Synopsis universae medicinae practicae: sive, doctissimorum virorum de morbis eorumque causis ac remediis judicia

발행: 1793년

분량: 420페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

fgienda, quoniam Vomitoria evadunt; non prius se curitas promittenda est, quam sequitur alvi proflu vium sponte vel arte provocatum. AEgri analepticis' cardiacis sunt sustentandi . OL amradat. du . eum jusculo pingui, item Sperma ceti in decocto ra parum . Deglutitio globuiarum aut argenti Oioi nil prodest , sed potius malum exasperat, ubi adest in testini inflammatio, gangraena, vel hernia, vel ingressus inest inii superioris in inferius . Din. argenti et iv. est 3 iij. vel ir. ad TI . & amplius, & exitus ejus per clysteres omni studio promovendus est ; ali quando non ante aliquot dies redditur, interdum falloationem movet . Exemplum affert aIlafas mesrcurii Rij. per octi tuum in corporου habentis con talentis , sed non sine falloatione excitata . Mulieri in jectione de Lumbricis infra memorandae gravissima passione iliaca correptae enema Iact um statim injiciendum praescripsi, , elapsis duabus horis hausum se

pnoticum capidndum P, deinceps post duas alias horas largam do pii. ex duobus cum calome haec nihil proficiebant; die proximo excrementa a ina per Φomitum secta sunt; largam quantitatῖm o i amrad. dulc. in brodio tenui potandam Jus, , linimen tum dantrs altansndo usurpandum , iv sub noct m e- nema cum Din. bdnedict. iv. iiiciendum; nihilominus nihiI per in feriora docenderat , ydd jugiter sursum omnia. Die 4. 1udores frigidi j dr- Udniebant , Uiribus Jere exhausis ; itaque argZπ-ti vivi giij. propinami trihorio post tres aIias tincias ; elapsa deinde hora una usi adigra ingentem lumbricum evomebat bis per in driora purgata est, θ' in futurum alvus jatis jotata manebat ;argentum vero Uidum quod mirum Sideatur ) nouante finem 7. Tet 8. dierum redditum est; nihil tamen mali mutieri exinde obveniebat: haec enim etiamnunc post quatuordecim anno, Tegdia videt t. Omen tum ovis recens mactati calide in abdonacia impositum mirum in modum dolorem lenit; laudatur etiam cataplasma ex pomis putridis Boryborasianis cum tantii lo croco, vel ex stercore ovillo cum lacte cocto;

142쪽

Pinc a Passio.

Sennerti Sententra.

CAP. VI.

Misere re mei. Curatio

De call. iis conis su latu rauthor .

Causa proxima

1 96. Barbari superioribus saeculis Iliacam pallionem miserere m2i vocabant, quoniam maius inest commiseratione dignum ; in hoc morbo clysteres imo dc glandes vomitu rejiciuntur ob motum intellinorum inversum , ideoque aliquando intectita ortam viae in i leo non penitus praecluduntur . Signum huius morbi proprium est, quod nihil defccndit per inferiora ;acciait plerumque vomitus bilis Ec pituitae , frigidi ta S totius corporis, dolor plurimus, spirandi dissicultas , dcc. dc morituris sudor frigidus . Omnis Ileus

periculosus ; rarissime convalescunt, qui stercus per os ejiciunt . Art. 1497. Uenter foveri debet deco DI. emo dc δε-nimentis inungi. Oleum ambu i. dulc. dctuscula pinguia ore sumenda sunt, dί quamvis semel atque iterum talia vomitu rejiciantur , continuandus tamen eticorum usus ad sobras relaxandas . A tribus potissimum causis exoritus, ab inflammatione , ab aliis tu moribus δc exulceratione, & denique a farcibus induratis , de quibus singulatim consulendus est aut hor.

Borbette sementia . Art. I 498. Fabricius Hildanub obtervavit principium dc originem hujus affectus sui ite circa Intestinum CZeeum, ego vel O existimo valvulam in princi pio coli primum ex in resti ni cίyci inflammatione adeo contrahi dc constringi, ut plane nihil permeare pos sit In omnibus fere hoc affectu eYtinctis disiectis ac curatiores invenerunt, Vel intestini gangraenam , vel tenuis intestini co Arctati ingressum in partem proximam fatu prius turgidulam . Si gangraena jam aderit, cognoscitur ex eo, quod dolor flatim cesset. Omontum de etiam ipsa in ostina ex vivo animaliquam calidissime abdomini applicari possunt multo cum levamine . Convenit et e me ectio initio, si malum ab inflammatione oriatur; immo in corporibuF r0bet si is nunquam omitti d Art.

143쪽

lini cis usuam in ammation m phac sim jerd in o 3mnibus , morbi is mortis caujamju Id depreh si λ: ii , Uvillis . Saepius in hoc morbo defunctis inquit Iolagus ) intestina pland vacua intenimus undu mani- esum est saepius jpiritus anima s peccard . S)denhami sententia.

oborandus est, & vomitus , si feri positi, sistendus ,

deo uue yas. a Fnth. cum succo Iimon. praescribo ) sub - hiade ) sumend. intermediis vero temporibus euhibeo co- h. aliquot aq. menti . siffat. sine alio quovis additanento . Dum haec fiunt cattilam Uizontem nudo ven Prindesinenter accumbere jubeo , dolore hoc modo profligato , exhibeo Pil. cecb. m . Sj. in aq. menth. disio ut . quam etiam aquam quo certius vomitus recursum Jrsevertam ) toto catharseos tempore injungo. Uictus it tenuis per totum morbi decursum , & decumbat aegeria lecto , donec convalescat. Ustam argenti vivi dc globulorum author minus probat. 1rt. 13or. In hoc affectu quotcunque Cathartica pro curatio. s naveris , ea statim emerica sunt ideoque ῬPna bra

bis tundenda est dc sumus nicotian e de hoc vid. Ful. Ur n Urina oleos. amar. ) intestina instandus est quam ali dissime omnium ener totum , quae mihi innotescunt. iactenus efficacillimum esse duco ) ideo quoque post

noram aliquam re iterari potest. Hoc successu carente, ne

resse est catharticum forti seimum exhibere, sed praestatu Ora una aut altera parsioricum propinare , ut sitit, Du dani tutela catharticum retineatur, & suo munere de lungatur. Sched. mon. p. 48. De usu sollis, &c. videenema oleo sum amarum Fuueri . Fotas ad colicam, fo-tμs spiritu us , mistura cora Haia , omnia ad colicam quandoque in usum veniunt . Demulcendis doloribusC0nveniunt semicupia. In Ileo sercore Tarcas quam ecentissimo universa ventris regio emplastretur ; hoc

tenim remedio, kllis nihil proficientibus, viam in te aperui Zacutus Lusitan . in praxi au- f t. ι Soz I, an, vix semestris a nativit a P per ecte uis otia

144쪽

valens , vegetus Iubito in gravis es a vantri tormi na lapsus est sub sca e funt Somition s enormes , ni-biI omnino per is riora descendente, praetcr exiguum sanguine n. Ad infantulum succurrendum omnem opB-νam ac studium navavi, feci, rustra , nam triduo expiramit. Abdomina aperto intestina omnia usque ad inferiorem Ilei partem flatibus Ualde dolὼnta inoeni mus , , Jfunum Aviter in ammatum: Iamqua paulo inferius morbi fedds in conspectum udnit : portio etenim Ilei, sex digitos longa, quod prodigiosum erat in subiecto tam parvio ) in coli cadum, Cum mesenterio ad j uncto , coia fa est pars assecta in tumorem attol tur tunicis inte finOrtim incrassatis, nigricantibus, gangraenosis, quibusdam in locis phace latis por tο- tius indotationis tractum , und3 intesinorum oppilatio insuperabilis, quiae instar Poom Οὐa e s. En tacui n- tum exemplar Pallionis Iliaca perfoctissimam morbi ideam complectens in infante nondum semianniculo quod rarissimum esse credo.

Tioschii sententia.

Art. 13o3. Medici quidem de Iliacae passionis, vul-rassioni go Miserere dictae, Natura, dc causa nequaquam con-λ 'VR veniunt , cum alii videantur intestina tenuia in nodum, ς-- δ' circumvolutionem contorqueri, alii contra impossibilem hanc intestinorum revolutionem credant quousque mesenterio adhaerent, quare ubi mesenterium putrescaς id tantum possibile habent. Mihi autem animadverti ad ea, quae in cadaverum disiectione, observavi, per sua sum est , quod pro certo assirmari liceat, in atoni R qua

dam seu elasticitatis fibrarum intestinatium defectu ilia

cam affectionem consistere, a qua tum vomituS irequentiores, & alvi segnities, tum saepissime atroces cruciatus non minus quam repentina mors profici 1 catur .

Hujusmodi elasticitatis desectus in fibris intestinati

buS producitur, I. o a nervorum ad eadem intestina euntium obstructione, qui si non omnino , ex parte quadam tamen obturati, spirituum animalium influxum ad tenuia praesertim intestina impediunt, quae proinde inertia remanent & motu suo perist altico carent. 2. O

145쪽

adem a tonia interdum producitur ab intestinatis du-tus obstructione, ob induratas foece ς, vel os aliquodnagnum , durum , ingestu nil , vel et Iam ob quodvis aliud olidum corpus circumjectum. 3. o Hujus in odi morbus ritur aliquando a portione quadam intestini in proxi- nam inani ista, vel quod immissio haec ab inverso moti peristallico ortum ducit, vel quod a convulsivo quolam motu pera hitur, vel quod a nimia dilatione porionis cuiusdam intestinatis situlae expeditur , vel etiam . nimia contractione ejusmodi portionis ; unde fit, ut

ortio latior capax evadat contractiorem minoremque

ortionem recipiendi, & diversis intestinorum motibus id juvantibus altius admittendi. 4.o Cognovi etiam hunc Dorbum ab intestini contractione oriri, cum idem in-

erdum adeo contractum invenerim, ut nisi aegre ad nodum digiti annularis extremitatem admitteret, a qua tonstrictione sine cum , flatuumque transitus intercipieba-2ur . S.o Saepenumero strangulatus intestinorum in hernia, quae intestinatis proinde dicitur, hunc ipsum moroum facit. 6.o Atque demum inter ejus causas inflam nlatio intestinorum merito recensetur . Art. ISO4. A nervorum obstructione astemonem hanc uti kproduci supra innui, nec immerito quidem , cum id ip- anat sum in mulliere amstelodamen si viri litterarum studiosi in si . conjuge evenisse non dubitem, quae postremo alvi omnimoda stypticitate , & continuo vomitu correpta , abs- P que eo quod aut febre, aut dolore multo vexaretur his syptomatis confecta, brevi vitam cum morte commutavit . Bis etiam in cadaveribus vidisse recordor , intestina tunc a proprio munere desistere . cum ab in duratis faecibus obturarentur. Nec dubitare licet, uti tertio monui, morbum hunc interdum ab intrusione por-ttionis cujusdam angustioris in latiorem ejusdem intesti ni produci, cum bis publice id ipsum ostendissem, pri-

ma nempe vice in filio cujusdam Pistoris, altera innominis cadavere, quando extractis intestinis eadem perlongum aperui. Ιi dum inter vivos agebant, pluribus morbis obnoxiis fuere , in primis Vero torminibus quo tidie una, vel altera hora a prandio recrudescentibus. Tertium hujus rei exemplum in cadavere iterum offendi, quod coram Cl. Viro D. Joachimo Schradero peritissimo Chirurgo secavi. Monui praeterea hunc morbum

146쪽

JIiaca Passio. CAP. VIbin a contra fione intestinorum oriri, quod proiecticintei secanda cada Vera aliquand o reperii, tibi eoruna intestina adeo contractu occurrebant, ut vix minoris digiti extremitatem reciperent. Si ergo hoc in casu ex

crementa duritiem quamdam subeant, oc si retenti fatatus e Xitum non nanciscantur , ut quid mirabimur insani mationem su pervenire, & ex vehementia dolorum su bi ro interimi Van Sobet dieten sententia . gri. ISOS. Quam maxime attendendum est , ad si Ileum gna , quae inflammationem in hoc morbo prat sentem do in- cent , quae satis evidentia sunt, ita ut peritus Medicus hic falli nequeat. Ubi ab inflammatione fit, tunc solet sebris plerumque prsiecedere , quae per horas aliquot tan-hi,eeas tuis amigens in hunc morbum desinit, ut bis dbnbamus optime notavit: idemque in pleuriti det, angina, aliis que morbis inflammatoriis pariter observatum fuit nempe febrim per aliquod tempus praecedere , & dein sequi inflammationem in hac illave parte corporiS. D ileo I SO6. Ubi vero Absque febre praegressa intestia

coavul norum convulsio sae VOS dolores produxerit, tunc infamia si vo . matione nata, febriS sequitur. Simul tunc adsunt om bris se- nia illa symptomata , quae dc febrim acutam continuam, quHur & inflammationem comitari solent ; sitis nempe , calor, Τημ' & reliqua , in primis vero debilitas summa . Uerumh HOrnyia haec symptomata adsunt in initio morbi, & cum

subito in perniciem tendat, nisi succurratur illico , mu tantur, dc cito in contraria sere abeunt: caiori magno succedit frigus, dolor cessat, pulsus antea durus, ct fortis , fit debilis, intermittens, celerrimu S tamen , quod optime Aretaeus notaVit. Adest quandoque tanta constrictio ani, ut clysina injici nequeat: quod symptoma pariter Arriaeus nota vit , uti dc Hippocratds .

Art. 13o7. Ex his intelligi potest , quare in alio. loco Hippocratis legatur : At si rδm so vomulo , jobris P Q no Utam prehenderat, do peratus est, fortassis enim etiam fotata aisus inferior interficiet. Si enim a spasmo V. ii do volvulus natus perstiterit diutius , sequit ir insana matto , quam febris comitatui quidem , se i curia citi sit

147쪽

CAP. VI, Iliaca Passio. 141rne cunc soleat gangram a sequi, remittit, imo integre cellat dolor brevi, dc tunc gangraenoso intestini afflicti

oco non amplius resistente contentis, illa per alvum ruunt, di moritur aeger; non quidem ob hanc alvi eva aeuationem , sed ob gangraenam intestini. Art. 13o8. Si absque inflammatione , ut ait Curatio. aeus , sed ob corruptionem aut validum frigus ileus pro venerit, venae sectione omissa, ad flatus evocandos cuminum, & ruta adhibeatur, simulque oleo a , dc mol- ia externe ac interne usurpentur , non vero spiritus ili simplices vel compositi aromatici sp ..vin. parati , uibus ossicinae luxuriant , e quia licet a solo spasino absque inflammatione dolor abdominis oriatur , minime tutum est, audacter similia sumere , quia semper periculum est, nisi subito levent, quod pessime noceIe-

sollint . Licet enim ab inflammatione morbus non dia dierit Originem , convulsionem tamen intestinorum satus creantem inflammatio facile sequi poterit. Longe tutius est leniora talia aromata remedia , ut semina quattuor calida majora , aut minora dicta in ossicinis , aquagini usa dare, tunc enim ViX nocebunt unquam . Uerum stibi ex signis novimus inflammationem adesse , tunc etiam ab is abstinendum est . Vidi octava hora jam lethalem it eum , dum sex uncias spiritus ex seminibus levistici destillati miser aegeti hauserat. Farrago sententiarum. Art. IJo9. Hoc vitii genus omnium quae intestinis ansidiantur acutissimum est, Ic nis resolvatur intra se ptimum diem occidit . Magna Colicae, & volvuli cognatio est, non parum leni a. tamen etiam differunt; colicae enim natura praecipue in

idolore consistit, dc ad colicam satis est , insignis intesti norum dolor, etsi alia symptomata non adsint; Ιlei ve-aro in primis in desectus expulsionis per inferiora, dc in-Verso naturae ac facultati S expultricis in intestinis mo a tu . Licet enim vomitu S in Colica accidat, tamen non illa violentus est in Colica, ut in I leo, neque omni R. alimenta , in illo minus excrementa per os rejiciuntur,

id quod Iles accidit, in quo etiam clysteres, bc 'landes

148쪽

des a no immissi superiora versus trahuntur, & per os

rejiciuntur. An in tenuibus, an vero in crassis intestinis, causa 1lei consistat, alii aliter sentiunt, verior est sententia plerumque in te huibus consistere , quχ ob Venarem copiam, dc sanguinis abundantiam facilius inflammantur , & na tura su a angustiora surit. Quandoque tamen etiam cras sis affectis hoc malum generari potest , cum cauis omnes , quae ite una producunt, etiam in crassiis reperiri possint.

progno. Art. ISIO. Eis Deus alius alio periculosior sit, exiss. tialem tamen ut plurimum esse experientia constat, praesertim is, cui accessit vomitus materiae faeculentae ; dc

ex hoc nulli evadunt . Qui periculum effugiunt , his

vel causa fuit foecum retentio, vel enterocele, vel flatus exitum supra vel infra non inveniens . Iliaca passione labs rantes alii celerius , alii tardius moriuntur; quibus ab inflammatione Malum ortum dii eit , intra quatuor dies moriuntur . Si alvi fluxus spontaneus superveniat, aut acuta febris agger brevi moritur . Facilis item est transitus Illel in stranguriam , dc viceversa . Si flatus multi, de foetidi pedendo erumpant mors ostia pulsat. Minus periculi esse solet, ubi do

Ior locum mutat, quam ubi fixus una in sede consistit . Art. IJ II. In hoc morbo omnia purgantia etiam le- . niora per o S exhibita fugiantur, quia motum intestinoia. ''rum in Versum , atque adeo vomitum augere possunt ;fugiantur quoque optata , si suspicio inflammationis ad sit, alias gangraenam , dc sphace turn inserunt. Pararus se multos ab Ileo desperatos ab imminente morte liberasse refert, haustis scilicet argenti vivi in aqua sola libris tribus . Tanta vero mercurii quantitas valde pertimescenda est; in casu igitur desperato fati iis

est minorem quantitatem exhibere . Hinc cautius praecipit Meadius aliis auxiliis nihil proficientibus, argentum vivum bibendum praebeatur ii brae minimum pondo , quod repetere etiam plerumque Opportunum erit; nam duplicem quidem usum hic prae stat; partim pondere suo inversum intestinorum motu narestituendo, partimque lubricitate excrementa alvum

opplentia emolliendo, dc deorsum propellendo . Idcit-

149쪽

to diu tardare hoc experimentum non debet , quoniamnetus est , ne, quod non raro sit, inflammationi suta erVeniat gangraena , qua corruptis intestini tunicis , in bd aen effunditur ponderosum metallum.

A iratae sententia .

Art. ISI 2. Tres sunt omnium lumbricorum differen iae ; una quidem tereti forma secundum crassitudinem st ; altera vero latiore, unde latos nominant; tertiatorum qu OS escaridas nuncupant .

Art. I SI 3. Lumbrici igitur teretes formam nemini obs-mram continent , quoniam hi reliquis frequentiores sunt. Accidunt vero lumbricos teretes habentibus morsus inestinorum , & ventriculi, tu stes non magnae , aridae , &rritantes, quibusdam etiam singultus . Dormientes pal-bitant in sine ratione expo rrecti eriguntur. Nonnulli cum mciseratione expergiscuntur, sed rursus in soporem ruunt ' ulsus inaequales sunt, & augentur se bres absque ordi

ae, quae cum extremarum partium algore ter quaterventerdiu vel noctu praeter rationem invadunt. Infantes supervacue mandunt linguam temere exe- unt , dentibus stridunt, oculi S connivent, silentium a-Mant, excitantibus indignantur , suffunduntur malae ru-oore , atque rursus mutato colore livescunt, atque haec uidem per exigua inter Valla. Non pauci S Vero venter etiam multas esculentorum corruptioneS excernit, atque

tympani instar inflatur . Art. 1314. Latta S lumbricus est intraneae succingen- is intestina membranae, in corpus quoddam instar ani malis mobile ut ita dicam) permutatio , quod per partes interdum redditur, plerumque totum simul excer Nitur , ii redibilem longitudinis speciem exhibens ; dis Olutu 9 vero non coalescit. Comitatur eum , qui affectuffst, corporis gracilitas , pu lsusque imbecillitas, cum inaequalitate : sed in fallacissimum indicium est , si cum alvi excrementis quaedam semini cucurbitae si initia excernantur . Abundat quandoque in ianu

species. Eorum diagno sis atrii lumbri.ci signa a

150쪽

1 4 4 Lumbrici. CAP. VI. ebrientibus , quandoque febricitantibus per diuturnas .a gritudines accedit, continuos stomachi morsus infe rei s , appetitusque ad cibos intemperatos . Art. IS 13. A cari des lumbricorum species sun , ver

mibus persimiles , qui in extremo intestini recti, &musculi anum stringentis initio, spinctere Graecis appellato, consistunt i vehementem his partibus pruritum

inferenteS ..Art. 13I6. In India etiam , regionibusque supra Dracan. AEgyptum animalcula quaedam viva lumbricis similia, culorum tracontia ab animalis specie nuncupata, in musculos; iς Oi- corporis partibus, puta brachiis, cruribus, suris, in pueris etiam in lateribus iub cute consistunt, a perde que moventur . D. inde ubi diutius extremum aliquod dracontii remanserit, locus suppurat, dc aperta cute foris progreditur . Dracontii principium si trahatur cruciatus excitat, maxime quando disrumpitur, Sora nus autem non animal aliquod praecipuum sed neria ivuli alicujus substantiam dracontium esse autumat , opinionem dumtaxat animalis eo quod moveatur, in ducentiS .

Sennerti sententia . vh . .art. ISI7. Lumbricorum tres sunt species frequeri viti m es res, Vi Z. tZrgiss sive rotundi , lati , dc ascarides etes ki ex ovis ita sectorum oriuntur ); aliquando sed ratius aiae. Vermes an Omali ejiciuntur, cornuti sci licet, hirsuti , quadrupedes, multi pedes, bicipites, tricipit , Caud AVermes bifurcata praediti , dcc. Praeter rmes intestina os , in Variis sunt cIii , omnes sard corporis pariss incoisntds , 0ypo i mi D)rm)s dentales , gingivales , rhinarii , pulm0'P- Π narii , cardiaci , sanguinarii , urinarii , C Utanei , umbili cales , helcophagi , Uerm)s in hepate, in fati Va , O C. Sed hi omnes non nisi in statu morbido inus

Art. III 8. Lumbrici teretes sunt re uentissimi , fatis noti , Lumbrici, terrestribus fimios , nisi aliqzam

Lumbii olbidiores sint . i iiii Lumbricus latus , taenia a Plinio , Platero , se C. de eri. apstd latus , est instar fasciae Estarum Vel trium uisa ptio. rum , aliq&ando Auior geniculis, tra versis purto lim

bus . Teretes .

SEARCH

MENU NAVIGATION