Orationes quibus pompam exequiarum atque funus Henrici Magni Galliae & Nauarrae Christianissimi regis moerens cohonestauit Collegium Rhedonense Societatis Iesu

191쪽

perii habenas Gordianu eximia auis Goritate regeret,ea Solis defectio contigit, ut die medio nox inopina consequeretur, sic ut perdiu ni itine tacibus as i posset; quae res illi uniuersoque ima.

perio grauit mala portendine ferebatur. Cum vero Sol Gallicus non ad exibgui durationem temporis, sed occasu miserando penitus defecerit, quid spertadem hisce Prouinciis, aut exteris nationibus, quibus sua virtute lucebat, reliquum eme videbatur Sed accipito quaeso Rhedonenses, quod Ganiae calamitatem leuare potest is tenebraru, quibus inuoluti , plus etiam quam illae ad septentrione gentes, affligebamur,

vim Macerbitatem minuere. Putat eme adesse nuncium, non ta b specula in editissimo mole collocata, quam exci- tata in meum Regem beneuoleti qui

quendam Solem esse exortum ab eunti simillimum, cuius in luce homihum luctus communisque omnium dolor conquiescar Excitate mecum ani. mos ad hunc splendorem intuendum. nec sit ullum qui non veterum Thulensium more, postimebrasin funeitum

192쪽

hunc Galliae casum niax uno gaudio, la titia immensa triumphanduin putet. Apharautum o Lybia tuerit propit uti,

vi viri docti memorarunt, Deum lucis

odisse,& Solis ortum maladiciis i ,- tumelia prosequi, quod ardentis plagae edere vise melius. duratitur. Nos qui

noui syderis benigmtate in intuemur, C has indolem ut diuinam miramur, incredibilem oris dignitatem, non it gestiamus non hanc tantam patriae feli citatem inusitata quadam ratione gratulemur male igitur mihi hanc veniam, Auditores, ut de communi Miu- cudo hoc solatio, meae Galli in summa rerum omnium desperatione medicina,verba faciam res erit nec indigna expectatione vestra; nec a loco aena pore aliena, nec abhorrens a meo officio, qui vitam omnema vi o, qui lubens oles meam industriam, qui

studia Regi potentissim certa animi inductione cosecraui. Ac mihi quidem de hoc Galliae bono cogitanti, suboriri

visa dubitatio, plusne sibi gaudii Felicitatis, quam patriae uniuersa mouens H EMRicvs peperisset, ii sebolem lianc auream, votis omnium expetita, V iii

193쪽

sane diuina in hoc imperi u Gallicanuprout letia, & numinis caritate produxit. No poterat quide ille non incedere otiinibus laetitiis, Auditores, liquid νfrui gaudio, cu videret, sibi natum esse . diuinitus,cui no modo sceptrum, coronam,in regiae domus ornamenta ted quaesitu magnis laiatibus decus, 4 florescentem gloria Posse comitri ex di stimaret lateret morsentiu ut succeFrestiat, inquit Vlmanus. Malia Lege Pretoroicitur id impense curare, ne quis sine successore moriatur: tale vero habuisse liliorum haerede,non a Praetore, sed ab omniumoderatore Deo cocessum, anno tantum attulit magno Genitori voluptatis,quantu animo cogitarii pose testὸ Memini Ptolemaei in AEgypto regis clarissimi, qui cui filium imperii sui dominum es Regem declarauisset, siligulari quada laetitia, Miucundo sensu

voluptatis, eidem inter satellites inseruiebat, cum diceret, ni regno viderip ari Regis esse patrem. Ita quidem est; Iiberorum omnes suorum laude, honore laetantur,nec quicquam audiri potest iucundius, quam eum Cicium leta beneuolentia, veneratione celebrantur.

194쪽

Ille igitur mihi mentibus anim1' iv stris contuemini magnum Heroem Iunonium partum suauiantem, quem vix natum iam desponsum coronae, ia Deuphinum, iam Caesarem comunibus Bullus atque votis renunciatum sciebat: non dubito quin ad ea pinstabilissima dona, quae diuino beneficio esset adeptus, hunc cumulum absolutet stelicit iis putaret accedere. Sed ut prius aiebam, Auditores, idne felicius Galli, nauersae,an parenti fuerit, haud omnino constituere possum, in ea presertim importuna tempestate, qua deformatam bello tumuli patriam & diutuina

calamitate experiebamur. Quae cu votis, populorum cosentientium precatione regiam prolem expetivisset,eam tamen tot annorum intercapedine co- sequi minime potuisset. Quot enim e Gluiae preces superior arvo, cum HEN-

Rus textius praestantissimus Heros Imperii Gallicani habenas moderare. tur quot vota nuncupata quot decret supplicationes qui chori hominum orantium instituti λ quot obitae religios precationes' quae lustrata ornataque

delubrar quot ieiunia, corporis asstia

195쪽

ctationes susceptae, ut Gallia rerum futurarum spe, timore suspensa, in Delphini peropportuno prasdio,, dominatione conquiesceret 'quas omne&ge . tium precationes, non benignissimus illa hominum parens, cuius nutu coelum, et his, mariaque regutur, penitus

abiecit,s repudiauit,sed distulit atque sustinuit, clum huius serendi atque procreandi maturitas illa existeret quam Hvidetis inare cum LUDOVICO G euersae patriae cineribus, di fumatis calamitatis reliquiis, imperii nostri c- eus attolli coepit. ea gloria, qua stratam abiectam boni omnes meerebat, inuidi gratulabantur. Ea nocte qua satus coceptusque est Constantinus eius parens magni exercitus Imperator mi-

rabile quippiam vidit, quo portento singularis dignitas, egregii foetus, clarirudo, di commune de eus Imperii sigmficaretur. Nam cum esset in tabernaculo, praetcr cursum ordinemque naturae,animaduertit, ab Occidentali Oceano exorietem Solem enasci. Proui dira eo tempore sudiosissime ut filius iam ad res magnas coeli destinatione procreatus,omni cura, Sapientia in stituae

196쪽

asi titutione educaretur neque enim dubitabat quin nouam lucem Orienti vel potius orbi terrarum siet allaturus. Utrantam luce attulisti Galliae tuae Li-D quam facemi quem liquidum felicissimi status splendorem extulisti ab Occidente, qui deinde sit, seras gentos barbarasque nationes, Europam omnem illuminaturus mea nobis Deus immortalis tenebrae iuerant in alii ad quae nox offula omnium menti uso caligo Cimmeria longe fune-io DNam Cimmeri quidem ut doctissimi homines suis commentariis rem liquerunt, quadam anni tempestate,S lis radiis, ta coeli splendore ruuntur,

nos autem perpetua serie tot annorum,

caecis bellorum turbinibus exagitati, opplet umbris dissimillimarum opinionum, immansa caligine circunfii, nihil videbamus error, tenebrae, minsanientium horninum per sdia, deserto. rum auitae religionis impia crudelitas, audacia dominabantur. Cum ecce nobis HENRIC filius , Hyperionis raditius, clarissimum lumen ab occidente, sex pietatis, ni perii beati splendor, pharos ain ca LYDOva Cusci cuius m

197쪽

Ιuce mox Gallia quae in alto se Iitionuiti fluitabat, cursum tenuit ad felicissimuotii portunari tranquillitatem,quo nolH4 ,1 cvs pleiaissi s velis diuinae rupU aura prosequet clucebaItaque no: ille modo Delphinus nundis visus , quem turbato mari fundentem aquam portendere aiunt tranquillitatem, verum etiam e coelo deuolans caeruIeis pennis columba, quae insigne pacis oleam ferens, diu iactatam & mer entem e nuctibus illis calamitatis patriam exhilararet Nerva Imperat non Traianum prius in filium adoptauit, quam aliatam DPannonia laurea

in Iouis gremio deposuisset quo tempore magna populi Romam frequentia gratulatione, in Capitolio, ante aras kpuluinar Iouis optimi Maximi, filiulerit haerede imperii,qui motus in rep. maximos, cturbulentissimas editio, nes, mirabili deinde facilitate, incelssi felicitate pacavit ori cu esset eiumodi ut honor capitis&dignitas orlate Principem ostentaret, jocent omnium laudum omnisque gloriae, quii ii in ta moribusque audiebatur. nu parentem foreptatia, orbisq; et-

198쪽

uatorem polliceretur, eum Senatu pompulusque Rom. communi omnium elogio aeterno praeconio honoris

ignitatis Optimum indigitarunt. Sic

ctis bellorum incendiis quae longe late furebant, Deo parenti gratulatus victoriam atque triumphos, quos mustos de variis hostibus inaudita felicitate reportavisset , rcgni hare dc mconsecutus est, ad pacandam Galliam sectici auspicio generatum , cui Senatu Sopulusque uniuersus illud optimi elogium incorrupto iudicio tribuant. Et quidem si ex vultu& lineametis ta- ita coniectura duci potest, si ut Pacatus Theodosio Imperatori aiebar. tu'fm qi questecies lari mireditur trabbere de caelo, si propter capitis atque oti Sexcellentem prastatiam, quidam tristapud Euripidem digni principatu iudicantur, ea fuit statim in Limo IC Oregie formidignitas, S maiestas animaduersa, ut intuentes facile intelligerent, celo satum, diuina manu fictum dignissimum eo principatu, tu quo mamiores summa laude gloriaque floruis feni. Quid quod animum statim ac mo-

199쪽

R parenti millimum ostendit, potuitne magis illa prouidentia, quae hic omnia suo arbitrio moderatur, mouet, regit, hominum votis expectationi fauisses Poeta Hesiodus qui primus Theologi sprisca Doctoribus, tum scribendi elegantia, tum peritia intelli gendi modico interuallo accessit, in iaculi aurei felicitate ponit infantium puerorum ad parentes similiti dinem. Id Orator Gallicanus dulci quadam ratione pol duc eloquens, in Magno

Constantino animaduertit, quem c Umornaret copiosius, In quem, ait se prima Constanti, Patris iuuenta transsait esculinore

viaelos istius vultus natura fgnauit qui a 'r Eum istius ad Deorum comitia translati adhuc desidιrantibus nobis Assuit pro duobus. Hic

Galli vos appello, ut hanc mecum patris felicitatem, in qua via a mihi omnia complaxa videntur , recognoscatis. Vos cum HENRICus inaudita sapientia tot gentes prouincias' moderaretur, cum victoriarum suarum insignia arophaea bique statueret, cum nominis sui existimationem imi rensa gloria propagarct, cuin eius diuinum

200쪽

tem metueretit, ciueiam arent, cum e-

AuS ductu atque auspiciis omnia in dies felicius omnibus euentirent, Optare solebatis, quod incredibile prope vide-hatur, ut esset aliquando Rex in Gallia, qui proxime ad eius perfectam & constantcna virtutum onmium absolutionem accederet. Iam illair statis Ac diuina mens nobis concessit, ut Domina torem habcre nus aemultim eius glorii, laudis imitatorem, similem deniq; Patri, Matri non dissimilem. Ingcniosus Columclla qui non ieiune de rebus comunibus disseruit, nihil esse dubium putat, quin ipsa natura sobolem matri similem esse voluerit Bene habet Ida

strissima Heroina cuius excellentiae dignitatem nec Hetruriae fauces, nec Italiae rotius angustia capere potuerunt, Materista, Di DC i is autem Genitor, qui eos qui fuerunt, qui sunt, aut futuri siunt aliquando pressanti virtute superauit. Hoc tantum si in oratione ira ea sumerem, aditores, an non facile quiuis intelligeret , nihil melius atque nobilius aut a nobis optari Lo-D O IC o, aut a Deo concedi potuisse