Gratulatio in honorem ... Iohannis Oldorphij Dani, cum illi gradus Magist. Philos. in Tubingensi Academia Anno 1579, 25. die Febr. tribueretur, scripta à Iacobo Biornone Dano ...

51쪽

In Academi is pleric inspectoribus, qui

ipsorum studiare mores regere possent, carent,ne suo quodam caeco more vivere studiosi inciperent, ac per Varias artes sine discrimine vagarentur, sapienter etiam de ratione certa, qua intra studiorum metas distentes contineri possent, deliberarunt.

Viderunt enim, adolescetes in Academisas a parentibus vel amicis mittas, arbitrari magnum dedecus esse diu puerili more Logices artibus immorari facile etiam ius uenilibus annis earum satietatem obstrespere vel si hoc ab ius non committatur,instempestiue tamen spe lucri, aut etiam amσhitione quadam ad superiores artes siue facultates properare,nec recto tramite in studiorum Philosephicorum cognitione pro

gredi. Vt ita unusquisic studiosorum

in sua claue tanquam intra septa contineretur,ec ne adolescentes imparati , ac illo-tis,quod dici solet,manibus,in artes,ccea-xu cognitione irruerent prudentes viri ad

similitudine evimitatione alioru in vita oro dinum,gradus quosda Scholasticoru inuonerunt,et non salte unused varios in Phis Iosephia consequedos, excogitarunt& in.

stituerunt ac prinio quide gradui: nomen

tribuis

52쪽

tribuerunt Baccalaureatus, a lauri baccis,e,qubd eis,qui hoc titulo digni essent, coorona ex lauri baccis contexta, imponi soslebat. Fuit aut hic gradus ceu Iudus puerilis,aestimulus ad consequendos superiores. Hi diu multumi in Logica, hoc est, dicendi artibus exercebanturinec prius Physicen, Ethicen, athemata,ec alia superiora ristingere audebant,nisi inseriores rei' opera cepissent,oc coronam ex baccis lauri conssectam adepti essent. Postea verbEthicae, Physicae, re reliquis, qua eis pertinent,a xibus, operam nauarunt, o diu immor hantur donec penitus eas cognouissent. Hic denub eorum explorabantur vires, re nouus honos in tribuebatur onge prs stantior priori,cui nomen indiderunt agitari j. Huius gradus tanta fuit proic&hodie reputatur dignitas, ut maximum quis ex Philosophia reportare praemium ec gloriam censeretur, cui hic titulus tri; huebatur. Imponebatur enim, indoli die videre est pileus Magistralis, ornaahantur manus aureis annulis, propone'

hantur codices seu scripta eruditissimori

Philo

53쪽

Philosophorum, proclamabantur Magia stri oc Doctores Philosophiaeci et quod

maximus later alia etiam Candidatisio testas oc licentia dabatur Philosophiam iri Scholis interpretandi. Iudicabantur enim tunc ex sententiae iudicio suorum Prete ceptorum, si non persectam ec omnibus

numeris absolutam , mediocrem tamen

omnium artium percepisse cognitionem.

Vnde, quae huius gradus dignitas eximia fuerit, liquidb satis apparet. Laudanda tam est Maiorum dexteristas, qub primum in Scholis siue Acade miis, gradus Mesalles inuenerint, quibus

tanquam caveis adolescentes includerens tur, nec, priusquam iudicium aliquo mo: domaturuisset, messem facere ante tems

Pus permiserint.Etsi autem haec satis sussu

ciens causi fuerit veteribus, instituendi gradus o dignitates in Scholis tamen ad huc grauiores consili irationes sapienti antiquitati fuisse, nemini, qui modbleuiter liberalium artium cognitione tinctus est, obscurum esse iudico. Etenim magnopes re commouerit perturbari solent di scentes, dum considerant, quanto in constemptu

54쪽

temptu lint iterae Martes bonar multi ensam plane a studiis deficiunt, vulgi desus diis opinione peruersia fascinati, o se ad

alias lucrosas artes conferunt. Curii ergo

gloria inter externa ct fortuita bona principem locum obtineat, suoc splendore, oculos , mentes . hominum mirifice perstringat,et incredibile sit,quibus ipsi quaσsi facibus nostras mentes ad res etiam diseficiles aggrediendas,& maxima perferen da pericula, exigui saepe fruci uso como

modi spe,fama duntaxat ardore accendat,

ido nulla in re, re negocio potius quam in studiorum liberalium tractatione fieri

soleat: Maiores, ut haberet quod contemptui artiuin opponerent, ociuueniles unis mos ad amorem studiorum liberalium Excitarent, praedictitas gradus, verae laudisc gloriae consequendae stimulum inues nerunt, candidatis hac de causa pileum imposuerunt, re contra calumnias tecti tuti p essent Honos enim, teste Ciceσrone, alit artes, omnesque incendimur ad studia gloriae, iacentque ea semper, quae

apud quosque improbantur . Addequbd ex onmibus praemiis virtutis octas

horum

55쪽

4s. horum amplissimum est gloria: qumbres

uitatem posteritatis memoria con latur,ecessicit, ut absentes adsimus, mortui via uamus: cuius gradibus etiam homines incoctum videntur ascendere.

Iustum etiam est, vigiliarum & Iaborum pene Herculeorum, quos studia requirunt multiplices o infinitos, recomo Pensationem quandam esse. Non enim cuiuis contingit adire Corinthum , o nisi ad eruditionem aditus, arduus est ac sudoris plenus,propterea qubd Musa ta guntur habitare in excelse monte, quidas cile conscendi non potest quoniam via, quae in cacumen deducit, angusta nimis,

difficilis, petrosae molesta est. Ut ergo milites, qui strenue cum hostibus dimiscant,vel dignitatem aliquam, vel remuneo rationem pro labore consequuntur ocre- Portant: ita sapiens antiquitas gradus artisum instituit,ut eoru qui in Musarum casstris sedulb militassent, premia existerent. Examina insuper c disputationes Candidatorum, quae honores praecedunt, maximas adserunt utilitates. Nam ingenia acuunt, oc formant iudicia deis Σimis rebus, plurimum ad bene dicendi, taper.

56쪽

ξc perspicua oratione explicandi res pro

positas,8 facundiam extemporalem comσparandam prosunt: studium, vigilantiam, ac solicitudinem augent ad omnia quae traduntur, diligentius obseruanda petis discenda, alacriorest exercitatiores redodunt Metuit enim sibi quili , ne quid se

fugiat,quod tenere oporteat. Et quocimas ximum est,examina vanam illam persu sionem λαυτίαν arrogantiam ignauiam, quibus non est alia pestis,chin rebus omnibus,tum maxime studi js,perniciosisor, ex pectoribus iuuenum adimunt. Posstreinb, cum etiam plurimum reserat,eXσplorar quales ad Ecclesiae &uerumpub. gubernationem admittantur: gradussint

instar testimoni j publici de alicuius dos ctrina,vita,ct moribus. Ex his ital liquet, quibus de causis Maiores nostri adducti, gradus honorum peculiares in Scholas in

troducere,& virtutis ac studiorum amanstes,rjsdem ornare Voluerint. Vt enim certos gradus aetatis hominum, Natura ipsa constituit, Scinaquaeque aetas sua adiunae a seu ornamenta habet iuuenis seni hosnorem deserat, eumque revereature costat se

57쪽

φ Iat senex vicissim iuuenem , quid re j ctum, quid prauum sit, moneat. Ita haud dubie Maiores nostri certos in Scholis

ec Academ1ns gradus honorum culin hos minum aetati θ studi j conuenientes constituerunt. A Deo etiam ipso re rum omnium autore e gubernatore, in Ecclesiastic, Politico, Moeconomico statu, ac plane in omni vita genere orsdo quidam personarum institutus est. Maior est dignitas Episcopi, quam Diaconi, vel auditoris. Maior Magistratus, quam subditi: Maior parentis, quam liberorum Maior Patrisfamilitas,quam fami liae. Sic etiam in Academήs conueniens

est,e qui plus potest,ec diu mustum in

artium cognitione elaborauit, honorem

aliquem prae aliis deferre Cum itaque hic honestissimus mos de

cernendi honores Scholasticos grauissismis de causis,ck singulari ac sapienti conssilio a aioribus inuentus & approbatus, passim in omnibus Academi js bene conclstitutis receptus,tum etiam in celeberrima Tubiligensium Academia ab Amplissi mo Senatu multis abhinc anni comproso batus.

58쪽

hatus,et sancte selenniterciseruatus sit: multis prosectb nominibus felicitati huius Academiae gratulandum est.Ego quoque

non tam meo , quam aliorum doctus, simorum iuuenum gratia,qui in hac Ac, demia ad honores o diunitates benevole tia Proseriorum 8 Amplissimi Senatus aspirare pollunt,ex animo letor Ac in hac laetitia animum meum subit tacita recordatio sapientissimi de hisce honoribus iudici j,Reueredi viri D. Ioannis Bugentibgis diae recordationis, qui summa cum laude Ecclesias regni Daniae sub pinsistino Rege Christiano III ab Idolomaniaec horrendis tenebris Pontificiorum repurogauit. Hic siste dicere solitus est,se ad nutilos publicosa selennes Collegarum 8c Scholasticorum congressus accedere libentius, ec maiori cum hilaritate animi, quam ad eos, in quibus fit renunciatio seu collatio Tituli Magistere Philosephici. Multum enim se aiebat commonefieri de Collegarum consensu, conspeeiussi fresquentis S attentae Adolescentiae, magna cum suauitate cogitare de primis elatis sitis studini, de emendatione post secuta, quae

Veteri

59쪽

veterit horrida barbari ex se eddidst

Scholis fontes puriores disciplinarum ornnium, de initi js ac rudimentis solidae eruo ditionis, de artium Philosophicarum diis gnitate re multiplici fruetu, qui ex illis rediret ad Ecclesiam praecipii , quam hara artium praetidio carere non posse se tot amnis vi atq; experientia didicisse , ac compertum habuisse, citra omnem haesitatio φnem affirmare ausus est Argumenta quosque orationum,qus in publicis actibus re citarentur , dicebat multa sibi utilia Sciu

cunda reuocare in memoriam, quorum

recordatione in senecta sua plus i ficere tutiquam ullis ali j rebus, licet preciosissismis. Inprimis autem videbatur seri ac vehementer venerandus ille senex animo permoveri,&ad verum 8c solidum gaudi umeXcitari ob exploratam cccertam si animo conceptam, de puritate doctrinae post eius mortem in Ecclesia duratura, cum videret subinde prodire ex coetu

scholasticorum aliquos bene institutos ecinstructos ingeni js,doctrina, facundia, e calxjs dotibus, qui velut in vestigia docem tum senum succedentes, suco ornames a to Ecg

60쪽

to Ecclesiae suturi, e pro veritate contra Sophisticen pugnaturi sient. Etsi autem ego cum plerisq; Adolescens tibus meae aetatis, graduum in Scholis reo ceptorum dignitatem re utilitatem mini me perspicere possim: tamen ex huius Reuerendi Senis iudicio utcunc intelligo, ex graduum collatione in personas idone

a, facta,maximum emolumentum Ecclesiae, Politi jse caeteris vitae partibus accesdere. Quod clim ita sit, singulari etiam

laude cui dicatione digna est Ampliso sim Senatus Academiae Tubingensis be

nevolentia clamor, quo adductus,non

solum indigenas complectitur,ec eorum studia promouet sed etiam eos, qui laus de celebritatis 5 fama huius Scholae moti. at exteris, o longe dissitis locis,non sine magnis expensis o sumptibus in hanc

Scholam confluunt,pro innata erga exies ros pietate,c, beneuolentiae ac humanit

iis significatione, ad honores oc dignitates Prouehit. Quamuis autem nostris offici is Senatum Amplissimum ob rerum omnium abundantiam non indigere sciam lasmen hoc vireb pollicemur, nos Amplissismo hu