장음표시 사용
121쪽
goni ui tui est do en a qualit de stando de pota voir , par urii an quier ave qui illa contracto , Ouinti motus de leur ch de se actions contre re dernier D.
Ce δ me juris consulte di dans uno aut re sphce Un individu qui avait ei plus leui sciuieur , dolendit is soni hi liter de satroi cndre compte isci' in 'eu qui se ro uvat in solvat te rependant comme colle disposition ne comprendias a libhration ni de ce quil loticho boaison de a lutelle , Di des obligations , qu 'i a fraudii
ui gligo de te satre lo ignor de la tutelle comine Suspeel, n Seront
commeraeis u); a te tutela togata ire, au Gyen de la remis quele lutour tui a satio de s saut ou de a malivat se gestion , ne Sera
dii desunt, On petii es actio liner et gard D. XXV. A quo est conforme ce que dit Scaevola : in testate Hr,entre aut res dispositions a saltielle-ci ei saxeu de son assi anchi et si , de mon vivant, i a gor en parti me assaires, e do seni squ'On xis auctiti compte de ui a cet gard. ii a demandsi 'ilde uni rem tire a libri iter es regis tres relatis 1 se comples , et mo me ceri u i rest ait devoi sui vant 'ord re de recelles et opensos roponitu que , par rappor auccho se dolat i sagit , 'bi ritieret ait sotades, si clamerio que et asi ranchi aurait prὐld auce S laves ,
i I est tenta de leur restituer 'argon qu 'it aurai exig ora re tiro data D quieri et dans te os oti l ne 'auraitio in res , de transporte les actions qui deriveni dii contra 'an' illa ait aveo te anquior a te legam petii sat rei: a te ligata re uisse releni quelque hos h ais ori de a gestion, misis
122쪽
Item , t Titia quae duos tutores habuerat , ita cavillis Rationemn tutelae meo quam egit ubi ius-Maevius cum Lucio Titio, re-n posci ab eo Olo n. Quaeritur an , Si qua pecunia apud eu u ex tutela remansit, peti ab eo possit 8 Respondit: Nihil proponi curi non 1 pecuuiuin tu pupillae esset, et apud tutore ni remaneret, legata videretur d. l. 3I. g. 2. obiter nota. Item quaeritur an contutor liberatus videretur Respondit, contutorem non liberari n. d. l. I. g. 3. Et alibi rursus rem de via testamento suo alterum ex heredibus suis actione tutelae voluit liberari , his verbis : re Rationem tutelaen quam egit Iulianus-Paulus cum Antii io- Cicerone, peti ab eo nolo
D eoque nomine causa omni liberatum esse volo n. Quaero an , Si
qua pecunia ex tutela apud eum rei nansit, peti ab eo possit 8 Respondit: Nihil proponi cur pecunia quae pupillae est et apud tutorem po Sita maneret, legata videretur . l. 28. . . Scaevola , lib.
Denique Iulianus : Lucius Titius , quum Erotem actorem haberet, codicillis ita cavit Erotem liberum esse volo , quem ra- D tiones reddere volo ejus temporis quod erit post novissimam D meam subscriptionem I M. Postea vivus Erotem manumisit et in eodem actu habuit, rationesque subscripsit in eum diem qui fuit ante paucissimos dies quam moreretur. Heredes Lucii - Titii dicunt quasdam Summas , et servum adhuc Erotem et postea liberum accepi S Se neque in eas rationes quae a Lucio Titi sub Scriptae sunt, intulisse. Quaero an heredes ab Erote nihil exigere
si Haec negatio expungenda est, ut recte monet Cujacius , et liquet ex responso sequenti eiusdem Scaevolae Duirsem a negationem retinet; sed pro legata, legit negata, pupillis scilice tu vel etiam dici posset veram antino Iri iam esse, et Scaevolam sorte in hoc responso aliquid amicitiae dedisse, ut aliter responderct, quam in suis Digestorum libris scripsit. 2 ias te dernier ar Isi de con D. Ex eo autem quod testator iubet rationes reddi temporis nod erit Post nouissimam subscrptionem, lucite ubet ne reddantur rationes temporis quod illam subscriptionem praeceSSerit. ii Vulgata male legitur reddere ΠΟΙΟ.
123쪽
DU LEGM DE LA LIBERATION , UNA DET TE , etc. aos, dii Ombre des queis i etait adis , et qui soni parite ac luelle metit de la succession mais qu' a 'ἡgard de ce qui a sit employsi datistes assai res et poli te compte dii attre, ilis' en sera a censo
De hirae , u ilia ayant ei de ux luteur , fit celte disposition
, blius-Maevius de ma tutelle qu'il a froe conjo in lement avec Lucius-Τilius oti a demand si 'on poli volt exige de lui 'argent pro venant de la tutelle , et est elatre se maius 3 'a rhpondii quei ne Voyais pas, parci' ex possi, ourquoi I l 'argent apparten anta la pupille , et res tyentre es main durauleur, ut parat ire avo ir
ture est cens avo i tacit ement volatu que et es clave , des veni alor af 3m
chi, rendit compte ussi de toti au'il aurai fait arati rieti rement a celte signature C' est a tori qu'onuit dans l' si dition vulgairo, reddere δμω.
124쪽
IO LIB. XXXIV. PANDECTARU Μ ΤΙΤ ΙΙΙ.debent , ejus temporis quo Lucius Titius subscripsit i)ῖΠΡspondit Erotem ex ea causa quae proponeretur, liberationen peiere non posse , nisi et hoc specialiter ei remissum est . l. II. Lib.
Nec contrarium est ut optime notavit Claudius Tryphoninus quod docet Scaevola in specie sequenti: re testator Sticho testamento manumisso fundum instrumentum et alia legavit, et res verba adjecit Quem rationem reddere veto , quia instrumenta pene Sis se habet . Quaesitum est an Stichus reliqua qui e ex adminis iratione clus debuerat, reddere debuerit 3 Respondici Stichum eon ornini non teneri Claudius Nemo enim ex servitulis actu post
libertatem tenetur a ; et consultatio ad ius debili 3 relata suo rat. Relineri ergo reliqua possunt cum peculio, aut ex eo deduci si legatum ches n. l. 8. g. 7. Sc evola , lib. I si digest. XXVI. Vidimus quid contineat legatum quo quis a reddendis rationibus liberatur. Pro circumstantiis autem magis ut plenam interpretationem recipit. Hinc quidam dias heredes scripserat, quarum fideicommisit ira
haec verba rem a Gaio - Seio rationes actus rei meae, quae per mensam ejus, sive extra necisam , in diem mortis meae gesta D St, exigalis, eoque Domine eum liberelis M. Quίositum est, quum universas rationes in diem mortis iste administraverit, et per mensam suam , et quae extra administrabantur , an ad ratioties
reddendas heredibus teneatura Respondit liberationem qui dein
Secundum a quae propone rotatur , legatam csse ; sed quatenus prpes landa sit, ex qualitate disceptationis judicem aestimaturum D
si malici dubitandi , quia tacite legavit ne hujus temporis ratio redderetur. alio decidendi, quia talibus legatis non continetur liberatio reli
ah Civiliter Dut videb infra lib. fit. 7. de Obligat. I cI. 3 Iil est, non ad quaestionem s acii , an huiusce debiti liberatio vider rdeberet relicta; sed ad quiestionem circa ius debiti, an esset debitum civi Ioex quo civilis aclio adversus manumissum esse possit. Ergo non videntur eliqua ei legat
125쪽
ment reque S a molia que e te Stat eur ne ui en ut 13it expresse ment remi Se D.
tament Qui a loguo uti soniis arti et utres esset , et joule celle disposition : e silentis qu'on tui demande comple , parce qu'il a les ii tres enire se mains On demande si Stichus , alor asses ranchi , evait endro ceri u i res ait devoti rais ori de son administration. Scaevola οὐ pondii que Stichus imo laitio in tenua et gard personiae fulvani Claudius ne evant hi re obliges et , aprhs ire deveni libre par es acies satis dans 'otat de servi tu de car et te question a rappor au droit de la et te 3 ; e qui res led par 'es clave petit done tre par tui retenti ave te psicut , uen ire ἡduit dans e castu te sicut aurai sit legusi . XXV l. oras avons via ce que enserine te legs, par teque ones libre de 'obligation de rendi e compleri mais e legS , Sui Vasit
te circonflances , est suscepti ble 'une interprhlation plus oumo ins tendite.
C 'estio urquoi uia individi a saltra se sillos , qu illa vati insit lusi es se ligritiores, uia 1dsii commis in si concit u e hse nil ames dies de demander comple a Gaius Seius , de 'administrationde me denter qu'il a sal valoi dans a banque , ou hors de sabaiaque usqu'ati our de mon sichs , et e leur iij in de te libo rei is eligard On a demando si dans e cas oti Gaius - Seius yant administro lotas es denter duraesta leue iis tu' sa mort , es aurait sal valoi dans a batique oti hora a batique sera it lenia durendi e compte aux siri iter a et gard y 'ai roponitu que d 'aprps 'exposh, a libύ ration et oi ait l, et en esset sigii sic: mais qu'au juge seu apparten ait de docidor 1 quoi e leg de aits'htendi e , et u 'il ex ait pro non cer 'apros a nature de la Ontes lation , donici est appeto a con Dalli e .
si La aiso de do uter se ire de ce que o testa leui a taei temetit defenda lia' oti te orsa a rendi e compte de a gestiori de e totos et lauaison de decide se onde sui re que , dans es leg de cet te natur e , ta' est poliat compii Sela liberalion des reliquat ouole ce qui reste dia. 2 Civilem erat, sensa me ora te verra ci-aprhs, lib. au tit re des cibi galloris et iactions. so C' est 5-dire, non la question de ait consistati L sa voir si a libe rationde celte deis do il/l re censi e avo i ei si inisset . nisi ieii h la question relative ou droit de a deli potar a voi si 'sit ait uno do ite et ile qui put doti ne lieri uue et lori civile contre 'es claveras ranchi. s. te reliquat, oin te qui reste do, ne semble dones pax avo i 4lsi
126쪽
x0 LIB. XXIV. ANDECΤARUM IT . III. Plenissimam aulem interpretationem hoc legatum recipit, quinii patri relinquitur , Ob naturalem assectum. V. G. Tilius , testamento acto et filiis heredibus institutis , de patre tutore suo quondam sacto , ita locutus est: si Seium patrem D meum t beratum esse volo ab actione tutelί n. Quaero haec verba quatenus accipi debent cid est , an pecunias , quas vel ex venditionibus rerum factis , aut ex nominibus exactis, in uos usus convertit, vel nomine suo teneravit siliis et heredibus testatoris Depotibus suis debeat reddere 7 Respondita Eum cujus noti est, EeS limaturum. Praesumptio enim propter naturalem essectuna sacitonania patri videri concessa, nisi aliud sensisse es latorem ab heredibus ejus approbetur M. a. t 48. g. 3. XXVII. Quum autem , prie ter quosdam eam is singulares, in his legalis non contineatur liberati reliquorum , et eoium quae dologe Sta sunt, nisi Dominatim expressa hinc ita Ulpiarius regu lariter quidem si quis rationes exigere vetetur, ut est saepis S linere scriptuna, non impeditur reliquas exigere quas quis e reliqua
vit, et si quid dolo secit qui rationes gessit. Quod si quis et haec velit remittere, ita debet legare Damna ESto, here me US in quidquid ab eo exegerit illa vel illa actione, id ei restituere, vel actionem ei remittere . . . Ut p. lib. I . ad Sab. Quocirca nota Quum ita testemur Herm meus, damnas e Sto, liberare illum quod is negotia mea gessit, et si quid eum mihi D dare sacere oportet , ab eo non exigere damnatus heres nec creditas ab eo quoque pecunias exiget I). In simili autem legato, vix est ut de eo quoque legando paterfamilias semerit, quod servis ejus peculii nomine 2 debetur . l. 19. Modest. lib. 9.
sunt sitisset, ut non exigeretur quod eum dare OPOretu ut vid. supra Π. έ in Procul litore, ex I. 3. h. tit
Quamvis ipsi domino debitum videatur.
127쪽
na lui et lement et sici proque ment se porter unciat et uia ore.
Par exemple: u Titius yant instituo, par ora testament, os s is poli se libritiers, 'est in si non e en sauciar de On phre riti ilavait adis ei pota tu leur u Je eux que mori phre Seius soli li Lahi si est 'aclion de a lutollen o demande uel sens ori do it donne aucter me de cette disposition , et sta aliut Oit restitue ea iacensans dii testa leur, se petits-siis, es omines qu'il a regi os decla vente des hiens oti e qu'il a recolavrsi surcles sibi eurs deson siis , alor Son pupille , et u 'ilis emplOydes dans es pro prescissa tres oumu'il a plaches en Oi . . m ra 'ai ἡ poti dii que 'εla itali juge, qui devait en connali re , a decide Cette question cari 'assectioia nat roli se 'uti sits our son phre ait priis umer et luit intcntion de ui a re remis e dura out a molias que es h littersne pro uveri que ellem'avait Oint testa volonto dii testat diaris. XXVII. Mais comine , ari' exception to ut esui de uel quos casparticuliers, ces leg ne compre aient a lihhration ni de ce qui res-iai du, ni de fraudes commises dans a gestion des si uires dudsi sunt, a molias que celte libέ ration 'ait silo express semen loguhe: Ulpion 'hnoiice insici bien que si gulio rement a se sense que letestalen a salte de ne polia demander de comples, in si qu'on levolt par plusi eur rescrit , 'empe che Oint 'exiger u loga latroto ut e doti it eu se trouxe reliquata ire, et qui petit ovo iri ou les si audes par tui commises dans a gestion Cependant si letestat eur vetit eri faire lauem se, a disposition do it hire ait si con- cu : Ont ce que mota tigritie potarrat exige de mon sigata ire, en verit de telle ou elle action jeci charge 'enda ire auubgalaire, la restitutionis uria remise est 'aclion. Sur quoi EmarqMea , u ors tu' uia testatera thgne et dispo sesen es termes : e charge mola lisi ritie de liberer et individo , quia administr me assai res , et de ne o in exige de vi cemii 'il est lenii de me donne ou de Lire a mon prosit L 'hsiritier chargh dei' ex sicution de ce sidei commis , ne ourra exiger non plus si les Somines que te thgataire administrate ur auraii rhthes Ou laches ;io ut folsci est dissicile de se persuade que par u semblabie log ste testaten ait eura' in lentiora de remel tre u thgalaire te sommesqu'i devait a se es claves, comme Disant parite de eumpsicule et i .
a Quoique les somnies solent ues e quelque sorte a malire ρ me.
128쪽
Duplicis clione praecedenti actum est delegato liberationis quod te hilori reliinquitur hic de contraria legati sp 'cie , quod qui creditori suo, alit heredis sui relinquit quod ei debetur. q. l. Hujus molli legatum tunc maxime et alesne quum sibilum non
XXVIlI. In eo haec log.iti species legato liberationis maxime contraria idetur , quod legat ut liberationis ita demum valet, si debitanti subsit; uti Paulen de quo agisnus, tunc maxime utile est, quum debitum non Suhest. Hoc notat Paulus t u Lega i Titio quod mihi debetur , vel ad D ecta certa quantitate sive specie , vel non adjeciam ut ex Dra Dorari , aeque cum distinctione : veluti Titio quod ei debeo , vel ita Titio centum quin ei debeo. ruero an per omnia requi- , rendum pules, an debitum sit 8 Et plenius rogo quae ad haec M spectant attingas; quotidiana enim sunto, Respondi: Si is cui Ti lius debebat, debitum ei remittere voluit , nihil interest heredem situm jussit tit eum liberare , an prohibeat eum exigere. Utroque uim modo liberandus est debitor, et utroque casu competit l-iro ad liberandum debituri actio. Quod si etiam centum aureorum , vel undi debili mentionem fecit, si quidem debitor suisse probetur , liberandus est quod si nihil debeat, poterit dici, quasi salsa demonstratione adjecta, etiam peli quod comprehensum S POSS D. Sed 1 non re poterit hoc dici, si ila legavIt ccntum aureos quos mihi debeto vel Stichum quem debel , heres meus , damnas esto non petere. Quod si sic dixi re meus , centum aureos quos mihi Titius debet, damnas esto ei daren etiam illud tentari poterit, ut petere possit quasi salsa demonstratione adjecta. Quod
si Texlum hic eniendo addita negatione, cum Cujocio Ratio ratem cur hoc casu non valeat lcgat fimo haec est, quod is qui legat centum ' reos quos
debet, non contum aureos legat , est nomen centiam aureorum quum uia
lem nullum sit nometi , sequitur nihil esse in legato.
129쪽
git ici, ii 'ara' essica cito que ors tuli a pota Obj line cho se qui Destpo in iliae , ou que ors ita 'it 'existe poliat de dite. Ain si e re mai quo Paulci Gla logia , Tilius comuli me doli, san Oia ave e siler mination decla summetu de 'osphce de la hos e lue, Ora ara contraire , eQὐgue de a m h me ira: Diore , a Titius eque e lui duis , ou bien a soni me de cent cus tir e lui do is Jedemtinde 'it aut examiner 'it soni fritablement his, et e votisprie de me si vel opper plus amplement les principus qui regissentres legs, et qui sint 'une applicatio D otirociliore i ala repondusii Si te testat eur a qui do it Titius a vo ulti iti satre remis de A
d se nominaiion, et que te sigalaire en soli videm ment debit eur, ildoii tre lib/r mais 'il De do it rien , on petit ire que e leg slui arant sil sati commerious ne laus se do signation , inest sonu si domander o que e legs comprend et si signe . Toules is celle opinioni est juste I), qu 'aulant que la disposition a sit atris conque Mon siritie ne potirra demander a Tilius te cetit cus oti l es clave u i me do it Si te testate ur se ut altis exprimo Mon sirilier donnera a Titius es cetit cos qu'il me do it on potari ait alloguer, a 'appui do a demande ii 'or, en sernil, que bien que Titius ne sit rien, e log a loci imple ment sal solas ne satis se sis ignation. Mais et te althgation ne
130쪽
mihi nequaquam placet, quum audi I verbum ad debitum re-
serre se testator exist in averit n.
re Contra autem, si debitor creditori leget, nullam utilitatem video, si sine quantitate leget. Sed et si id demonstret, quod debere se consitetur , nulla utilitas est, uisi tu his speciebus in qu hus emolumentum debit ampliatur I . Quod si centum aureos quos se debere dixit, legavit Psi quidem debet, inutile est legatum: quod si non sui debitor, placui utile esse legatum. Certa enimia immoria in quantitas Similis Si Sticho legato cum demonstratione salsa. Idque et Divus Pius rescripsi , certa pecunia dotis accepi aenomine legata . l. 5. aut lib. Io quinSt. Suffragatur Sctevola Quidam ita legavit SemPronice uxori, aes reddi jubeo ab heredibus meis quinquaginta ea quo mutuam acceperam chirographo particulatim in negotia mea . Quaesitum est an si vere uxoris debitor fuerit, fidei commissum constia erit 3 Respondit: Si debila suisset, nullum esse ideicommis Sum n. l. 28. g. 3, lib. I 6 digest. Idem quaesiit anJ si hanc pecuniam ut debitam apud iudicem petierit, et victa suerit, an si dei commissum peti possit Respondit Secundum ea quae proponuntur, posse ex causa fideicona missi peti, quod apparuisset non suis se ex alia causa debitum M.
XIX. Legatum igitur quo quis relinquit certam rem aut qual1litatem quam se aut heredem suum legatario debere dicit , tunc maxime valet, Si debita non esse in non valet autem regulariter si revera debita erat. Hoc adhuc confirmat Papinianus , hac ratione scilicet, quod non praesumatur testatoriis idem praestari voluisse. Ita ille Maevius fundum mihi ac Ti io sub conditione legavit heres autem ejus eumdem sub eadem conditione mihi legavit. Verendurn esse Iulianus ait, ne , ex Stante Conditione, par eadem ex iitroque testa- 1 In hac Decie major dubitatio esse potuerat ob verbum damK. Idem
tarneu debebit oblinere: quia, quum testator retulerit hoc verbum ad rem quam sibi a legatario debitani putabat, verbum dandi eo sensu testator in tellexit, ut heres remitteret et liberaret. Porro nulla liberatio est, si non subsit debitum.