Synopsis universae medicinae practicae: sive, doctissimorum virorum de morbis eorumque causis ac remediis judicia

발행: 1793년

분량: 420페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

EI r. am temperantibus cum emulsionibus , lacts asinino , Equit -&c. dc postremo usius jactantibus cum ba=amicis , opota ii Di balf. do I. gr. xx. sed hoc non est shmendum nisi praeia b Πςsi gressis eoacuationibus debitis: sed palmarium hujusce ς morbi praesidium est , ut aeger quotidie equo vehatur; dc qui se huic corporis exercitio sanandum tradit , nullis jam die tae legibus adstrictus , nullo cibi potusve genere privandus est cum in hoc uno omnis rei cardo vertatur; hoc solummodo observando, ut si aeger juvenilem aetatem prae Pergressus fuerit, plus temporis huic exercitio impendere debet, quam si puer aut juvenis

esset, & sana haud multo certius cortex Peruvianus fe- ci intermittenti, quam m hac aetate equitatis phthisi eos lomedetur. Quibusdam eorum, qui ex hac methodo convaluere , tumor in collo exortus est: non multum a scro

phuris abludens . Art. 1172. In Phthisi materia purulenta per tussim

excreta in ignem conjecta tetrum spirat odorem, ' pro reno. imi nista in vas aqua repletum, fundum petit. Sudores sis. nocturni , genae livescentes, faciei pallor , nares exacu tae , temporum colIapsu S , unguium incurvatio , capillo

rum defluxio , dc alvi profluvium colliquativum, mortem statim subsecuturam denuntiant. Inter chronicos Phthisis duos fere trientes jugulat. Nasus acutus , s- Faciesculi concavi, colisma tempora , aures frigidae com Hippo. tractae , cutis circa frontem dura , intenta reficcnta cx tiς-

ra , toti quil faciei color subviridis , niger , aut Iimidus , laetbald o H ec est illa facies Hippocrati ea tu gο dicta , ob traditam ab Hippocrate descriptionem, quae humidi calidique natio i consumptionem adeoqunmox jutκram mortem indicat . Mortoni sententia . Art. 1173. phthisis pulmonaris pendet aliquando a phthiis mala consortatione pectoris, estque illa vel naturalis , seos quando pectus sit nimis angustum , cervix longior quam caus*par est , omoplatae tanquam alae videntur; uel accita & ι

dentatis , ubi caruitas vel pectoris distortio . Signum Phthii eo ς appropinquantis primum es tussis arida , quae per menses aliquot durat; catarrhus vero simplex est,

humorosus δc brevis . vomitio vel vomendi dispositio

42쪽

post pastum tussi praedicta concitata, est signum Phthi te os certi nimiam . Signum secundum est febris hectica

cum calore in votis manuum , & rubore genarum pr9' -

, cipue post pathim. Tertium extenuatio partium soli darum in extremis digitorum maxime conspiCua , unde incurvatio unguium, de postreino sebris putrida hecti

ca supervenien S .

Fhthi, Art. 1174. Inter signa pathognomica phthiseos con suos si- firmatae , primum est febris infammatoria , inflammatis ς Pδ' pulmonum tuberculis, quae febris tanquam febres aliar

a '' inflammatoriae tractanda est via. victu renui, medica mentis pectoralibus , dc evectorantibus , linimentis , dc

praecipue Udnaefectione , utcumque emaciatus sit aeger

est enim per neumonia cum pulsu serrato ) o lini

est remedium in hoc casu nunquam satis laudandum . Febrem hanc inflammatoriam sequitur putrida intermit tens , quae fla suppuratione tubercu jorum ob vena' se ctionem Omissam , vel nimis parce celebratam , Vel a liter ; hoc autem est signum pulmonum Corruptorum certissimum . Cortice Peruet iano non profligatur, nequeant thecti . Poterii, aut ullo alio remedio , ulcere priuScurato ; hanc autem comitantur insignes aliquot evacuationes , seu corporis col liquationes dc hoc est si gnum pathognomicum secundum ) e Y pectoratio materiae

purulentae pus phthiseos confirmatae est graveolen S, dc etiam ii sit spissum , non tamen glutinosum seu tenax , sed fluidum, colorum variorum, Vi Z. fla Vi, Viridis , sed frequentius cinerei ). Sudores colli quativi, quos, si arte obstruentur , insequuntur tumores hydropici in pectore vel cruribus, sive dysenteria vel diar rhcea . Signum ultimum est farivatio , unde calor gutturis praeternaturalis , dc aphthar pertinaces, in curabi les , mortem non procul abesse plerumque nun CianteS.) curatio. Art. t 173. Ad therapiam quod attinet, in principio venae sectio , ianis purgatio cum pis. stomach. , tiVctur. 1acr. ca me ) dcc. conveniunt diu retica, mi opHaes ziz. dc priseparat. baν. fu b. turebinth. acidu- ω . Diaphoretica , antimon. di borsi. cfrus. antimon. privatim decoctrina Ignorum in . . cao.) si adsit catarrhus, dc calor hecticus, catharticis optata sis in t ad

miscenda, reliquis antecellit pis. onN 63 . seu Frac. Radatur casui, dc aperiantur fonticuli. Atque haec est

43쪽

eis stimina curae rationaris , radicaris phthiseos dicis monaris . In consessio est phthis Mos confirmatos raristita me curari; non tamen idcirco plane sunt deserendi; cum patriativa cura debeatur illis , qui non possunt curari perfecte . )Art. II 76. In diarrhoea d coctum assum pro potu communi sed optum est unicum praesidium, elem ad Diar.

ma . pdriar. ana 2 ij. margar. pro . j. . D c. conject. Ed bdiacinth. t j. ol. cinnam. chim. gr. iv. miv. cidon. ξj. Ladan. Lond. p. cro . follit. gr. V j. Dr.balsami .q. f. m. f. e A. Ad acrimania . umorum obtundendam in 1iciatur quandoque enema CXIuj AIO OCin. cum di cord . V. optata bene serunt hoc in casu ob methailesin materiae morbi scae a pulmonibus ad irae sina: diari liceat amen non e it temere aut nimis cito littenda , ne gra xius malum accideret, quod optime prZeca Vetur Ixρὼ ZIorantia dc lubricantia certis intervallis propinando , dc diari horam moderando potius quam penitu S Vincendo . . Art. 1177. Ad tussim importunam , dc vigilias per tinaces levamen vix procurandum est, nisi ab opio ; τusns . , cum cautela tamen exhibendum est, parce , dc non si ne maxima necessitate : ne languores , dyspnoeam , extremorum frigus , &c. inserat, dc mortem properet, de medico dedecus pariat. Hic in usum veniunt tinctus, trochisci, dcc. Art. I 178. sudores Colli quativi, nisi sunt valde imae Sudores modici, sunt tolerandi, sin vero lint maxime prosust, ς' 'li ita ut languores usque ad deliquium sere inducant, ' μ' o Gringontibus, dc aliis propriis adminiculis moderari η' 'debent. Sequente ju Zp. uti soleo q. tormanti ggrm. querc. planrag. iij. Vinuam. At v. mirab. γ j. margar. pra paras corosi Tlib. praep. ana . bo ver.

bene agitaeta.

Art. Ir79. Si calor h cticus fit in lignis phthisis biem,..cd ri cursu progrediatur, conUdnit diaeta lactea , dc cticam.

44쪽

33 Phthii. CAP. IV. lac as ninum comparari possit ) eligendum est ;

quoniam est minus crassum: huic vero succedaneum ad inoenit, quod etiam valde commendat clari minus Baynard in appendice ad psyc rholusiam , nimirum se rum sive lac butyrat eum; quamplurimis inquit in dicationibus satisfacit: refrigerat, humectat, nutrit , c. dc deinde in serius pergit laudatus author,sdenter assirmans , dc expertus loquens se compertum habuisse, quod plures ex continuato usu huiusce lactis acaloribus praeternaturalibus , dc etiam hecticis liberati fuissent: iisque, quibus calor est ingens , dc sitis importuna leviter acidulum praeberi debui siet, recens vetaro de dulce magis nutriat. Et redera hiaec omnia me rito dicta esse arbitror : Ego etenim plus semel rau cedinem pertinacem , i, catarrhum medrante hor re

medio utcunque vulgari feliciter sustuli; is in febre hectica magno fuisse commodo pro certo deprehendi . Et mul ri sententia . Ilithises Art. 11go. Phthisici dicuntur ii , qui ut

Vaxiδ cre pulmonum laborant, dc habent febrem hecticam coniunctam; eandem etiam habent ii, qui phtisi ru nati , iecorali, a vitio mesenterit , dcc. laborant, tabi di evadunt. Tabes a glandularum mesenterii vitio so Iet habere abdomen inflatum , ac tumidum cum dolore in ejus prosundo obtuse , ac plus minus gravatiVO,itemque cum renitente hinc inde sparsa duritie circa umbilicum observabili. Art. I 181. Tussis phthisicorum non statim est pulta Culatio monaris , sed somacharis , cui tandem acrioris lymphae occasione per glandulas asperae arteriae , aut pulmonum excretae tussis pulmonaris supervenit. Materia viscida in aquam exputa supernatat , pus vero fundum petit. Materia pinguis phthisicorum urinae innatat. Art. II 82. Vomitoria sunt optima in omni phthisi incipiente , maxime si malum sita vitio stomachio purgantia sunt omnino vitanda; frupi dc saccharata omnia plus nocent, quam prosunt. Lindanus refert so curasse quem dam domesticum atrophia laborantoria solo decocto ex radi-

45쪽

parte mini Hispanici , nam & hoc nutrit egregie , laudatur rob. passularum. Art. I 183. Febris hecticae tria iunt quasi signa Da thognomonica , I. crior ipsi aegro fere occultus vix sensibilis , ab omni pastu post aliquot horas auctu S . 2. Adest absumptio extenuatio corporis succestiva. 3. Pulfus celer , partus , frequens , debitis jubinde durus , efflorescit plerumque facies colore plus minus rubicundo , & sudores nocturni in se stant ; accidit etiam frequenter capillorum de fluvium , totius corporis lassi ludo , frequens lipo thymia ; somnus horis matutinis est rarus ; aegri conqueruntur de aestu interno . Hectica in cipiens difficillime cognoscitur ,facillims curatur , confirmata e contra ; in statu morbi urina in summitate pellem habet quasi oleaginosam, aranearum telis simi lem . In saturno singulare quid latet contra febrem he cticam, & internas viscerum exulcerationeS , α Corruptelas . Laudantur antimon. diaphoret. dc antihecl. Poterit Zc decoct. e Iignis prae reliquis in lymphae acrimonia , ut & permaceti. Ad ulcus pulmonum abstergendum , dc sordes nimis haerentes eliminandas optima sit ni ex tabaco remedia , utpote quae praeter vim e X pectorat di , Tulnerariam quoque possident. Potus ordinarius phthisicorum , hecticorumque commodissime conditur Jumo fulphuris ad imitationem Helmontii. Immo & fu mus sulphuris cum aliis per os attractus singulare est experimentum cujusdam medici Hiberni ; quo aliquot desperatos phthisicos curavit , ut resert Γον D.

Viilrisii sententia.

Art. II 84. Communis observatio est , regiones istas , sive in Anglia , sive in Belgio , ubi cespite ignes nutriuntur , dc odorem valde sulphureum spirant, tabem rarius infestare; quin imo loca ista phthisi obnoxiis, aut ea laborantibus maxime salubria , dc non raro sata nativa existere ; cui accidit, quod suffumigium ex fulphure dc arsenico quod sulphure copioso resertum est pro curandis pulmonum ulceribus pene deploratis remedium licet ultimum , essicacissimum tamen habetur . Haud novi praestantius remedium in tussi quacumque , C 4 modo

De vir. t utibus cespitis Cremati Zc alio

rum reis

46쪽

modo febris absit, quam tinet. fu λ sine empyreuma te d0. a gr. V j. ad X.mane,& vesperi in coch syrii p. idonei S isti sen: entia .. λψd . Art. 118S. Nullum hactenus reperii medicamentum , t ii ita ' qu0d Vel e terne Vel interne usurpatum citius tu thisvo, n0n tantum mundaVerit, sed insuper consolidaverit re siti. centia ulcer , atque sulphuris balamum e caeteris vetaro omnibus inprimis prae sero istud cum oleo anisi paratum , modo lente paretur, ita enim longe gratiorset, & convenientior , aliaS empyreuma redolet ,& acrior existit. 1nsuper pus ipsuna tenuius, fluidius ius reddit, adeoque ipsus excretionem promovet, ac fa cilitat. Ad mundati ulceris consolidationem quoque multum laudari solent rosae rubrae conservae aliis pr22- parationibus prae sero decoctum rosarum rubr. cum forti. expressione pauco saccharo edulcoratuin . Farrago sent Entiarum . Quibus Art. II 86. Tabes maxime si aetatibus ab anno 18. us PQtissi- que ad 3 3. Hippocr. apbor. In aliis aetatibus evenire potest, at in isto vitae stadio multo pericula sor existit. . . ἡ ἡ ' . rt. II 8 7. Phthisis est morbus contet inus, per incis . . dusa , per Vestes, per lintea , per lectos , phthisin com phthis, municatam sui si e mille docent exempla inquit Bondius si est mor . eximni quIdem h usce contagii nonnul a exdmpla , bus con- IEd, pace Viri, non sunt adeo frequentia . tagiosus. 1188. Quandiu tabes essi in primo gradu, &V V . probabile est sanguinem non esse e X travasatum ; ulcus nondum famim , debet ante usum decoct. ex lignis , dc dum purgantibus utimur, adhiberi mercurius duc non quidem cum purgantibus simul eodem die , sed sine Ah ἡ, ;u purg ntibus psil post aliquot dies. Pitca . in MS.

Phthisis. Art. . II 89. HOC Constanter affrmo me contra omnium

sere scriptorum practicorum sententiam acidis tempera

tis scellcissime usum in curatione phthiseos in hoc

convenit author cum Cogebatch. ) Barbet te . Atque coahu hic liceat mrhi obiter tantum montionem facere bini vi . coaguli Vitulini , quo utuntur caseo conficiendo , En ni. tarioam fers unici acidi animalis, non jotam

47쪽

Ap. IV. Phthisis. 41

in hoc morbo, maxime in hi emopos ; 1ed in non . aliis , de quibus hic non egi dicδndi jocus, opem

erentis.119o. Quaero cum in hydrope tussis vehemens Ela renoveri s oleat , dc elaterio sedari, an non eadem phthi- HVm is etiam elaterio , parce dato, tollatur ; Lister de is

drope , p. 2o. Dubitatur .

hisat. Phthisicis primo adhuc stadio optati stimumili, praestantistimumque prosecto remedium : FuHer. inctura antiphthisica. Decodium for . bdIlidis maiior. pecificum habetur. Decoct. phthisicum, linimentum

ano num. Qilae prae

1191, In Phthi sis gradu conclamato ubi tota Ilii:

bulmonum substantia corrupta invenitur, Omne quod inph hi Fraestandum remanet, inquit Barboracius , illud est, ut si eo n-lliquo aegro comparetur levamen , quo suos dies lonα clamata ius protrahere possit. Quamobrem duo se se offerunt,ersolvendae indicationes: prima videlicet, ut sebrilis trdor humorumque nimia agitatio imminuatur, unde ,btineri possit immodicam materiae noxiae quantitatem .n pulmones non influere , nec in ipsis accumulari ;ltera ut saltem tan illum ulcus abstergatur, quoniam lenior ejus mundificatio, atque perfectior sanatio in desperatis reputatur. Itaque priori indicationi satis videtur, ubi aeger ta-io non si consectus , leVem phia botomiam instituere, qua absoluta purgabitur non semel tantum, sed rei te latis etiam vicibus prout opportunum censebitur . Prae- cereundae interum non erunt Emulsiones , ita etiam nocrefrigerantia Iulapia, nec pectoralia remedia , nec Pti Jana ex hordeo pro potu ordinario , nec demum balnea eX aqua communi, modo sati S Virium in aegro ad eadem perferenda insit, negligentur. Quod si somnum capere non possit, quemadmodum frequenter evenit ,

irritum non exit laudaiu granum ves Syrup. pap. alb

et ii

48쪽

filii. in . Emu lsiones vel Julapia, vel in congruum aliquam liquorem ingerere . Ad alteram vero indicationem , quae ulceri mundi scationem, dc detersionem reposcit, nihil ex iis , qua possibilia sunt, magnis facit, quam Asminum, vel C aprinum lac , quod pro omni, dc quo libre alio nutrimento jubendum es . . Si opportunum tibi videris clysmata jubere, sequen- 7Wς ' ti ratione concinnabis r u Fol. mare. violar Borragana man. j. 1 mrn. quatuor frig. maii. unc. j. furfuran in . I is, Go tarrhiz unc. Iemis aq. Comm . q. 1 Oq. I. a. colat. lib. j. add. Mel 'ro func. ij. Ca

palid. pug. j. Infund. per noctem in aq. commvn. unc viij. subsequent. mane in colat. disso iv. . Man. brup. dic ichor. compos ana unc. j. aula3iai. Julapia Vespere semel itetumque in hebdomada , quousque mobuS perseverat, aegro porrigenda hujusmodi sint. N. sq. pap. rhaead. plantag. ana unc. iiii. frust. ρ ρ am. Si j. Iarup. captu. unc. femis misces. Iul. . Quo d si aeger a vigiliis torqueatur, & hoc julapio somnulminime conciliari possit, tunc granum unum alterum Vilaudant addendum erit, pro ratione magnitudinis effe his comparandi . Pro julapiis hac norma compositi emulsiones utiliter substitui possunt . Si Phthysis harmoplysin consequAtur de sequenti Optato Siij. semel iterumque in hebdomada aegro imperabis, cubitum ituro sumendas , N. Conferv. consolmaii. I ur. ana unc. ii j. coras. rub. m. vi. TErr giliat. Si j. frust. tussiliet. q. f. m. f. optatum , quos non minu S ac praecedens julapium, prius quam lacti diaeta usuveniat, adhiberi potest. In Hordei Ptisana frustulum radi c. chinae infunder

licet, vel rad. consolid. mai. man. semis. Si plurimum a tussi vexetur aeger, praescribendae e thulae sunt rotulae de Althea, vel quae sequuntur Tad. alib. unc. iv. tuis. Loorrh. unc j. Lact. sulphur

ςxarum nonnuIIam aeger in ore detineas .

Quo ad

49쪽

Quoad Usum Iohochiorum usurpanda lunt ea quO-um descriptionem in Pleuritidis, & Peripneumoniae uratione traddidimus. Art. I 193. Remedium quod pro Phthiu admodum Chin Immendat D. Bla more in quo opere Anglice concripto de Tabe, quodque per totam Angliam familialiter uiuuenit, ita se habet: υί. chi chin. Hj. :ιp. ribo vel rubi idaei q. f. f. bol. stomacho Je uno tumendus , , tres ciathi aqui e Spadanae superbibantur,ntervallo po sito inter singulam Oathum horae dimidiae. 9ein similis bolus devoretur Od pere eodem posito in-

grvasto triau oathos fusdem aquae juperbibendo . Hu ismodi remedium continuatur per plures dies succei ivos, etiam noctu , idem sumendo , omisso praedictae quae potu, dc si tussis vexat China china, cum Syru p. Diacodii unc. j. miscetur, Huius ope testatur Auctor,turimos sanasse phthiseos invalescentis symptomatis gra

atOS , quemadmodum tusses continuae sunt sputa pu-

ulenta , sudores colliquativi, dc febris hectica .

PHTHI SIS NERUOSA.

Mortoni sementia.

Art. 1194. Phthisis nervosa est absumptio corporis phthisis, tabida sine febre, tussi, vel anhelatione insigni, ap-ntaVOs , petitu tamen dejecto, dc concoctione depravata, lan Auent vires exhaustis carnibus, dc robore; aliquando

undigenis accidit immo nuperis annis saepissime, ra-xio in propatulo est, scilicet, ex nimia spiritu osorumiliquorum indulgentia; ) sed frequentius huc reverten-itibus ab insulis nostris in India occidentali . In prinicipio habitus corporis Cedematosus apparet, & quasi ichylo spiritibus destituto distentus turget; facies pallet, ventriculus fastidit omnia exceptis liquidis ς uri- a est pauca, dc plerumque rubicunda, aliquando tamen , ut in aliis nervosis affectibus , pallida dc copiosa ; nulla adesi febris aut dyspnoea, nisi in ultimo morbi stadio . Conflat luculenter genus nervosum assici dc

primario lentriculum . Causae Art. 1193. Causae procatharticae ut plurimum sunt pro η-

graviores animi affectus, liquorum spiritu osorum nimis in-. λς libera

50쪽

libera inglugitatio, aer insalubris, dc . Omnia et ianquae cruditates , affectus Myochondriacos , dc Dorbutu parere solent . Guram . Art. 1196. Est morbus revera chronicus, Zc, nidissicit i. in ipso principio, curatu dissicillimus ; terminare sol tumore Bdropico in curabili. Art. 1197. Quod ad therapiam attinet, in usur uratio. revocanda sunt medicamenta stomachica interna & externa chabbeata antiscorbutica, c haIica 3c amara Instituatur purgatio cum IpΞc. hier. in aq. rvt. grassnigr. , p. eon. comp. externe empl. Zomacb. magistrat cum gr. aliquot cinam. dc absentb. ventriculo applicetur . In aestate aq. mingrates chaob dicte ; inter chalybis praeparationes extractum MFochi. anteponendunest.

Atrophia I 193. Huic malo quoque a is est ἱ θ , qui i

tio nimia , quae est fusdem labor , ambo Phthis plerum que et iam fernunt, as omnium quae mihi ha I nus notata, ii DNς , co p s adro Teiscitdr absumit , ac insanus

me hii. Zmor, quando ambit ibi nou non exambit.

ius mali

causa. TABES DORSA Lis. Hippoc,atis sententia. Art. iacio. Quando fluxio de capite in medullam

Tabis Contigerit, tabeS occulda ac in conspicua oboritur, quae

dorsalis hujusmodi est, di-gno. Lumbis dolet agger, dc anterioreS capitis partes va- cuae videntur ipsi esse . Si icterus sive regius morbus in oculis accedat, Zc in unguibus lividitas si fiat, si corpus ulcera habeat , dc partes circa ulcera lividat sint, dc s sudor non toto corpore erumpit , sed una aliqua corporis parte, dc si febre adhuc existente palia Iidum viride agger excreat, aut s dum adhuc in pulmone inest pallido viridis excreatio cesset, periculo sum est. Pallidum viride in pulmone inest, quando in faucibus respiratio strepit, dc spiritus angustus est , dc singultus adest . Cluatio. Art. oo I. Qui ita affectu. est , ei caput purgandum

SEARCH

MENU NAVIGATION