De secretis mulierum libellus ... eiusdem de virtutibus herbarum, lapidum et animalium quorundam, libellus. Item de mirabilibus mundi / [Albertus]

101쪽

bitis in septimo mense. Hic audior exeqvitur de exitu foetvi in eo elati Nota quod fetus in nau mense male se

habet.Hocprobatur extra textum ratione quia Saturnin tunc dominatur, ρο ille est contrarius

vitae animalis, quia esstiPdus Crsccu . Alia ratio patet ex textu.Tamen si foetin esset valde fortis haberet amplum foramen per quod exiret, sic pol et euadere sanus exire, sed hoe rar) counngit. Sed quod in non mense sanis exeatipatet, quia noram mensis cois estondeta

pium vita.

Vbi sciendum quod in quibusdam mulieribus est maior dolor quam in aliis, quia in quibusdam accidit quod foetus quandoque praetendit manum , quandoque

pedem,quae Omn a sunt nociva. Tunc obstetrices suetum diligenter retrudunt, de ex illo generatur magnus dolor, ita quod plures mulieres , nis; fuerint valde sola es, debilitantur sque ad mortem Accidit quandoque eriam in partu mulieris,quod rumpitur vulva scine ad anum, ita quod illa duo foramina unum sunt.Et tunc ob-s trices discretae tutur quod .m Vnguen-. , ungentes ulva, diligenter retrudunt matrice: quia matrix saepe laediturvi ut neratur in vulva.Ideo nec cissarium est, utio par

102쪽

ALBERTI MAGNI in partu mulierum habeatur discretae mulieres,&in hoc opere expertes.Hoc autem

didie a quibus da mulieribus quod quan

do foetus praetendit caput in exitu,tuc be-, ne valet negotium, quia tunc alia membra faciliter sequunttir, fit partus leuis. His octor ponit unum notabile, ines satis

notum ex textu sed notandum quodquando foetus praeponitpedem vel manum,non potest bene exi e, 'tua tunc iacet obliaue in uno latere, maxime'molat, tuu mulieres rere

dunt retrudendo si maximus dolor. Et quando uiua mulieris est arcta, tu sma re sit dic test fieri, 'tu in Me ad aure, o s- maximi contin t in morentis pinis dissis , quia pinguedo earum facissi ictum a num meatum.

sed circa ea quae dicta sunt dubitatio oritur omnibus mirabilior, scilicet unde veniat puero iacenti in matrice nutrimen tu, cu matrix sit undiq; ausa Iuxta quod notandu quod scelus est clausus in mattice mulieris, virente naturali in tali cople

xione occulta. Primo inter omnia nascitur quaedam vena Mineruus,quae persolat matrice. a matrice procedit no tramite

usque ad mammillas Modo quado scutus est in ter mulieris,lanc indurantur in millae mulieris, quia tunc substantia menstrui

103쪽

firui sui ad mamillas propter clausuram matrici &ideo substantia menstruosa sortiori decoctioni coquitur usque ad colorem albedinis , appellatur so muterum , ideo sanie ad colorem lactis dealbatur, illud ac mulieris dic tiar. Et sic illo modo de coetii mittitur per talem venam ad

matricem,&ex hoc scelus nutriti an qua

de propii, naturali nutrimento. Et haec est vena qua in exitu scelus ab ob et cibus abscinditur in umbilico. ideo videtur in puero nouiter natis, an uesvimbilicus eius sit ligatus cum aliquo serto, ne aliquid, eat de corpore eius per hac vena in

quae abscissa est matrice in utero mulieris, quae vocatur umbilicus, pendet in tero materno cum pellicula ex parte matricis

annexa.

Hic ausor mouet num ullum, vita testi texi M. Nota quὸd secundism AriΠotelem in quinto elaphsico mitin ista venior mobiliciti debent esse aquas entia vesconia entia, effusa mali, ni ieris. γmbilicus pueri con, tun mitur, mediante issa uena, ita q-d cibus transivi mammissi mulieris ad umbilicum, meis diante illa vena Netaquδάυmbilicus d. 'δεῖ est in medio Otporis, in homine bene formato,

mediaute ipso cibiti qualiter inflatur Ommbus membris a mammiris muliem. Et dicis

104쪽

dicitur umbilicina γmbo onis, quod est media pars esset, amicinos, et si His umbonis mediii cor re. Item dubium est,quore in mulieri u ma mi sunt; upra , carcio ullis animisbbm i fis. Dice dis quM Uuplex est causa primae si mam- milia muri eris essent fa, i darent transitum de natura fuga cordynauh.Sed vacca, capra, e alia animalia balentquatuorpedes, i ob mammissaenonim eram' transitum. ecoda a sa, quia in mulieriti a corde dependet olor, o de calor extenit , que ad mam-m illas, ideo halent eas in pectore iuxta cor sed in bru: se maximῖ dependet calor ab hetas ido infuit rcaloradmammi ide uni in-fi, ὸsic etiam mellius mulgentur uti a fetu. Sed licis quare viri non habe .rt mammi Au Ratio est, quia ruisi non tiuntur meu A ua non nutriunt ueros, δεῖ non est necessariu m. Sed habent summeparua , sicut mulieres baseo fe Aculos ata paruos Sed dicis mitrum melim valerent parua mam Diillani mavit Dicendum est quod memdiocre, si ut melius alentes , inde magua:

sis in iure, non habent multum de a Io, ibi mala est 'mio. Etiam parua non valent 4: a ibi s modicum nutris

mentum

105쪽

DE MONSTRO

lassesca iam est in natura ic - minarte. Cui ira declara

in valet cadmanifestationem intenti, ritum nunc expedit. Vnde sciendum quod monstra siue peccata in natura vocat i illa indiuidua alicuius speciei, quae in aliqua parte corporis cursum communem illius species excedunt lacui conti it vid ii in om nibus habentibus nisi unum pedem, vel tantum unam manum, sic de

106쪽

aliis. Notandum est autem quod istud miraculum quod Philosophi monstrum natum appellant, accidit mi illis modis aut enim ex dirmnutione materia, aut e superabundantis. Ex diminutione vero contingit pluribus modis. Primo modo diminutio attribuitur materis in se dc tunc cum membra principalia primo puero debene formariri ordinari, natura sagaxae ingeniosancit ut completius potest,&ea quae sunt principalia format,&istis sormatis&dispositi ad sorinatione caeterorum membrotu ludet di ibi ex materia quam habet sacit quod potest de format partem diminutam,quando diminutio est in materia,&i deo contingit error,& ideo cotingit caput aliquando esse maius vel minus quam natura requirat illius indiuidui particularis sic generati quia si diminutio in materia parti praeiacenti formationea non obsuis. set, caput si formatum sub diminutione materiae emet proportionabile naturae indiuid inde in omnibus aliis membris, illud etiam de aliis principalibus concladi potest, cum istis principalibus debetur ordo , ut philosophi naturales, medici testantur. AI quidem modo diminutio

materia attribuitur parti alicui generan- da specialiter.

107쪽

Hic auctor exequitur intentum tuum de m do generandi mon ira in natura, citsi 'militudinem, O vult quῖd natura assimilatur arti,qui sicut a liquis artifexprimosormat aediscat bou-m fundametum, postea studet aedi- fcarris per siod Ondamentum. Sic similiter natura prim membra principaliae magis, cessariaformat, scilicet cor,b arricerebrum, testiculos, poΠea minus principalia scilice emanus, pedes, iracbii, sics defectu, θῖin materia, tunc meliuis est esse magis principa-

itali am mi umprincipalia Nota quod luplex est natura, quaedam intendens , allaproducens. Nodo natura intendens non irat, quia quod melim est semper intendit Sedprodocens quandoque errat 'tria quod melius es semper intendit Sedprod cens quandoque errat, sed hoc evparte materia ab antu vel deficietis, ita quὰ monsUrafantsecundum desediam materiae E ebori pbciter, aut secundum quantitate dscretam si quandoque unusgeneratur cism Iope- vel cum quatuor digit in una manu Aue secundum γαι itatem continuam, 'generatur aliquis eum nimu magno evire, vel cum nimis magna manu.st,erisper a bundanti afuerit, hoe etiam duplieiter, ut secundis quantitate discreta quandosgenerantur homines habentes O capis velfex digitos in una manu, si de aliis, in secundis quatitate continua cgenera

108쪽

ALBIRTI o Natur aliquis cum maximo capit , praeter tur umcommunem 2- θeciei. Nota quod monstrum dicitur e quod mo bat se, identibus,q-ta Om. ne diligimi Udere moni7ra,propter admirari. Vnde monstra sintsic νntentia natura peν-ccidens Ono perse: des natura nonposset pro cere' inq- di flos in manu , produci quatuor vel tres secondum ex imoa- materiailriiuries es o re tu es ut maiisa'Alboe.icuui philosophi quia ψnta ex mation mωui ersi Nam δε ut cui inersi colores la 'riete exissentes decorantino parietem, sic etia diuersa mons Era UMm uniuersum exornant mundomatem monstra etiam maxime fiunt per

geniem tam ciui vel ramisci in dorso λι bentes des Meiacvisa vel membra, distinctus manus, O uot pedes, c. I iixta quod notandum , quia secundum intentionem Philosophi, omIre inlatum consurgit ex Quatuor ementis, o leo

quod est natura igneae,cadit in suum simile, quod est de natura terre cadit in suum simile, ese de aliis. Ex isto a qui , crederet opinaretur me velle dicere,quod elementa formaliter essent in mixti hoc enim est contra intentionem philosopbi . de Ger

109쪽

de Generatione, ubi vult quod solum virtualiter sint m mixtis: mollis ex istis possibile est aliquando lamet habere proportione diminutam ei parte alicuius impedimentis cialis, si ex parte terrae fuerit cotingit dim nutione fieri in os, ibus,eo quod ex te ora radicaliter Pirmantur, sic de aliis. Contingit etiam aliqua o diminucio corporis indiuidui generari cum vno pede, aliqua loin brachiis, aliquando unius digiti,4 sic dem ilibus si reo exaltei parae miscibiliter est, tunc possibile est in simili parte generari, nonstri sitatem apparere, ut frequeiarius contin itini, a qua habent octo dixtos in manibus, vel in s edibus, vel duo capita, vel ali Ood a iud.

Hic auctor declarat Helum Dum secundum inteium Philosophi i degeneritione Nota,qu)d auctor si s opinionu, qu)d elementa a

neant inmixtis,irtualiter,ita quodex elemen

iis cormptisgeneratur forma mixti, in qua reser aut i qualitates elementorum sicut videmus in mellicrato, quod est mel, O Hrtualiter, sed nonformaliteradudprobatur,elementa si ne

contraria,illa autem quas ut contraria,m eo

denis udari no postat, i est mens Ari Itotan P sico C auctoris eae principiori scilicet Gil beri Porretum, Ars .m P pradica. Petri Hispani, O Boetii in libro de diuision in item

110쪽

quasletparte mixti, ideo viri te eam manet.

Est igitur notandum quod monstruosi qtas non solum ex parte diminutionis a teriae accipitur vel contingit, sicut iam fi cstum est, sed etia aliquando ex malitia ma' tricis, quae si fuerit lubrica xvitiosa, vel malitiosa, totum semen non retinebit, sed dispergit aliquando antequa totum semen in mallam colligitur, tunc vi Occupatur, matrix clauditur, si modicum seminis recipitur i quo debet sorinari fetrus, cillud habet speciales modos sub se , qui plures sunt Ied de his narrare longum esset, ideo haec omittantur. Et quando isti modi contingunt, tunc si liminutio et sectivea matrice procedit. Quidam vero proce dii ex parte coitus cum foemella, sic quisdad monstruoluat multum operatur inOrdinatus coitus , ex eo quod aliquando masculus est in coitu cum formella, si tu masculus tepore coitus in ordinate iacet cum formella, monstrum facit in natura.Narratur enim de quodam qui lateraliter iacuit super emellam tepore coitus, ice mella generauit puerum in uno latere curuum,dcin pede claudum, de causa huius ex inordinatione coitus processit. Hic auctor ostendit alium motam monΠro