장음표시 사용
41쪽
De Verborum Obligationibus . P Lures ant quitus fuerunt verborum ob Iigationes Eiusmodi erant dotis dictio , & promisso iurata a liberto facta (a . Sed omnibus potior semper , &frequentior fuit stipulatio . Ea inventa a JCtis
est, ut obligationes firmius constringerentur (i Definitur aute in , contractus iuris cloilis , stricti iuris, vorbis constans, quo is, qui interrogatur, daturum, facturumve se, quod interrogatur, respondet (b, Cum itaque stipulatio per interrogationem, & responsionem contrahatur, ea , nisi inter praesentes , iniri non potest (ι ; neque ex stipulatione obligatio contrahitur , nisi congrua , & apta responso interrogationem sequatur TH . Olirn quidem stipulatio
certis verbis ore prolatis actu continuo fieri debebat(e). At Leo Imperator stipulationes omnes, quibuscumque ta) Caius In . u. s. t. t j. Fragm. N. I (b pr. h. t.
se l. Continuui IJ T. pr. V. de V. O.(i stipulationes aliarum obligationum firmandarum causa inventae plerumque aliis contractibus accedebant, Seneca de Benefit IIL e. 1 f. tilinam nulla stipulatio emtorem venditori obligaret . Et plerumque sponsalla, quae nudo consensu contrahuntur , fidei conjugii arctiori vinculo obstringendae causa, stipulationis sollemn bus firmabantur. I. Si stipulor g. r. q. de V. O. Arisnobius adversus Gentes . Habent Deratas, habent parias, lutat . interpositis Ilisu tiovisui, nonsas. M
42쪽
De Verborum obligationibur . 'que verbis consensu contrahentium compositae forent , firmitatem suam habere fulsit (a . Jam vero lii putatio aut pura eli, aut in diem, aut sub eonditione. Pura stipulatio dicitur, quae simplieiter sine diei, conditio nive adiectione concipitur , puta si stipuler, centum aureos dari . Purae stipulationis dies statim cedit, & υρoit (D (i . Interdum tamen stipulatio pura ex re ipla d lationem capit. Hinc si quis Ephesi dari stipulemr, cum sit Romae , stipulationi tacite ine i lem pis , ouo Ephelum iusto itinere perveniri possit sc). Et si quis mih am aedificari spopondit , non utique, conetu sitis undi audi fabris, festinare debet; sed ratio habebitur temporum, atque locorum (d . Stipulatio in diem ell, quae fit adiecto die, quo pecunia solvatur, puta Ralendis proximis. In hac stipulatione praesens obligatio inducitur. Ied solatio in diem differtur, & ante diem peti non poteti los et . Quod sane adeo verum est, ut, nisi praeterito so
ta) I. Omnes Io. C. de Contrab. stipulat.(bi s. t. h. t. c) l. Interdum et . pr. q. de M. O. d) I. Continuus Iget. s. p ff. eod.seJ I. Centesimis a6. I r. f. eod.(il Die non adiecto obligationi, praesenti die debetur L tam qui Ralendis i. f. i. v. de M. O. Tullius
Tu ul. Natura dedit Uuriam vitae tamquam pecuniae s nulla praesituta die. uuid est igitur, quod querare, s
repetit, cum vulti ea enm conditione Nec eras.
(rj Licet debitum in diem ante diem peti non posesi s tamen interdum ex iusta causa debitor in diem ocscio iudicis comoellitur, an e diem cavere de solvenda Pecunia, cum dies venerit, puta si ex nova cres , quae supervenit post contractum , lapsus tueri facultatibus,
vel suspectus factus sit de iuga l. hi milibui i. q.
43쪽
lution Is die, neutiquam petere creditori lieeat; quia totus dies cedit gratia debitoris. Ita qui hoc anno, vel mense dari sibi stipulatus est, ex stipulatu agere nequit , nisi toto anno, vel mense elapso (a) rdiei enim adiectionem pro reo, non pro stipulatore esse , espondit Ulpianus M). Ceterum, ouod certa die promissum est, vel statim dari poteti e totum enim medium tempus ad solvendum promissori libertim relinqui intelligitur (e . Tantum si dies sis. pulatoris gratia fuerit adjectus , ante diem frustra solvitur (d .
Interdum tamen tempus adiicitur tamquam terminus ad quem, ut, quoad Diυam, dabo. Atque iri hae stipulatione obligatio ad tempus contracta ipso
iure perpetua est, nec tempore tollitur: tempus enim
non est modus tollendae obligationis semel constitu. tat; & ex iure Romano ad tempus deberi non potest. Tantum in hac specie stipulator pacti conventi, vel doli mali exceptione submovebitur se . Ceterum in eo annua stipulatio ab annuo legato differt , quod
illa una est , simplex, ac perpetua ; annuum vero legatum plura veluti legata continet; ac primi anni purum , sequentium autem annorum conditionale
legatum erit. s vixerit. Proinde, mortuo legatario, legatum ad heredem non transit U . Sti-- Iud e. Quin ob inopiam debitoris fisci ex publica utilitate, potest illius debitor cogi, pecuniam in diem
debitam, repraesentare ante diein I. I. C. de Condict., Ieg.
44쪽
De Verborum Obligation suF. Stipulatio eonditionalis est, quae confertur in ea sum futurum incertum (a . In hae stipulatione dies nec cedit , nec venit, nisi extiterit conditio . Id inde factum , quia conditio suspendit obligationem.& spem tantum bligationis continet (b . Quare si conditio defecerit , stipulatio nulla contracta intelligetur b) . Hinc sub conditione debitum si per errorem fuerit solutum , pendente conditione, repeti potest (dl . Atque in hujusmodi conditionali stipulatione spes futurae obligationis ad heredes transit ;quia existens conditio retrotrahitur ad tempus contractus si) : & eontrahentes non sibi tantum , sed& heredibus suis contrahunt. Haec autem ita se habent , si eonditio possibilis sit, & assirmativae ubi vero conditio fuerit negativa , puta , si Capitolium rion ascenderis, perinde est, ac si collata fuerit in tempus mortis (e) . Itaque in huiusmodi stipulatione: s Alexandriam non iersi, centum dari spondes p committitur stipulatio, eum certum fuerit, Alexandriam te ire non posse , i. e. poli mortem promissoris . Conditio enim negativa
(di I. Sub eondit une Io. V. de Condict. indes.(e I. Ita stipulatus iis . S. I. m. de U. O. iii Ita si filius L sub conditione stipulatus, emanc paths fuerit , deinde extiterit conditio . patii ac io competit: in stipulationibuq eniim telis pus illud spectatur, quo contrahimus i. Si filius y3. q. de M. O. Id in legato conditiona i sece; habet: nam si legatarius , pendente conditione, decesserit, legatum ad heredem non venit t. Si cum heres A. V Quanc dies legat. cessi Conditiosiquidem in legatis retro non agitur .
45쪽
non potest ante mortem impleti. Id heus se habee hereditatibus , vel legatis , in quibus negativaeonditio impletur remedio cautionis Mucianae , nimirum prati ita satisdatione de non faciendo (a . Non solum res in stipulatione in deduci solent . sed etiam facta, dummodo possibilia sint, honesta , propria , non aliena (ι . Ubi factum fuerit promissum , promissor ad illud implendum compelli poterit . Quod si factum non impleverit intra praestitutum tempu* , damnabitur in id , quod interest (e . Proinde huiusmodi stipulationibus con- Cultius est, poenam subjicere, ut dissicilior probatio eius, quod interest , evitetur: quatenus enim cuius
que intersit, in facto consistit (Q (i) .
De Duobus reis fistulandi, di promittendi .
sunt, quorum de re disceptatur . Reos a peIIo non eos modo , qui arguuntur ; sed omnes ,
siJ Estectus autem stipulationis poenalis est , quod
ex ea committitur poena , etsi ni nil actoris inteist . In poenalibus enim si putationibus non inspicitur, quid intersit ; sed quae si quantitas . quaeve conditio stipulationis l. Silpalatio ista 38. S. II. Q. de . O. Quare pecunia ad diem sub poena promissa , si debitor ante diem decesserit, poena committitur , licet non sic hereditas adita I. Ad diem p . V eou.
46쪽
vortim de re disceptature se enim olim loquebantur, ait Cicero (a . Rei itaque stipulandi sunt ereditores soliadum ab uno debitore stipulantes. Alias s duobus , pluribusve res, vel summa promittitur, singuli pro parte ius ex stipulatione adquirunt. Rei autem promittendi dicuntur debitores solidum uni ereditori promittentes. Si enim plures promittunt , singuli pro parte obligantur (b . Quamobrem , ut duo correisin P stipulandi , vel promittendi, requiritur, ut ea dem res in stipulationem deducatur (c , atque ex a eademque causa promi sio fiat (M: praeterea solidum utrique, & ab utroque promitti debet (e &stipulationem, ac promissionem coniuncta oratione
Licet autem duorutis promittendi reorum una stobligatio ( nihil tamen impedimento est , quominus eorum alter pure , alter in diem , vel sub conditione obligetur (h . Correi enim quamvis imaliud frustra obligentur, aliter tamen obligari pota
sunt: nam ratione rei, vel quantitatis promissae unam esse obligationem oportet; at ratione loci, diei, vel eonditionis diversae esse possunt ob igationes (i). Nee enim impedimento erit dies, aut conditio, quominus
47쪽
Iam vero duo correi singuli in solidum vel age. re, vel conveniri possunt . Uno autem ex correis convento, & satis non faciente, licebit ereditori ad alium procedere I non enim unios electione , sed solutione eontingit liberatio (a . Ceterum ubi ab uno eiusdem pecuniae promissore facta solutio fuerit, tota solvitur obligatio (b . Et si plures sint rei stipulandi , uni ex his solvi potest, & accepti
latione unius ex cotreis tota obligatio perimitur (e . Illud autem certum est, eorreos debendi , ubi alterna obligatione sibi fuerint obligati, tamquam fideiusseres beneficio divisonis gaudere (d .
De stipulatione ferborum S E eous eum personam, seu statum non habeat, ea persona domini stipulandi ius mutuatur (o . Quidquid itaque servus stipulatur, domino adquirit (ID; si ve sibi, sive domino , sive impersonaliter stipui tur G, . di vero servus hereditarius stipuletur, nona dum adita hereditare. hereditati iacenti, sive futuro heredi stipulatur on: iacens enim hereditas d minilis in diem , vel sub conditione sit obligatus, pure aecipi nor poteli, quia fideiussor in duriorem caulam non obligatur, I. Pre eiussor id. s. r. IV. de Fideiussor.(aj I. R3os C. de Fides or. b I. Cum duo a. ff. eod.(ci I. Si rem S. i. m. de Novat.
48쪽
De stipulae one fervorum. nilni uicem sustinet (a . Quod si plures sint domini, singulis pro rata parte iervus adquirit, nisi unius iussu, aut uni nominatim , vel ex re unius domini fereus fuerit stipulatus (b). Ceterum si servus factum stipulatur, puta , ut sibi ire agere liceat, sibi, non domino adquirit; facta enim personis cohaereat h).
D. Dioisione sipulationum. STipulationes aliae sunt Iud letalia, aliae Praetoria,
aliae communes, aliae conυentionales . Isthate divisio ex diverso Praetoris, & Judicis officio proficiscitur et quasdam enim cautiones per stipulationem praelianiscas invitis praescribebat Praetor in iure ante litem contestatam; quasdam Judex pedaneus in iudicio post litem contestatam i quasdam uterque pro re nata jubebat. Judicia. s stipulationes a mero iudicis ossicio pr manant . Eiusmodi est cautio de p3rsoqtieodo fervio , & cautio de dolo . Cautione de persequenda servo heres legatario promittit, se servum legatum, qui in fuga eii , suis sumtibus persecuturum , , vel servum , vel pretium restituturum (H . Cautio vero de dolo exigitur, ubi periculum est , ne quid adversarius dolo in re nostra agat . Ita poliessor conventus actione in re in , vel quod metus , non modo rem restituere debet, sed etiam cavere de dolo , i. e. promittere, dolum malum abesse , abfuisturumve . ne forte res dolo poli litem contestatam
tar I. Mortuo et r. F. de Fideiussor. σ3 3. h. t. t. Si ex re h. 1: T. eod.
49쪽
deterior facta sit (a . Item creditor pignoratillus Inreddendo pignore debet de dolo repromittere, i. e.
Promittere, pignus dolo , vel facto suo deterivi f. cium non esse (b (i .
Praetoriae stipulationes a mero Praetoris ossicio descendunt , veluri stipulatio damul infecti , relegatorum fervandorum ea a (c Damnum est omnis patrimonii deminutio (d . Damnum autem infectum dicitur , quod nondum factum est , sed futurum timetur (e) . Itaque cautione damni infecti dominus aedium ruinosarum cavet vicino , si quid aedium suarum vitio damnum intra certum tempus contigerit , se id restituturum (D. Huiusce cautionis formulas habes apud Cui acium sit . Per ea utionem legatorum heres, datis fideiussoribus, cavet legatario, vel fideicommissario singulari, cui ima tum sub conditione, vel in diem est relictum, se, existente conditione, vel veniente die , legatum, vel fideicommissum soluturum , dolumque malum abfuturum (h . Quod si dominus vicino, vel heres legatariis cavere nolint, vieinus qui m a Praerore in possessionem domus ruinosae (i ; legatarii vero(o t. Metum p. s. q. m. suod met. caus(b) I. Creditor I c. m. de Pignorat. action,
n. I. Dolum m.ilum abesse , abfuturumque esse, stipui pus est Licinis, Timotheus et spopondit Staiia Irene. Alia habetur apud Cie. o e. III. II. uti ne propter re , fi demtie tuam captu/, fraudatusve siem.
50쪽
m possessionem rerum hereditariarum mittentur (ι). Sub hisee porro stipulationibus aedilitiae continentur, quae ab fidi lium iurisdictione veniunt (b . Ita sane censetur stipulatio duplia, quam promittit venis ditor, si mancipia . vel aliae res mobiles , quae Ueniere, evincantur (c aut si pecus inorbosum sit, vel vitiolum (d . Communes stipulationes sunt , quae tam ex Pra toris, quam ex Judicis officio proficiicuntur (H. Eius generis est stipulatio, rem pupilli , Mel adolescentis salvam fore, & cautio de rato. illa a tutoribus legitimis, vel sine inquisitione datis, & a curatoribus interponitur vel apud Iudicem, si post litem contestatam appareat , latisdatum non ei se ; vel jussu Praetoris apud ipsius lieribam V . Nonnumquam enim
a Praetore, re urgente . apparitori , vel actuario ea mandantur, quae aliquam habent admixtam causae cognitionem se . Cautionem de rato, i. e. rem ramiam haberi, praestat procurator, qui mandato sufficienti non est in liructus, eaque favet, dominum , em ratani habiturum (Q. Denique conventionales stipulationes dicuntur ,
(iu Etiam heres, cui substitutus datus est , tenetur substituto cavere de servanda, & restituenda fideicomis missaria hereditate. L Iator ovion 1 a. m. sui fati . Itidem cavent legatarii heredi, ubi metus sti, ne plus,
quam per Falcidiam licet, legatum sit L s. pr. c. Si ui pius ov.