장음표시 사용
111쪽
Australes aquae Borealibus magis sunt insit philosophus salset Australes
Primo. quia Auster calidus est. Boreas vero frigidus: plures ita ed aquae a in calidas κhalationes auster': Boreas. Secudo. quia Austeris a gis salsaegis obtinere solet in aquas. Boreas cotra plus dominari phibetur in aere Attrahit itaq; auster plus e fundo que Boreas/qui alta potius in festatq; ima. Similiter Salsiores sunt aquae in primo Autumno Autunales qua laestate. Livia calor aestiuus tota educiteκhalatione nihil aqua quo o sal, permiκtu relinquo ictu eleuata sursum tener nec remittit totan o sed flores. dispescit in aera aut inicios: in igneasve transit impressiones: Teiu ratior autem est calor Autumni ideo minus absumit. Hinc fit ut Australes ait Autumnales caseri sint frauiores:quia plus terrestrei.
Palestina ruincia est in Syria2Arabiae cotermina/qua' δd Iuda a Lacu AD dicit. in una eius parte quae olim Pentapolis dicebat a quinq; urbi j phallites: s,diuina ultione flammaec sulphure cobustis Lacus est Aspha Mare mortires: Qui ab Hystoricis mare mortuu appellatur. Nam uti referunt tuum Plinius Strabo= ' Solinus nihil praeter bitumen quod Asphaliudicitur gigni animal nullum habeta nec in eo aliquid vivii mergi Potest. Quare Taurio Cameli impune illud transeunt e Refert Iosephus si M. Captiuitatis ludaicae. m Vespasianusὸ cum lildaeos Iosephus vicisset,qnosdam iussit/natandi inscios manibus post terga ligatisy in eum lacum proiici qui etsi iacti mersic essentataq; a vehemeti spiritu ad superiora venientes.statim repulsi euaserui Nauigari aut Iustinus. n pol Teste Iustino cum in eo protinus cuncta=vita carentia submergantur. Nominatur ipse lacus Asphaltus ab illo quod gignit
Lingones populi sunt Galliae supra Heluetios α Sequanos. In Lingones Occasum vergentes e Sicilia insula ab Italia undarii vi abrupta Sicilia Icythia regio permagna lub Sepictrione tam in Europam qua
Corollarium de Miraculis fontium flu
Fontes e venis terrata qua Ruut Colore sapor et ac virtute reci Fotiti si plui: Quorum magna est diuersitas: At singuloruisererre roes nimis uersitas longi'aic dissicile esset. Quare excplis nucrem trasigere sufficiat. et Ait italii Plist. ii. Ca.cvi. In dodone lovis fons cutit gelidu5.6 41 mi immersias faces extinguat: si extinet admoueant accedit Ide meri iaculis fondie semper deficivmoLincrescensrad medium noctis eκuberat: -
112쪽
PI inius defluuiorum miraculis
Ab eo rursus sensim deficit. in Illyriis supra sontem frigidii expasae
vestes accendunt bovis Hamonis fons interdiu frigidus noetibus feruci. in Troglodytis fons Solis appellat=dulcis ci circa meridiem maginae frigidus ino paulatim tepescens: ad noctis media,feruorere amaritudine infestatur. in Andro insula Eplo Liberi patris fons
nonis lanuariissem vini sapore fluit. lnderoso Tauroru colle. tres fontes,sine remedio=sine dolore mortiferi. Haec Pli si Atrifidorusti. xiii. sic habet. In talia fons Ciceronis oculoruscis uras db vulnera sanat. Σ.cina fons in Africa canoras voces facit in Chio insula fons est quo bibentes hebetes fiunt in Bebrycia duo fontes sunt. quoru alter memori Dalter obliuionc asturt. Cyrici fons amorem Ve neris toltit. In Aethiopia fonte rubro. qui biberit Lymphaticus fit. Lechnus fons Arcadiae, abortus fieri non pati t. in Sicilia duo son; tes sunt. quom unus foecudat sterilem/alter foecundam sterilem facit In Sardinia calidi fontes oculis medem fures arguunt. Nam eorum facinus/caecitate detegit. E libro de Naturis reru. in Sicilia dicile est e duo fontes. uorsi alter facit oves albi velleris nigras: Alterii gri velleris albas.Conltat etiam vulgo fontes esse qui ligna iniectam lapideae substantia conuertunt. Et eκ huiusmodi lapidibus fiunt cotes optimae. Sed nec Flumina miraculis carent De quibus Pli. I i. h. sic scribit Mirabilius inquit id faciut=aquae dulccs iuxta naare ut fistulis,emicantes: Nam nec aquarum natura a miraculis celsat Uulces mari inuehunt haud dubie . ideo cic marinas quarum natura grauior magis inlaeta sultinent. Quaedam vero cc dulces supineat inter se alias ut in Fucinolacia inuestus amnis. in Lario Abdua. in Verbano Ticinus. In Ibenaco Mintius . in Lemanno Rhodanus. Quida vero amnes odio maris ipsa subeunt vada: Sicut Arethusiai
fons Syracusanus in quo reddunt iacta in Alpheu.quii Olympia fluens Peloponesiaco littor infundit. Subeunt terraia rursus 3 redidunt: Lycus i Asia: Erasynus in Argolica. Tygris in Mesa potamia In Cyconii flumine. dc in PicenobLacu Velino,lignit deiectum Ia, pideo cortice obducitur. Et in Sura Colchidis flumine adeo)υt lapidem plaerunc durans adhuc integat cortex. Similiter in flumine
Silari,vltra Surrent non virgulta modo, immersiaλ verum de folia lapidesciit: alias salubris potus eius aquae. in Falisco Clituni amnis aqua potata candidos boves facit. In Boetia amnis Melas oves nispras. Cephisus eκcodclacu Ffluens albas. Rursus nigras penitus tutas in iuxta Ilium Xanthus. In poto fluuius Astares irrigat apos
In quibus pastae oves nigro lacte aeque gentes alunt Lyricestis aquai
113쪽
quae vocaeacidula/vini modo temesentos facit.Ita in Paphlagoniae in agro Caleno. Vitrubius item. in Arcadia cingi Nonacris Vitrubius. regio est habes in motibus e saκo stillates frigidissimos humores:
quos nec argenteum/nec aeneum nec ferreum vas continere potest/sed disssilico dissipatum nec aliud nisi mulina ungula: continere dccoseruare pol. Sunt nonulli fluuii aures harenis praxiari ut Tagus in Lusimnia re Paes olus in Lydia De quibus ita canit iuuenalis. Quod Tagus o rutila voluit Pactolus harena. Lacuum quo miracula sunt:Miracula inquasequorum causa aut acuum omnino nos latet. aut inquisit qua difficillima est. De quibus in miracula dorus it. κiu. sic loquitur. In Aethiopia lacus est quo pius a corpora Isidorus velut oleo=nitescunt.Eκ Clitorio=Lacu tali,=q biberint vini tediu habent es Ee Solinus. Stagnum inquit Pentasium serpentibus Solinus. noxium est,hominibus salutare. Similiter o Vitrubius ait: In Cap. Vitrubius. padocia lacus est in quem pars arudinis si dii nissa fuerit. α postero
die exempta/inuenitur lapidea: Pars autem. quae extra lacum manserit. permanet in proprietate sua. Prorretea Seneca libro.vii. sic scribit Seneca Quosdam etiam lacus esse. qui natandi iniperitos ferantγnotum est.
Est etiam in Syria stagnum. in quo lateres natant/α mergi proiecflanon possunt.licet grauiora sint armeni*Plinius li.ii. lic de iis c Plinius
cludit. luκtaNonacrin Arcadiae Styκγnec odore dimeres/nec colorerepota illico necat. I Causam generalem huiusmodi diuersitatis
aquarum sic assignat Pontanus. Nec sapor aut color ullus aquis fluuialibus ipsae Tellure hos de matre trahunt. Hinc saepe venenum Saepe salus. adeo variat tellu i solum . Baiano sed ne fumare in littore thermas Mirere aut liquidis fluitare incendia venis Vulcani fora sulfureis incensa caminis. Ipsa monent late multum tellure sub ima Debacchari ignem/campos exurere opertos. lnde fluit calidum referens ex igne vaporem Unda fugaκbtectis feruenire balnea flammis. Hinc etiam salsum fontes traxere saporem Et laticem lonae ingratus inrecit amaror Tellure incocssa exudans/cineri li malignor
Quem liquit quondam accensis fornacibus ignis.
114쪽
e Ammonem fama est mediis sub noes ibus altum D emerod in mediis rursum frigerediebus. Causa quidem vel certa subest:nam frigora noctis ritus alunt ignes/noete δί vapor aestuat intus: Vnde fluunt calidi nocis per tempora riui. Luce auteniscum Sol terras populaturγα ardens
Exhalat vis tum venae recreantur hiantes
Unde redit gelidus sua per vestigia torrens. Generalis ita 'ausa. pro tanta rerum vel in eadem specie diuessitate=impraesentiam sufficiat. Quis enim unam naturae tam sagacianirabili li legem praescribet quando arsquo', raro lege feratia quati liceat quaedam eximere. Natura igit varierat se iactat quocirca non sufficit una pro omnibus aquis dulcibus particularis causia. Causa ge, Sic maria quo mo una seruant lego omnia Iccirco Apollonius neralis de nilosophus Tianorus generalem duraκat ratione de aestu Oceani aestu maris Apud Philostratum l. Vii. cap. v. assignat. Oceanus inqui a piratibus sub aqua existeribus impulsuve multis hiatibus 'vijpartim sub ipso partim in terra circa ipsum sunt ad eκteriora diffunditur Ac uisus retrocedit. postqua velut anhelitus ciue diκimus spiritus resedit. Huic opinioni fidc facit id=quod apua Gades aegrotantibus
contingit. Nam quo tempore eκcrescens aqua regionem inundat animae morientes non deserunt. Haec Puthagoricus ille Apollonius Alia autem causa e Alberto recitata est supra cap. vii. quae e astris Luna quidem potis 4 mu=dependet e Particulares vero causas in guloru=in intimis adhuc natur sacris magna exparte latitareγnulli Q mortalium adhuc omnes peripectas fuisse putare oportet quemadmoduὰκ Seneca γ dictum est suprali. i. cap. vii. De singulis tamcconiecstare causast rerum pro captu viribus ii nostri intelleolus inoquirere 6 coueniens est/oc laudabile imprimis.
Finis Comentarii in Librum Secundum.
115쪽
Ingenuo Adolescenti Ioanni Geu de Patricio Norkωitudioso litterarum indagatori Io Coclaeus. S. P. D.
Que his diebus,didi comentarin in tres Meteororii libros: Charissune Ioan est tibi prae custis nuncupo discipulis: ob multas sane rones. Nam G indolestuave ingenii acrimonia-parctu ito ac auuculi merita me tibi plurimu deuinκeriit: adeo sane ut si intelleκero=huc meu labore vllu in te fructuiturireyeius me pata niteat nucis Nahaud parii refert qbus primu imbuaris philosophiae prae ceptis: cii tuos inter germanos praecipue sis studiis litteram macipatus=habea sci dexte, ritate ingenii/qlongergredieris. Neipit in primo philosophiae ostio osten daris,aut dissicultate rer aut barbarie stili: at iam stacro studio pniciose postis habito siue ad legu interpretati oes precociter festines/siue masuetiori litteraria dulcedine inescatuvmeliora praetermitas: huc libellu apprime tibi dedico/quc, o iucuditate materi fili mediocritate pellectus=asEho philosophiae studio no absterrearis. Quippe materia eius suri inpressiOes quae in sublimircreant Vulgo sane mirabiles,scitul dignissima cam causa cognitu admodii ob admiratione iucudae. Stilus vero tempatus no ad barbariem,sc demissus do inteκtu cin commentario varius item iam soluta iam ligata oratione,ut ecflori nullii afferat taediit. Praestantibus quoq; Authoribus locupletasus staci 6 rerucognitioni. remansiuetioribus litteriStimul obnoκius=magis oblect abiimpero
Te imprimis iure latine d graece mediocriter eruditus legbi gaudes scriberi stilo i huc a me audieris libelIu. facta equid ut his intelleetis ii possis nooble Rari in repositis naturariegibus diligeteri scrutadis=studea' simul cu politioribus litteris egrerti amplecta scietiae animiiq; ad altiore facultate fluctuose praeparare. Haud enim dubito/quin aliqua doc si fata tem ea an iniqua huic nostrae reipublicae fc usui ci ornanacto futurus sis. Quapropter tibi sum molae annitendu est. vi a maioru institutis novis alienias sed eorti vestigia omnibus honoru madibus calcata diligere se aris parentus ac totius patri, de te expe, eritione no frustreris,ato Auriculi tui Bilibald Pyrckheme eremptii ante oculos ponas. culi secto simile. in lata omnia renu scierraru Q prestabilitatem im , si mei iudicio animi crede luna sit .Pcreauit Grinania. Quod tute nosti optiis me. et in familia eius ascitus. qaotidie euec orante docosultate docente audista quo G litteras Iaxa didicisti rescis qua locuples sit ei vel in omni facultate etiIi utrach lingua Bibliotheca. Cui tu si litteramundiis ipsum. nodico aequa ueris/sed diligeter imitatus fueris oIim succedes: credo: possiessis vi te ipsiano negle ris quadi quo spem haud dubia habere possumus cu ab eo missis talant drdiceris quae ipse i 11 tantula aetate nescierit. Philosophia aut iiq; posthabuit Tuti init erit, id ea amplectaris=dcfirma altioribus iacias fundam ta in fit ut se roge huc nostrii libellii laeta frotegratos animo suscipias: at o si pruis talia viseris que a me explanari audiueris V itineris facia comit ut meaeo te charitatis sit monuinentu Vade. L i
116쪽
LIBER TERTIUS METEORORVMini MI CAPITIS TERTII METEORORUM NOTE.
Abirarpolo arctico. Etesiae venti sunt ab ista post aestiuales versiones boreae liquatis nivibus flantes:& de die spirantmocte vero spirare desinunt. Comithiae/venti sunt ex opposito flantes post solis hyemales versiones. Austri vero:a meridie spirant. Austri Aestiuales verssiones sunt: sole subeute Cancrunυ
suae&aestiuale solstitiu dicune. Hyemales: sole in
rante Capricornu quae brumae dicunt solstitium. Oritur canis:sole leonem subeuntet
tredecim capita continet. Primur ventorum causasApsoru generatione/trias exhalatioe
gignani signa. Vndeo quospe flent Etesiae mithiae/δc Austria Vbi ventoria incipiat motus. - α humida:quae vapor dicae Haec ver cassici Hiccat I .i, nuneupae exhalatio. Et sicut coelo circumlato ele uae vapora,frigido densante ac costringete iterii recidit in aqua. quae hanc ob caus crrarior hyemeato Ventorum nocte fit/distribuitur cinomi te Ita a solere generatio coelo eleuata exhalatioe gignit spiritus. Et necesse est no mo humidari calida eleuartised docalidavi sicca naturaeq; sileasouor copia in terra plurima est. Et apparet adlatus xtrasverse nucha nuc illac quem
117쪽
admodu dicis agitari atq; flare. Nec veru est:asy
spiritu & nubetide substatia esse.ut aerem in quieterventu ipso agitato dc ad latu flusnte:nubem vero cuclansetu crassioroe fiat in pengulo visibilis appares. Nam vapAdicalidus & humidus est,ut ponetia aqua.
Huicq symi Au habes eledatus facile stillati aqua.
Exhalatio aute calida ecflacare qua sumit spiritus. Neq; pol esse aer fluens.Nam ut de suuiis esse oportet principiti aliquod unde fluere incipiat:ita de et Quod minime/qdiffiniui eum aere motu fuente Ghic kiadignare possunt. Triari, exhalatioe gignat signa alatione II L spiritus malo dominore minor: dc suis pibusi, ita ) -
fieri nati sunt fiunt: Hinc anni pluuiosi lincisatos is iuncinunc haec pars anni/nuc haec regio.Secundu qa sunt colatrarii:o contingit alteru in alterum tari Et eleuato vapore exiccata manet terra. ex' exhalatici expiratare sursum ducituriventi materia quam pevapor superior de infrigidatus aeprimu Tertisi quia plurimi venti fiunt ab ursa & meridie: quia sol inter
utrunq; meat domultos eleuat vapores & exhalatici ne multas: unde nubes, venti fiant quas non diores regat:*ria remotus sit c virtutis ad hoc inualia decessario tam in vapores multosis exhalationes rutae viridibus lignis eleuar. Et ab ortue occasia dc tropicorum loco nascuntur pauciores: Psua illic fortitudine materiam dispergatvi oonsumat. neci valde iii
118쪽
LIBER TERTIUS METEORORUM rigido tempore:l frigus exhalationem extinguati
Etesiae flat Etesi' flant ab Arcto post solis aestiuales versiones ec
Σῶ2ὶ Catiis c iam: borea liquatis nivibus&gelu. flant riba r ae die δι nocte desinunt.diei enim calor exhalatione eleuare sussicit:& illorum inducere flatus:Nox autem Digida/niues a die liquatas regelat/flatus preprimitti silet iunisi orto iam soles, nouos reparat halitus nouat
G praebente materiam flare non incipiunt. Et ornithiae
post hyemales versiones ab opposito nascuntur locor Etesiis debiliores minus' continui sed interpolles ac intercisi/q, ad nos venietes sole sin, cuius latione ipsas ferri oportet dissoluas Austri vero post Aequinoctialem versionem a meridie oriuntur dc spirant. incipit ventorum motus entorum obliquam Motu VP esseJarionem manifestum est:& sursum illius motus rom a sui, est principiu Nam exhalatio a terra secundu rectum Ab ili' p ' euatur quae sursum ne altius feratur offendens ob 'p' 'U aeulum:ad latus conuertit ac in obliquum meat Fit autem id manifestum cum nubes aut caligo pendula fueriticuius motum statim spiritu ut flabello agitate
Percipi S. valentiorq; fit circa terra &materia illic
ex qua gignetnaabet Fpiossiore Habet ita deorsuti re a terra materia sursum veto suae obliqine lationis initium. Et sicut flumina ubi ortus principia habent: parua sunt longius vero procedentia: sempnoua reu ρ' malae materias colligetia/increscunt maioraq; evadunt:ita, venti ubi ortum habet:modici longe vero progredientes insignes fiunt
119쪽
Tertius liber ut est caeteris logior/itavi scitu dignior
Nam mirabilioru rerii causas piraes a Ventorii inq; Terrarino tuus ac fulminu. quae exhalatione gunt. Halonis in sup ridis' ac parallelioritatis virgaru quae vapore costat speculari eκ luminis refracti Oe Prima tam de Ventis agitur. Nam dc frequentius accidunt de ipsus maior est inter sapientes discrepantia. De eis tria ponit philosophus capitula. Primu . Ventorii naturam eκplicat 5 generationem zSecundu cestationc eoru simul α zonas terrae. Tertiu. proprietates situs ictoritan primo capite tres pratcipue opiniones referre libet. Primu quidem Aristotelis. Secunda Senecae Tertiam Democriti. Q si comodum esse videbitur=poetarii quot subiungetur fabula
, Quid est ventus Est exhalatio calida re sicca/circa terram Iateraliter mota. Quo generatur sic. Calore solis re astroru sursum duci ceκ terra calidare sicca exhalatio quae frigore mediae regionis aut nubis densitate phibet ne altius pergat. At cum sit leuis .suapte na' tura non descedit. Eligit itai motu lateralem γquinaturalis sane ipsi esse dicit=perinde atq; aestus mari: si a corporibus coelestibus cribus inferiora naturaliter subdunt ac parent,causet uter . 4CSunt aute quatuor Ventorii principia: Materiale=exhalatio calida o sicca. FormaIGmotus lateratis: Efficiens, primitudo Sol attrahes proximii vero frigus obstans atqMppellens. Finale auic est comotio Aeris. De ex nimia quiete putrescat. Haec ex. S. Thoma Catterii Achertus agnus in cometario suo aliter habet Absci dubio inquit)Ventus causalirer est vapor terreus. Et flatus venti in primo ante est motus illius vaporis a sursum in deorsum. Flatus autem pastutusest aer impulsus a vapore illo. Et huc flatu pasTuu antiqui dicebat esse ventu. Vapor auic terreus/diuersa ratione est maioria efficiens odia diκlventi. Materia inquit secundu quod ventus dicit active. qa flatillud aute quod flatu est aer Esticiens vero venti per motu suum. Est denic radiκ eius secundu genus suu . per formas frigidi re sicci/quae dominant in ipso. Haec ille. Caetera teκtus prosequitur.
Quid est Ventus Est fluens aer. Quidam inquit ita diffinierute Ventus est aer fluens in unam parte. Haec diminitio videt diligetior Quia nuq aeriam immobilis est: vim Sin aliis it agitati Oe. Quod eκ hoc intelligi licet.Cum sol in aliquc clausum locum infusus es videmus corpuscula minuta in aduersa ferri=alia sursum/ahideor
principia. Dupleκ flatus stacundit AI.
120쪽
si eadesentata Principiuveti securis dii Sen. duplex Secudum
e Cochisui ex seclidum Plinium Quintuor lex E libro
sui varie cocursantia. Nemo aqua fluere dicit si tantu intra si mo, uetur sed si aliquo fertur Ventus itac est aer fluens in una parte Aue aer fluens impetu: Aut vis aeris in una pariceuntis Aut cursus aeris aliquo concitatior. Hoc ergo interest.inter aerare ventu quod inter lacum c flumen. Haec Sen. Ei astipulatur Aug. in ii de Quantitate animae. Ventum Ccin qui nihil aliud. qua istum aere comotu ac agitatu eis sentimus. Quod cum euenerit occultiore quodam mota catelliu vel terrenora corporuὰ magnu pactu mundi/vctus vocat. Eκ diuersis partibus coeli. nomina etiam diuersa sortitus.
adem senti ut Plinius Vitrubius Isidorus ac plaric alii de philosophia haud male meriti. Sed nec Aristoteles multis eos reprobat rationibus Nisi ci non vident assignare principiti quo aer moueat quando fit Ventus. ipsi vero uti ii assignant e Seneca Aliquando
Ac per sic sol uni causa venti est: fundens rigentem aera. ex denso coactoc eκplicas in uniuersum. Habet enim acriaturalem vim mouendi se: cum aqua motum suum habeat. oc quiescctibus ventis. Aliquando. cum magna ex corinuae imo evaporatio in altu egit qua emerserat. immutatio ipsa alicuius mini in venti vertitur. Nam ediea quaru terram ct 'uaporationibus est grauitas Aeris. deinde soluitur impe et cui densiastererant. Ut est nccesse. Coenuata, ni tutitur in anas pliorem locum Haec Sen. Guilhermus item de Conchis tres camsas ventorum ali ignat. Prima est reflexio Oceani: Eκ partium nanucius occursu quod re Macrobius affirmat oriuntur venti. Secundas incis ascendens qui reluctatur nubi=comouet let aerem Tertia Parsae is . qua cauernas terra subintrat: alia era reparante E quo con, si diu aer motus. regio veniorum dicitur.
Praetcrea Plinius libro .ii. qnc principia paucis e merat. Primu Assiduus mundi incitus cic contrarius syderum occursas. Secundum Gencrabilis ille rerum natum spiritus/huc illucc tanqua in utero aliquo vagus. Tertium Aer disparili errantiu syderum eiu/radioru multiformi iactu flagellatus. Quartum, quia venti a suis si deribus exeiit his propioribus. Quin tu . forte ab illis inquit coelo affixis ca dunt. Etenim palam sit. illos quot legem habere naturae n ignos tam . etiam si nondum percognitan C Postremo in libro de naturis rerum hoc alΠgnatur ventorti principium. in terra est abyssus profundissima cuius fontes olim in diluuio rupti fuam leguntnr iuxta hanc loca cauernosa sunt. dcipe: luncae late patentes. Ex his ergo venti/de spiramine aquaru cor