine pis siuper Contractus in Chronic. an. 8 6. positum fuerat, omnibus ornamentis, haec habet: Romae Leo IV. stedit annis atque thesinis , quemdam montem. , HIr. mensibus uL , qui castrum , quod centum ab urbe millibus munitis- Leontianum vocatur, ad Ecclesiam mum occupant. Idem de hac vasta- S.Tetri communiendam construxit. tione basilicae s. Petri narrat Her- d Tom. a. Lib. Ponti LP. 233.
72쪽
noxia , aerea crate vallari, ac praecludi fecit, cuius superior pars integra , atque in κ' ota etiam nunc exsat. In cratis ei dem vertice ea suri camina insulpta, quae a Severano is , O
Puminis b sis reseruntur: q. Sic cum discipulis bis sex Christus residebit, Cum reddet populis cunctis quod quisque merebit.
Q Tercius hoc munus dans Innocentius 0, unus Sit comes in vita tibi Petre cohisraelita. Ibi etiam arti is nomen ita expresum visitur ,Ρ ΟΒ T. A. G d . Hac forma servatus , omnique ex parte intactus permansit δε-
eer ille locus etiam cum nova H Devit. Urbis Eccles. p. I I9. b) Lib. I. c. q. e Innocentii III. nomen in his cancellis insculptum praebuit
docto Schel est rati occasionem. ut in gravem delaberetur errorem in tuis adnotationibus ad Anastasiuiti in vit. s. Silvsri pag. 33. Is enim arbitratus est, urnam. aeream , sive arcam tumuli S. Petri ab innocentio IlI., atque Othone IV. Imperatore fuisse renovatam . Porro, inquit, etiamnum urna aerea ex tu sub altari LPetri , quam forsan rem υari iust Orbo D, qui tempore Innocentii III. regnos; nam si recte memini, Othonis Imperatoris, ct Innocentii nomina in ea incisa legi. Nil prosecto fallacius . Ecquonam potuit ipse
loco aut aeream urnam inspicere, aut, quod maius est, incisa Innocentii, atque Othonis ibi nomina perlegere e Is procul dubio
miscuit, adscribens urnae nomen
Innocentii III., quod in cancellis dumtaxat aeneis legitur .
Caelestino III. immediato Iano centii II l. decessore an. II 96. Reneas Lateranensis episcopii valvas conflavit, in his adhuc exsistentibus sit mentio. Inscriptio hunc modum habet:
Caesar Rasponius in opere de Bain silica , cr Patriarchio Lateranensi lib. I. cap. I . exhibet hanc inscriptionem ita mendosam, ut rursus hie proferre non nisi utile iudicaverimus. Quid autem in aenea crate innocentii Iil. ubi velint ille litterae A. ci lectorum iudicio relinquendum Pato.
73쪽
Iulius II. amplam prae ceteris , atque conspicuam erigere aggressus es 9 , maiorique amplitudine, ac magnificentia Paulus V. perfecit. In medio augusti huius templi, O sub maxima , excelsaque t sudine , quae illud contegit, iacet nunc D. Petri sepulcrum. Isve Apossica Confessis . Hanc Paulus idem Pontifex marmoribus, egregioque cultu infra humum ornavit, opera uos Caroli Mademi,
O Martini Feraboschi η, sed cellulam, mustuum opus, ct fen
sellam in eodem satu, quo erant, relinqui praecepiti Nec aliter se gessit Urbanus VIII. cum altare maius a Clemente VIII. er
Urbanum VIII. relatione Vaticanae Consessionis F. Bonann. Hist.
Templi Vatic. ait, olim suille Comsessionem S. Petri muro obductam , & clausam , adeo ut aditus eo non pateret; se illam taliter obstructam adhuc vidisse , priuia
quam a Clemente VIII., cum alistare maius novae basilicae aedificavit , iterum aperiretur . Ana Iulio II. cum vetus basiliea deii ei coepta est , ita Consessio opera
celebris architecti Bramantis LaΣ. Earii .qua Ponti sex utebatur, o firmata fuerit, quo secutius conservaretur hoc religionis vetusti simum monumentum ἶ an potius alter ex decessoribus , nempe Nicolaus V., vel Paulus II., qui novae mo is prima fundamenta effindere aget tessi sunt; aut ex successoribus Pontificibus , & praesertim Paulus III. , cum per Michaelem Angelum Bona rotium eximium, doliillimumque architectum primam basilicae ideam a Laazario factam eorrexit , id fecerit, incompertum est. b Paulus V. pone altare mutus basilicae Vaticanae ambitum Confessionis exornavit, columellis foras circumdedit , portam in medio aperuit , & hinc i de gradus marmoreos , quibus ad intima descenderetur , coit cavit, parietes ex utraque parte insignibus, & aliis ornamentis ex
pretiosissimis lapidibus decoravit,
pavimentum opere tessellato stravit , ostium intermedium subtus altare maius , quo reserato loculamentum , seu vetustissima cellula Consessionis adparet, aerea crate inaurata inter aliquot columnas pulcherrimas conclusit,& duas statuas ex metallo assain bre elaboratas, alteram Principis Apostolorum , alteram Doctoris Gentium in duobus loculamentis exterioribus reposuit. Rei me in
moriam consignavit in lapido adfixo in fronte Consessionis, legiturque etiam nunc:
74쪽
ctum', ct flemniter 'consecratum , quod Martyrio superincumbit , praecessa umbella contexit , quae tota ex aere cum At abre sculpta, inauratoque, tum summum architecti Iob. Lauremtii Bemini ingenium declarat, tum Uigilem prodit, piamque s leniam Pontissus, qui vetusum aes illud e porticu Panthem, vel S. Mariae ad Martyres , quae nimium praegravabatur , δε- traxit , ct in opus hoe Iplendidum , egregiumque convertit se . Ea occasione SS. Apsolorum Petri , ct Pauli imagines , quae musi--m opus in cellula sub Leone III. eonfectum utrimque finiebant, in prisinam formam resilutae sunt , ne nimia vetusate deperArent , aut alia de caussa, qtia multum iam laborasse videbantur. Hane ipsam cellulam accurate delineatam hic damus, quo melius , apertiusque praesens illius satus, ac forma a nobis descripta cognosci valeat. Apsolorum imagines , Petri nempe eum I bro , ct duabus elaυibus ad dexteram, O Pauli eum ense , Olibro ad finis m Misatoris, quae Urbani tempore , ut dis mus , refectae sunt, quia eellulae latera occupant, in prospectu exhibere vix licuit. Mirari profecto subit eximium hoc mon
I mem a In porticu Sanctae Ma- re sequens marmorea inscri-riae ad Martyres exstat de hac ptior URBANUS VIII. Pom. XVmvsTAS AENEI LACUNARIS RELIQUIAS IN VATICANAs COLUMNAS ET BELLICA TORΜENTA CONFLAUIT UT DECORA INUTIDA ET IPSI PROPE FAMAE IGNOTA FIERENT IN VATICANO TEMPLO APOsTOLICI SEPULCRI ORNAMENTA IN HADRIANA ARCE INSTRUMENTA PUBLICAE sECURITATIS NO DΟΜINI MDCXXXII PONTIFICΛTUS IX
75쪽
mentum summae dignitatit Romanae Ecclesiae numquam aere
isci m in hodiernam urique diem fuisse ta) . In Ecbpo hoc nostro
de Vaticana basilica saeculo XII. libruin inscriptit Alexandrolia. R. P. quem eodem saeculo auxit Canonicus Romanus, ediditque primum Romae Paulus de Angelisan. I 6 6. nullum dederit Confessionis exemplum, quemadmodum ea tune esset, haud mirandum est; etsi hae imagine potuillet melius palam sacere , quod verbis ex- prellit. Nam iuxta ipsius , aliorumque etiam antiquiorum scripta, ita videtur Onfessio iis tem. poribus exstitisset Aedicula nemispe , Rut cubiculum subterraiIeuin, imo duo cubicula eiusmodi, alterum altero deprellius , sub ara maxima, in medio navis trans. versae ante apsidem. Cubiculum superius aequae magnitudinis eis rat, & plurium hominum capax,
frequentatum enim erat officiorum di /inorum, & orationis causis, eoque e plano basilieae deis scendebatur per gradus , atque intrabatur per cancellos, & portam , quae pandi, claudique poterant. intima pars huius cubicinti cooperiebatur ciborio quatuor columnis suffulto , in cuius stive medio , sive extremo exstabateellula cancellis munita , quae etiamnum visitur, & intus in cellula altare parvum, quod cavum erat subtus usque ad pavimentum . in quo medio senestella illa vetustissima, quae adhuc exstat cum operculo suo. quod claudi
etiam poterat, atque ape Iiri, unde oli in brandea deorsum demiditebantur . Si quis vero per illud pronus despiciebat, alterum i serius detegebat cubiculum magis subterraneum , in quo repo situm fuit ab Anaeleto, & iteruma S. Silveltro sepulcrum Princi pis Apostolorum. Huiusmodi nobis videtur pristinus futile status Consessionis S. Petri. qui Brsan perduravit, quoad superfuit veteris Conltantinianae basilicae aeis ditietum . Post Mallium . & Ca nonicum Romanum fusius de baissiliea ipsa diste ruit Maphaeus Uegius , qui saeculo vixit xv. , ac ne is quidem ullam imaginem deis dit structurae Conseisionis tem p rum suorum . Saeculo mi. in phrius Panvinius, ac Tiberius Alis pharanus de eodem argument
egerunt, quin & ipsi delineatum ullum Consessionis typum ederent a licet Alpharanus ichnogr phlea tabula ipsum Vaticanum
mo plane studio delineaverit. Saecul O HII. ineunte anno nempe
I 628. Franciscus Maria Torrigius typis tradidit opusculum , cui ib
an. 6 s. alium valde auctum sub
eodem titulo librum edidit, qui
iterum an. I 6 9. excussis fuit. V rum haud curavit ulla aenea tabula Apostolicam Consessionem
76쪽
non modo cratem aeream ab Innocentio III. Inductam eum vem
Abus, qui nunc partim apparent , cernere es, sed etiam ima-I a ginem
repraesentare . Mirum pia est, illos neglexisse pretiosius Vaticani monumentum , ac mirum magis, cum videamus, posteriores etiam Seriptores id non curasse , licet maxime ac solum intentos ad illustrandas imaginibus , doctisque observationibus saeras Vaticani templi antiquitates . Iohannes Clampinius in eruditissimas ηροβι biforica desuri scim tintini M. aedificiis Romae I 693. ubi tot de lineata protulit exempla de veteribus monumentis praecipuarum basiliearum Urbis , ac Vatueanae praesertim, proferre illud praetermisit Apostolicae Conseia fionis . Ad cap. q. flect. , ubi ex
professo de Confessione D. Petri loquitur , satis ipsi fuit edero
musivum exstans in cellula CO fessionis , & Salvatorem strum exhibens; sed qua diligentia ediderit , collatio nostri eum suo poterit declarare . Im go a Ciam pinio expressa caret cruce in nimbo, Salvator dextrahenedicit, non Graeco , ut aiunt, ritu, sed more, quo Latini m do utuntur, nimirum pollice , i dice , ac medio extensis , reliquis duobus digitis contractis , sinistra vero non apertum , inscruptumque librum gestat, sed globum cum cruce desuper infixa. Si eetera a Ciampinio prodita
perspicit quidem Lector , quam exigua iisdem adhibenda sit fides.
Sed redeamus ad rem. Non obis venit meminisse opus eximii aris ehitecti Caroli Fontanae sic inisset iptum r Templum Vaticanum, σipsus origo σc. Romae I 694., hic enim nil sese immiscuit venerandis antiquitatibus, sed praecipue spectavit architectonicam anti quae , & novae hasilicae partem. Memorandus quidem est Philippus Bonannius, qui an. I696. atque iterum an. IT O. Romae edidit v lumen, cui titulus: Templi Vaticani historia, euique aliud Opus adtexuit nempe r Breve relagione det suo , qualita, e forma ratica delia confessione sacrarisma di S. Plano di Miaciale tinuo da Ene alia Santita di N. S. Papa urbano VIII. In eo enim libro licet ipse graphicas multas eximiae caelaturae larmas adhiberet, ut ea subiiceret, quae in Vaticano pariunt admirationem, ac nobile praesertim aeris tegumentum , quo Urbanus , II1. a. ram maximam S. Petri decoravit, tamen non modo Consessionem , sed etiam musivum neglexit. Demum ut taceam de Epiphanio Gietio , qui anno IIII. Romae edidit libellum ita inscriptum rBreve descrietione delia basilica Variis eoa, & de aliis recentioribus, meis morandi sunt Bollandistae, Daniel Papebrochius tom. . tim. , de Conradus Ianningus t&m. T. Iun. s
77쪽
ginem Salvatoris sub Leone IV. elaboratam, in cuius capite nimbus eum cruce praefulget, dum dexteram ipse manum extendens
ritu Gra eo benedicit is , ct librum sinistra apertum tenet, in
quo haee sunt scripta: EGO SUM VIA VERII AS ET VITA
QUI CREDIT IN ME VIVE I'. In cellulae pavimento ea insitur fenestella mirae vetustatis, O formae prope quadratae expres, q Me bypogaeum aperit, in quo Principit Apostilorum tumulus , ct sacrum eius corpus requiescit b . Super hanc aereo ,
ite an a disseruerunt, variasque exhibuerant incisas icones, nempe aenei simul aeri , quod S. Petrum repraesentat, antiquae Cathedrae ligneae ab Alexandro UIl. exornatae, clarium Conseisionis, de quibus alibi agemus , picturae veteris vaticanae apsi dis musivae, aliorumque; sed praestantiorem illam Conis sionis adhuc exinstantis praeteriere. a in Benedictio more Graecorum ea nunc dicitur , quae , ut in allato mulivo, pollice, & anulari curvatis , ac inter se commissis, tribusque aliis digitis erectis impertitur. Num haec benedictio a solis Graecis usitata oli insuerit, an etiam a Latinis , si vetera monumenta inspiciantur , eam manus compositionem aeque Latinorum fuisse , ac Graecorum . si non potius Latinorum adparebit . In hac digitorum dispositione Dominicus Macri in suo Hiero-Lexico v. crux, duo graeci alnhabeti elementa den tari voluit, nempe A ,& n , quae
princinium . Se inis signi icant. Ontra Ion. Clampinius de sacris elegan aedificiis a Constantino M. con
structis e. q. set . a. Graecarum foramam litterarum 1C,& XC Latine Iesus Christus) deprehendere libi vi sus est. Interpretatio haec haud placuit Conrado Ianningo Bollam diano , qui schemate illo gestum
docentis repraesentari censui elom. 7 Iunii Act. n. pag. I 3 3. Tres autem digitos erigi in caelum ut eo cogitationes nostras dirigamus ad contemplandam beatam Trinitatem; digitumque anularem , ac pol .icem supremis arti eulis inter se contingentes com
ficere litteram O, aut anulum aeternitatis hieroglyphicum ad si gnificandum , bona , quae in caelis reposita sunt , aeterna fore, spemque illa consequendi per benedictionem divinam impertiri, vel augeri hominibus .
hane fenestellam in depressiori
cubiculo modo adpareat . Verinbis ipsis referemus duorum fide dignorum testium, nempe Raphaelis Sindone, & Antonii Ma tinetii. En quae in lib. a. della
sacrosora basilica di S. Piram , ab Dihil irco by Coos le
78쪽
elegantique opercuti clausam, euius claυμ retinere ad Altaria Ium eanonicum attinet, in urna pretiosi operis, ac materiae, q ι et
Benedictus XIV. donaUt, ea ponuntur sacra pallia, quae deinde a Pontifice Summo in vigilia S. Petri benedicta Patriarchis , in Archiepisvis tradi solent sumptaque dicuntur de corpore beati
Petri ; ex eo scilicet corpore , quod aegrotos umbra olim sana bat , cui que anima in cartis nunc reguans, ut beniuo , paternoque amore unisersum complectitur Melium gretem, ita patrocinio singulari Romanam fovet , sentatque Ecclesiam, aliarum omnium j sus meritit, ac D ini oraculi voce Caput , Cr M gistram . Finem imponimus tandem huic Praefationi iis, quae vis
ipsis edito an . II o. at rem hanc diligenter adnotarunt pag. 8 I. &seq. Vel giorno terin decimo di Mag-gio dei prosmo pityuo anno 17 9. D aperto con chiave it precitato sportello di braneto ; e tollo nel plano
delia Niccbia appame sapertura, om fenestrella Ruemnea. Quanto alisti forma ella ἡ riqaadrata . quantopo alia materia, te di let estremita essendo it rim mente coperto dalia lamina di broneto , ὸ tuita di mrr-mo in gran parte assumicato. Vel
labro della medesima sporge in fiori
cinio est' in torno da muro, che , qἰ-
materia , che lo inludem. omnia haec veritati niti testari possumus , cum recenter senestella illa reserata lingula supra descripta in eodem statu reperta sint, nisi quod pro unco clavus aeneus sene stellae labro a Ixus conspicitur . S. Gregoi ius M. in epist. ad Constantinam refert. quod a superficie sepuleri Apollo lici, ad Brnicem cubiculi subterranei, in quo exstat fenestella, spatium fere m. pedum intercedit . adeoque si amoveretur materia illa , quae serian in cubiculum immissa fuit tempore Clementis VIII. quando tu sit foramen in Consessione detecta n ab architecto Iacobo a Pomta caementis oppleri , & ad dictam longitudinem effossio per tingeret , nullus dubito quin protinus sacrati simum Principis Apostolorum sepulcrum adpareret.
a) in hoc opereulo insculpta sunt insignia Innocentii x.
79쪽
apud Prudentium exstant , fortiγνῶ martyris Laurentia
80쪽
C mon , Ionae , vel Iohannis filius Bethsaidae in Galilaeae natus prope lacum Genesareth, Piscator cum esset, Christo Domino vocante, relictis retibus secutus es eum M . Exin reis quirente Domiso, quemnam homines dicerent eum esse , ct σῖ-niones varias hominum discipulis aliis respondentibus, russurique Domino interroganter Vos autem quem ine esse dicitis 8 SAmon unus Iro multis divinam iutat naturam libere, aperteque bis verbis profesus : Tu es Christus filius Dei vivi, meruis ab eo Petri nomen , seu Petrae verius accipere , super qua nova
Eeelsa fundari, O a Aersus Inferi portas in aeternum firma, atque immota consisere debebat: Et ego dico tibi f ea ditari oraculi verba b J quia tu es Petrus, & super hanc petram
aedificabo Ecclesiam meam , & portae inseri non praeves bunt adversus eam . Et tibi dabo claves regni caelorum. Et quodcumque ligaveris super terram erit ligatum & in caelis i & quodcumque solveris super terram, erit solutum& in caelis . Praeter haec omnia Aianus Redem AE , Opere Myonis impleto. ct iam ascensurus in eaelum, cum Petrum de eius erga se amore semeI iterum ae tertio interrogasset, eidem p
te tem fecis pascendi agnos suos ac oves o , hoc es Petrum Pontificem Summum, toti que Ecclesiae , ct i orummet Aps lorum eaput consiluit, O quem ipsi, ei que successoribus ante passionem promiserat in unisersa Ecclesia Primatum verbis illis: Tu es Petrus &c. ratum, atque perpetuum fecit. Hinc