Bernardi Guilielmini C. R. Scholarum piarum Sermonum libri tres

발행: 1742년

분량: 165페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

Adde, quod e multis, quos omni ex ordine notos Mi secit ratio vitae , aut occasio felix, Nemini ego, si non fallor , mihi nemo inimicus. Cunetis namque sui concors & junctus amore, Et siquem potui, juvi: tamen usque recepi, Et fateor , maiora datis , animoque per omne Tempus ero memori: Sulaeri autem in me mala vertant Omnia, queis alios laesi prudensque volensque. Namque ham fixa mihi est sententia mente , nocere

Primum ipsi sibi, deinde aliis, quisquis nocet. Ergo

Nenro meis timeat quidquam a sermonibus ' . ipsam

Ηoi rescunt umbram Satyrae, & prodesse laborant Cunctis, puberibus praesertim; hi sunt mihi curae. Ecquid enim lustiis juvat instituisse duobus Primam hanc aetatem conclusam parjete saneto, Vix. male donatam si libertate voluptasAbripit in praeceps, & longo tem re cultos Una dies tava percellit grandine fructus ZΗis thiaeo , nec enim quam sint fragilesque, quibusque Expositi ventis , ignoro . Cum mihi vero Iam rude donatos nostra observare potestas Nulla sit, & scripto praestet, quam voce moneres

a Sermo successit Saurae , Satyra C moediae , Comoedia Tragoediae, quae omnia inventa sunt ad peruringenda hominum vitia . Quum enim apud Graecostita lex est et, ne quis In quemquana expressb nomine diceret . aut scriberet , quod Tra edi, di Comoedi iaciebant masno rublieae tranquillitatis incommodo , teste Hor. in Art. Poet. in vitium libertat excιουιι-vim Dunam lege rogi: inyoducti sunt Satyri, qui tacitis

propriis hominum nominibus , eorum mores & vitia traducercnt. Quum al tem id sensim facerent , quam Par est slicentius ac mordacius , Satyra quoquo dio haberi coepit, utpote nomen ma- dictim vitiorum acerbe castigativism.

Ideo Poeta noster , ne lectores acerbisate nominis territi aufugiant , maluit Ier-- ε , quam Salmai appellare ; inquit As cens. in Serm.Horatii explin. ubi subindit ἰ Sermo autem aicituν; eo μω D-ratur inter duos , aut pis es vicissim lorquentes . Tunc enim ascitur Iermo, quanaeo ad praesentes loqu-ur . Acron Vero hujus nbminis causam hane assignat: quia Horatius inli potius Ierm ne a quam tumenti conficis . Duplici autem hac de causa hi Sc rmoncs vocantura cum quod au prasentes habiti itini, salistem majori ex parte, tum quod viti sermone coniecti sunt. Nemini crso de nimulum ullum, aut ullam maledicentiae

suspicionem injicere .

22쪽

Quantum est exiguis in viribus, inque juvandi Antiquo studio, custodena denique qualis-Cunque sit, hoc illis statui donare libello; Qui si non renuent aurem praebere , monebit officii quemcunque sui , seu destinet ille Arma sequi, malit seu Palladis alter in arte Sistere: sive togae vocet hunc illustre Latinae Munus , sive illum in foedus seciale Hymenaeus. Ilaec est, inclyte Uir , nostri farrago libelli, Si pauca excipias conficta exempla h doerendi Virtutem causa, quaedam & narrata, mihi quae

Evenere ', putem nec amicis noscere Vanum.

Ergo qui multum me diligis, inque virorum Illustrem admittis coetum doetamque coronam, Aurea qui laeti veniunt in tosta frequenter , qEt venerantur Herum clarum virtutibus tque &Artibus ingenuis, atque omni indagine rerum: Ergo, inquam, quo me vultu dextraque benigna Excipis, hisce meum ne dedignere libellum Excipere: invenies etenim te plurima digna: Scilicet ore tuo sapienter dicta , mihique Geta velut gemmas, sed clausas vile metallo. Non tamen ex illo, quo fiunt arma: monere Hoc iterum praestat: nam si certantis ad instar Quandoque exagitor , circum feta oppida pugno. Nullus homo est Bassus ' , nullus Sanctonicus f , aut qui

Nomen habet simile: ille est puta superbia , falsa hic

Relligio, nemo contra non iret utramque Armatus, nemo reprehenderet aequin euntem.

d Singulas Mercurii diebus multi illi, tres di docti Viri in ejus palatium comveniunt , ubi erudite & sapienter de

praeclaris quibusque artibus , ut sisse os

a vis bermones libri prinu .h Vid. Sermones lib. 2. et Vid. Scrmones et. & g. lib. I. fert occasio , disputant. idem fit apud March. Lucatelli veterem auctoris ami.

- ulis diebus Lunae , idemque di bus aliis apud alios Illustres viros Umbis.

23쪽

At furor est hominem signato nomine lingua Figere, & opprobriis media prosternere arena. Nam praebent aconitum pro medicamine dirae, Et vitio majore minus curare laborant . Quanquam quos homines, quanta virtute 8c honore

Claros interdum aggrediuntur , R illita felle Spicula vipereo jaciunt i sed in axe sereno Clara micant, & progrediuntur Sidera , quidquid

Ranae atro ex limo foedaque palude coaxent. Laus est magna penes sapientes , indiciumque Clarae virtutis sese tollentis in altum, Invidia & probrum; recidunt , vertuntque profundum Uulnus in auetorem, cruciantque domestica monstra. Nam qui carnificem ignoti, restimque timendam Vitant, semper habent in amaro pediore testem, Qui cogit sceleris longas expendere poenaS. Vidi ego febre senem properantem ad limina lethi , Altum & moerentem, quoi semper adesset imago Dirarum , quas condiderat juvenilibus annis, Nec magis admissio miser angebatur ab ullo . Ecquis enim, laπimans aiebat, vulnera per me Inflicta haud paucis curavit Z nam maledietis Nil citius volat, excipiturque libentius ; arvo

Scripta manent, unoque Oritur numerosa propago Nata in perniciem multorum , & plena Veneno.

si hos, tutari quos virtus atque potestas Contra debuerat furiosi militis arma . Hos, inquam, illaesus laesi, sem aggressus & ultro. Heu quae me miserum lacrimae, quae vota piabunt Hoc scelere t Haec contra nitebar , & apta timorem fellere, quae poteram, dicebam ; sed suit anceps Exitus, hocque stiper mihi nunc spes plena timore est

Namque ratem a portu novus aestus agebat in altum.

Hinc

a Videlicet Satyrae .

24쪽

Hinc semper cavi, si quem fortasse canino Rietu adolescentem novi , ne limen iniret Pieridum , aut plusquam versum unum conderet , huncquem variis hominum officiis & mutuo amore,

Quo sese amplecti naturae lex jubet, & quem

Ipsarum edocuit durissima corda serarum. Non laceratur enim tigris a tigre, ursus ab ursis. Ergo seris laomines pudeat didicisse niagistris. Quantum his consilio, quantum ratione supersunt, Tantum odii praeeant, tantum moderamine & irae. Pedi issum est Satyrae genus unum stribere, mentem Arrigat urtica quisquis mordetur ab illa. Namque operis magnum est exemplar, & optimus auctor,

Et major Iuvenale, auctore & quolibet aureae Etatis : stilo hic tenui nitidoque juventae Gesta suae scripsit. Scripsit sua surta suamque Perfidiam: stultos non dissimulavit amores, Non odia & rixas & quaeque pudenda patravit. In se ipsum invehitur, fremit, urget, se premit unum, Et socios scelerum queritur , non indicat ullum.

Augustine, sequi tua si vestigia quisquam

Audet, & ulcisci sua coram admissa fatendo, Plaudemus, quod nostra quoque Heroes serat aetas, Et peccati odio superari posse pudorem Nunc qu riue demonstret, vulgi & dicteria vinci . Quod si nemo viget tam sorti pectore, V saltem Hoc ab eo petimus , ne crimina fingat, iisque Ustulet ora Viris illustribus , aut manifestet Clam commissa : bonum namque est metiosius auro Nomen, & integrae sunt jura sicerrima famae. SER-

, b Ut υεν cumitus de se omne; bria Et Arist. apud Laert. Ila. s. cap. I. M mabam in celse est , siquid est ias ianuum,lde se debet prauliare vel in laudem, T praeteream , si quid reprehenae um vel in vituperium .es . Acceuis eriam , ut minor sit πιι,

25쪽

A usTE , mihi a teneris genitorquem credidit annis Formandum studiis & moribus , haec quoque die a Accipe quondam a te poscentis plura magistri,

Munere nunc solum veri sungentis amici. Tempora praetereunt : bonus jam labitur annuS, Auges quo modicum numerum dignissiimus unus Nostrorum juvenum. Jam cuneis Palladis artes, Iam rerum secreta tibi patuere retella

Hinc Peripatetica, sed clarius inde lucerna Democriti. Tandem quod votis iam petisti, Liberioris iter vitae patulosque penates Ingrederis, dominusque tui rerumque tuarum. Nil tibi praeteritis de moribus objicio, nil De studiis: etenim praeter magnam ingenii vim, Patria quam virtus dedit & tibi siidus amicum Nascenti, assiduum facilisque volensque laborem Palladia nulli cedens in laude tulisti. Adde, quod ingenti Divorum munere fictus Es meliore luto; vidi urbanumque probumque: Vidi, jam fatear, vultuque habituque modestum

Corporis: auctor erat purae Deus incola mentis Harum virtutum, sed cultor sedulus ille,

Ille, tuo lateri qui affixus qualibet hora Haesit nunc tristi, laeta nunc fronte monendo

26쪽

SERMO SECUNDUS.

quid erat dignum vitatu, quidve petitu. Sed nunc liber abis & nostra lege Qtutus

In mare praeruptum: facili sine cortice nare Incipies: age, FAusTE, manu bene nitere utraque, Nitere, FAUSTE, utroque pede, Omnes exere vires: Namque altus gurges, quem tranas , sunt vada multa, Inque volutata circum hirit aestus arena.

Si rapit absiti una dubiae semel impetus undae, Nequicquam clamabis , eo nam litore rarus Vir bonus appellit, digitos supponere mento Qui possit gelidoque ori, quod plurimus imber Iam subeat; comitum ridebit cetera turba, Et te sorte mori tacitum quis coget. Aquae sons Regis in aede fuit, sontis sed pervius usus

omnibus: accedunt aestumque sitimque molestam Forte levaturi complures , quos nec honestas, Nec ratio, sed aquae conjunxerat una cupido. Ut grex, quem multo vexavit Sirius igne, Fontem obsederunt fieri velut agmine , turbam Praeter & urgentem, caput uni pondus adauxit, Labitur & praeceps. Risum per longa volutant Atria crudeles socii, bibit auribus ille, Naribus ille miser bibit & chamore deluscitHorrifico. Pransum regem tunc λmnus habebat. Ecce autem minitans resupino mystace & hasta Helvetius laxus braccas, croceusque ruberque

Apparet, fugiunt risores, solus in unda bi superarat, opem poscit. Quis crederet Τ olli, Sponte, inquit littor, tacitusque illa re fundo, Aut cogam: domini jubet alta silentia somnus. Mergitur infelix , vietoque ut ab hoste redisset, Tranquilla ad valvas accenses fronte resedit. Rides t At caveas aliquo ne tempore de te Paucis historiam mutatis fama loquatur,

27쪽

Exenapioque tuo fieri posse omnia credas. Urget praecipitem momento temporis uno Saepe bonum comes improbus, exultatque ruina.

Quos igitur sugias homines sermone docebo Te facili atque brevi. Delectant otia multos, Qui sela tentant operosi plurima lingua , Sive ubi selicito potatur calda ministro , Sive ubi densum humeris cogunt spectacula vulgus.

Omnia magnarum norunt secreta domorum, Norunt, quem renuit trepidans Babylonia regem,

Quid Moschi, quid Thraces agant: tamen ignorant se, Qtramque domus fragili sua sit tibicine sulta. Garrulitas ridenda, sed est metuenda , minores Quae serit & magnos nullo discrimine lingua. Quisquis nunquam habitat secum , sed seni per ubique est,

foenum habet in cornu, longe fuge, FAUsTE: dicacis Fama nocet, nullum secretum creditur illi, Qui plenus rimis ex omni parte fatiscit. Sed non tota mali summa est in vortice linguae: Sunt alii, quibus officiunt magis Octa, quique In pejora ruunt. Vinum, Venus, alea, morum Et pestes aliae testes, quae conficiunt rem Quamlibet ingentem quatuor, vel quinque kalendis. Seu quae res periit, potis est fortuna referre, Ius habet in corpus nullum. Si decidit aevi Flos, teriturque vigor vel tota nocte choreas Quum ducunt, laetumque melos lugente pudores , vel dubiis coenis, vel fornice nigro ... o ramosi lues Musie reticenda pudicael Si vigor his, inquam, tentari coeperit, herbas Frustra contundet Glaphyrus, frustraque papyrum Ambiguam inficiet longa ratione Galenus. Nec data cera Deos, nec pieta tabella movebit,

Qui siepe indomitam poena hac fixere juventam . . Novi

28쪽

SERMO SECUNDUS. 9

Novi ego praeclara ditique ex stirpe creatum . . . Egregium forma juvenem cunetisque beatum . Naturae donis: pater hunc , licet unicus esset, , i . Et matre invita dederat formare severo Nobis imperio: namque ingens i spiritus olli Extulerat vanas & avita superbia cristas. , Impatiens seceni duras traduxit apud nos Tres, quatuorve hiemes , ut equus , qui carcere clausus

Plura loco ante sugam vestigia figit eodem, Et robusta premit, mordetque repagulla. Tandem Erupit: finem exspectas metamque laboris tEx thermis Pauli quinto post mense mihi sit

obvius, apprenditque manum, dicitque salutem, ina caret ipse: peto nomen; namque ossea dextra, Et turpes macie vultus, oculique madentes Imbre putri, vox & tussi interrupta frequenter. Ignotum mi reddiderant. Multo ora pudore Suffustis, vestris nunquam o de sedibus, inquit, .

Gressum amovissem . Petimus nocitura, datisque 'Largiter amentes stuimur , laetique venenum

Haustu avido bibimus. Nec plura loquutus abivit Gressu incerto, obiitque diem vix mense peracto. Hoc tibi de solio recitatum crede Sybillae Exemplum. Miseri taceo nomenque gehusque 'Nil prodesse tibi, sed multum cetera possunt. Si noctu visitare lubet, patet Alphesii ei Musarumque domus: si serie pericula mavis Evitare, parant tenebrie quae plura per urbem Nostivagis, pluteumque tuum. librosque recentes, Quorum non parva est tibi copia, consule selus. Consule & antiquos, nec profecisse putato

a Nomen Areadicunt Clarissimi Viri Generalis Custos, & Pater Areadiae Marii Crescimbenti, evius aedes perpe-iFrater ejus Plii lippus C.R. Scholar.Par. tuo Iiteratis omnibus patuerunt . Fuit floruit sc ipse non mediocri literatura.

29쪽

Te quidquam, nisi quae sunt laeta minoribus annis

Semina virtutum recolas, durusque labores Maturam in frugem deducere, quae nisi canis Non datur: omnis enim juvenum sapientia flos est Herbaque ', quam totam siccus depascitur annus. Sed jam liberius tecum loquar: ingenua non Contentus forma mihi sepe es vessiere visus In luxum, quanquam simulaveris. Indolis hujus Invenies alios, quorum est perstictus in ore Iam pudor: hos inter si fluxeris , hoc ego de te Suspicor, hoc metuo, ne tortis arte capillis Et gravis unguento, caput hoc juro, allia mallem olfaceres speculi censura comtulus, atque ornatus mulier bis captae more Lacaenae occurras quandoque mihi: non larva, nec atri Me Lemuris facies offendet acerbius. Ista Non uno servo contenta est forma , nec uno Curcu: sunt Phrygiae vestes & galbana rasa Et gemmae digitis, & apex quan endus & aurum Pileolo: bibulae sita sunt munuscula danda Albinae ά nec enim caret hoc cacoethes amore: Danda est & famulis creberrima sportula avaris, Ne te abigante vivunt nam sepius aere clientis, Quam dominae. Sed qua tibi tanta pecunia vena,FAusTE, fluet i Meus j inquis , habet ditissimaus agri Quadringent φ pater . Brevis est & fabula pulchra, Quae modo mi siliit Torquebat selis ab ortu.

a Adolescentia significat fumos

b Ejiismodi objurgatione adobscen- unguentis delibutum castigatum lius se a Ve=siano . ac petitione magistra ius frustratum tradat Suet, in ejus vit. Nun erum est aut nequius , aut turpius distaminato viro. Ciq.4 Tusc. e Age die r dares veniam coquo imo asi quum obsonia plus aquo salia AEaret salaemersibi copiam 1alis .f. Inauiebat Zeno Cittius ad similem reipomonema Laert. lib. . cap. I. dringenta autem sestertia erane Prin

30쪽

SERMO SECUNDUS. II

Ad noctem multam sunem post terga reli fiunt Ocnus arundinibus teneris juncoque palustri.

Sed quid i ut assidui studiumque laborque diei

Cessarat, nil funis erat; nam turpis asellus Post tergum domini tantundem senis edebat, Aversis oculis quantundem torserat ille. Agri dives erat juncique uberrimus innus , Illi sed deerat, quo sene ligaret asellum. Tu cave, post patrem post senem tertius unquam In scenam venias, fieres nam fabula tota. Plura forent dictis addenda, sed imminet umbra Iam major , currusque vocat , qui te seret Albam, Placat ubi genios in aprico rure soluta Roma soro & studiis autumno laeta reducto. Innuit impatiens en virga mulio, eundum est; νFAUsΤΕ, vale : te λrte sequar vice senetus & ipse Post aliquot siles . Iucundae in collibus Albae, i . Aut in Aricino dicam tibi cetera clivo. Interea recoles , quae dixi stans pede in uno Pauca i die, sed multa satis servare volenti.

proventus annuus , seu celsis Dignitatis Equestris . Qui enim ad ejus di sitimmam pervemssent Tiberii Neronis edicto inter Equitcs Romanos enumerabantur . Is etiam constituit , ne cui jus

esset gestandi aurei annuli , & sedendi in theatro Lege Iulia in quatuordecim ordinibus , nisi mi ingenuo ipsi patre VMue paterno sestertia quatiinguntaeei lus luissent . Vid. Plin. Iib.33.cap.2.6 o. vero sestertia respondent summae circiter I O . nummum hodiem. Μonet. Rom. Librarum vero Gallicar. cia, citer so os .

SEARCH

MENU NAVIGATION