Matthaei Brouërii de Niedek jurisconsulti De populorum veterum ac recentiorum adorationibus dissertatio : in qua preces, earumque nomina, differentiae, origo, historia, ministri, progressus & caeremoniae elucidantur : cum figuris aeneis

21쪽

non contaminatum est depravatis

hominum sensibus, praesertim quicquid ad religionem, divinum cultum pertinet , in quo omnessere homines , nisi peculiari beneficio coelitus instituantur a Deo patre luminum, caecutiunt, quia nullibi magis vigilat Satanas, quam circa res religiosas , ut a propria significatione verbum Dei detorqueat per trant versas interpretationes, wab ipse Deo abducat homines ridendis cinefariis adorandi ritibus, quibus universus terrarum orbis usque ad insaniam dementabatur antiquitus , decipiente

22쪽

PRAEFATIO. piente statim in principio aemone impurissimo primum hominem mendacio, a Numinis obedientia avertente quam mi

hi propositam metam num in hoc meo opere tetigerim , tuo judicio benevoli Lectores, linquam, dum, si ex parte assec tus fuerim , optime tempus blii collocasse videbor hanc ,

tam mihi gloriam , si quid hinc

23쪽

PRAEFATIO. has Studiorum primitias, primitias esse putetis , easque

nigne atque clementer, proselito vestro erga studias avore ac benevolentia judicetis Calcar certe mihi addetis ac stimulum conscripta Syntagmata de AsT1s FACIBU veterum primo prinio committere se inchoata de

DI ALATIs, ADOPTIONE VETERUM ad finem perducere, dum maturioribus annis relinquam COLLEC ΤΑ-NAE A me , sane non pauca contemnenda, Ferretio in Musis Lapidariis omissa , D E 4

25쪽

MATTHAEI BROUERI I

VETERUM A RECENT 1ORUM

ADORATION IAE US,

DISSERTATIO.

exprimituri orare, Obsecrare, rogare, obtestari , supplicare, vocare , precari, Venerari , implorare. Verbi adorare variae gnificationes notantur Hebraica o Graeca vocabula notissima eundem actum denotantia , recensentur. IdOratio antiquissima, ct ab Adam ipso

exercitata. Erbum adorare , unde adoratio, adorator, adorabilis, nondum ex abla

tivo O propositione, ad , iuxta vulgaici Eruditormin sententi in sed e verbo

orare

26쪽

orare de dicta propositione ad compositum

statu, adorare enim non aliud sonare , quam ad os referre manus, sive osculari , Ut contendunt eo , quod orantes manus seulabantur

tapius, vel quasi odorari. adorationem quasi

odorationem esse iistam , quia adorationis maxima fere pars in odorum incensionibus posita fuisset, juxta Stuckii sententiam, nihilum probat cum Osculatio, odoratio tantum ritus accidentes precationum sint , veluti Genufle-Xi, Prostratio corporis: Protensio manuum, licet tapius ipssim actum denotent ita ut adorare sit orare ad Ovid trist. lib. I. eleg I. Hac prece adoravi superos ego. Id es , hac prece oravi ad superos ego eodem modo , quo adprecari pro precari ad invenimus apud Veteres Aputri Miles. 6. tunc genu nixa os adprecatur. Et Horat. lib. .

Carm. Od. s.

Rite sos prius adprecati. Nec simpliciter adorare Prisci scripserunt. tapius adorare precibus, supplicationibus, manibus dixere. Sic Arnob. lib. I. pag. O. θ'

deum fuisse contenditis, s superesse adhuc creditis , O quotidianis supplicationibus adoratis.

Ovid. loco citato, Tertuli lib. i. de Idololatr. Cap. 7. ad hanc partem zelus de perorabit; ingemens Christianum ab idolis in ecclea m Cenire , attollere ad Deum Patrem manus matres idolorum, his manibus adorare, quae foris

27쪽

ADORAT 1ONIBUS.

Vis adfersus Deum adorantur, eas manus L Oetere corpori Domini; quae daemoniis corpora conferunt.

Multis aliis etiam verbis adtionem hanc religiosam Latini exprimunt , uti sunt orare , obsiecrare , rogare , obtestari , supplicare. De quibus elegante Donatus scribit orare est placidos petere , obsecrare iratos rogare obsecrans est plus quam orans , orans plus quam rogans; obtestari es iurare, quem rogamus csupplicamus advers magis e cum Iach mis. ita Horat lib. . satyr. 6. preCatur:

-- Hac prece te oro Pingue decus domino facias se coetera praeter Ingenium.

Et in extremo Panegyrici sibi pro Trajano Plinius: quo majore sducia iisdem illis Cotis quae ipse pro se nuncupari jubet , oro se obtestor.

Hacque significatione Cicero, Verrina seXta, orandi causa fanum adire dixit. Salust. lib. 2. hist ceterum deos immortales obtestor. Verbo Rogare utuntur inter alios, Tibullus lib. . eleg. O. Et gratas dea mente Rogat. Et vid. lib. I. de Pont Cp. X.

Suppliciter et ros quisque Rogate deos Verbo vocare Virgil: Et votis jam affusce Vocari. Ac lib. 3. Eneid.

28쪽

Aipater Anchises passis de littorelalmis,

Numina magna Vocat. Interdum invocare scribebant sic lib. 2. denat deor Cap. 27 Cicero Iunonem Lucinam inpariundo Invocant neque non Plaut in Amphitr. Adt. s. Sceti. I. Invocat Deos immortales, ut sibi auxilium ferant.

Eodem sensu occurrit vocabulum supplicare apud Suetonium in Augusto cap. 93 sed Cajum nepotem , quod Pudaeam praetervehens , non supplicasset , collaudavit Et apud Plinium lib. I 3. cap. i. Italicis temporibus non supplicatur thure.

Exprimuntinianc religionis speciem verba Precari, Venerari, apud Tacitum lib. 2o Co Cludentem orationem suam hisce verbis: te Pupiter Opt. Max quem per octingentos viginti annos tot triumphis coluimus; te uirine Romanae parens urbis , precor enerorque Plautum rud adi. I. scen . . vu/w quisquis est deus. Veneror. Item voces Implorare apud Ciceronem, in peroratione actionis quintae in Verrem ceteros item deos deasque omnes imploro atque obtestor suaeri apud Livium , lib. u. Vos dii immortales precor quaesoque. Plautum , in Mercat Act. s.

29쪽

ADOR ATIONIBUS. y

Date dii , quaeso , conveniendi mihi ejus

celerem copiam. Utin composita verbi precari, uti fiant vocabula Deprecari, Imprecari, Comprecari. Apud Apule jum, in Asin aur. lib. 2. θ' incrementa solis Augusti tacitus imprecatus. TerentiUm, in Adelph. act. . sicen. s. abi domum, ac deos comprecare. Leod. oc vers. o. tu potius deos comprecare neque solum precari , ast bonas preces precari habent Scriptores. Sic Dio lib. dei e rustica cap. 3 . ait Pan Pater, uti te strue commovenda bonas preces bene precatus seum. Scribunt Livius, lib. 8 cap. 2. precibus infmis petere, & fatigare precibus, Horatius, lib. 1. Carm. Od. 2. vers 26. ---- Prece qua Eatigent Virgines sancit minus audientem Carmine Vestam Ac Arnobius, lib. I. pag.29. cum culapium

ipsium datorem , ut praedicant, sanitatis , quoad iliis superfuit vita, , precibus fatigarent, biinvitarent miserrimis votis. Notissima etiam verba in Salutares, Alloqui in ari deos. Sic Martialis canit, lib. 2. epigr. 7.

Multis dum Precibus ovem Salutat. Et Cicero, pro Sexto Roscio cap. 2O. Cum deos salutatum alicubi venerint. Sic Plautus, in Amphitr. act. I. scen. i.

30쪽

Numero mihi in mentem fuit Dis advenientem gratiaspro meritis agere,

se alloqui.

Atque ita Arnobius , lib. I. pag. I 02. sed nouattribuimus idcirco diis templa , tanquam humidos ab his imbres, Cento , DTia arceamus, aut soles e sed ut eos possimus coram bycominus contueri , a fari de proximo, cum praesentibus quodammodo venerationum colloquia miscere. Hunc adiim etiam designant apud Veteres verba Contendere Cic. Epist famil. 2. Terecundius a te, Aqua magna res mihi petenda esse , contenderem. Flagitare. Id Epist.

semit . . Exigere Id de Orat quo facilius idd te exigam, quod peto, nihil tibi postulanti ne

gabo.

Verbum adorare praeter precandi acti nem , quae nobis tractanda est , varias alias significationes habet. Sic optime nos Ponis pejus Festus , lib. 1. de Verbor significat monet, adorare agere apud Antiquos denotasse, eodem modo, quo verbum orare , unde Legati Oratores dicebantur, qui mandata populi agebant. Sic Apule jus lib. Io Metam scribit: ad sum modum , Seniore adorante , placuit. denotat aliquandos re Vide Minuc Fel pag.

3. at enim nos exequia adoramus eade tranquillitate qud vizimus. Heg. o. duodecim tabularum ubi habetur, adoratfurtum, quo nec manifestum , dapsionem luito. Eruditissi