Rede für Sex. Riscius aus Ameria; mit den Testimonia veterum und dem Scholiasta Gronovianus

81쪽

Pro Sex. 0scio c. 40 g 1l4-li T. 69putaret, interp0neret, illeque Se8e acturum recepiSSet, Onn , si ex eo negotio tantulum in rem suam eonverti8set, damnatu8 per arbitrum et rem restitueret et honestatem Omnem amitteret Nunc n0n hane ei rem Sex. 0scius mandavit, Sed ii δid qu0d multo gravius est, ipse SeX R08 eius eum fama, itab0nisque omnibus a de euri0nibus publie T. Rosei mandatu Sest; et X e T. Roseiu non paulum nes ei quid in rem Suam eonvertit, sed hune funditus evertit bonis, ipse tria praedia sibi depectus est, v0luntatem de eurionum ae munieipum omnium tantidem quanti dem suam sedit. XL. Videte iam porro etera, iudides, ut intellegatis M'maleseium nullum fingi 0sse, quo iste Sese non contaminarit. In rebus minoribus socium fallere turpissimum S aequeque turpe atque illud, de quo ante dixi neque iniuria, pr0pterea quod auxilium sibi se putat adiunxisse, qui eum alter rem communieavit. Ad cuius igitur fidem confugiet, eum per eiuSsdem laeditur, ui se eommiserit Atque ea sunt animadvertenda peceat maxime, quae disseillime praeda ventur. Te etiesse ad alienos possumus, intimi multa apertiora videant neceSSe St Socium avere, qui possumus quem etiam Simetuimus, ius osset laedimus. Recte igitur mai0re eum, qui foetum sesellisset, in virorum bonorum numero non putarunt haberi p0rtere. At vero T. 0s eius non unum rei pecunia it 7riae socium fefellit quod tametsi grave est, tamen aliquom0d posse serri videtur), verum novem homines honestissi-m08, eiusdem muneris, legationis otii ei mandatorumque 80-eios, induxit, decepit, destituit, adversariis tradidit, uini fraude et persilia sesellit; qui de eius scelere suspicari nihil

potuerunt, ostium osset mel uere non debuerunt, eius malitiam n0 Viderimi, rationi vanae rediderunt. Itaque nune illi

h0mines h0nestissimi propter istius insidias parum putantur cauti providique suisse; iste, qui initi proditor fuit, deinde

perfuga, qui prim Sociorum consilia adversariis enuntiaVit, deinde societatem cum ipsis adversariis eoiit, terret etiam nos ac minatur tribus praediis, hoe est praemii SceleriS, Ornatu S.

Testim vet. Sehol Gron.

Kap. XXXIX g. 114. Damnatus per arbitru in Id est iii dicio

omnium.

1lb antidem Id est, nulla.

82쪽

Iu eiusmodi vita, iudides, iii his tot tantisque agitiis hod

ii 'quoque maleficium, de quo iudidium est, reperietis. Etenim quaerere ita debetis ubi multa avare, multa audacter, multa ini probe, multa perfidiose saeta videbitis, ibi delus qu0que latere inter illa tot flagitia putatote. Tametsi 0 quidem minime latet, qu0d ita pr0mptum et pr0908itum St, ut 0nex illis males eiis, quae in illo constat 88e, hoc intellegatur, vertim ex hoe etiam, si quo de illorum sorte dubitabitur, con-Vineatur. Quid tandem, quaeso, iudides num aut ille lanista omnino iam a gladio recessisse videtur aut hie dis stipulus magistro tantulum de arte constedere Par est avaritia, similis improbita8, eadem impudentia, gemina audacia. ii XLI. Etenim, qu0niam fidem magistri Ogn08ti S, Og n0sei te nune discipuli aequitatem. Dixi iam antea saepenumero postulatos es Se ab isti duos serv0s in quaestionem. Tu semper, T. Rosci, recusasti. Quaero abs te: Iine, qui p0stulabant, indigni erant, qui impetrarent, anci te non e0mmoVebat, pro qu0 08tulabant, an res ipsa tibi iniqua vide batur γ Postulabant h0mines nobilissimi atque integerrimi nostrae civitatis, qu0 iam antea nominavi; qui ita vixerunt tale Sque a populo Romano putantur, ut, quidquid dicerent,nem O Sset, qui non aequum putaret. Postulabant autem proh 0mine miserrimo atque in selieissimo, qui vel ipse sese ini- erueiatum dari cuperet, dum de patri morte quaereretur. Resp0rro abs te eiusmodi 08tulabatur, ut nihil interesset, utrum

eam rem aestusare in de maleficio tonstere re Quae eum

Testim Cet.

Sehol. r. Kap. XL 11 T. In eius modi vita, iudices Modo Τ ostendit vitana turpissimam Capitonis, quia et apud quem praemium invenitur et apud quem perfidia et cetera maleficia, ipsum in potuisse occidere

118. lanista omnino Capitonem dicit. Aut hie discipulus Magnum ' dicit.

83쪽

ciditur Sex. Roscius, ibidem fuerunt. Servos ip808, qu0d ad me attinet, neque argu neque purgo; qu0 a V0bi oppugnari video, ne in quae8tionem dentur, suspiciosum St; qu0d vero apud vos ipso in honore tanto sunt, pro se et neceSSeest sciant aliquid, qu0d si dixerint, perni et osum v0bis futurum sit. In dominos quaeri de servis iniquum St. At neque in v 0s quaeritur Sex enim R0s eius reus St; neque in dominum, v08 enim domin0s esse dieitis. Cum Chrysogono sunt. - Ita credo litteris eorum et urbanitate Chrysog0nus dueitur, ut inter suo omnium deliciarum atque omnium artium puerulos e t0 elegantissimissa miliis te et , velit hos versari, homine paene operariOS, XAmerina diseiplina patris familiae rui tieani. Non ita est pro isei secto, iudiees; 0 est veri simile, ut Chrys0gonus horum litteras adamarit aut humanitatem, non ut rei familiaris neg0tio diligentiam e0gnorit 0rum et idem. Est quiddam, qu0d Occultatur; qu0d, quo Studiosius ab istis opprimitur et absconditur, eo magi eminet et apparet. XLII. Quid igitur Chry-i rS0gonu sui ne maleficii equitandi ausa quaestionem de iis haberi n0u vult Minime, iudices: non in mne arbitror omnia eonvenire. Ego in Chrysogono, quod ad me attinet, nihil eius m0di suspie0r; neque h0 mihi nune primum in mentem venit dicere. Meministis me ita distribuisse initi0enu Sam in crimen, cuius t0ta argumentati permissa Erueio est, et in nudastiam, cuius partes R0setis impositae Sunt.

Quidquid malefidii Seeleris, aedis erit, proprium id L0Seiorum esse debebit. Nimiam gratiam p0tentiamque Chrysogoni dicimus et nobis obstare et perserri nullo modo posse et a V0bi 8, qu0niam potestas data est, non modo infirmari, Verum

etiam vindicari op0rtere. Ego sie Xistim0, qui quaeri veliti δ

vult significare, ut Ostendat Roscium semper ruri deditum, et Chrysogonum hos Servo non tam elegantia Φ eorum apud se habere, quam propter facti On8cientiam.

Kap. XLII g 123. Ego sic existimo, qui quaeri vili et Sen-

84쪽

72 Pro Sex. Roscio c. 4 φ 123-l25. ex iis, qu08 eon Stat, elim eaedes saeta Sit, adsuisSe, eum cupere Verum inveniri qui requ8et, eum profecto, tametsi verbo non audeat, tamen re ipsa de malefici suo consteri. Dixi initio, iudides, nolle me plura de istorum scelere dicere, quameausa postularet ad necessitas ipsa cogeret. Nam et multae res adserri 08Sunt, et una quaeque earum multi eum argu mentis diei potest. Verum ego, quod invitus ae neceSSario facio, neque diu neque diligenter facere possum. Quae praeteriri nullo modo poterant, ea leviter, iudiee8, attigi, quae posita sunt in suspicionibus, de quibus Si coepero distere, pluribus verbis sit disserendum, ea vestris ingeniis Onieeturaeque committo.ὶ e XLIII. Veni nunc ad illud n0men aureum Chry80g0ni, sub quo nomine tota ostietas latuit de qu0, iudice8, neque quo ut 0d di eam neque quo modo tae eam, reperire OSSum. Si enim taceo, vel maXimam partem relinquo Sin autem dico, Vereor, ne non ille solus, id qu0d ad me nihil attinet, sed alii qu0que plures laesos Se esse putent. TametSi ita se res habet, ut mihi in communem causam se et0rum distendum nihil magn0pere videatur; haec enim causa nova pro se et et ini ligularis est. Bonorum SeX. Roscii empt0r est Chrysogonus. Primum lio videamus eius hominis bona qua ratione venierunt aut quo m0do venire p0tuerunt Atque hoc non ita quaeram, iudie es, ut id di eam esse indignum, hominis innodentis b0na venisse si enim haec audientur ae libere distentur, non sui tantus h0m SeX. Roseius in civitate, ut de eo potissimum i0nqueramur P verum ego hoc quaero: qui

Testim vet.

Sehol. r. sus talis est: Qui vult verum quaeri, nee esse est, ut illo servos ad quae8tionem po8tulet, qui dicuntur assuisse, quuna caedes tacta sit. Qui autem non vult e his quaeri, necesse est ut ipse Oe sciat ).Kap. XLIII g. 24. Venio nunc ad illud nomen aureum Modo dieturus de p0tentia Chrysogoni alludit Cicero de nomine ipsius. Solemus enim nomina ad voluptatem SerVis imponere, ut maragdum, Chrysogonum ' Sic et modo Cie ero, ut Stendat eum ervum fuisse.

85쪽

Pro Sex. Roscio e. 4 φ 12b-l28. 73p0fuerunt ista ipsa lege, quae de proscripti0n est sive Valeria est sive Cornelia, non enim novi nec Scio, verum

ista ipsa lege b0na Sex. 08 ei venire qui potuerunt Serip i hium enim ita didunt esse: UT EORUM BONA VENEANT, QUI PROSCRIPTI SUNT; quo in numer0 SeX. Roscius non

est: UT EOLUM, QUI IN ADVERSARIORUM PRAESI

DIIS OCCISI SUNT. Dum praesidia ulla suerunt, in Sullae

praesidiis fuit; posteaquam ab armis re eeSSim Us, in Summo otio rediens a cena Γ0mae dei sus est Si lege, bona U0que

lege venisse sateor; sin autem eon Stat contra omne non mod Vetere leges, verum etiam nova Deelsum eSSe bona

quo iure aut quo modo aut qua lege Venierint, quaer0. XLIV. In quem ho dicam, quaeris, ruet. Non in elam, -Τquem vi et putas; nam Sullam et oratio mea ab initio et ipsius Ximia virtus omni tempore purgavit. Ego haec omnia Chrys0gonum festisse isto, ut ementiretur, ut malum iVem Sex. Roseium suisse fingeret, ut eum apud adversarios esti- sum Sse disteret, ut his de rebus a legatis Amerinorum do steri L. Sullam passus non sit. Denique etiam illud suspie0r, omnino haec b0na 0 venisse id quod postea, Si per V08, iudices, licitum erit, perietur. Opinor enim esse in lege, i 8 quam ad diem pr08criptiones venditi0nesque fiant: nimirum Kalendas Iunias. Aliquot post menses et homo Deei sus Stet bona venisse distuntur. Prose et aut hae bona in tabulas publieas nulla redierunt, nosque ab isto nebulone facetius hidimur, quam putamus, aut, Si redierunt, tabulae publieae 0rruptae aliqua rati0ne Sunt nam lege quidem bolia venire n0n potuisse i0nstat. Intellego me ante tempus. iudides. haec

Testim Net.

Sehol. r. φ 2b. Proseriptione )J Valerius Flaeeus praetor Stillanis temporibus fuit Hic tulit legem : quidquid ulli dixisset te X esset. Si quid ergo ad populum tulisset Sulla, valebat lege Cornelia; si quid voluisset faeere et non tulisset ad populum, hoc valebat lege Valeria. Kap. XLIV φ 128. Intelligo, iudices, ante tempu8

86쪽

74 Pro Sex. 0sci g 128-l30. Scrutari et pr0pe moduni errare, qui, cum capiti e X. Roscii mederi debeam, reduviam curem. 0n enim lab0rat de pecunia, non ullius rationem sui commodi dueit saei te egestatem Suam se laturum putat, si aes indigna suspieione it setoi-'erimine liberatus sit. Verum quaeso a vobis, iudices, ut hae et auea, quae reStant, ita audiatis, ut partim me dicere prome ip80 putetis, partim pro SeX. Rosci 0. Quae enim mihi ipsi indigna et intolerabilia videntur, quaeque ad omnes, nisi

pro Videm VS, arbitror pertinere, ea pro me ips ex animi mei Sensu ac dolore pr0 nuntio quae ad huius vitam causamque

pertinent, et quid hi pr se diei velit et qua condicione

00ntentus sit iam in extrema orati0 nemo Stra, iudides, audieti 8.iδ' XLV. g hae a Chrysogon mea p0nte rem0t SeX.R08 ei quaero, primum quare civis optimi una venierint, deinde quare homini eius, qui neque pr0 Scriptu neque apud adversarios oecisus est, bona venierint, eum in eo SO-l08 le Seripta sit, deinde quare aliquant post eam diem Venierint, quae dies in lege praefinita est, deinde cur tantulo Venierint. Quae omnia si, quem ad 0dum s0lent liberti nequam et improbi adere, in patronum Suum v0luerit On- ferre, nihil egerit; nemo est enim, qui ne8ciat pr0pter magnitudinem aerum multa mult0. impie imprudentes L.

Sehol. r. Dicebatur Ciceroni: De capite Omne eertamen est, et tu de bonis Rosei dicis . Intellexit ho Cicero. Recurat: Seio, inquit, iudices, ut, quum pro capite mihi Roscii dicendum sit, reduviam curem . Stultitia autem medici est, ut pro capite panaricium y curet. Notandum autem est quia bona defendenda sibi dat, capitis periculum Roscio. Sed dicit haec bona non concupiseere Roscium, Sed tantum, ut infamia parricidii carent. Reduviam curem Reduvia est Vulnus e ungue, quod Graece panaricium dicitur.

Kap. XLV g 130 Cur tantulo venierint Hic stenditur

furtum. Tanta res parvum pretium habuit.

intum en prunt,

87쪽

Pro Sex. Roscio c. 46 g 131 - 132. 75

Sulla e0mmisisse Placet igitur in his rebus aliquid in i δι prudentia praeteriri Non laeet, iudides, Sed neceSSe St. Etenim si Iuppiter ptimus a Ximus, cuius nutu et arbitrio caelum, terra mariaque reguntur, Saepe venti vehementioribus aut immoderati tempestatibus aut nimio calore aut in-t0lerabili rigore h0minibus no euit, urbes delevit, ruge perdidit, qu0rum nihil perni ei causa divino eonsilio, sed vi ipsa et magnitudine rerum factum putamus, at 0ntra comm0da, quibus utimur, lucemque, qua fruimur, Spiritumque, quem ducimus, ab eo nobi dari atque impertiri videmus, quid miramur, iudieeS, L. Sullam, eum Solus rem publieam regeret orbemque terrarum gubernaret imperiique maiestatem, Uam armi receperat, legibus eonfirmaret, aliqua animadvertere non potuisse ni Si hoc mirum est, qu0 vis divina adseqHin0n 088it, si id mens humana adepta Π0 sit. Verum ut id haec mi88 saeiam, quae iam saeta sunt, e iis, quae nunc cum maXime sunt, nonne quivis p0te8 intellegere omnium nrehitectum et machinatorem unum esse Chrysogonum qui Sex. 0sei nomen deserendum curavit, euius h0nori cauSa

Testim Cet.

131. Iul. Rusin. p. 4b, 0 H. Et Cicero pro Roscio Omparat oeeupationes Iovis optimi maximi Sullae rebus ge8ti propius. Gell. 9, 14, 19 M. quoque Tullius in oratione, qua Sextum O8cium defendit, pernicii seriptum reliquit. Verba haec unt: Quorum nihil pernicii causa divino c0nsili 0, sed vi ipsa et magnitudine rerum laetum putamus . - Charis p. 69, 10 pernicie cau8a geneti Vum Xtulit; cf. excerpi ex Charis. p. 54T 26. - Non. p. 480, 2 Pernici pro perniciei M. Tuli p. S. R. quorum nihil pernici ausa divino consili et ut lege sed vi ipsa ac magnitudine rerum factum

putem .

Sehol. r. 131. Quid miramur, iudices Venit ad Sullam et tacuit. Noluit servare comparationem, quia scit guratam ' es8e. In vico Pallae ine Loeus, ubi cenaverat Roscius 'bi.

88쪽

76 Pro Sex. Roscio c. 46 D 32.

mant, qui in Sallentinis aut in Bruttiis habent, unde vi ter

in anno audire nuntium OSSunt.

Testim Tet.

Sehol. r. Maxime metuit Sullam se ilicet j. Derivat crimen et ait se R id est suspicionem suam in alium dedueit. Hoc enim dicebat Chrysogonus: Non quia timui, ne mihi tollerentur bona Roscii, de eius praedia dissipavi, sed quia aedificabam in Veientana ), ideo de his transtuli . Manu praedia praediis Praediis, occasione, quem ad O dum diei must fac ad manum illum codicem β). Hic ego audire istos cupio In hoc capite de p0tentia Chrysog0ni invidiam adit, ut numeret singula deliciarum genera, quod habeat plures posse88iones, mancipia, quae omnia dicit de rapinis ipsum ' habere.

wm de sit de vico Pallacinarum lini das nuch in dem esprosthenen ita dos Pompeius s. d. Testim. v g 18 vielmeli flectit ad balneas Palinei ne Oder soli nn gar nus diosos ingige ita gestiuigi die Ueber-lioseruia unsororiss ad balneas Pallacinas an diose Stello indei nund Cic. hier ad balneas Pallacinae sagon lasson, te er ei terhin invi eo Pallacinae sagio Alloin agogon sprielit tede das Fortlebendor pallaei niselion indor in dem Samon os loster in Pallacinis . 2 Vulg. Maxime metu ut Sullan sellicet Seh. indei te metu ut i liti in metuit da Lemni stelli ricliti her uors B. - Vulg. Derivat tamen. Et nit se, id est te nis ortu de Scholiasten Halm Selilia Vorderidebat tamen te , b. p. 18 derivat crimen et e X pedit se fort. Sufficit derivat crimen a se F. . Mi illor ibi diu orte derivattamen et ait se dem Cicero und iissi mi id est a Lemma eginnen. Ieh in lim litorii gemim, nur ab teli naeli dem Vors hingi.' hi tamen erimen eschrieben, Wie ueli Cio Mil. sngi non derivandi criminis causa uni Verr. II, 40 te tuam culpam . . derivare in liquem . . . POSSe. - 4 Vulg. aedificabam, in Veientanam Hieliter-Flecheisen ed. in Veientana, ideo etc. - Die orto, diu hier . Schol ei lii uteri, schei- non in dor hin vorti egeliden Haud schris sol,lertias geschrioben e veSen usuin Cic. at vennulli et an dioser tolle init en orten manupretia nil praedia gespieit; in inliniicho Verschroibun des ortes manupretium bioton .mss. Varro de l. l. VI 85. - Eb. p. 18 ill istum lesen in Vel kennun eines praeligebra uelis de spiitereti Latinitiit, ornach ipse ter Wie oben 117 im Sinne on idem odor hic ipse gera de eben die Ser,

89쪽

Alter tibi de se elidit de Palati et aedibiis suis habeti 33

animi causa rus am lenum et suburbanum, plura praeterea

praedia neque tamen ullum nisi praeclarum et propinquum; domus reserta vasis Corinthiis et Delia eis, in quibus est authepsa illa, quam tanto preti nuper mereatus St, Ut qui praetereunte 8, quid praesto nuntiaret, audiebant, sundum venire arbitrarentur. Quid praeterea caelati argenti, quid tragulae vestis, quid pietarum tabularum, quid ignorum, quid marmoris apud illum putatis esse Tantum sei licet, quantum e multis splendidisque amiliis in turbuet rapinis eoaeervari una in domo p0tuit. Familiam ver0 quantam et quam variis eum artificiis habeat, quid ego dicam Miti hasce arte vulgares, eo quos pistores, te et istarios: δ animi et aurium ausa tot homines habet, ut otidiano an tu V0 eum et ei VOrum et tibiarum no et urnisque eonviciis tota vicinitas pers0net. In hae vita, iudices, vilio Sumptu coti-

thepsa vas aquarium, quod interie et a lammina fabricatis arte ornacibu compendium portat; portati simul igitis et contrarii elementi insen sa vicinita 8kὶ. 131. Lecticarios Lecticarii dicuntur, qui maiores , nobiles portant, ut in Verrini legimus. Animi et aurium Animi est, ut pantomimum pectemu8. Rurium citharoedum. Stetit, gl. Minue Fel. c. 4 4 pSius Sectae homo et nis in Antii ingeroben die serotichiunx , o alui istius ii Schreiben vorsutilii - in Vorschlag, de deii Boisal H. Sauppes Gott. et Ang 186 p. 1990 1 and August. iv. D. Ol. II p. 103, 19 D. nam ter quaterni et quater terni ipsum m idem faciunt; gl. Donibar in Anti Suine Ausg. des Minuc. Fol. Erlangen 1881 p. 126 127. - 1 Vulg. portati Simul ignis contrarii lenienti defensa vicinitas; Is Voss ad Catuli p. 318 es. Eini. p. 4 citieri portat insimul igni ete. , viellelelit is insimul riclitige Lesari es Ribuset Ital. p. 234 . Die Stelle Selbs is fiuntos libertio seri tui lib. hiil si p. 1 ni inihelibar. Ich laul, si jedoeli diu eli in ieielit Aenderun Wiedorhoi gestetit u haben. - 2 Eb. l. l. qui sunt maiore S nobiles 3 mihi in eo vocabillo videtur latere gestat Orio Sive et aphoro . Wenii libertinupi maiores verilorben St, setaein es mi nulier u legenii demselben iuid dem sol gonden orte nobiles baio notas oder baio Ionas, o A. Deuertiti in de philog. Rundscha 188 14 253 guvermuten, Welehes ori in dei glossographi schen et heu mit lectus, qui in itinere portatur ei litari,ird Viellei cli seliriel, de Schol qui maiores baio nolis portant; maiores lire danti, te os in Spintlatein m dignitate raeeit Ui, Proceres, nobiles gu assen, s. hierliber Paucher Scrutarium P. 11.

90쪽

78 Pro Sex. Roscio h. 4 Des 34 437. dian0s, qua effusiones fieri putatis, quae vero eonvivia Phonesta, credo, in eius modi domo, Si domus haec habenda est p0tius quam siletna nequitiae et devers0rium flagitiorum IM, Omnium. Ipse Vero quem ad modum e0mp0sit et delibuto capillo passim per forum volite eum magna caterVa togatorum,

videtis, iudices, et iam videtis, iudices, ut omnes de Spiciat,

ut hominem prae se neminem putet, ut e Solum beatum,s0lum potentem putet. Quae vero ei sciat et quae eonetur, Si velim e0mmemorare, vereor, iudiees, ne quis imperitior

existimet me ausam n0bilitatis vietoriamque voluisse laedere; tametsi meo iure p0ssum, si quid in hac parte mihi n0 plaeeat, Vituperare n0n enim Vereor, ne qui alienum me Di

mum habuisse a causa n0bilitati existimet. ias XLVII. Sciunt ii, qui me norunt me pro mea tenui infirmaque parte, 08teaquam id, qu0 maXime volui, fieri n0np0tuit, ut 0mponeretur, id maXime defendisse, ut ii vincerent, qui ieerunt. Quis enim erat, qui non videret humilitatem eum dignitate de amplitudine c0ntendere quo in certamine perditi ei vis erat non e ad 0s iungere, qui bii in-00lumibus et domi dignita et foris auetoritas retineretur. Quae perseeta SSe et Suum euique honorem et gradum redditum gaudeo, iudices, vehementerque laet0 eaque omnia deorum voluntate, Studio populi Romani, e0nsilio et imperio et seli-1 a litate L. Sullae gesta esse intellego. Quod animadversum est in e08, qui c0ntra omni ratione pugnarunt, non debeo reprehendere; quod viris sortibus, quorum opera Ximia in rebus gerendi exstitit, honos habitus est, laudo. Quae ut serent, id ei re pugnatum esse arbitror meque in e studio partium fuisse consteor in autem aetum est et detre0

Testim Tet.

9 3b causa existimet Id est a parte Sullana. Kap. XLVI g 136. Me pro illa tenui iusirmaque Pro Mariana, Pro equitibus Romanis. quum maxime Voluerim Id est, bella civilia. 137. Animadversum est in eos Id est, in Marianos. Si id aetum est idcirco Sensus talis non, inquit idcirco

putamus Sullanas partes contra Marianos arma tulisse, ut restituere

tur omnibus libertas Sin autem id actum est hoc bello, ut liberti homines aliena occupent bona, non est hoc bello data libertas, verum