[Opera omnia

281쪽

majori parte ea frustrati sumus. Verum hoc Optare quidem magnum, consequi autem haud sacile est, ita videlicet nobis habente corpore, quemadmodum habet. Ac si quidem hoc consequi possimus , nihil non habebimus.

Nam de nostra religione congressum quoque quemdam ex pollicitatione debes , quem inchoatum quodam modo et imperfectum reliquisti. Sin minus, nos quidem hoc damnum invito animo seremus. Tu vero hoc tibi persuade, te, quocumque in loco sis, nobiscum esse Datque utinam precibus nostris ducibus prosperum iter habeas. Quin illud quoque tibi item persuadeas, te, quandiu spiritum dueem VS, apud nos mansurum esse, in quibus, nulla colu vina

inferioribus aut contemptioribus te ipsum inscripsisti: at quo etiam magis inscripturus es, cum ad Deum te adjun-Xeris, perspicueque noster fueris, aut, si ita loqui sua-Vius est, nos tui.

Discedendo Nemesius, aut alia qualibet occasione , non longe a Gregorii solitudine iter fecit, amicumque non Visum Proeteriit. Quod Summopere dolens, hac Epistola dolorem suum signisicavit. QuIDNAM hoc est inscientes nos praeteristi, nec magis arripi potuisti, quam Echo ab iis, qui eam propinquam se habere existimant, ac per oppositas Voces decipiuntur. Nam alioqui hac una in re vim tibi adhibuissemus. At saltem ad nos scribe, vir eximie, idque pro te habebimus, hoc est, ut dici consuevit, umbram pro corpore.

Alias Ixxxv. Scripta eodem tempore.

282쪽

o ad Nectarium Epistolitant Oisa est pretii, ut inter

orationes humeraretur, quemadmodurn dum ad Cledoniunι, quaSi dignitus aut materia, non autem Stylus orationem faciat. Hanc Pheodoretus Epistoli nomine, aliique plurimi laudant hanc pene totam eodem nomine, Ne certe partem maaeimam, μεtoric sum intexuit Sozomenus Ingens inreticorum Constantinopoli incubuerat cohors, et late grassabatur. Imminenti Eccle5ioe periculo Gregorius, pro uo in eam Studio, Permotus , arripuit calamum, ut Nectario torporem excutiat quo dormitante, ab Arianis, Eunomianis, Macedonianis, maxime vero Apollinari3tis, plantata se i=hea, Eccle3ia cilicet Constantinopolitana, proculcabatur. Tum ut vehementius Nectari quem alloquitur, ipsiusque imperatoris zelum accenderet, eae

Apollinarii libello, quem prae manibus habebat, blasphemias intolerabiles a se descriptas miSit, Ut conceS-sam, tacento ectaris , Apollinaristi3 licentiam , rescindendam SS ag hosceret. Quoe om=hi ut ii3simo

imperatori nota faciat Rectarius , obteStatur Gregorius. Ista ectario Epistola idetur Gregorius Theodosio auctor sanciendo legis, quo anno 88 contrahoereticos lata Si idque proeter coetera habet Apollinariorum, quos maxime queret Gregorii Uectaba=ὶt,

a capite legis designatio. inc etiam fas est Epistoloe tempus inve3tigare Eam quidem et ab anno I 84

Alias ratio Lyn Scripta anno circiter 28 .

283쪽

3cribere potuis Gregorius quo Eunomi uniri Caρρauociam elegatus fuerat. Verum cum illo Pso anno xii Kal. Septembris contra Eunomianos , Apollinarios, Arianos , Macedonianos , te ea data uorit, qua Constantinopoli sine ulla gratiae interventione illi peliebantum Oiae credibile sit, eosdem ilio hoereticos, quos singulos etiam Gregorius appellavit, tanto hoc ipso anno 84 progressus in audaciam , imo et gratiam imperatoris subito fecisse, ut Collectas ibi, crinilo ac Catholici, celebrandi facultatum ab co sibi compararint. Cohamrent aptius qua Theologia narrat cum lego anni 588, quin iisdem Peno erbiδ, ac ii quibu3 qtierebatur Gregorius, sancit ut Apollinarii colligendarum congregationum, vel in publicis, vel in privatis ecclesiis careant facultate : ut ipsi ac caeteri diversarum haere-

sum sectatores. . . . in Stituendorum clericorum potestatem non habeant, nullaque iis episcoporum faciendorum praebeatur auctoritas , ipsi quoque episcopi nominu destituti appellationis hujus dignitatem amittant. Quin singula singulis Gregorii DiStoloe capitulis Sic res,

pondent ut eam Constitutionis imperatorio eaeemplar fuisse diceres Proetere anno 88 congruunt longo melius quam anno 584 ea quin Gregorius commemorat amii 586 et 587 quibus Demuhilo morte sublato, Murinum, moaequo Dorotheum ibi episcoρum Ariani

constituunt. Et certe Suum habuisSe Piscuum per hinc tempora, Socrate e Sozomenu t6Stantur. Quare

si omnino erisimile, inqui Gothos redus, languentem quodam modo heodosii animum, forte ob alieram Maeorern Gallam, Arianam, ut procli Philostor gius, hoc ipso temporo ductam, Viscoporum diligentia nunc eaecitatum Sive Gregorii Narianterii, iNo eo. tarii, εἰς etiam 3cosi The33alonicensis episcopi;

284쪽

nain et Phe3salonicoe hoc tempore NerSabatur imperator in Seu potiti omnium illorum να precibus, qua admonitionibus legem condidisse Ea porro, cum anno 588 3i eunte data it leae, a Nerisimilitudine non abhorre Epistolam ad flectarium eae eunte anno, cletiam citiu3 SSe cr tam . I. si cura et providentia, qtlae ni tempora nostra Ecclesias ituri solebat, vitam hanc deseria is se in universu in id in P. Ac mihi calauti latibus ita domersa atque Obruta est a niuia, ut privata vitae meae molestias ne inia talor uni luidum numero ducam, tot alioqui iamque graves et acerbas, ut Si cui alii accidissent, intolera hilos xis liniarentur , verum Solas Ecclesiae asilictiones aspectem; quibus sanandis nisi hoc tempore cura aliqua adhibeatur, in omnimodam desperationem Sensim re pro Volventur.

II. Qui rii sive Eudoxii 76 haeresim profitentur,

haud scio a quo in hanc arrogantiam Udaciamque per- pulsi atque incitati, velut libertate quadam arrepta, Orbum suum insolenter Ostentant, ecclesias colligentes

quasi ex permissu hoc facientus 77 . Macedoniani autem,

factiose contendentes , O temeritatis proruperunt, Ut opiscoporum etiam nomen sibi ipsis sciscant , atque in his locis appareant, caputque Xerant, leusium suis suin fragiis celebrantes. At Ver intestinum malum nostrum I uno mitis, parum jam habet quoquo u Iner es Se verum nisi omnes in perniciem Uam Xitiumque pertraxerit, do trimenti loco ducit. Atque haec lamen Oleranda. Quod autem ex omnibus ecclesiasticis calami talibus acerbissimum , pollinaristarum licentia est, quos haud scio

quonam modo pietas tua ConVentuum, a quo C nos, habendorum auς toritatem sibi arrog0sse , atque usurpasse,

passa fuerit.

285쪽

EPISTOLA cc II. 275 III. Quanquam a item omnino Dei beneficio mysteriis divinis instructus et eruditus, non modo rectae doctrinae patrocinium OSti, Verum en etiam Omnia, qu*d adversus sanam et orthodoxam fidem ab haereticis excogitata sunt: honori si centiam tamen tuam a tenuitate nostra certiorem fieri haudquaquam intempestivum fuerit, mihi in manus venisso libellum Apollinarii, in quo ea, quae Struuntur, haereticam omnem pravitatem excedunt Assirmat enim nequaquam adventitiam esse carnem illam Ob naturae nostrae instaurationem ab unigenito Filio secundum dispen-Sationem assumptam ; Verum carnalem illam naturam in

Filio jam inde a principio esse. Atque evangelicum quoddam dictum perperam acceptum ad hujusmodi absurditatis testimonium praetendit, quod ita haliot: si emos ascendit in coelum , nisi qui descendi do coelo, Filius h hominis lanquam prius etiam, quam ipse descendisset, filius hominis esset, ac descendens carnem Nam secum adduxerit illam, quam in coelis habebat, quamdam

ante Saecula existentem essentiaeque suae insitam Proserte uim rursus postolicum quoddam dictum, a loto OnteXlu Corpore avulsum Secundus homo de colo' Deinde hominem illaim uelitus venientem mente ni inime praeditum esse asserit, verum Unigeniti deitatem mentis naturam Supplentem, tertiam humanae cotigmentationis et conjunctionis partem xtitisse : quod nimirum anima et corpus juxta humanitatem in eo sint, men autem ni inime; verum ejus locum Verbi divinitas suppleat. Nec hoc adhuc grave est; sed, quod omnium indignissimum atque atrocissimum, ipsum unigenitum Deum omnium judicem Vilae auctorem, mortis extinctorem, mortalem Sse docet, ac probare nititur, propriaque sua divinitate paSSUm S SQ,

atque in triduana illa corporis morte divinitatem quoquo

286쪽

simul cum corpore mortuam fuisse, sicque rursus Patris opera a morte ad Vitam revocatam. Alia autem Omnia

quae hujusmodi absurditatibus adjicit, longum fuerit com

memorare.

IV. Proinde si iis, qui talia sentiunt, celus habere licet, illud velim cogitet atque expendat tua in Christo illustris prudentia, quod n0bis non idem sentientibus ac illi, Coeius habendi potustas illis facta, nihil aliud sit, quam eorum doctrinam nostra Veriorum existimari. Nam si illis ut et pie sentientibus ea, quod sentiunt, doce clibereque promulgaro permittitur, quis non videt Ecclesiae doctri-Dam Condemnari, perinde ac veritale ab illorum partibus stante Neque enim rerum natura fert, duas de eadem recontrarias doctrinos Vera esse. Quomodo igitur excelsus et praestans animus tuus ad tanti mali correctionem Consueta libertate non uti sustinuiti Verum etiamsi nondum sactum est, nunc saltem intuli tabilis tua numerisque omnibus absoluta virtus excitetur ac pientissimum impera

torem doceat, nihil ex reliquo ipsius erga Ecclesias studio rediturum esse utilitatis, si tale malum ad fidei sanae eversionem per eorum libertatem licentiamque praevaleat.

287쪽

Cceteras Gregorii Distola quae SVersunt eae tremis ejus Mit e temporibus criptas fui3s licet asylirmare. Cum

autem illin omni prorSus temρorum charactere sint destitui se in tanta rerum obscuritate, cum ipsis annum assignare possibit non Sit, sat erit hunc inter illas ordinem εργ'υ ars, ut qua Prius dat e videbuntur, priori quoque loco collocentur; qu in eidem , eodemNod argumento Scy' toe, juxta SH Πυicem Ponantur , ut mutuam sibi lucem et claritatem Pr obeant.

Priorem inter eas locum obtineat Epistola ad Valentinianum, quin quidem POS illam Scripta est quam pro ipso Valentiniano ante ScriPSerat , ut cum Pre secto commendaret. In Sta cro de eo queritur; qu/ρρ qui

ut ait ipso Gregorius, Carbala ejecit. Carbulam enim

et Arianetum eumdem locum esse non immerito Boulandi Molunt continuatorex; sic tamen ut Arianetus ψ-sius nomen fuerit vici, intra quem et Ecclesiam habebant sancti Martyres et Propo Ecclesiam Proediolum suum habuerit Gregorius proprio nomine dictum Carbal ut solent etiam domus hortique singuli suum in pagis nomen habere. Valentinianus e region Proedioli mninas collocarat quibus convectis Gregorii S, cui cast fatis seret arida summa cura fuit, relictis et aniliam suarum labori hias et iis robus quarum spe ducebatur, effugit et alio emigranit. Transiliit ut Cervus, inquit Baronius, se nux infirmis pedibu S, et C. CARBAL A per Summum scelus ejicimur. Atque, ut Tra-

Alias cxcvi Script eodem Bnno.

288쪽

udis RE OB ID THEOLOGIgoedia verbis nonnihil immutatis utar, ejicimur, non quidem sermone, sed re ipsa summaque cum violentia. Multo enim molius erat, tabula liublice proposita nobis secessio. nem indicere, quam pur mulieres, quas e regione OStri collocasti, vila gravitatem et sanctitatem intercidere, ac

quotidianum dedecus ot maledicentiam adjungere, ab illis proficiscentem, qui libenter iis, qui ita sibi vivondum pro

POSVCP Unt, Ut nos vi Vimias, Obtro tant. Ac nisi hoc dictua Udης St. DOS quoque per Evam e paradiso expulisti. Est quidem facile speciosum aliquem praetextum in Venire, teque Xeusare , atque aequa dicere Videri, nempe nos a te minime ejici, verum hinc potius honoro a te assici, quod ii obis vicinus esse cupias addes etiam fortasse, quod nos amice, et, ut cognatos decet, complecti velis, atque etiam aliquem ex amicitia nostra fructum capere. Hoc autem

merris Sermo St, non res. Os enim eum ad hunc locum

acceditis, et excipimus, et amplectimur. Ad domesticum autem foeminarum imperium ita nos proripiemus, ut ad vi perinos impetus. Ac nostrae quidem res sinem habent. Circumscripti sumus, nos ipsos collegimus, mulctam Obis imposuimus, relictis ot manuum nos irarum laboribUS, et iis rebus quarum spe ducebamur, longaque ad sanctos Martyres, excusandi nostri causa, oratione habita. Omnino, etsi haec gravia et acerba sunt, nil amen modo consentano vitae nostra instituto a nobis perseruntur, nec

graviora et molestiora sunt, quam quod ferre jussi sumus ex urbibus in urbes migrare. Tu vero locum quidem volim diutius incolas, quam ii, qui prius eum incoluerunt;

castius autem, quam Speramus : ut nec Martyribus contumeliam inieratis, nec ipsi hujusmodi incolatu percutiamini Jlhil autem in te omnia providule, ut ab iis quod Martyribus fiant consecrata manum abstineatis; ne alioqui, et Vobis, et rebus vestris male consulatis , acultati-

289쪽

bus vestris, per malam accessionem, labena et perniciem asserenteS.

Prima lueo ad delphium nobilem juvenem, Epistola, aliud nihil est quam spiciosa salutatio qua Nirtutis Adelphii primordia , animi simplicitatem, candorem

morum atque integritatem laudat Pollicetur etiam ad eum e enturum, ut iiS, Uin Prinjecit, fundamentis, ac eluti columnis aur6iS, admirandum quoque in eo juMene palatium Deo SuperStruat Bis aecusaes in eodem Nolum in hinc Epistola, Pag. 859, eae Dersione Billii, et iterum Pag. lo, N. 295, latine reddita a Morello qui hanc et noυam obtrudit. Esto prima quidem nobis perbelle so habetit. Vir tri-tem laudamus ambo ad Deum tendi nitis rebus terrenis. nisi quantum ineluctabilis necessitas cogit, haudquaquam alligati sumus; pr aestantiorem ac diviniorem amicitiam amplexamur alter alterius in anus cepimus, idem mutuo dedimus. Age jam do secunda propinquitate ac necessitudin togationem ad vos obeamus , Deum rationi praesicientes, atque una cum illo impulsi et agitati quippe quem et operis omni et Sermonis patronum atque antis. litem nobis proponamus. Quod si rem tantam litteris committo, ne tibi mirum istud videatur Maxime enim dexteritas et facilitas tua, morumque tuorum simpli: cilas et

integritas, quod quidem raro et pud paucos quispiam reperiat, ad hanc fiduciam nos extulit. Deinde ne litteris

Alia cxxviai. Scripta extremis vitae Gregorii temporibus, annisque forte 87, 588 aut b89.

290쪽

quidem rem totam committimus non enim ita stolidi

Stimus ac magna demisse agentes et seria negligenter ac persi uictorie ' verum nunc quidem, ut Pindarus loquitur Velut a Ureas columnas delici thalamo subjicimus p titit post talem per nos ipsos, cum id Deus concesserit, admirandum quoque palatium extruem Us, opus nimirum, ut dici solet, cum sermone connectentes Multi inter os

nobili loco nati ad te adeunt, non enim dubito, quin multi adeant. Quis enim est qui te conjunctionemque tuam non amet Multi, inquam, alti supercilii, opes, cognationem, amicos, potentiam in urbibus, polentiam in Imperatorum

aulis, ac denique omnia ea protendentes, quae temerariae jactationis, et temporis ludibria sunt, quae nunc ad hos nunc ad illos cadunt, ac vehic in lalorum situ alia ad alios trajiciuntur atque immutantur. Nos autem Unum pro omnibus tibi osserimus, hoc est, nos ipsos vicissimque unum pro omnibus quaerimus, hoc est vos. Quod si alios moliores ac molioribus natos pro amicis habiturus es , confitemur enim , quandoquidem hoc quoque nostrum ossicitur, at una re saltem, quod favente Deo a me dictum velim, nequaquam nobis superiores suturos, nimirum si de ac sinceritate tu colenda amicitia. Cujus qui- dona o major habunda est ratio, quam Omnium aliarum rerum in unum congestarum, iis quidem certe, qui mente praediti sunt Pluribus verbis ad tuam excellentiam minimo opus est, immo etiam plura fortasse diximus , quam Epistola modus postulet. Supere St, ut et milii ipsi et vobis, aliquid optem Deus, qui, et haec, et alia iis, quos sui amantes habet, procurat, id obis in mentem inducat, quod optimum, alque et nobis et vobis aeque in rem suturum sit, ac praesertim de tanti rebus consilium sumen