Synopsis universae medicinae practicae: sive, doctissimorum virorum de morbis eorumque causis ac remediis judicia

발행: 1793년

분량: 420페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

ΑP. IV. Tabes dorsalis . 43

m debili medicamento , donec fluxus avertatur . Dia' vero jubenda , ut in aliis tabidis . Medicamentum tandum praebe elaterium deorsum purganS , d inter , alvum lacte infuso elue. De cetero fomentis utere,ilaeta Udro , quam hic loci commgndat Hippocrat es

t i modi est quod nempe aegris cibi non multi simul

gerendi sunt, ' obsonia non plura , quam cibaria fru-hen tacea , dc Vino inter edendum utendum est aquoso ,: ne calefaciat , dc corpori debili existenti caliditatem hibeat. Tabes reliquae ab aliis morbis ortum ducentes , aut ab iis quodammodo pendentes .ngor toni sententia .

phthisis

Art. Iror. In phthisi ab haemorrhagia suppressa , veta phthissatur aeger juscula & gelatinas, dc alios cibos bonum ab lix, lirimentum praebentes . Con Venit dii eta Iactea ; inci it plerumque aeger in febrem hecticam , quae cor.' Rrud. profliganda est , ne in Petilii si pulmonari incu- bili de fiat. Art. 1ro 3. Phthisis a gonorrhoea vel suo re albo orsa, confirmata cum sit, est prorsus inam medicabili; recens fuerit, fluxus est sistendus, & aeger euchy- vessu is nutriendus, dc calor hecticus, modo adsit, diaria ore albo.

ictea, aut aq. chaobgata extinguendus . Art. 12o4. In phthisi ab apostematibus δc ulceribus, Phthi; lycus tempestive sanandum est ope externorum Zc in ::rnorum , a l. calci S se C. sit pro potu ordinario; I .

Ead. fabastari L incis. 3Vj. uUar. Corinth. Ib1 . in uideli. lnd. in aq. Jont. I xij. coss. ad dimid. in colatura bus. aetingue calcis dis. Jh7 . per residentiam depurat. stro usu . Nisi habitus sit jamjam hecticus cathartica 3rcurialia sunt usurranda ad accelerandam ulceris cu-atione mi; immo excitare licet levem pontismum iam fructu ; in usum veniunt bal mica , ut orbabam. ocateiri, Tolutan. dcc. suprema cura adhibendast, ne phthisis pulmonaris sequatur quamobrem auarato ulcere fiant fontadstru , continuetur usus bal 'micorum, diaetae lact., ccidularum , dcc.

52쪽

a lactaiatu

46 Tabes aliae. CAP. I Art. Ieto . Phthiseos a lactatu signa praesagientia sui. Alpetitus diminutio ; a. Spirituum languor , & 1rbecillitas corporis 3. opprestio hypochondriorum . Terpestive ablactandus est infantulus , & nutrix diaetae in

tie. nihil habent peculiard a morbis primaeriis , ut phthibin genere dictum . phthisis 1 ro 7. Phthiseos sero phularis signa diagnosti scrophu-sunt plerumque tumores scrophulares Zc crudi in eX:. xi . terno cor paris habitu , ac comitantes vel praecedente ophthalmiae , aut scabies , & similes affectus scrophi lareS . Cutatio, Art. 1168. Uitanda est diaeta lactea , utpote olstructiones pariens . Nadices scropbulariae , Iipendula mit pedes , dcc. curn remed. pulmonar. dc balsamici conVeniunt. Opium rarissime usurpandum est. ij madet eryum est a S lieto moenterium hoc malo femper primo esse affectum , si frequenter tumoribus strumaticis ob isdem . sanis adhuc partibus externis e thiis hoc casu disci esiquidem , ns conjectura fora morbum invenire , priusquam aegrum pene interfecerit . Convenit emplast. de sapone toti abdomini

Art. 12o9. o aliquid gingulare in decocto sbl. tuis laginis ad hunc morbum curandum , etiam in aegris maxime deploratio , , fera dejodratis. Fulleri medicin gymnastica. v. locum p. 92. bc. phthis, 121 o. Phthis eos scorbuticae signa diagnosti ea praes orbe cipua sunt eruptio macularum hinc inde sparsarum petica. universam cutem, screatio sere perpetua puris viscidfalsi a glandulis jugularibus praecipue tempore matutino exulceratio dc extenuatio maxillarum . Curatio. Art. 1111. Conveniunt pectoralia incidentia curantiscorbuticis , ut summi d. pini, rad. oviapath. aut horis piL badamic. chalyberata, acidulae , dcc. opi omnino vitandum est , ut dc diaeta lactea , dc immodica fumifactio. pDh sh Arta Ia Iet. Phthis eos asthmaticae signa diagnostica sunt i, mi anhelatio , dc spirandi dissicultas: haec autem phthisis est valde chronica , dc est phthisis senectutis .

53쪽

Ap. IV. Tabes dii: e. QArt. 1213. Omnia incrassantia sunt vitanda ; prosunt Cusatio. aedicamenta expectorantia, Incidentia, &c. ut 1Fru

Art. I 2I4. Phthisis ab affectu hypochondriaco vel Phthisis ysterico a cieteris distinguitur symptomatis his affe- ctibus peculiaribus . aca . Err. 1213. Curatio est sere ejusmodi cum aliis prae-cutilio. ipue cum phthisi scorbutica conducunt volatilia , hal beata , dcc Harvet sententia. Art. 1216. In phthisi ab harmoptys sanguis a pul- phthisis nonibus ejectus sine dolore per tussim ex antlatur; & ab he i rupta fuerit vena , ut plurimum prima eruptione mana copia egeritur, & postea minori quantitate : in rincipio apparet tenuis , sincerus δc floridus cum spu-na flavescente ; progressu temporis pallidior dc aquosior vadit cum bullulis; dc postremo cum pure commistus xcernitur . Qui per diapedes in expectoratur, dilutior st, dc minus copiosus cum humore seroso vel putu

lento confusus .

Mortoni sententia . Art. 1217. In phthisi a chlorosi vel mensium obstru- phi is,stione non nis in principio chaobgata tentanda sunt; a elilo 1lorem enim secticum adaugent, dc sanguinem exagi- rosi velant; sed potius pulmonaria, &C. sunt usurpanda . mensit Art. 1218. Phthisis a pleuritide vel peripneumonia bus ob male tractata, Julapiis contemperantibus , expectoran ' μ' ibus, venae sectione , acidulis , dcc. tractarida est . ubi R

fiat. fuccim diuretica, dcc. Historia prima hoc morbo &e. laborantis est insignis & notu dignissima , vide locum . Art. 1219. Phthisis ab ictero non curatur nib sub- phthisi, ato morbo primario; ideoque remediis cintictericis op- ab ictoougnanda est. v Ο -

54쪽

Art. I 22O. Rara est mentio hujus affectus apud aut lin. V mica res. Uoinicaiulmonis plerumque accid i sine febre au

PVJ Q phlegmone , immo sine tussi immani, aut siputo , rasit ac velut improviso in pulmone generatur, & non rar non prius se prodit, quam rarientem Diaterimit. Late inquit Tu ius ) inter initia ita clancul Am, ux Vis ulla sui proserat indicia, praeter tussiculam , primo siccam, mox humidan', qua aliqu*mdiu continuante . trihitur dissiculter spirituς, deficit anima, & emarce scit paulatim coirus, licet interim nec sanguinom Drase ferant sputa, ed si rumpatur nec opinanti vomica occiditur dictum ac factum , homo . Ita interduri solet contingere, Verum novi plures , qui ex Pulmoni Uomica sensim orta, maturata, dc demum ruptae, pus copiosunn Zc foetidum expuissent; cumque tale sputu prper multas hebdomadas imo menses quotidie excernen. tes , debiles adeo dc velut tabidi evaserint, iisdem medicamentorum ope, Cum ulcus detergeretur 3c sicca retur, integre convaluisse . Ab abscessit in Pulmone exoritur, Jc pus saepissime insignitea foetet, eoque differta sputo , quod in peripneumonia dc phthisi ejicitur . Cau fge remotiores latent, neque persigna ulla pathogbnomo nica dignosci queat hicce morbus, neque prognosis in-st i tui potes , antequam ictu ferali se prodit. ea ratio, Art. 122 3. Post Uomicam disruptam medendi me thodus fere eadem est, ac poli sectionem em Fgmatis , aut in phthisi incipiente in hoc casu Iac o ninum saepe prodest , observavi quoque fontandi m in latere excitata non raro insigniter profuisse. Historias quasdam adducit author, de quibus consciendus est .

D. livi sententia.

nihil. Art. I 222. Tuberculo Pulmonum laborante de carta vii, Vo. tero bene se habentes , dissicultei spirare incipiunt , in

micam t- spirλndum non uertunt , dc nihil expuunt, dolorem

55쪽

CAP. IU. Vomica Pulmonis. 49 quoque in pectore senziunt. Continuum , & dolen em . a cara elocum decumbere non possunt, sicca tulli laborant , dost: a tandem genae rubent, febricula supervenit ,& negotio' uix ad stippurationem vergente alia suppurationis symptomata accedunt. Duo tamen tanquam pathognomonicae rudi dc adhuc incipientis tuberculi signa sunt, tussis sicca, dc dolor Idnis in alterutro pectoris loco ; ' quam diu quidem tuberculum adhuc crudius fuerit, dolorem exilem dc tussim siccam inducit. Qui tuberculo Pu

monum laborant, sarpissime derepente moriuntur; nam lippurato tuberculo pus erumpit in tracharam , dc sus focat: hinc quo longius a trachoea , dc Pulmonum centro distat, eo minus periclitantur de suffocatione ; pusi enim in cavitatem pectoris erumpet, aut per urinas a- liminabitur.

Etimulieri sententia.

Art. I 223. Uomica pulmonum 3c phthisis in eo salta tem differunt, quod Vomica sit uisus Pulmonum clauia xς xj Rium seu abscesus, phthisiis ulcus fordidum ex ab sessu j'

jam apertor nam in Vomica interdum pus est lauda 'U' bile, quod suis membranis inclusum citra excretionem 'Cihi in Pulmonibus haeret, dc etiam sine tussi aliquando e- sin .

xistere queat. A tumoris intus ruptione exsolutio,

i vomitus , dc animi deliquium fit. Hippocratis Aphorism. Ba Ionii sententia. Art. 1224. Memorabilis est historia Ioannis Tas .

simi, calidi rem perie, sicci, veneri indulgentis ut '

ferebatur) vertigine oppretii , qui linguam minime con- nis dia tine re valens repente concidit, dc obmutuit. Paullo gnota ante gravi metu perculsus fuerat. Fandi impotens qui ta dissicit idem, alloquentibus annuebat. Designabat locum dota lim . lentem ad dexteras lateris dextri partes, qua septum ualluit. Frontem ac tempora contingenti, adurens sana meusque calor percipiebatur. Paroxysmo solutus intolerabili capitis dolore captum se narrabat. Ex intervallis exsiliebatque , insultabatque phreniticorum more , rnon convellebatur . Deinde obmutescebat , dc velut so

lpore vigilanti occupatus delirioque jacebat. D in rum An Pars II. D sus

56쪽

3o Vomica Pulmonis. CAP. IV. ses exsiliebat , indecore sese componens , omniaque projiciens . Ad se rediit mustis ultro citro tentati S . Dextrum latus dolere narrabat , dc sinistrum ante coluisse . olim sanguinem ore rejectaverat affatim . Venam secuimus . A secta vena repetit malum: con pitque stata periodo reverti, 1dquie noctu . Restitutu glandem de reliquiis doloris in latere , ct capite querebatur, febre carebat, urinae non illaudabiles. Nisi se dula custodia impeditus horrenda sectisset. Spiratio ire quens , parVa, non magna, rara, licet delirus. Aliquando parum elato pectore spirabat frequens, dc humile. Ilia ducendo hypochondriacum aliquid congeni

tum eras.

Nondum Pulmonicurn quid putabant: aut a pure Vaporem,mo bub aut tuberculum, aut convulsionem articulorum pulmo

s. i*ς0' n s, aut avia aestim , sectio, ustio , aut maturatio sagi-S' 'R ' tabatur . Omnia in ancipiti erant. Alii ephialtem , aurhypochondriacum suspicabantur . Poli magnam purga tionem Con Valuit: eruperant paulo ante ambustis similes pustulae r an quia spleneticus λ Ultimae dejectiones albicabant; an quia abscessus ruptus est Praeter spem salvuS . Art. IZZS. Non enim certo, tam insolentis morbi, dc symptomatum causa teneri potuit. Sed exitus morbi , qui eum uno post anno prehendit, dc de rneolo sustulit unam ex conjecturis veram eme comproba Vit. Vomicam aliquam subesse conjiciebamus , a qua Vapol Eiusdem teter efferetiir, vehementium symptomatum auctor. ann Ego quidem numquam putassem elatum a pure, ma-λbsς' teri ave purulenta vaporem tanti esse . Ad mensena Au-qR ' gustum dolore capitis incredibili tentatur, febris am-J J 'β dua, jactationes, verebamur ne in ea incurret, in quae prius Ceciderat. Multum sanguinis e naribus iis derat antequam morbo phrenderetur . Statim injectum enema, missus sanguis . Eadem die datum medicamentum. Alvus liquidissimis excrementis fluxit . Nec quicquam compactum apparuit . Ingen S erat incendium, dc vires naturae dejectae erant. Dolore lateris querebatur, 3c ad regionem hepatis. sis locis pungentem se dolorem , dc lancinantem percipere ac seni ne narrabar. De vomica conjectura augebatur. Sa pe vox deficiebat, ac si aut pulmo conssessus aur Per-

57쪽

CAp. IV. Vomica Palmonis. Iti ratus , aut adhaerens esset. Nil purulentum expecto ravit. Non poterat multum & affatim bibere , quia de ficiebat spiri tus . Et potus velut in cavum descendere videbatur. Septimo die tandem, cum sudore pingui interiit. Art. 12 26. Aperto cadaVere deprehensus est pulmo Did νε. ali aerens tum in parte dextra, tum sinistra costarum. ii, Membranae urinaeque sublivebant. Circum gibbum dia- cutio. phragmatis pars pulmonis tota in pus, & saniem foetem liquefacta erat. Magna quoque puris materia transfluxerat in hepatis regionem ; & ibi conclusa erat . Nova ibi vomica conclusa videbatur . At

non Orat.

iagri. I 227. Totum corpus internum foetens admodum erat, hepar sanum, & lien . In testina alieno ma- h, i xime colore. Anno praecerito quo gravissime laborave rat, ut aute diximus purulentas habuerat dejectioneS . gnitum At credo idem naturam hoc posteriore morbo moliri aestan- voluisse; sed vias non fuisse idoneas, & faciles . Cre- 43do, quod si ustii sui siet, aut sectus , magna falutis spes IVR affulsisset. Nec mirum si periclitatorum coeca medendi ratio , sepe methodicorum . & rationalium pCeceptis , dc ratiocinationi anteeat. Nam cum putris sit pulmo imminutus, semilacer,& adhaerescens, exsiccantibus oported putredinem oppugnare, secus ac vulgus medicorum sentit, qui fere hutne tantia consulit, dc dum abet rationem cujus laria extenuationis , liquida putre factiva praescribit, sed in eo casu desicantia, & arota N*x matica ira ulto melius Galenus jubet lib. IV. de locis h η' airectis, quem locum vide diligenter.

Art. 11rs. Qui fine febre crebra respiratione, tanquam Z citatore cursu agitati conflviantur. Asbmata P β' rcior dicuntur. Iidem quod strangularis Ormidantes, ad s δε,

respirationein recto pectore toto nituntur orthopnoici

s dicuntur.

58쪽

et Asbina. GAP. IV.cavitatibusve in sartis. Dysponea vero h. e. spiritus , dc animae dissicultas commune est accidenS , cum haec,

tum alia plurima mala comitan S . gri. 123 o. Anhelosorum medendi scopus est, visci Curatio. dos crassosque humores , medicamentis attenuantibus ,

dc abstergentibus consumere. Proinde acetum 1 cilliti cum hoc malo oppresiis accommodatissimum est: dc inde confectum oxymel in potu sumptum , ipsaque scylla tosta , cum melle trita. Ex antidotis hiera, δc alia medicamenta validissima , quae alvum continenter deiectionibus solicitant, dc cum raphanis ciati VomituS , aristolochia rotunda bibita, centaurii maj. radix , me Ianthium . Asellorum qui uliginosis, Jc aquaticis degunt , sextarium vas injiciens factili, super carboni

bus torrefacito , ubi vero candorem induere coeperint, conterito , me teque despumato e Xcipiens, mixtum tum ante, tum post cibum porrigito .

Reme- Art. 123 I. Quod si nec eluitas urgeat, ante narc o dia ex. mnia . Venam aperito, dc secundum laborantis vires e terna. vacuato, alvus item clysteribus irritanda. Foris tho

raci ficuus, iolii farinam , & hordeaceam cataplasmatis

modo imponito, resina interim , ceraque, dc melle aiadjecta. Inspergatur etiam illi iris , mannaqUe . Non a lienum fuerit, fartuam hordeaceam cum retina, Cerairide, mannaque emplastri more adglutinare . Unguen tis vero utendum admodum calorificis , irino , anethino,

dc rutaceo . Peculiarius vero est pumicis partem phe cles quae est sex vini ) crematae partes quatuor , spumae nitri ceratium, contusa dc cribrata ungentis excipiuntur, dc thoraci infricantur. Malagmatum usus est, quae sanies, dc serosos sanguinis humores extra hendi potestatem obtinenc . Anhelatoribus A. Polii abrotan. castor. bam api Uos , guttae ammoniaci thlymiamatis anapart. aeq. me

Reme. Art. 1232. Sunt alii qui spumat nitri cochlearium d , tribus mulsae cyathis mixtum propinant.

terna. Aliud 4. Spumae nitri unc. iij. piper j. Inforpitii

S. sem. f. puIυ. cum aquae cochlears propinand. Aliud 2L. Castor. guti. ammon. tismiam. Ana fi j. piper. gr. xl. haec omnia pa so δxcipiuntur, jaba magnitudo cum muba exhibetur .

Aliud

59쪽

gr. X. totum hoc in orbiculos vi i j. conformato ibi per biduam binos exhibeto . Purgant enim per superna cia ara molestam . His, qui veluti obtorto collo tantum non strangu lantur, dato: spumae nitri S iij. cum hydrome litis cyathis thernis, atque cum cardamomo nonnumquam , C0nM im opitulantur.

Eo eri sententia. Art. I 233. Asthma est respiratio difficilis de labo

nos a cum scapularum elevatione dc sibilo , a compressione , coarctatione, vel obstructione vashruria pulmonalium . sis que vel continuum vel periodicum . Asth ma continuum pendet a compressione venarum di vasorum bronchialium & vesculariti iri pulmonalium vel nerVOrum. I. Propter pectoris hydropem. a. Empyema , phlegmonem , abscessum vel tuberculum , 3. Polypum in vasis sanguis eris , sanguinis ipsius coagulatio Rem , Varicem , plet horam , obstri ustion s catam eratorum , harmorrhoidum , fonticulorum , ulverum , PsOrae, dcc. 4. Lapides in trachaea generatos . 3. Obesita tem nimiam, vel intumescentiam thymi. 6. Gibbam 7. Pulmonum adhaesionem. 8. Nimiam pulmonum in i te ii sionem a cursu vociferatione ,) &c. 9. Hydropes, tumores vis eris alicujus insignioris. 1 o. Coli Vel venariculi inflationem. 11. Paroxysmos a poplexiae, Verti ginis , Iethargi, serum extrava satum nervos opprimen Siz. Tu mores pulmonum flatuosos, quemadmodum ac cidit equis icta ducontibus, vulgo bro en Petrinded. HorsΞΙ. Art. 12 34. Asthma ρdriodicum pendet a compressio ne vasisrum dc velicularum bronchialium mediante habitu flatu lento , dc morbis sequentibus plerumque succedit; i. Febribus intermittentibus , variolis, peripneu montiS a. Catarrho 3. Affectionibus hystericis . 4. Ephemerar, a sex rebus non naturalibus, maxime ae-l ris mutationibus subitaneis, pendenti. S. Caco chymiael glutinosiae, flatu lentae , in ventriculo prognatae , ibique

inflationes excitanti, dc denique inflationem in pulmo D a num

matis

perior.

diei

causae α.

60쪽

is pe- Art. 1233. observandum est Asthmatis continui pa-Jaodici roxysmos frequentes esse, a nimio corpori S motu, vel

PRxψηγi errore in diaeta inductos, vel noctu recurrentes; sedium 4 u. hi recursus non siriat adeo regulares ac in Asthmata furit i pCriodico , ubi decimo quoque die redunt paroxysmi.

gulares Circa horam a. Vel 3. pomeridianam a prandio asti, continui malici sentire solent coarctationem vel inflammationem non ita. circa scrobiculum cordis vel os ventriculi, quod tunc

temporis flatibus distenditur , & ructus insipidos copiose emittit, atque haec ventriculi inflatio est primum signum appropinquantis paroxysmi, hanc sequitur san- gh nis effervescentia , δc huic proxima spirituum in pulmonum nervis dc membranis expanso seu rarefactio , γα oxys quippe rigidi Jc inflati sentiuntur .im dς- rari. 1236. Hora prima vel secunda matuti Ra pa-ςἔΤPI 'φ'r6Yysmus sensim obsepit; respiratio evadit lenta, dc mox angustar si paroxysmus futurus sit brevis, nempe duarum , Vel trium horarum , dc aeger e lecto surrat, dyspnoea brevi facessit, Jc expuit crudum quem dam & gIutinosum screatum , instar albaminis oῬi vel solutionis grι/n. tragacanth. tam in Asthmate humido,

quam in i, sterico sicco vel convuν vo ); haec autem

materies lineis nigris seu flamentis discriminatur et si ve ro diuturnior futurus sit paro Xysmus, Vig. duarum, trium vel quatuor dierum, primis diebus parum aut nihil expectoratur, sed 3. vel 4. die materia purulen ta , magis cocta, δί non adeo glutinosa, coloris albi cantis , viridescentis , vel flavescentis , dc in morbo in Veterato saporis dulcis putridi, falsi, aut acidi, dc frequenter cum flamentis sanguineis. Intra spatium 3. 4. aur s' dierum paro Xysmus prorsus finitur , dc exinde

parum aut nihil expuitur ante novi paroxysmi exortum .

De paro Art. 1237. Plure S dc diuturniores occurrunt paro-γysmi xysmi in istate, quam in Dema; ego ipse viginti inobsex λ aestate , & tantum sexdecim in hyeme sustinui; in AA- φ ς' gusto severiores semper; quanto diuturniores paro Xys- - Αφ' mi, tanto majora intervalla, dc vice versa . Intervalla

breviora, me cum suerunt 2. 3. 4. . 6. Vel 7. dierum

longiora 8. 9. 1 o. vel 14. dierum; calor iecti morbum exasperat; extremum frigus est tolerabile sine injuria.

Magna

SEARCH

MENU NAVIGATION