장음표시 사용
11쪽
De SC. Orphitiano . Quemadmodum SCto Tertylliano matribus emissultum fuit, ita SCto Orphitiano sub Marco
Antonino cautum est, ut liberi etiam in potestate patris constituti matri succederent, & praeferrentur consanguineis, & agnatis defunctae matris sa . Nec refert , utrum ex iustis nuptiis suscepti sint liberi, an vulgo quaesitiet spurii enim , cum ipsis legitimis matri intestatae succedunt (b . Tantum si mater sit illustris, a iustis liberis spurii in materna successione repelluntur. In illustribus enim mulieribus, nominari spurios satis iniuriosum est, atque acerbum, ut ait Juliinianus (e Illud autem certi iuris est , successiones, quae ex Tertylliano, atque Orphitiano SC. deferuntur, minima capitis deminutione non perimi et novae enim legitimae hereditates iure cognationis, non amgnationis innituntur (M.
De Successione cognatorum , T . Ege i a. Tab. eognati per feminas eoniuini nullo pacto ad successionem vocabantur . Sed Praetor
12쪽
De necessione eognatorum. v ex edicto unde cognati detulit bonorum possessionem proximo cognato , deficientibus suis , & legitimis heredibus (o) . Cc gnati vero dicuntur non modo , qui per feminas nobis coniuncti sunt ; sed etiam agnati capitis deminutionem passi , & vulgo quaesiti
Ex eadem matre. Naturalis enim cognatio etiam ex
iniustis nuptiis contrahitur (b). In successionibus au teni , quae iure cognationis deferuntur, naturalis e gnatio spectatur (e . Ceterum inter successionem agnatorum ex iure civili , & cognatorum ex iure Praetorio illud interfuit, quod cognatos admisit Praetor ad sextum usque gradum y ex septimo tantum sobrinorum, sobrinarumque filios, quos in tertio dicunt , vocavit et contra agnati ad successionem vocantur, eis decimo gradu a derans o di flent (H . Haec
autem verba exempli causa , non taxativae vice a Justiniano adhibita, dudum monuerunt Interpretes . Is enim agnatos ex iure X-Uirali ad hereditatemaa missos ait . etsi longissmo gradu a defuncto di-
13쪽
De Gradibκx cognationum . DE gradibus eosnationum supra disputavimus ad titulum de Nuptiis . Operam itaque ne videamur abuti, eo leaorem remittimus.
De Servili eogvatione . IErvilis eognatio iuri civili ignota olim fuit di eum servis enim nulla erat civilis, & Praetorii juris communio (o quippe qui pres mori uis habebantur (H. At Justinianus liberos in servitute natos , i. e. naistos ex servis , si una eum' parentibus manumissi forent, parentibus, & fratribus intestatis succedere
De Sueeessione Libertortim D Eeemuirali iure patronus a liberto impune te stamento praeteriri poterat (d) ob liberam patribusndatam testandi potestatem se . Ubi vero intestatus libertus sine liberis suis heredibus decessisset, patro
14쪽
De necessione I bertorum 2 feno legitima hereditas deferebatur (a) . At iure Praetorio libertu g si testatus sine liberis decederet , patrono dimidiam saltem bonorum partem relinqueret cogebatur (b a patrono autem praeterito in testamento liberti, vel minori ex parte instituto possessionem contra tabuIas non in soli dum , sed in semissem dabat edicto Proetor . Deinde lege Papia cautum, ut, s libertuq centum millia sestertium in bonis haberet , sive testatuq , sive ititestatus decederet , paucioribus , quam tribus liberis relictis patronus virilem partem ferret (ci . Postremo edixit Justinianus, ut si libertus sive major, seu minor centenario intestatus decederet sine liberig, patronus totam hereditatem nancisceretur ; si vero testamefitum faceret Iibertus centenario minor, nullum laeum in eius sue cessione patronus haberet. Quod si centenario maior testatus decederet , non relictis liberis, vel exhere datis , patrono praeterito dari iussit non semissem , ut anteas, sed hereditatis trientem per bonorum
possessionem contra tabulas (H.
De Assignatione Iibertorum. JUs patronatus apud veterei Romanos eommune
erat omnium liberorum, nee pater uni ex liberis libertum assighare poterat. At Claudianis temporibus censuit Senatus potestatem patrono facere assignandi
uni ex liberis in potestate postis libertum , ut ad
15쪽
ra Lib. I. Tit. M. eum talum illius perveniret hereditas a . Assiena re autem lybertum est, testificari, cuius e liberis ii herlum paterf. esse velit (Q.
De Bonorum Possessovibus. Ronorem possessio est ius persequendi, retineta Mue patrimonii , sue rei , tuae cujusque , cum moritur, fuit (e . Ea a Praetore introducta est iuris civilis emendandi gratia (H, . Non solum autem in legia timis hereditatibus , sed & in successionibus ex teissamento bonorum possessio locum habet (e . Quin aliquando Praetor eam accomodat non emendandi sed confirmandi iuris civilis causa . Ita heredibus recte testamento institutis datur a Praetore bonorum possessio secundum tabulas, quo facilios possessionem adquirant, adhibita auctoritate Praetoris, & remediis
Jam vero ex testamento duae sunt bonorum poli sessiones . Prima est contra tabulas , quae datur liberis praesertim emancipatis in patris testamento praeteritis et modo conferant in communem patris hereditatem bona, quae in patris obitu habuisi ent. Altera est bonorum possessio secundum tabulas , qnae datur heredi instituto, & posthumo alieno seu aris canum , seu nuncupativum sit testamentum . At ab intestato octo sunt bonorum possessiones. Prima estnnde liberi , quae datur liberis tam suis , quam
16쪽
De Bonorum Possessionibust. t Iemancipatis. Secunda, unde legitimi , qua admittuntur legitimi heredes, seu ipsi jure agnationis, se a nova aliqua lege ad legitimas hereditates vocentur. Tertia , unde decem personae , datur decem personis , quae extraneo manumissori praeferuntur . Quarta, unde cognati, per quam cognati proximi veniunt . Quinta, tamquam ex familia, per quam vocantur , qui sunt de familia patroni , uti Theophilus interpretatur. Sexta, unde patroui, admittitur Patronus, eiusque liberi in bonis liberti sine liberis defuncti. Septima, unde vir, & uxor , per quam maritus, & uxor, deficientibus liberis, ceteriique agnam iis , & cognatis, invicem sibi succedunt . Octava, tinde coguati manumissoria, datur cognatis patroni . Hae quidem bonorum possessiones ante Iustinianum ex ediEto dabantur . At Iustinianus quatuor ex iis tantum retinuit , scit . unde liberi , unde legitimi, unde cognati , unde Dir , di uxor sa) , quae ordinariae dici solent . Quae enim bonorum posse sones novo iure, i. e. lege, SCto, Principum conmilitutionibus deferuntur . extraordinoriae appellan tur . Inter utrasque illud intererat , quod extraordinariae praevio decreto concedi solebant , & non sine causae cognitione; ordinariae vero sine Praetoris decreto atque de plano plerumque concede
Olim bonorum possessio & sollemniter petebatur,& dabatur a Praetore in urbe & a Praeside in pro, vinetis Sed, sublatis a Constantino cretionis, & bonorum possessionis sollemnibus, hodie eoram quocumque iudice competente , & quibuscumque verbis bonorum possessio peti potest (Q. Petendae au-
17쪽
tem bonorum pol Iessioni certa praefinita sunt tempsi ra ; ut, primis non peteiri ibus , sequentes ad mitis tantur ; ne hereditas uacua diutius iaceat, & amones ereditorum differantur (a (i . Et liberis quidem,
ac parentili is datur anni spatium ad petendam bonorum possessi inem ; ceteris as natis , vel cognatis centum dies utiles (b Dies utiliae dicuntur , qui-- bus experiundi i iris potestas est (13. hlinc tempus petendae bonorum possessionis currit tantum ab eo die, quo actor scivit, de uinim intestatum mortuuin e e , & a praetore potuit bonorum petere possessionem. Ceterum si quis bonorum possessionem aut dari sibi noluerit, aut intra dies praestitutos non admiserit , non expectatur , quousque tempus petendae
possessioni praefinitum lapsum fuerit, sed statim ceteris fit locus ex edicto successorio (c . at l. i. g. de Sucetis edict.(b s. ult. l. t. cci I. I. s. Io. V. de siceus edis.(i si plures sint eiusdem gradus , quibus honorusspossessio defertur, & aliquis ex his eam intra tempus
non petierit, portio non petentis accrescit ceteris ejusedem gradus, qui portiones suas agnoverunt I. Ei , S. S. 6. q. de Bou. pustissus enim 3ccrescendi est inter bonorum poAssires, ut inter coheredes s quia bonorum essessor s vicem heredum obtinent I. h. t. Proinde ereditatis apsellatione bonorum possessio continetur L Hereditatis ig8. V. de V. S. eaque Graecis Upoeieta iaἷiaeta v dicitur, cri A diebuc villibus parum distant diei fessonum, De epoti OZot rixaei a Graecis dicti, quibus Praetor, vel Praeisses sedet pro eribunali. Hi ies possunt non esse utiles,
ubi scit. ea sit bonorum possessio , quae de plano peti
potest l. Utile tempus et A. I. T. Puis ord. in bonor. 'o fos. Utilibus diebus contrarii sunt dies continui . Utilia ut currant tempora requiritur , ut nullum impedimentum fuerit actori, reo, judici.
18쪽
D. Adquisitione per Adrogationem, TErtius universalis adquirendi modus est abrogatio . Adrogatus cum capite fortunas quoque suas in familiam , di domum adrogatoris tran terebat (H ejusque res omnes adrogatori pleno iure adquirebantur (Q, iis tantum exceptis, quae per capitis deminutionem peribant . Uerum iustinianus in bona Urogati tantum usum fructum adrogatori deis tulit , proprietatem ab ipso adrogato retineri iussit. Mortuo porro ad rogato, dominium rerum eius pleno iure adroga ori adquiri voluit, nisi superessent certae person*e , quae CX econstitutione sua patri praeferrentur (o. Cum vero, rebus adrogati ad adrogatorem delatis , ereditores nullam habeant adversus adrogatorem actionem ex contractu adrogati , qui adrogationem praecessit , s pater filium non de nodat , creditores crediti servandi causa in possessionem bonorum filii per competentes magistratus, mitis
o s. r. l. roici s. a. h. nid) s. g. l. t si Competentes magistratus sunt iudices ordinarii cuiusque loci, vel municipii, ad quos cognitio pertinet. Ita competens appetiationi Iudis t. m. de Appellat. in fomperent tribum . t. 3s. 1. Is de Procurari dicitur.
19쪽
a6 Lib. III. Tit. XII. TITULUS XII. De eo , cui libertatis causa bona ad euutur . EX testamento, ex quo hereditas non est adita inihil debetur; ut proinde & legata , & libertates
eorruant , & bona veneant defuncti' nomine . Ut itaque & defuncti memoriae , & libertatibus consuleretur, M. Antoninus Pompilio Rufo rescripsit , ut bona ei ex servis manumissis addicerentur', qui ereditoribus satisdato caveret , se solidum cuiquemluturum (a . Is autem , cui bona addicuntur libertatum servandarum causa , neque heres , neque bonorum posseslar est ; succedit tam i in defuncti Ioeum, & ad honorum possessorem accedit (H.
D. Suee ionibus sublatis , quae fiebant per bonorum venditiones , di ex SC. Claudiano. Uintus universalis adquirendi modus est hono- -rum debitoris emtio. Ea per multas ambages expediebatur , & locum habebat, quando iudieia ordinaria in usu erant (H. Nimirum si debitor fraudationis causa latitaret , creditores mittebantur in possessionem bonorum eius , crediti servandi causae& si intra triginta dies non defenderetur , iidem ex secundo decreto in eamdem possessionem missi, per
20쪽
De Sueeessitionibar Abiatis die. I 'per magistrum , qui hodie eurator dicitur (a , ex
ipsorum numero , permissu Praetoris, constitutum, sollemni libello in celeberrimis urbis locis bona proscribebant. Quo vero facilius bonorum emtor inveniretur , in libellis proscriptionis leges addebantur, Duta quota parte debiti creditores ipsi eontenti e ient , & bona addicebantur sub hasta vel uni cre- ditorum , vel extraneo pluris licenti , qui bonorum emtor vocabatur (b . Per hane bonorum emtionem omnes actiones , quae debitori , & in debitorem competebant, transibant in emtorem veluti succe forem universalem , uti docet hele Theophilus (i . Sed bonorum sectio diu ante Iustinianum exolevi ;& iure novissimo iudex aequitate sua, prout utilius creditoribus videbitur, de bonis debitoris decernit . Postremo ex SCto Claudiano miserabilis erat per universitatem adquirendi modus , quo mulier libera, quae servo alieno succubuisset, post trinam domini denunciationem coram testibus factam , si' ab ea, coniunctione non abstinuisset , domino servicum universis bonis addicebatur (c . At Iustinianus Claudianum SCtum indignum sua aetate ratus, fortasse in Theodorae gratiam , sustulit (H.
c) l. p. ult. C. H. de Lib. c f. d) I. un. C. de SC. Claud. toli.(o Triste carmen magistri hoc erat: tile debitor n fer in ea ea a es, ut bona eius divendi debeant. Notcreditorea patrimonium ejus disrahimus . uicumque emere volet, adeso . Vestigia hujusI sectionis sunt apud Catum l. I r. r. . a. & apud Cic. pro suint. Se Iib. n. ad Attie. ep. I. Vid. Merili. Observ. V. 32.