장음표시 사용
21쪽
st dissicile morbos sequi necessum erit, Omnium tamen iravissimos , ii quae stalant , a sl a , mordacia. , s sui , I-ofa , nitrosa, vel nimis tenuia fuerint, aut viscida , c plurimum adhaerentia: quippe in ulcerationem pro inus ducit partem, ad quam fluit, 3c majora mala ccersit. Certe si seri nimia copia , vel acrimonia scor .utica , vel venereum viruS in tali corpore latitet, dissicii or longe erit curatio . Praeterea gravedines in senectute se ex numero morborum diuturnorum , ac proinde 1enes comitari usque ad mortem, asseruit HIppocratcs . Art. 11 et . Si internum adsit humorum Vltium , ha- Reme
.us correctionem non minu S aC causarum anteceden- dia inis
ium, & occasionalium remotionem Medicus moliatur terna. , portet. Quare praemistis iis, quae primas vias absterrant , dc corruptum chylum educunt, ad ea , quae acrimoniam corrigunt, visciditatem attenuant, dc per sudo rem , Vel urinam etiam evacuant confugiendum est ,
orae ceteriS ad remedia, quae ex junipero , lign. guajac. assas r. myrrh. succino similibus e parantur , tum etiam ad bolum Armeniam , dc Theriacam , quae duo assirma uit Asclepiades incantamenti instar sistere , atque corri gere catarrhum . At si profundas nimis egerit morbus Tadices, dc contumax fuerit, palliativis utendum, in ter quae fonticulis, ve sica tori a , dc se tacea brachiis , nuchae, aliisve locis applicata primas obtinent tk Ee, Art. 3. Externe vero : si tenuis acrisque adsit hi.
ctis VIVeiostardus inungi jubent. Praeter haec , dc sussitus varii ex gummi anime, qui ab utrimanno dc Jonsono
adeo probantur; aut ex mastice , 1uccino , thure , ben et0e , styrace, gummi hederae , aliisque , qualium descri-lptione Sennertus δc Barbelle tradunt , plurimum lau- dantur, qui naribus mediante vase angusti, oblongique osculi, quod e VPdio PDrentino, dc Jacobo Hollaris Marcus Aurelius Seterinus delineat aut ope iistulae vitreae tubae sit nilis ab eodem Auctore per Bartholomaeo Montagnana depictae , excepti, transmittuntur.
22쪽
ΡLHEGMATOR AGI A. Junkeri jententia.
Art. II 26. Phlegma toragia est veriis continuus fuxus, seu stillicidium limpidi phlegmatis e naribus, qua itidem a congestione humorum Versu S caput hἴemorra-giam narium respiciente originem ducit. CHrt. II 27. Precedunt hunc morbum congestiones ad caput molestae per sensum oppletionis , gravitati S,
& pressionis , tum succedit stillicidium limpidi phleg
matis per nares, quod post ei fluxum plurium guttula rum sponte sua iterum ce stat, atque inde sensus gravitatis circa oculos , & nasi radicem conjunctu S invenitur Art. II 28. ,, Rara quidem hujusmodi affectio est, quam tamen de1cribit Bonnetus in Analom. Pract. lib. I. g. 7 o. obf. Io. Ipse quoque novi mulierem, quae per octo menses tam copiosa Phlegma toragia laboravit , ut plures seri linpidissimi heminas per naeres egesserit. Erat enim perpetua feri e naso distillatatio , quibusdam diei horis mitior ; aliis contra cre brior, dc ab una antior. Fucis erat assueta , & hystericis affectionibus exercebatur. Plurimis incassum tentatis ex lactis usu liberata est.
Turi . 1 19. Tussicula nunc arida, nunc humecta in ' RQ V corpora irruit , multos ac pingues humores excludens
, ' & quibusdam sola, quibusdam adjuncta , respirationis:
b dissicultate, quam Graeci diripnaeam vocant, item san piat. guinis egestione , aut phthisica passione , vel horum similibus assectis corporibu S . Eadem .Art. 113o. Sed de iis tussiculis, quae aliarum fue id iopa. rint appendices passionum , singultim scribentes doce ric bimus ; de iis vero , quae suae sunt, atque propria Vexatione corpus assiciunt, nunc tradimus curationem ;quae ita erit adhibenda, ut de catarrho scribentes do
23쪽
cuimus: discreta scilicet specie , quo possint electuaria ,
atque pota medicamenta, vel catapotia , sive alia quae que sub regula medicinali recte mederi corporibus. gri. II 31. Monendi etiam aegrotanteS , ne ultra mo dum competentem retinendo spiritum irritent potius , quam mitigent tussiculam , quod quidem , si fuerint moderati , ejus motum facilius amputare datur quam nimis spiritum continendo . Quidam namque retentionem spiritus in hoc morbo utilem judicarent; nec sine ratione ; nihil enim magis ad citam tussis curationem conseri , humorumque influxum prohibet. quam initio non tam spiritum, quam perpetuum tussiendi conatum, quantum licet, cohibere. Art. II 32. Tum vasculam cum infundibulo suppo-Remedianendum , per quod aeger adducto spiritu accipiat vaporem mulso, vel alica, aut succo ptisanae : vel eorum quiddam sorbeat: aut ex aqua calida Vaporem accipiat. Videnda etiam uva, ne ob tumorem sui, aut indu cta laxitate tussiculam provocet. Tum gargarismatibus , vel inunctionibus utendum circa thoracem atque guttu ris summitatem , Graeci anthereona Vocarar, Epithema ta stiam apponenda , nunc laxati Va , nunc constricti va ,' quorum species ex ante dictis erunt recipiendae, ne saepius eamdem dicere Videamus .
Eit mulgeri sententia. Art. II 33. P obe distinguendum est, an tussis humida sit ex pectore , an eXsomacho , an a nerUIS . Per- Tussis.
cunctandum est, ubi aegri percipiunt tussiendi stimata Distin luna ; an in larynge seu aspera arteria , vel pectore: *-ς Π vel inserius circa scrobiculum cordis ; nam posterior dWm ς'
locus tussim somachaiam , priores pectoralem innuunt ; '' 2
jubeatur aeger profundius respirare ; sic enim tussire in- ' cipiet, si vitium sit in pulmonibus ; secus si in stoma- venti cho . Sonus in tussiendo ex profundo quasi rau- culocus pulmones affectos indicat, superficiali asperam
Art. II 34. Nullus practicorum aliquid habet de Te - Tussi, si somachali praeter Lindanum; mihi inquit ) est com- stoma-
pertum pluribus observationibus plerumque Tristim es ta Ch. is , se ex ventriculo : ubi autem materia latitet, & unde queu Pars II. ' B pro-
24쪽
procedat, ex sono dicere possum , qui Variatur pro materiae & loci conditionibus ; si materia sit tenuis , Acin ventriculo delitescit , furibunda Tussis est, in qua vix aliquid egeritur, licet cum summo conatu tussi ant omnis Tussis in principio sicca progressu temporis e.
Art. 1133. Ad expectorationem promovendam con- Cur lio venit succus raphan. recens expressius cum pauco sacchar. temperatus; Tussis humida stomachalis cum motamitoriis dc stomachicis curatur , sancte testor , quod ex
usu Tomitoriorum ne minimum noxae observaverim I purgantia non conducunt , mercurius dulcis vero primum
obtinet, Erixir proprietatis dc bal Peruv. laudantur. Tullis sicca , nocturna, pectoralis , catarrhalis dicta , ex lymphae vitio, dc exinde irritatione, Optime , curatur per Oolatilia sudorifera , Ac optata , etiamsi febris con juncta fuerit. Flores beneto s, perma ceti, decoctum raparum , succus glForrhiet. dcc. laudantur. In I uisi sicca chronica phtisin minitante, ubi peccat lympha, egregium est decoctum e lignis cum p. sulis , dcc. De
coctum raparum in omni Lusii succa . vel catarrhali ,
vel pectorali , vel stomachali est nobile remedium , quod aliis irritis vidi optimum. Ddenhami sententia.
gri. 1136. Tusses aliquando suili epidemicae nemini fere parcentes; Hae pendent plerumque a febre aliqua constitutionis praegressae, tanquam a morbo pri- Pyg mario; ideoque quando cum febre implicentur, respi- ' '' etendum est ad istius morbi genium 3 cum vero tusses sine febre contingant, curandae sunt sola a carnibus ab M stinentia , moderato exercitio dc ptisana pectorari refrigerante: quandoque vero tusses epidemicae ad tussim puerorum conet uoisam quam proxime accedere viden tur, 3c tunc eamdem fere postulant medelam , viz. τμnaefectionem i, catharsin. CR rario. Art. 1137. Tussis recons phthist nondum confirmata ) sola abstinentia a vino , carnibus, & usu Ioboch. ex ol. amrad. duo. &c. dc tab. domestic. seq. . ordi nario subigitur; Sacchar. cana. hi M. coss. in q, Laq. font. usque dum adhaerescat extremis digitorum,
25쪽
CAP. IV. Tugs. 1 9 tum adit. puis. goorrhiz. enui. campan. sem. ani langet. ana. 3' . puis. irid. forent. 1 p. ana Sij. OL a n0. cism. Ρj i. f. f. a tab3IM . Sin vero , his tentatis . superstes maneat praecipue si febrem comitem habeat vel a peripneumonia vel pleuritide originem ducat ineptum tuerit pectoratibus fidere ; sed tenaesectione , cathos debellanda est; si autem denique huic metho
do non cesterit , tum capiat aeger balsam. PeruU. gut.
X. in coch. j. 5 r. heder. terres, ter in die superbibendo Siij. decoct. amar. sine purgantibus ; sed in tussi diu turna vel phthisi omnibus aliis praesidiis equitatio 9 a.
palmam facile praeripit . Farrago sententiarum . Art. 1138. Si tussis a catarrho oriatur , curatur ut eatarrhus; 2C. Terr. catechu. f iv. sacchar. pdnid. in aq. roj. fotat, vj. mucilag. gum. tragacanth. q. f. s. trochisc. li sub linguam teneantur, tussim curant , in quit Bonetus ) viscidam & tenacem pituitam bene sol-Iunt, eamque commodam expectorari reddunt, quare in his affectibus pulmoniacis mihi in frequenti usu , semperque meo desiderio respondet hoc remedium. Remmedia nonnulla alia melioris notae sunt, quae sequuntur , Vi Z.
26쪽
ctorale. Loboch. rub. , Lohoc. mFrrbifat. praecipus Ful teri in recenti Tνssi conT niunt. Art. II 39. Discant aegroti Tussi laborantes, tempo- Admo, re idoneo , dc cum morbus altas nondum egit radices , nitio, validisque adhuc viribus, remedia adhibere . Principiis obsta , sero medicina paratur, Cum mala per longaS invaluere motaS. Art. a14o. Quando lympha pura tussi excreatur, sci-CRI 'i' quens Iuli appium confert. 4. Fol. consolid. maior. mac. humo id j- rad. unc. iJ . Iu 2 b. num. XV. daciis. absq. nuc o ehu num. X. aq. commvn. Iib. iij. coq. per hor. dimid.
Summis laudibus hoc remedium extollit Au ctor Diction. Medicina t. pro tussi a tenui humore lacta, Ino do agger subinde parvum cochleare de eodem, cum aquae cyatho ingerat. Monet insuper, ut purgantia Omnia Vitenter, quae irritatione sua tussim exasperare possunt, dc ubi necessitas urgeat injiciendo clysteres jubet, ex fol. malv. alth. verbasse. dc melle, vel sesia qui unciam saltem mannae , cum parvo seri lactiS cyatho ingerendam . In hujusmodi tussi vaccinum lac , cum aqua hordei aequali quantitate mixtum mane, dc vespere quotidie plurimum etiam conducit, modo febris absit, quae ejus usum in omnibus quidem morbis omnino prohibet. UO-mitoria itidem valde opitulantur, ni contra indicanS aliquod obster . . Oert. 1141. Quod si humores tussi redditi viscidi sint . Crastique , nec lac , nec jul lappia, nec quidem incrauan- iussi ab tia quae ViS amplius conveniunt, sed vomitorio impera humore to , sequens Ptisana pro potu communi instituatur .erasso. -υ. Pu g. issop. ana man. j. irid. forent. Si l. aqPtisaua commvn. lib. ii l. coq. ad tertiae partis diminut. de qua' aeger bibet quatuor, aut quinque cyathos quotidie , prae cipue mane stomacho jejuno , dc vespere . Loco hujus piis a nar altera item substitui pote it . qua
hujusmodi est . . pii sana u. Hedgr. terr . man. j. hPrb. capillaras CD Mydis, Te II. dg omnibu, tantundem , aq. commlin. lib. iij. Ebuta. pe
27쪽
na, i, o stere . AEger autem quotidie cubitum iturus cum hac assumere poterit anti heel. Poterii gr. XX. &per decem vel duodecim dies, ejus usum continuabit,
Quae autem sequitur ptisana pro hujusmodi tussi
admodum ossicax invenitur . 4. Salfaeparin chi8ae ana ptisana uno. i. buVi por hor. e quadrant. cum aq. font. Iib. V. III. in fine ebull. ad i. heddr. terres. ΘΤop. ana man. j. Colat. lit in potum quotidianum .gri. 1142. Methodus qua idem Auctor Pectoris Rheu- Cura mala curanda consulit, ita se habet. Quoniam nullum rheuma. Rheuma adest , quin perspiratio intercepta fuerit, at Ii pq qque per consequens, quin vasa admodum in stata ac ple-'RU- na inveniantur, absque in ora venam brachii tundere expedit. Phlebotomia enim specificorurn remediorum ad hunc morbum, veluti praeludi una est, fine qua eadem saepi sume incassum cedunt ; si vero contra statim ad hi betur , pectoralia leviora cito morborum solvunt. Ex pectoralibus vero nullum praestantius mihi notum est se
9 . Sp. et P. combusti cochlearia i i. O . amuda . du . o q. st που expres . me . ania cochleurej. Qitent. simuI , x' 'i' 'i' concutiantur, atquct per trPs j ccciso os disss , .eger cubitum itumis totam capiat do iis . 1143. Neque suo arbitrio relinquenda sunt Rheu mala, intuitu quod periodum suam explere debeant .
. Remedia enim quibus utendum est, oportet sunt alte nuantiae , dc operativa , inter quae , ut ut vulgaria videan tur, noS hic apponere non piget quae dan4 aliquo effectu interdum non expertia.
. . cinamon. Iop. ana unc. j. nj. titatur aeger quota ' tidie cubitum iturus. Sequens etiam ptisana In omnibus Rheumaticis pas sionibus excellit. A. FOL hap. rb. Iad. man. i. foc altera .
synp. man. 1 m. a . commvn. lib. vi j. ebuta. per dimid. bo, . qua raut . atque ud remoto addR Socirriset. Si ij. ad qua binae, On ultra libr e quotidid Duurirentur, arque etiam quotidiρ renovatur, quia facile acescit. Altera insuper quae praecedenti minime cedit. V. p is...i Furfur. man. ii . fiat nodulus fu)odnddndus in te se cum ii . i'. I. comman. Vb. v. in coquatur usque ad ebullitio-S 3 - n.
28쪽
Q Tu . CAP. IV.nem, qua prodeunte remoTeatur testa ab igns , reIin quendo nodul. infus. per hor quad. dimid. de in. edu cto nodulo adde liquori nit r. puris. bij. Calide propi
De hac largi quidem ac satis copios haustus fieri
possunt, omni metu procul, quod intra corpus remo retur , cum ipsa sibi viam facile per urinas aperiat, si mulque viscidos humores incidat, incisosque ac attenuatos tulisti me efferat.
seu sanguinis sputum . quinetae sententia. Him Art. 11 44. Si cruentum sputum ex ruptis venarum P Υ δ vasculis originem trahit, largior sanguinis effuso comi- ut 'ti latur , & ex eVidenti quidem interdum causa : nempe elosione lapsu ex Zlto , clamore dc id genus ς interdum vero ex vaso abdita , puta plenitate , aut frigiditate . Si vero ex verum . narum erosione sit, sanguis non consertim , sed per in tervalla sigillatim excreatur : quando acria quaedam , dc prava edulla , aut cibi abstinentia, aut acris destilla tio a capite in pectus praecesserunt , & quando per in- Diagno- flammationes , per febres , dc in doloribus evenit. sis eκ Hunc e pulmone latum arguit, si spumosus fuerit , Pulm0. ex intervallo absque ullo dolore , angustiaque extra- πιλνμβ' hatur, si nihil quidem ex enumeratis, excepta interdum plenitudine, praecessit, sed vitus humidior, & ca- . lidior , lavacrorumque immoderatorum usu , dc mini-I,bis .inum calidis locis domicilium fuit. sophaeo. Qui Vero cum screatu ex faucibus , per palatum ejicitur , si quando a capite destillaverit, cum irritatione quadam, dc tu sit redditur, defluente eo in summitatem perae arteriae , dc iterum sursum regurgitante , eumdemque acer magna ex parte catarrhus , aut capitis dolor , aut gravedo praecedit. Nonnunquam Vero per palatum sanguinis fit evacuatio , idque deglutita hirudi ΕΨ , L ne , dc ibidem alicui partium adhaerescente .seta ar- Si pituita excreatur cum levior tussicula, aut screa teria, tu, spumosumque , ac leve egeratur, ex aspera arteria rejici cognoscito .
29쪽
Si sanguis ater fuerit, atque in exigua frustula , quasque minimos globulos concretus , dolorcinque loci prae serat, a thorace efferri porte0ditur, per pulmonem 1i ve guttur facta traeia sumptione . Atqui si per vomitionem egeretur, consessum est, quod ex partibus, quae ad stomachum , aut ventriculum attinent, affertur; in quibus & per secessum , ad inferiora proritatus aliquando eVacuatur. gri. II 43. Sanguinem ab instrumentis respirationis disruptis , aut apertis rejicientibus , venam , nisi sanguinis copia erumpat, secato . Hujusi nodi vero aegri omnes locis aeri expolitis decumbant, lecto immobili, tigura sublimi caventes ne vehementer vel respirent, Vel loquantur. Fovendae autem afflictae partes spongiis posca tepida imbutis . Post septimanam vero lanis i ii ccidis , Cum rosace O , aut myrreo , aut lentiscino , nunc quidem
cum aceto, nunc Vero cum vino adstringente . Plurima
autem si fuerit ejus, quod ejicitur, copia , pollinem ,& mannam cum aceto imponamus , aut alumen , & a caciam, aut malicoria, aut gallam Cum aceto, aut palmulas cum Polentis , aut malis coloniis in vino austero decoctis. Post haec vero, & ex salicibus emplastrum super accomodandum , praecipue si mediocris sue rit sanguinis eruptio. Per os autem haec sumpta conserunt : Portu laca com manducata bene facit; efficacior vero ejus succuS epo
tus , balaustium , rubi , fructus , & flos , quercus fibro sum sive liber, & quae subjecta est putamini juglan
dis membranula , aliaque adstringentia hujusmodi. Art. II 46. Sed qui hoc malum ero soni acceptum reserunt , his maxime , si catarrhus praecesserit, optipartem semissem admiscemus . Sorbeatur insuper posca gelida, aut palmularum, aut malorum , aut pyrorum , aut capreolorum Vitis , vel ejusmodi cujuspiam deco clum . Potus his qui non febriunt, Vinum erit aquo sum pereXiguum. Art. II 47. Qui catarrho afflicti sanguinem expuunt,
iis venam mox aperire Convenit, e X tremasque parte S inculis excipere, easdemque oleo Veteri calido , aut scyonio , excepto capite , perfricare . Alantur esculen iis frumentaceis, quae succum aliquem austerum commixtum habeant, cujusnodi est mali punici, pomo-8 4 rum,
tarrhus praece Liarit. Jam ra tarrho vigente densio
30쪽
rum, pyrorum , aut eamdem ipsa una decoquantur ; sub somnum orbiculos, ex succino concinnatos exhibeto. Tertio die momentum despumati mellis delingendum praebeto . Si haec a morbo diutius permanente vincantur, detonso ad cutim capiti e stercore sylvestrium columbarum medicamentum imponito , & post tres horas medicamine dempto in balneum perducito , ne tamen Caput unquam perungatur . Deinde ubi sorbitionibus e nutriveris, noctu dormituro theriacan antidotum dato ;postridie eadem praesta . Si malum non aboletur cucur
bitula occipiti adglutinanda est . Art. 1148. At si acrior humor destillaverit, devi tanda est sanguinis dectractio , & medicamentis profli- ando catarrho dicatis utendum est , sed qui , propter frigoris injuriam, sanguinem expuunt, iis calefacientibus , & exsiccantibus thorax fovendus est ; confectioque e duobus piperum generibus suppeditanda, una eum pastillo ex succino . Ubi san, Art. 1149. In hi S qui ex palato sanguinem expuunt,
IV ς girgarismis in spissandi vim habentibus utendum , fron-PRJῆ ψ tique , & capiti adhibenda quae iis, qui sanginem eς- Τῆ ςx naribus reddunt, expediunt.
Art. II So. Sed qui sang uinem vomitu rejiciunt, iis . . cavendum, ne crebrius cibi porrigantur . Ubi vero sanis guis in ventriculo gwmescit, coagulum bibendum est, maxime laporinum , aut ficulneum lixivium cum aqua, aut thymum ; aut conita cum aceto . Aut lacte fissili
eos evacuare Oportet, aut aloe .proono, Art. IISI. Hae C cruenti sputi curatio est, quamss. summo exequi studio convenit, eo quod laborantibus ex immoderata evacuatione discriminen immineat. Si affectus perseveravit, in tabem Inudationem minatur . Observandum tamen est , cum haemorrhoides , purgatio nes e muliebres substiterint, erumpentem sanguinem e tiam a periculis liberare. Fadem insuper accidit vale tudinis commoditas iis, qui vase ob redundantiam rupto , sanguinem edunt, nisi propter ulcus , aut immodicam inanitionem Iedantur. Et misia