Orationes quibus pompam exequiarum atque funus Henrici Magni Galliae & Nauarrae Christianissimi regis moerens cohonestauit Collegium Rhedonense Societatis Iesu

221쪽

ra imitatione seruarent. Cuid igitur mihi

hi faciet v Dovicus domestico exemplo sectus & diuturna patris institutionea praesertim cum ita sit ingeniosus Golers, te quae maxime excet lant norare possit Gratianus Impera tor trabeas habuit sue palmatas auro

graues, opere Phrygio elegantissima textura elaboratas , in quibus Diuus Constatius, unde ille originemducebar, exquisito artificio depictus uir,quii potis gloriosum animum per medias laudes quasi albis quadrigis vehentem, egregie factorum memoria titillabat.

LisD0vICI s cum non modo palud mentum habeat, aut expressas magni parentis imagines, sed vivam agentemque naturam si nilitudine fusam, iam

turae communione geminam, certe non

poterit non accendi vehementius, Diaeo cursu honoris atque laudis, his stimulis Diacira monitione incitari. Hoc duce, hoc inuidio moderatore hac pres antis animi gloria freti, securi,quidquamne est, Auditores, quod aut nobis aut florenti Galli imperio timendum existimemus Nisi sorte minus illi cara patriam esse putatis. at ciuilium legum

dicta

222쪽

dictais effata verissima exaudiuntur, P umisiam esse eiusdem voluntatis,

astectu, cum patrer quae si nulla bonus

Imperator in Digestis poni voluisset,

tam auderem liquido affirmare, mei, Regem tam communis salutis amante, tam egregie in suos omnes animatum, ut ea in te parenti optimo nihil aut parum concessurus esse videatur. Neque

vero cogitadum est,quod imperitis venire in mentem possit, eam pueritiam quam videmus omni genere laudis e D florescentem, regio splendori gloria: que obsuturam. Quis enim tam est inhumani generis cognitione hospes, eregrinus, qui nesciat, esse quaedam a-ia prope infinita quae annos supplere possint Gavia aratim legitimam Vio. rus facit, aiebat olim Italiae Rex Theo- ricus ramo. Gallis,imo Regibus a di. uina mente lectis ad imperia admini,

stranda, hominum procurationem. Inter Reges, de quibus nobis veterum historia loquantur, habemus neminem Salomone prudentiorem, aut illustri rem gloria, omnisi rerum abundan

223쪽

adolescentiae diuina quaedam viri

auctoritas eluxit, cu paene puer ad amplissimum dominatum est et euectus.

alii se deinde cum in diuinae prouidentiae cognitionem penitus insinuasset, notam alienis praeceptis eruditus, quam sua doctas experientia, Irauissime illud pronunciauit, Corauis in manu Deias. In eadem gente, imperio, utemus Iosiam non plus octo fuisse natum annosi cum honam am prope innumerabilium moderandas habenas suscepit. Sed qui ille virquatusque Imperator quem Sapientis Ecclesiiaste: prod ita oracula comendant, quem inter viros gloriosos

homiliu celebratione praedicandos reponunt, cuius memoriam omni cocentu Musico suaviorem in omnem aeterni talem sore aiunt. Vetera commemor i

quid in Gallia num desunt impuberes nobis, qui rectores sint Reipub mode ratoresque ciuium a natura , di vim

imperio constituti Carolum octauum meministis, Auditores, audovicum nonum florem illum totiusque lumes sanc titatis,quem pio cultu sacris 3 eeremoniis in aeterno caeli domicilio beaturi prosequimur. Huius autem inita,

. a.

224쪽

ruas .sapientia , eos cince magna felicitate processus aliuit, ut res ge-sae beatis, imi Ludovici, sub eo Callia regni amplitudo, iisdem propc qui 'bus Solis uisus terminis ac rugi Ouibus definirentur. Matrem ille habuit eximia religione ceminam, prudentia. conlatioque admirandam, cuius ductis ad omnem Inestatis amorem imbutus, factus ad imperandum, musta sane gloriosissimcis magnificentissime co- fecit. Nos habcmus L DO VI CV Μ, nos& Blancam , vere Adgustam retiae adolescet a moderatricem, quae eteris etiam gloriam, regcdi prudentia 4o- salio, inobscuratura videatur. In eam sunt omnium animi Gallorum intenti, eius nutum viri Principes N Dynastae

obseruant, eius numen Prouinciae Cm-hes urbesque verentur.Homo doctus in auctorum moniintentis interpretandis cumprimis intelligens, opinC Seruius ait Thuscos nunquam Rescia ha buisse. Id verum an non vera latit miniis

me disputor at iidem certe steti asa liis nationibus Augustasque cederunt, de quibus hominum literat xtorius po-

225쪽

steritatis monumenta memoriam pro det Galli quidem omnium Principem Deum venerari, gratesque illi quantas animi capere hominum queunt debene soluere, qui in ea funesta Gallia nocte tantam lucem & splendorem, tantum praesidium,tantum consilium Sapientisissimae Regina dedit, cuius virtus xvirilis animi constantia, sic cognita fuit hactenus,& in summis rebus negotiisque probata, ut post illud mortiferum vulnus , quo na cum parete optimo, Gallia prope omnis extincta fuit, sine mora Curiae Senatores, amplissimi consti Proceres, eam regni moderatri cem, regiae pueritia custodem renueiarint. io tempore dici a me non potest . quam gratus iis in tenebris e fortunae acerbitate suerit Lu Do vi Ciconspectus, cum in Curiam iuit, cuni vultum modestia insignem, maiestate

urbi ostendit, cum inter Senatus lumina, Solis instar, non tam purpura grauissimi ordinis, quam pudore suo radiavit. Tum illum omnes non modo in oculis, sedis in osculis sinuque ferre, tum sperare omnia eius ducti selicitate meliora, de se vero polliceri Om-

226쪽

nia, quae Cives boni Regi optimo de. bent seruntque Tum obliti quasi doloris sui Principes,, spectaculi Galliae

uniuersat luctuosi, in eo naturae spectaculo defigebantur,in partem infinitinaceroris, qui penitus animun ex cruriciabat, illa indole, ea tanta maiestatis humanitate leuabant Latinus Pacatus domo Gallus,ingenio clarus, eruditio

nis Antistes. cum iter Romam instituisset, se beatissimum predicabat, quod Theodosium videre potuisset, Qua reuersus, inquit, urbibus Gallie dispensa bo miracula' quantis stupentium populis, quam multo circundabor auditore, cum dixero, Romam vidi, Neοίε-

μι υidi, sistrumquo alvidi. O Proceis res quos ille Galliae tutelaris Geniustum hilarauit, Bonum factum, urbibus Galliarum nunciate, vos Lutetiam vudisse Principem vere urbiumque Reginam, LYDo v I v XIlI. vidisse plenum mentis Dardoris paterni heredem, Mutrumque simul vidisse,hunc nutu sceptroque moderatem, illam studiis officioque venerantem. E Curia in regalem domum est deductus, plenus qui de luctuosi monoris,propter eam in

227쪽

improuisam, tam iniustam ερ Incredibilem calamitate, sed qui tame moero re omnibus4 calamitate esset erepturus. In paternosilio collocatur, summa

Procerunt Mordinum omnium consen-

sume ubi mihi, Auditores, grataqLΣ-damis augusta species obuersatur Α- dolescentis inter lilia stellis aureis io ge splendidiora considentis Lltum caput circum Sole illuminatur, summitra honoribus fulgurat, qui in omnes Gabli partes, varie decus is splendorem

conijciunt. Infra pedes sternitur Oceanus ingens bonorum, unde minuti rivuli exoriuntur atque manant in Nobiles, in urbes, inprouincias, in finitima regna, in immensum Orientem Eius latera pulcherrimo instructu ornatuque

Diuet cinguntis coronant, hinc Iustitia Legeis Eunomia comitata, Pax inde, bona Copia atque Felicitas. Pone myriades obse tundantium hominum, i- tam salutem a Rege sortunatissimo capientium, qui omnes e veteri acclamationum ritu πλυωνιον ingeminant. Supra vero e pleno Stellarum loco, is qui celum atque terras tuetur regit mundi procreator, beneuolentiq

228쪽

aurem Livi diuinitatis impertit, ea. deminuet Cyro quondam magno egi in oraculis Prophetarum benigne pol licetur, inam ibo Osamst tmehu iliaba Homunciones in terra noua uetitia delibuti, & his coeli muneribus gementes exclamant effetulitque Magnam D-- ιarum o saliutare commutiis

Gallia luctus solatium, Auditores, in quo uno fletus &lamenta conquiesca lPatria quae prius in sordibus4 squalore volutabatur, in hoc tande iucundo spectaculo erigitur,& oppletii cinerib c put attollit, quippe illa Saetissimi Vatis audire visa, Excutere depaluere, cocluet Maera τψlimem gloria laa, nam te L

ctam eriget, hostium fraude armIsque impetitam stadio protegetin tropaeis

ornabit. Quibus igitur verbis quave o. ratione prosequemur hoc tantum boni, hoc diuinum ornamentum, hanc Galliae felicitatem; Nam quod M. Tullius de nocte per quietem vidit Romae, id meridie in Gallia orbis terrae splendidissimo theatro, singulari voluptat. i. dimus, Adolescetem Iouis imperio de. lectum ad imperium moderandum, qui

s Dissilirec

229쪽

rsa multos prudenti a senes, eonstantia iuuenes, maiestate Reges, beatitate Principes, admiranda virtute reliquos anteeat. Qui Costantio in imperio orbis; terre ccessit Christiane religionis desertor Princeps, ita se pingi curauerat, xt Iuppite tanquam de ccet appares, coronam es purpuramque: sunt imperii

insignia ipsi praeberet, hinc inde Mars

Mercurius in eum intuentes, cum ui deri velletis diuinitus lectus ad piinciis patum, consilio princeps atque Meris eurius, Mars in bellovi in hostibus o pugnandis soris idolosus sed homo in. solens & stultae impietati nec De cais rus erat cuius numen & religione violabat, nec in bello sorti sis strenuus ,

qui furore amens in exitium pest emq; ruebat, nec consilio sapiens quem in humana seviendi libido transuersum gebat Tibi Lovo aes ista insignia udebebantur,qui summo reru Principi liGubernatori Deo, qui te Galli e Ga iliam tibi concessit, ita carus es4 dile. eius, ut nec in pace tibi consilium, nee in ello virtus sit defutura. Et is quid lsuperbissimus Imperator in Galli cu iesset, inuitatum se a Genio mentiebatur ad

230쪽

tur ad imperium omnium Gentium cape flendum, te Praesides Gallia Genii

ad maiorum tirorum Principatum vocatat,quem tibi iura omnia tum diuinatum humanatribuerunt. Ad hunc certe egregie inistructus: paratus accedis ea indoleri Aleua humanitatis voluntate,

hanc mihi t mens eniam abi,4 con-c edes, hic ut ponam quod hominum o- pinione Sapiens Tito quondam Imperatori aiebar, rima pinem inuti bis bura amis. Si fas foret addecem inoc de meo, Vliaice, Matrei, praestabili in Deum relleione, tuenda latui innocentium, animi liberalis munit euria prudentia, node atione singula .Nam tame vix Poeta bonus ait Dares magna partu Iam in , tamen Gallia qua se tibi iam dei mutam gloriaturin triumphat, eo contenta no est, quod cura, quod indu stria, quod animi regii prouisone augeri potest. Habes tibi ceuotas prCum cias, obedientes populos, urbes omni ratione obsecundantes, omnes ordines honori tuo velificatur, tellus paret,coelum arrider,finitimae nationes colunt &mirantur.Tibi thura sanctissimis in oris incenduntur, tibi vota sonatri piorum

Diui